Η πίστη ότι ορισμένα άστρα σχετίζονται με ισχυρές μαγικές δυνάμεις πάει πολύ πίσω στον χρόνο και, μέσω των Αράβων, κληροδοτήθηκε στην πάντα έτοιμη να πιστέψει σε τέτοια πράγματα μεσαιωνική Ευρώπη. Πόσο πίσω στον χρόνο, τώρα, είναι πολύ δύσκολο να πούμε, αν και ο σερ Ernest Wallis Budge (ένας λόρδος Έλγιν της Ανατολής, με θύμα του τους Αιγυπτίους) πίστευε ότι φτάναμε ως τους Σουμέριους, άρα στην αυγή του αστικά οργανωμένου πολιτισμού.
Ανάμεσα στα άστρα αυτά ήταν και ο Αρκτούρος, στενά συνδεδεμένος με τον ημιπολύτιμο ίασπι και με τη μπανάνα plantain (ή Αντιλλών, εκείνη τέλος πάντων που μαγειρεύεται). Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα φωτεινό αστέρι στον Βοώτη, εύκολα διακριτό και στον ελληνικό ουρανό –ιδίως την άνοιξη– που έχει κάνει εντύπωση και σε άλλους πολιτισμούς: στην Πολυνησία, λ.χ., το λένε Hokulea (άστρο της Χαράς). Σε κάθε περίπτωση, έχει εξάψει την ανθρώπινη φαντασία. Και όσον αφορά τη νορβηγική metal μπάντα που πήρε το όνομά του στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τείνεις να πιστέψεις ότι της πρόσφερε και κάτι από τις θρυλούμενες μαγικές του ιδιότητες.
Οι Arcturus δεν έχουν βγάλει πολλούς δίσκους. Αλλά τα άγρια βάθη στα οποία κοίταξαν και τα μονοπάτια που χάραξαν πάνω στον μεγάλο του heavy metal χάρτη, τους τοποθετούν στους πιο απρόβλεπτους και συναρπαστικούς εξερευνητές, στην ελίτ όσων μουσικών μπόρεσαν να ενώσουν τελείες εκεί που άλλοι έβλεπαν μόνο το κενό. Κανένα άρθρο δεν μπορεί λοιπόν να τους περικλείσει εντελώς· ίσα-ίσα, είναι συγκρότημα που θα του άρμοζε βιβλίο κανονικό.
Οι επερχόμενες ελληνικές συναυλίες τους σε Αθήνα (Temple, Παρασκευή 12/1) και Θεσσαλονίκη (Eightball, Σάββατο 13 Ιανουαρίου) είναι μια καλή ευκαιρία αναβάπτισης για τους παλιούς fans και γνωριμίας για μια νεότερη γενιά, κάτι με τη δική του σημασία σε μια χώρα σαν τη δική μας, όπου το heavy metal παραμένει δημοφιλής μουσική. Στο πνεύμα αυτό υπακούν λοιπόν και οι παρακάτω, εντελώς ενδεικτικές (και σαφώς υποκειμενικές) επιλογές...
My Angel
από single [Putrefaction, 1991]
Αφήνοντας στην άκρη το Slow Death demo, εδώ άρχισαν όλα. Με ένα τραγούδι που, αν κοίταζες μόνο τους «I need you, I love you, you're my angel» στίχους, θα το νόμιζες από Depeche Mode μέχρι Céline Dion. Είναι όμως ένα παράξενο τραγούδι –κάτι σαν στρεβλωμένο, αλλόκοτο death metal, που ξεστράτισε από τους Mortem και χάθηκε στη νύχτα. Στα φωνητικά βρίσκεται ο αρχικός τραγουδιστής (και μπασίστας) των Νορβηγών, Marius Vold.
{youtube}bH7HjHUaNog{/youtube}
Icebound Streams And Vapours Gray
από το ΕΡ Constellation [Nocturnal Art Productions, 1994]
Η μεγάλη του νορβηγικού black metal σχολή ανδρωνόταν σιγά-σιγά και οι Arcturus πήραν ενεργό μέρος στις ζυμώσεις των καιρών τους, με τον Kristoffer Rygg των Ulver να βρίσκεται πια στα φωνητικά. Αν και η παραγωγή του εν λόγω ΕΡ έχει προβλήματα, εδώ βρίσκει κανείς τις ακατέργαστες μα όχι άγουρες πρώτες ύλες πάνω στις οποίες χτίστηκε το όνομα του γκρουπ –όπως ας πούμε στο κομμάτι αυτό, που, επεξεργασμένο εκ νέου, έκανε μετά μια δεύτερη καριέρα στο άλμπουμ Aspera Heims Symfonia, ως "Wintry Grey".
{youtube}j6CFuhPe380{/youtube}
To Thou Who Dwellest In The Night
από το άλμπουμ Aspera Hiems Symfonia [Ancient Lore Creations, 1996]
Black metal βγαλμένο από την καρδιά του ανελέητου, βορειοευρωπαϊκού Χειμώνα, μα και black metal διαφορετικό από τα υπόλοιπα των νορβηγικών 1990s, σε σύγκριση π.χ. με τις σύγχρονές του δουλειές των Mayhem ή των Emperor. Οι Arcturus θέτουν τα πλήκτρα στην πρώτη γραμμή και συχνά παρεκκλίνουν προς ενορχηστρώσεις που, αναλόγως των καταβολών του ακροατή, μπορούν να χαρακτηριστούν «συμφωνικές» ή «progressive». Σε κάθε πάντως περίπτωση, εξαπολύουν εναντίον σου ένα δριμύ Ψύχος.
{youtube}V2sxLAWKpJk{/youtube}
Morax (remix 1996)
από το bootleg Reconstellation [1999]
Στην πρώτη του εκδοχή, το "Morax" ήταν το b-side του "My Angel", ένα σκορποχώρι ιδεών χωρίς κεντρικό άξονα. Εδώ επανηχογραφείται με τον Rygg στα φωνητικά και τα πλήκτρα να αποκτούν ειδικό βάρος και γίνεται πραγματικά ...άλλο κομμάτι, που κάλλιστα θα μπορούσε να βρίσκεται στο Aspera Heims Symfonia. Δεν έχει κυκλοφορήσει ποτέ επισήμως, κάποια στιγμή θα πρέπει να το τακτοποιήσουν.
{youtube}pvNSEgGmZ_Y{/youtube}
The Chaos Path
από το άλμπουμ La Masquerade Infernale [Music For Nations, 1997]
Το τραγούδι αυτό ανήκει σε μια φουρνιά δημιουργιών που τράνταξαν τα θεμέλια του black metal και καθιέρωσαν τους Arcturus ως πρωτεργάτες μιας διευρυμένης μεταλλικής αισθητικής, η οποία ξεχυνόταν με Βίκινγκ ορμή προς τις αχανείς Vinland γαίες της ηλεκτρονικής μουσικής, του progressive rock και του ό,τι μπορεί να νοηθεί ως «avant-garde». Είναι βασικά ένα από τα σημαντικότερα τραγούδια στον 20ό αιώνα, μα και ουσιώδης πυλώνας κατανόησης των όσων έκαναν οι Arcturus στο La Masquerade Infernale.
{youtube}tBzsKt3LRzk{/youtube}
Ad Astra
από το άλμπουμ La Masquerade Infernale [Music For Nations, 1997]
Ένα ακόμα χαρακτηριστικό δείγμα γραφής από τις ανησυχίες που έθρεψαν το La Masquerade Infernale και έκαναν πολλούς ορθόδοξους μεταλλάδες στα ύστερα 1990s να τραβάνε τα μαλλιά τους (ήταν και πολλά) και κάμποσους ...αλλόθρησκους να ρωτούν να μάθουν «ποιοι είναι αυτοί» και «τι είδος είναι αυτό».
{youtube}gDj2WV8CaPA{/youtube}
Kinetic
από το άλμπουμ The Sham Mirrors [Ad Astra Enterprises, 2002]
Πέντε χρόνια μετά το La Masquerade Infernale, το πρώτο πράγμα που άκουσαν όσοι έβαλαν το The Sham Mirrors να παίξει ήταν οι εναρκτήριες νότες του "Kinetic". Εδώ οι Arcturus αύξησαν οριστικά και οριακά την απόστασή τους από το black metal: τους κέρδισε το απέραντο Διάστημα, το οποίο συμβολίζεται στο εξώφυλλο του άλμπουμ με το διαστημόπλοιο Apollo και, σε πιο συμβολικό επίπεδο, η χλιδανή ποικιλία των μουσικών εξερευνήσεων στις οποίες θα μπορούσαν να προβούν.
{youtube}7pIMXGjFZBc{/youtube}
Nightmare Heaven
από το άλμπουμ The Sham Mirrors [Ad Astra Enterprises, 2002]
Ένα από τα πιο δαιδαλώδη και όμορφα κομμάτια τους, που πλέκει αριστοτεχνικά σκληρές καταβολές και ποπ μελωδίες, prog απόηχους και ένα μεσαίο τμήμα που, τηρουμένων των αναλογιών, θα μπορούσε να φανεί ως και οικείο σε όσους αγάπησαν τη χροιά των ηλεκτρονικών του Μπρίστολ.
{youtube}AstnopYcm44{/youtube}
Nocturnal Vision Revisited - live
από το DVD Shipwrecked In Oslo [Season Of Mist, 2006]
Τραγούδι που επέζησε συναυλιακά από ένα άλμπουμ το οποίο απογοήτευσε (Sideshow Symhonies, 2005), κι ας στάθηκε κομβικό για τους Νορβηγούς ως ντεμπούτο τους στη Season Of Mist και ως πρώτη τους δουλειά με τον ICS Vortex στα φωνητικά. Εδώ το ακούμε ζωντανά ηχογραφημένο στο Sonic Solstice Festival του Όσλο (Σεπτέμβριος 2005), σε μια εμφάνιση που βιντεοσκοπήθηκε και είναι μέχρι σήμερα η μόνη live κυκλοφορία των Arcturus. Τον Απρίλιο του 2007 ανακοίνωσαν τη διάλυσή τους.
{youtube}KEyy0tjGu9M{/youtube}
Crashland
από το άλμπουμ Arcturian [Prophecy Productions, 2015]
Το αναπάντεχο reunion έφερε κι ένα απροσδόκητα καλό άλμπουμ (βρέθηκε μάλιστα και στις διεθνείς μας προτάσεις για το 2015, δείτε εδώ), χαρακτηριστικό δείγμα του οποίου είναι το συγκεκριμένο κομμάτι. Προσέξτε το εξαιρετικό βιολί του Sebastian Grouchot και τον τρόπο με τον οποίον έχει ενταχθεί στην ενορχήστρωση.
{youtube}XxTcdsndj4w{/youtube}