Είναι ωραία η συγκυρία της επικείμενης επίσκεψης της Madeleine Peyroux στα μέρη μας, επ’ αφορμής του φετινού Sani Festival, με τη σχεδόν ταυτόχρονη κυκλοφορία του 9ου solo δίσκου της με τίτλο Let’s Walk. Ενός LP με original συνθέσεις, γραμμένες παρέα με τον κιθαρίστα των Steely Dan, Jon Herington, που δε θα σας ξεπεταχτεί ως pop-up ακρόαση στην κατηγορία smooth jazz στις πάσης φύσεως streaming πλατφόρμα. Παρότι διατηρείται το Billie Holiday χάρισμα στην χροιά, τελικώς αποκαλύπτεται εκ νέου πως η συγκεκριμένη ερμηνεύτρια -πάντοτε σε «μπλου» τονικότητες- πορεύεται ως κάτι περισσότερο απ’ τον ευνουχισμό του χαρακτηρισμού «διασκευάστρια». Ο οποίος σαφώς κι έχει προκύψει από την επιλογή του να πηγαινοέρχεται στα «τραγούδια των άλλων», μαζί με όσα δημιουργεί εκείνη, όμως αν μη τι άλλο το παραπάνω μοιάζει περισσότερο ταυτοτικό ζήτημα παρά ροπή χάριν ευκολίας. Αυτή η συνθήκη, συναρτώμενη με τη βάσανο (;) της εκπληκτικής ομοιότητας της φωνή της με τη Lady Day, ενδεχομένως να είναι η καθοριστική εκ φύσεως λεπτομέρεια που έχει υπαγορεύσει ως αυτοματισμός ολόκληρο το δισκογραφικό της περιεχόμενο μέχρι σήμερα. Κοινώς αυτό που σχηματίζεται μέσα στο λαιμό της, σε αυτές τις πτυχές ιστού που λέγονται φωνητικές χορδές (και που μια κύστη μπορεί να τις κάνει σμπαράλια, όπως συνέβη στην περίπτωση της), κουβαλά ένα «ετερόφωτο» βάρος που ορθώς το έχει μπαλατζάρει μέσα στα χρόνια στον τρόπο ερμηνείας, επανερχόμενη διαρκώς στα παρελθοντικά σημεία του νήματος, μα και προωθώντας παράλληλα τη δική της προσωπογραφία.
Αφού ξεκαθαρίστηκε το παραπάνω, κι ακόμη κι αν στο τυπικό της ιστορίας, αναντίρρητα δεν έχει ξεπεράσει τον πήχυ αποδοχής του Careless Love (από το οποίο πέρασαν πια 20 χρόνια και για να καταλάβετε και το εγχώριο μέτρο, επρόκειτο για δίσκο όπου έγινε ακόμη και στην Ελλάδα «χρυσός» στα πλαίσια των πωλήσεων), ακόμα κι αν σκοντάψεις τυχαία σε μια σημερινή σύνθεσή της όπως το “Me And the Mosquito” από τον τελευταίο της δίσκο, κομμάτι βγαλμένο από τις ιστορίες των στενών του Spanish Harlem με τις (αν)εκπληρωμένες επιθυμίες, μπορείς να της πιστώσεις αναμφίβολα το εξής. Τα τραγούδια της Madeleine Peyroux, δικά της ή φτιασίδια με αποδεδειγμένα σωστά υλικά, πατούσαν πάνω σε αυτό το «μην ανησυχείς, εγώ είμαι εδώ, με τη ζεστή μου jazzy / folky / bluesy εύλυπτη θαλπωρή». Οπότε, ως πρόγευμα επικαιροποίησης, σας προτρέπω να ακούσετε τον τελευταίο της δίσκο, ο οποίος υπακούει στις «επιταγές» ακρόασης και συνάμα ξεφεύγει από την τυποποιημένη νόρμα που μπορεί να έχετε κατά νου για τη μέχρι σήμερα πορεία της Peyroux. Στο δελτίο τύπου του Sani που δεν πλατιάζει περιφραστικά όπως εγώ, γράφουν για το δίσκο «Το άλμπουμ συνδέει με αριστοτεχνικό τρόπο την τζαζ μουσική με τη λαϊκή μουσική και την μουσική ποπ δωματίου, με θέματα που κυμαίνονται από το εξομολογητικό μέχρι το πολιτικό, το ευφάνταστο και το παθιασμένο. Οι στίχοι της Peyroux είναι υφασμένοι με ειλικρίνεια και συναίσθημα, προσεγγίζοντας τα μείζονα ζητήματα της εποχής μας με κατανόηση και διορατικότητα».
Κι εφόσον μπήκαν τα πράγματα σε μια κάποια σειρά και ξαναγύρισα στο “Dreamland του 1996, καθώς το ξανακούμε μαζί, ας πάρουμε την ιστορία της από την αρχή. Γνωστό τοις πάσι πως δεν υπήρξε Γαλλίδα, αλλά ορμώμενη από την Αθήνα της Georgia, μεγαλωμένη από ψιλοχαλαρούς hippies μεταξύ LA και NY, βρέθηκε στο Παρίσι όταν οι δικοί της χώρισαν, οπότε λίγο μετά τα 15 ξεκίνησε να παίζει μουσική ως πλανόδια στους δρόμους της πόλης. Την τσίμπησαν από την Atlantic - όταν ακόμη οι άνθρωποι των δισκογραφικών κυκλοφορούσαν πέρα από τις οθόνες των υπολογιστών τους- κι έτσι προέκυψε ο πρώτος της δίσκος το 1996, όπου με καλή παρέα (James Carter, Cyrus Chestnut, Leon Parker, Vernon Reid καιMarc Ribot) μεταχειρίστηκε τα 30s και 40s. Οκτώ χρόνια μετά, απογειώθηκε με το Careless Love (Rounder) σε παραγωγή Larry Klein και κάπου εκεί το παγκόσμιο breakthrough εξασφάλισε λίγο έως πολύ τις επόμενες κινήσεις της (έτσι την πρωτοείδαμε στο θέατρο του Λυκαβηττού). Half The Perfect World (2006), Bare Bones (2009), Standing On The Rooftop (2011), Blue Room (2013), Secular Hymns (2016), Anthem (2018). Παραγωγική, προσεκτική, επιμένοντας στο «ενδιάμεσο» των δικών της συνθέσεων και των ήδη καταγεγραμμένων τραγουδιών, επικεντρωμένη τελικώς περισσότερο στο «τι» πρέπει να ειπωθεί παρά στο «πώς», μπορεί να μετρά εκατομμύρια ακροάσεις στο “Dance Me To The End Of Love”, μα είναι η ίδια που τραγουδά το “Liberté” του Πωλ Ελυάρ ή τη New Orleans πομπή για τη νεκρώσιμη ακολουθία στο “The Ghosts Of Tomorrow” (αμφότερα από το Anthem).
«Ξεκινώντας την καριέρα της στην εφηβεία στους δρόμους του Παρισιού, η καταξιωμένη τραγουδίστρια-τραγουδοποιός γεμίζει πλέον ασφυκτικά τις αίθουσες συναυλιών σε όλο τον κόσμο, εντυπωσιάζοντας με χάρη και βαρύτητα που θυμίζει την Billie Holiday, ενώ το σπαρακτικό της alto θυμίζει τους Leonard Cohen, Tom Waits, Bob Dylan, Hank Williams, Joni Mitchell. "Where hearts and minds will go, let's walk, let's roll", μας εξηγεί η Peyroux στο ομώνυμο κομμάτι του νέου της άλμπουμ, και στον λόφο της Σάνης το Σάββατο 13 Ιουλίου, για να ακούσουμε τη γλυκιά μουσική της κάτω από τον έναστρο ουρανό της Μεσογείου.» γράφεται στη σελίδα του Sani που αφού κάνει ένα μικρό βιογραφικό μάζεμα προοικονομεί την επικείμενη εμφάνιση της, δέκα χρόνια μετά την πρώτη.
Έχοντας ξανακούσει τη δισκογραφία της, διαλέγω εκ νέου την εκτέλεση της στο “Summer Wind”, θαυμάζοντας την ικανότητάς της να διαμεσολαβεί το παρελθόν -με ανεμελιά αλλά και σκωπτική μελαγχολία- στο παρόν. Μα πιο πολύ επανεκτιμώ τα δικά της τραγούδια. Με τα τελευταία αποσαφηνίζει πως έχει προ πολλού χαμηλόφωνα παρακάμψει την τυποποίηση μιας βολικά σαλονάτης ερμηνεύτριας, και τελικώς σε αυτά θα βρείτε την «χάρη και βαρύτητα» που την ξεχωρίζει από το σωρό. Ήδη ζηλεύω που δε θα είμαι εκεί, στο λόφο της Σάνης, να ακούσω την Madeleine Peyroux να τραγουδά δικά της, αμερικάνικα standards, country swing, early jazz, «παλιά και καινούρια, γνωστά και άγνωστα, επίκαιρα και ανεπίκαιρα», που θα έλεγε κι ένας ραδιοφωνικός φίλος…
Η Madeleine Peyroux εμφανίζεται στο Sani Festival στη Σάνη της Χαλκιδικής το Σάββατο 13 Ιουλίου 2024. Περισσότερα εδώ. Plácido Domingo, Tom Jones, Gipsy Kings και άλλα ονόματα έρχονται στο φετινό Sani Festival από 6 Ιουλίου μέχρι 10 Αυγούστου. Πληροφορίες για το πρόγραμμα και την προπώληση εισιτηρίων εδώ.
