Το In Utero είναι το τρίτο και τελευταίο άλμπουμ των Nirvana. Κυκλοφόρησε πριν από 30 χρόνια (21 Σεπτεμβρίου 1993) από την DGC Records. Aποτελεί το κύκνειο άσμα του Kurt Cobain, αφού 7 μήνες αργότερα αυτοκτόνησε, κάτι που μοιραία οδήγησε φυσικά στη διάλυση ενός από τα επιδραστικότερα γκρουπ όλων των εποχών. Ομολογουμένως, οι Nirvana είναι το τρίο που ώθησε όλο το grunge κίνημα σε νέους δρόμους και το έφτασε στην απόλυτη αποδοχή του ευρέως κοινού μέσα από την εμφάνιση σε διάσημα ΜΜΕ και τις υψηλές πωλήσεις δίσκων. Αν μη τι άλλο, είχαν τη σπίθα και ένα αρχικό δίδυμο που δούλεψε πολύ σκληρά για να ανέβει τα σκαλοπάτια της επιτυχίας (τον εμβληματικό Kurt Cobain και τον αδικημένο μα άκρως παραγωγικό Krist Novoselic).
Ωστόσο, το grunge κίνημα κινείτο υπογείως καθ’ όλη τη διάρκεια του ’80, χάρη στα θεμέλια που έθεσαν οι Green River, οι Melvins, οι Screaming Trees και οι Soundgarden - ακόμα και οι Sonic Youth, κι ας μην συγκαταλέγονται ακριβώς στην ίδια φάση. Στην πορεία, το είδος διευρύνθηκε αρκετά με αξιοπρόσεκτες δουλειές που ξεπετάχτηκαν από μια σκηνή που προσέφερε πραγματικά κάτι καινοτόμο και διαοφορετικό. Τα ονόματα της grunge πολλαπλασιάστηκαν (Mother Love Bone, Alice in Chains, Pearl Jam, Stone Temple Pilots, Mudhoney κτλ). Έτσι, παράλληλα με τη hair metal κατάσταση που είχαν δημιουργήσει κυρίως αμερικάνικα γκρουπ όπως οι Mötley Crüe και οι Ratt αλλά και την έκρηξη του βρετανικού (κυρίως) heavy metal, υπήρχε ένα καζάνι που έβραζε στους δρόμους του Σιάτλ.
Το Nevermind κατέφθασε το 1991 για να κάνει ένα μεγάλο μπαμ και να σαρώσει όλο το φάσμα του glam rock, όπως έχει πει και ο James Hetfield. Εκτόξευσε προφανώς τους Nirvana σε μια επιτυχία χωρίς προηγούμενο. Επίσης, είχε προηγηθεί η ένταξη του David Grohl – ο οποίος μάλιστα ήταν ο πέμπτος ντράμερ του γκρουπ – γεγονός που έφερε νέα δυναμική στην ωμή ένταση και την pop ευφυΐα που εκδήλωναν δισκογραφικά, ενώ παράλληλα ο Grohl έδεσε με απίστευτη χημεία με το αχτύπητο δίδυμο Cobain & Novoselic σε συναυλιακό επίπεδο.
Είχε όμως έρθει η ώρα για τους Nirvana να «επιστρέψουν» εκεί από όπου είχαν ξεκινήσει, στο σκληρό στίγμα που άφησε ο θόρυβος του Bleach. Θέλοντας να βγάλουν ξανά στη φόρα τον παλιό τους ήχο, αφού στο Nevermind κινήθηκαν αρκετά πιο επιτηδευμένα, βρήκαν τον ιδανικό συνοδοιπόρο. Το άτομο αυτό είχε παίξει κομβικό ρόλο στη διαδικασία παραγωγής υποδειγματικών άλμπουμ όπως το Surfer Rosa των Pixies, το Rid of Me της PJ Harvey και το Pod των Breeders και δεν ήταν άλλος από τον Steve Albini. Αυτός ήταν, λοιπόν, το κλειδί για να προσδώσει στο γκρουπ τον ακατέργαστο και άγριο ήχο που ονειρευόταν να εξωτερικεύσει ξανά, έναν ήχο παρόμοιο με εκείνον που τράνταζε το κοινό στις ζωντανές εμφανίσεις.
Όπως έχει ισχυριστεί ο Grohl, το συγκρότημα μπήκε στο στούντιο και απλά έπαιξε με αυθορμητισμό. Έτσι, το άλμπουμ ολοκληρώθηκε ταχύτατα και συγκεκριμένα, μέσα σε δύο εβδομάδες, στο Pachyderm Studio της Μινεσότα. Πράγματι, η εταιρεία δεν ήθελε να ακολουθήσει αυτή τη φορά τον δρόμο που υποδείκνυε το γκρουπ. Είχε προηγηθεί η κορύφωση του Nevermind που έστρωσε τον δρόμο για ανάλογα πράγματα και έτσι οι κινήσεις που θύμιζαν το Bleach ήταν μακριά από τα σχέδια της εταιρείας. Το αποτέλεσμα όμως ήταν διαφορετικό. Παρόλο που στην αρχή η αλήθεια φάνηκε να βρίσκεται κάπου στη μέση, καθώς το In Utero δεν είχε το άμεσο αντίκτυπο του Nevermind, σταδιακά ενθουσίασε κοινό, τύπο αλλά και το ίδιο το τρίο, τα μέλη του οποίου θεωρούσαν αυτήν τη δουλειά ως την αγαπημένη και πιο ολοκληρωμένη που είχαν δημιουργήσει μέχρι τότε. Oι Nirvana έδειχναν για ακόμα μια φορά ότι είχαν έρθει στα δρώμενα με σκοπό να μείνουν και να συμβάλλουν με το δικό τους λιθαράκι στο ψηφιδωτό του rock n’ roll. Τα "Heart Shaped Box", "All Apologies" και "Pennyroyal Tea" – στα οποία συμπτωματικά έκανε τη μίξη ο Scott Litt και όχι ο Albini - ήταν τα νέα τους hit και έπαιζαν παντού. Επίσης, τα "Rape Me" και "Drain You" που είχαν κάπως μικρότερη επιτυχία, ήταν τα δύο διαμάντια του δίσκου, ενώ αξίζει να αναφερθεί ότι το riff του "Very Ape" σαμπλαρίστηκε για το Voodoo People από τους Prodigy.
Τα εκρηκτικά riff του Cobain μαζί με την ικανότητα του να σκαρώνει τραγούδια που σου μένουν στο μυαλό, το βαρβάτο βουητό στις θαυμάσιες μπασογραμμές του Novoselic και ο καταιγιστικός ρυθμός του Grohl, συνέθεσαν ένα από τα ωραιότερα άλμπουμ της δεκαετίας του ’90 και ίσως ένα από τις τελευταίες χρυσές εποχές του rock n’ roll (αυτό προϋποθέτει ατελείωτες σελίδες και ώρες κουβέντας). Μια πολύ αξιοπρόσεκτη αναφορά παρεμπιπτόντως στο In Utero έγινε μέσω της εμφάνισης των τριών (Novoselic, Grohl και Albini) στο κανάλι του Conan O’ Brien. Τα τραγούδια του άλμπουμ, όπως και όσα προηγήθηκαν χρονικά, υπήρξαν τα σκοτεινά αφηγήματα του Cobain λίγο πριν δώσει το τελεσίδικο χτύπημα στη ζωή του. Το άλμπουμ υπήρξε ακόμα ένας σταθμός του συγκροτήματος που δεν έμεινα στα στενά όρια του grunge, όσο όμορφα και ατίθασα και αν ήταν. Τελικά οι Nirvana δε γύρισαν στον παλιό τους ήχο ούτε ακολούθησαν τα χνάρια της pop επιτυχίας τους. Θα έλεγε κανείς πως εξέλιξαν ακόμα παραπέρα τον ήχο τους, τον οποίον και είχαν ξεκινήσει να «βρίσκουν» με το εν λόγω άλμπουμ. Σε αυτό σίγουρα συνετέλεσε και η προσθήκη του Pat Smear ως δεύτερη κιθάρα στα live.
Εν κατακλείδι, κανείς δεν ξέρει τι θα γίνονταν οι Nirvana μετά από αυτό και ίσως να μην έχει μεγάλη σημασία. Αυτό που κυριαρχεί στο τέλος της ιστορίας είναι τα εσώψυχα ενός χαρισματικού frontman που δημιούργησε, ενέπνευσε και άφησε το παντοτινό του στίγμα. Παρόλο που η μελαγχολία (και πολλά παραπάνω) και ο άκρατος λυρισμός στους στίχους του Cobain, αποτελούσαν ορόσημα για τον κόσμο των Nirvana, για ακόμα μια φορά τα λόγια του άλμπουμ και κυρίως τα υποδόρια μηνύματα χρησιμοποιούνται ως παράδειγμα για την τελικά όχι και τόσο ξαφνική κίνηση του Cobain να αυτοκτονήσει. Ο ψυχολόγος Thomas Joiner έχει δηλώσει ότι ψήγματα στους στίχους του δείχνουν πως η αυτοκτονία ήταν μια απόφαση που σκεφτόταν να πάρει από καιρό ενώ μέχρι και σήμερα ο δίσκος θεωρείται ως ένα από τα διασημότερα «γράμματα αυτοκτονίας». Χωρίς αμφιβολία, δεν είναι τυχαίο ότι ο Cobain ήθελε να ονομάσει αρχικά το άλμπουμ “I hate myself and want to die”. Επομένως, τα λόγια του Cobain αποδεικνύουν ότι είχε αποφασίσει τον δρόμο, στον οποίο ήθελε να βαδίσει και αυτός βρισκόταν πολύ μακριά από τη μουσική, τους Nirvana, ακόμα και από την οικογένειά του. Σημασία έχει όμως ότι πρόλαβε...
