.jpg)
Η ποπ κουλτούρα με αυτή την ελαφρότητα που την διακρίνει εδώ και 70 χρόνια (και η οποία είναι αυτή που την κρατάει νέα μετά από τόσο καιρό), έχει πάρε-δώσε με όλα τα είδη της μουσικής. Καθώς πάντα υπήρξε εξωστρεφής, κοινωνική και ανοιχτόμυαλη δε δίστασε να ανοίξει παρτίδες με την jazz, με τη σύγχρονη μουσική, με την πειραματική, ακόμα και με την κλασική, τη μουσική που παραδοσιακά αποτελεί το soundtrack της Μεγάλης Εβδομάδας, ακριβώς γιατί περιλαμβάνει έντονα μελοδραματικά στοιχεία και μελωδίες εμπνευσμένες από οδύνη και πόνο. Ίσως ο Bach είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά όχι και το μόνο.
Η κλασική μουσική ήδη από την δεκαετία του ’60 αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την pop και rock μουσική και οι Beatles, οι Doors, οι Procol Harum, οι Jethro Tull, οι Beach Boys και πολλοί ακόμα έβαλαν το δάχτυλο στο μέλι και «δανείστηκαν» ιδέες από γνωστές κλασσικές συνθέσεις. Άλλωστε η ποπ κουλτούρα είναι η καλύτερη μαθήτρια της ρήσης: «παρθενογένεση δεν υπάρχει στη μουσική».
Ο Bach (κυρίως αυτός) αλλά και ο Beethoven, ο Debussy, ο Satie, ο Wagner και ο Stravinsky έδωσαν ιδέες (και συχνά κάποια μέτρα μελωδίας δανεικά κι αγύριστα) σε πολύ γνωστά τραγούδια. Ενδεικτικά να αναφέρω μόνο μερικά από τα δεκάδες που υπάρχουν:
Procol Harum – "A Whiter Shade of Pale"
The Doors – "Spanish Caravan" και "Waiting for the Sun"
The Beatles – "Hey Jude" και "Because"
The Beach Boys – "Lady Lynda"
Kamasi Washington – "Clair de Lune"
Frank Zappa – "Lucy’s Seduction of a Bored Violinist"
Όμως, πέρα από τα πολλά τραγούδια που έχουν φλερτάρει με την κλασική μουσική, υπάρχουν και αρκετά άλμπουμ που άμεσα ή έμμεσα σχετίζονται με τo είδος και είναι μία καλή ευκαιρία, αυτή την εβδομάδα στοχασμού και εσωστρέφειας να τα θυμηθούμε ξανά:
Glenn Gould – Bach: The Goldberg Variations
Αφενός ο Bach είναι ο συνθέτης που έχει την μεγαλύτερη επίδραση στην ποπ κουλτούρα κι αφετέρου, είναι όσο κανένας άλλος στο πνεύμα των ημερών. Όσο για τον Glenn Gould με το στιλ και τον τρόπο παιξίματος, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μέλος μίας rock μπάντας. Ένα, από κάθε άποψη, εμβληματικό άλμπουμ που δίνει άλλη διάσταση στο έργο του Μπαχ.
Various Artists - Plague Songs
Το άλμπουμ κυκλοφόρησε από την 4AD το 2006 και περιλαμβάνει 10 αποσπάσματα/σκηνές εμπνευσμένα από την Έξοδο που έγιναν τραγούδια από σπουδαίους μουσικούς όπως οι Brian Eno, Robert Wyatt, Scott Walker, Laurie Anderson, Imogen Heap, Tiger Lillies, Rufus Wainwright, Stephin Merritt, Klashnekoff και King Creosote. Παίχτηκε ζωντανά από ντόπιους μουσικούς και χορωδούς στο Margate (στην περιοχή του Κεντ) και ηχογραφήθηκε για να κυκλοφορήσει αυτό το άλμπουμ.
Henryk Gorecki – Symphony of Sorrowful Songs
Η Beth Gibbons (Portishead) έδωσε το δικό της χρώμα σε ένα μουσικό έργο που, όταν κυκλοφόρησε, πέρασε σχεδόν απαρατήρητο, αλλά σταδιακά έγινε κλασικό. Ερμηνεύοντας στα πολωνικά και συνοδευόμενη από την Συμφωνική Ορχήστρα της Πολωνικής Ραδιοφωνίας, υπό την διεύθυνση του σπουδαίου Krzysztof Penderecki, η Gibbons κατόρθωσε να ερμηνεύσει με ιδιαίτερο τρόπο αυτό το μελαγχολικό έργο και να μας δώσει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα άλμπουμ του 2019.
Max Richter – From Sleep
Το 2015 ο Max Richter δημιούργησε ένα εμβληματικό έργο με τίτλο Sleep, πολύ μεγάλης διάρκειας, αφού συνολικά ξεπερνάει τις 8 ώρες (όσο και ο κύκλος ενός ύπνου) κι έχει σημείο αναφοράς τις συνθέσεις του Gustav Mahler. Το άλμπουμ From Sleep είναι μία περίληψη αυτού του 8ωρου έργου, το οποίο αντλεί την έμπνευση του από τον ύπνο, τα όνειρα, τη λειτουργία της φαντασίας, όταν σώμα και μυαλό είναι σε κατάσταση ηρεμίας και για πολλούς, είναι ένα από τα καλύτερα ambient άλμπουμ όλων των εποχών. Τα έγχορδα είναι παιγμένα από τους American Contemporary Music Ensemble (Ben Russell, Yuki Numata Resnik, Caleb Burhans, Clarice Jensen και Brian Snow), η φωνή είναι της σοπράνο Grace Davidson, ενώ ο Max Richter παίζει πιάνο και χειρίζεται τα ηλεκτρονικά.
Richard Reed Parry – Music for Heart and Breath
O Richard Reed Parry (πολυοργανίστας και «κρυφός εγκέφαλος» των Arcade Fire) που στην εκτός συγκροτήματος μουσική του δραστηριότητα φλερτάρει έντονα με την «λόγια» μουσική, δημιούργησε το 2014 ένα άλμπουμ βασισμένο στον ρυθμό της ανθρώπινης ανάσας και του χτύπου της καρδιάς μας. Με αυτή τη ρυθμολογία σαν βάση και με την βοήθεια των Kronos Quartet, των αδελφών Dessner (National) και μίας μικρής ορχήστρας έγχορδων και πνευστών, ο Richard Reed Parry μετατρέπει τον ανθρώπινο ρυθμό σε συμπαντικό ήχο.
William Orbit – Pieces in a Modern Style
Με το τέλος του 20ου αιώνα ο William Orbit αποφάσισε να πλησιάσει γνωστές συνθέσεις σπουδαίων κλασικών για μία ηλεκτρονική εκδοχή τους. Μόνος του έκανε τις ενορχηστρώσεις, έπαιξε και έκανε την παραγωγή του άλμπουμ που περιλαμβάνει συνθέσεις των Samuel Barber, John Cage, Erik Satie, Maurice Ravel, Antonio Vivaldi, Beethoven, Handel και του Henryk Gorecki (που τον συναντήσαμε και στην περίπτωση της Beth Gibbons).
Schiller – Opus
Σχεδόν 15 χρόνια μετά τον William Orbit, o Sciller δοκίμασε να κάνει κάτι αντίστοιχο, με τη συμμετοχή σπουδαίων μουσικών και ερμηνευτών από το χώρο της κλασικής μουσικής όπως οι Helene Grimaud, Anna Netrebko, Lang Lang και Albrecht Mayer. To Opus περιλαμβάνει μία σειρά συνθέσεων/διασκευών/εμπνεύσεων που βασίζονται σε δημιουργίες των Erik Satie, Claude Debussy, Pyotr Ilyich Tchaikovsky, Gabriel Faure, Edvard Grieg και Modest Mussorgsky.
Ludovico Einaudi – Elements
Η κλασική του παιδεία και η ανάγκη του να εξερευνήσει πιο σύγχρονους ήχους και περιοχές, συνδυάζονται θαυμάσια σε αυτό το άλμπουμ όπου συνυπάρχουν κλασικό πιάνο, λούπες, η Amsterdam Sinfonietta, ηλεκτρονικοί ήχοι και εφέ.
Max Richter – Recomposed Vivaldi (The Four Seasons)
Μπορεί να έχει συνεργαστεί με τον Roni Size και τους Future Sound of London, αλλά στην ουσία παραμένει ένας συνθέτης με έντονη κλασική παιδεία, ένας ποπ σταρ του είδους, που δεν ξεχνάει τις επιδράσεις του και τα νεανικά του χρόνια στα ωδεία, όταν ο Vivaldi και οι περίφημες «4 εποχές» του ήταν καθημερινό μάθημα. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να πω πως ο «μαθητής» ψάρωσε μπροστά στον «δάσκαλο» και η επαναπροσέγγιση του Max Richter σε αυτό το εμβληματικό έργο, δεν ξεφεύγει και πολύ από το πρωτότυπο.
Andy Mackay – 3 Psalms
Ο άνθρωπος που έβαλε για τα καλά το σαξόφωνο στην pop/rock πραγματικότητα ως μέλος των Roxy Music, επέστρεψε πρόσφατα στη δισκογραφία μετά από πολύ καιρό, κυκλοφορώντας ένα project βασισμένο στο βιβλικό «Βιβλίο των Ψαλμών», το οποίο είχε αρχίσει να το δουλεύει από το 1990. Με τη συμμετοχή του σπουδαίου κιθαρίστα Phil Manzanera που γνωρίζονται από την εποχή των Roxy Music, της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Τσεχίας και του ερμηνευτή Harry Day-Lewis, o Andy Mackay δημιούργησε ένα εξαιρετικό άλμπουμ που περιλαμβάνει ένα ιντερλούδιο και τις συνθέσεις “Deep” (ψαλμός No.130), “Refuge” (ψαλμός No. 90) και “Praise” (ψαλμός No. 150), συνδυάζοντας δημιουργικά την κλασική μουσική με το progressive και την jazz.
