Ούτως ή άλλως η show business έχει γίνει πιά ένα τεράστιο καζίνο και το παιχνίδι με τις τιμές των εισιτηρίων στις συναυλίες (κυρίως στις Η.Π.Α.) το επιβεβαιώνουν. Η «νέα εποχή» έχει μετατρέψει ένα λαϊκό θέαμα μαζικής διασκέδασης και εκτόνωσης, όπως είναι οι συναυλίες, σε ένα πεδίο τζόγου και φρικτής αισχροκέρδειας.
Σε ανύποπτο χρόνο και πριν τα «νέα ήθη» εμφανιστούν στη μουσική βιομηχανία, δύο σπουδαίοι μουσικοί που είχαν φάει τις show business με το κουτάλι και τα είχαν δει όλα, μπορούσαν να κάνουν χρησμούς για το μέλλον.
Ο David Bowie και ο Hugh Cornwell (ex- Stranglers) διατύπωσαν -πριν από χρόνια- δύο σωστές σκέψεις για τις συναυλίες και ο χρόνος που πέρασε τους δικαιώνει.
Η πρώτη έλεγε: «Στο μέλλον θα υπάρχουν δύο ειδών καλλιτέχνες. Αυτοί που θα μπορούν να κάνουν συναυλίες και αυτοί που δεν θα μπορούν».
Τα ΜΜΕ μας βομβαρδίζουν με πληροφορίες για τις άκρως πετυχημένες περιοδείες καλλιτεχνών όπως η Taylor Swift, o Drake ή ο Bruce Springsteen αλλά πολύ δύσκολα μαθαίνουμε για δεκάδες μικρομεσαία συγκροτήματα που αναγκάζονται να ματαιώσουν περιοδείες ή εμφανίσεις επειδή δεν μπορούν να ανταεπεξέλθουν με τα έξοδα. Αυτές τις πληροφορίες, που δεν «πουλάνε», θα τις βρεις στις «πίσω σελίδες» εξειδικευμένων μουσικών site και αν.
Ο δεύτερος «χρησμός» έλεγε: «Παλιότερα κάναμε περιοδείες για να υποστηρίξουμε τα καινούργια μας άλμπουμ, στο μέλλον θα βγάζουμε δίσκους για να υποστηρίξουμε τις περιοδείες μας».
Με τις πωλήσεις των δίσκων να είναι πιά μια φθίνουσα αγορά, που σώζεται εν μέρει από το -παροδικό ίσως- hype με τα (πανάκριβα) βινύλια αλλά με την αγορά των CD να υποχωρεί διαρκώς, το downloading να έχουμε ξεχάσει πως υπάρχει και το streaming να έχει νόημα -με τις πενταροδεκάρες που δίνει ως ποσοστό στους καλλιτέχνες- μόνο για αυτούς με τα εκατομμύρια «χτυπήματα», η μόνη διέξοδος των μουσικών για να επιβιώσουν να είναι οι συναυλίες.
Θα μου επιτρέψετε εδώ να ανοίξω την πρώτη παρένθεση για να θυμίσω δύο παλαιότερες αναφορές του Avopolis στη στήλη Mood of the day που άπτονται των όσων συζητάμε. Η πρώτη αναφέρεται στα ποσά που δίνουν οι πλατφόρμες streaming για κάθε τραγούδι και η δεύτερη στο ότι ακόμη και ο Αμερικανός Πρόεδρος αναγκάστηκε να πάρει θέση για τις τιμές των εισιτηρίων:
- Σ' ευχαριστώ ω εταιρία... Για κάθε τραγούδι από stream οι καλλιτέχνες παίρνουν: Spotify-0,00437, Apple-0,00735, Amazon-0,00402, YouTube-0,00069, Napster-0,01900,Google-0,00676, Tidal-0,01250. Πενταροδεκάρες κυριολεκτικά!
- Είπαμε καπιταλισμός αλλά όχι κι έτσι... Ακόμη και ο Τζο Μπάιντεν επιτέθηκε στις αλλοπρόσαλλες χρεώσεις στα εισιτήρια, χαρακτηρίζοντας τις "junk fees". Στις ΗΠΑ η κερδοσκοπία στις συναυλίες έχει ξεφύγει.
what is joe biden’s plan to unpause the ticketmaster queue for taylor swift’s eras tour
— kay (@slutforfeelings) November 15, 2022
Ένα πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα για το τι γίνεται στις Η.Π.Α. με τις τιμές των εισιτηρίων έρχεται από το ποδόσφαιρο, μιας και το θέμα του τζόγου με το αντίτιμο των εισιτηρίων αφορά σε κάθε δημόσιο θέμα.
Πριν ο David Beckham πείσει τον Lionel Messi να μεταναστεύσει στην Αμερική και στην Inter Miami για να κλείσει την καριέρα του έναντι αδράς αμοιβής, η ποδοσφαιρική αυτή ομάδα (σε ένα άθλημα μάλιστα που στις Η.Π.Α. δεν είναι και ιδιαίτερα δημοφιλές) ήταν μια μικρομεσαία ομάδα χωρίς ιδιαίτερη λάμψη ή διακρίσεις. Το μέσο εισιτήριο για να δεις έναν αγώνα της ήταν τα 95$ και τα VIP δεν ξεπερνούσαν τα 500$. Η έλευση του Messi και η υστερία που προκάλεσε έχουν εκτοξεύσει τις τιμές σε ποσοστό από 500% ως 1000%. Για να δεις πια έναν αγώνα της ομάδας χρειάζεσαι γύρω στα 1.000$ στα δε (λεγόμενα) Platinum και VIP, χάνεται πραγματικά η μπάλα. Για να τα αγοράσεις, χρειάζεται να πουλήσεις νεφρό.
Τι συμβαίνει ακριβώς με τις τιμές των εισιτηρίων; Πως τα λαϊκά θεάματα όπως το ποδόσφαιρό ή οι συναυλίες παραδόθηκαν στον τζόγο και έγιναν κανονικό καζίνο;
Πριν από μερικά χρόνια το Υπουργείο Εμπορίου των Η.Π.Α. επέτρεψε να γίνει συγχώνευση δύο κολοσσών που ασχολούντο με τις συναυλίες: Της LiveNation και της Ticketmaster με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα «τέρας» που ελέγχει τα πάντα στις συναυλίες και δεν τιθασεύεται με τίποτα. Είναι τόσα τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί με το κύκλωμα των εισιτηρίων που το ίδιο Υπουργείο ερευνά το θέμα και είναι πολύ πιθανόν (αναγνωρίζοντας εμμέσως το λάθος του) να διατάξει την διάσπαση της εταιρίας σε μικρότερα κομμάτια.
Daily reminder that Ticketmaster is a monopoly, it’s merger with LiveNation should never have been approved, and they need to be reigned in.
— Alexandria Ocasio-Cortez (@AOC) November 15, 2022
Break them up.
Να θυμίσω βέβαια πως το θέμα με τις τιμές των εισιτηρίων δεν είναι μόνο τωρινό. Ήδη από το 1994 και πριν ακόμη η Ticketmaster συνενωθεί με την LiveNation, οι Pearl Jam, που ήταν τότε ένα από τα πιο δημοφιλή συγκροτήματα γεμίζοντας στάδια παντού, προσπάθησαν πολύ να ελέγξουν τις τιμές ανοίγοντας πόλεμο με την Ticketmaster. Ηττήθηκαν κατά κράτος.
Μέχρι να μπορέσει το Υπουργείο Εμπορίου να κάνει κάτι (αν μπορεί και θέλει πραγματικά), αυτή η τερατώδης εταιρεία που ελέγχει χιλιάδες χώρους συναυλιών και εκδηλώσεων, έχει αποκλειστικά συμβόλαια με εκατοντάδες καλλιτέχνες και πουλάει εισιτήρια για κάθε πιθανή και απίθανη συναυλία/παράσταση, έχει παραδώσει τις τιμές των εισιτηρίων στον ακραίο κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης, ενώ έχει επιτρέψει να ευδοκιμήσει (αν και η ίδια το αρνείται) και το «παρακράτος» της δευτερογενούς αγοράς. Όπου υπάρχει χώρος για μεσάζοντες, οι τιμές πάντα ξεφεύγουν.
Από την άλλη, με όλο το κύκλωμα της παραγωγής συναυλιών να έχει δεινοπαθήσει από τις απαγορεύσεις της πανδημίας και για 2-3 χρόνια να έχει μείνει άπραγο -και με τους καλλιτέχνες να μην έχουν πλέον άλλη πηγή εσόδων πέρα από τις συναυλίες-, όλοι φαίνεται να έχουν μερίδιο ευθύνης για τον τιμολογιακό παραλογισμό των εισιτηρίων σε συναυλίες και παντός είδους εκδηλώσεις.
Το τανγκό θέλει πάντα δύο…
Με άλλοθι έναν μικρό αριθμό «προσιτών» εισιτηρίων που σε στέλνουν εξορία στο τέρμα θεού για να δεις -στην ουσία- τη συναυλία μόνο από τα Matrix και απλώς να μπορείς να πεις: «Ήμουν κι εγώ εκεί» και που για να τα προλάβεις, όταν κυκλοφορήσουν, πρέπει να είσαι online μέχρι και 14 ώρες προσπαθώντας να μπεις στην πλατφόρμα της Ticketmaster, πολλά από τα υπόλοιπα εισιτήρια περνάνε στην δευτερογενή αγορά με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν οι τιμές μέχρι και σε διπλάσια τιμή από την ονομαστική. Η τιμή των (λεγόμενων) Platinum είναι διαπραγματεύσιμη με βάση την ζήτηση, σαν να είναι χρηματιστηριακό προϊόν, τα δε VIP δεν το συζητάμε. Και στη βασική τιμή του εισιτηρίου προστίθενται ένα σωρό «χρεώσεις εξυπηρέτησης», αυτές που ο Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε: “junk fees”.
Ανοίγω εδώ μία ακόμη παρένθεση για να θυμίσω δύο ακόμη αναφορές του Avopolis (μέσω της στήλης Mood of the day) στο θέμα αυτό που μας έχει απασχολήσει συχνά στο παρελθόν και αφορά στις προσπάθειες των Cure να κρατήσουν τις τιμές χαμηλά αλλά και στην αντίδραση φανατικών φίλων του Bruce Springsteen για τις τιμές στις συναυλίες του:
- Το 1994 οι Pearl Jam προσπάθησαν. Τώρα το θέμα φουντώνει πάλι με τους Cure και τον Neil Young να επιτίθενται στην Ticketmaster, τον "νταβατζή" των εισιτηρίων στις ΗΠΑ και τις υπερβολικές χρεώσεις που κάνουν τις συναυλίες είδος πολυτελείας.
- Το θρυλικό fanzine Backstreets -με αντικείμενο τον Bruce Springsteen- κλείνει μετά από 43 χρόνια, διαμαρτυρόμενο για τις τιμές των εισιτηρίων της περιοδείας του. Η Ticketmaster κάνει τις συναυλίες των σούπερ σταρ είδος πολυτελείας.
Με αυτά τα δεδομένα γίνεται σαφές πως οι συναυλίες -κυρίως αυτές που αφορούν δημοφιλείς μουσικούς- γίνονται όλο και πιο απρόσιτες για το ευρύ κοινό, γιατί πόσοι «κανονικοί» άνθρωποι μπορούν να πληρώσουν 300-500$ για ένα εισιτήριο και το κυριότερο: πόσες φορές;
Πόσα 25άρια μπορείς να δώσεις το χρόνο για να αγοράσεις δίσκους βινυλίου, πόσα 300άρια για να πας σε συναυλίες;
Προσωρινά κοιτάζουμε όλα αυτά τα παράλογα γεγονότα να συμβαίνουν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και να μην μας αφορούν(;), μια πιο προσεκτική ματιά όμως θα φανερώσει πως και στας Ευρώπας, ακόμη κι εδώ στην Ψωροκώσταινα, το σαράκι έχει έρθει και είναι θέμα χρόνου να διαδοθεί, γιατί όπου υπάρχει κέρδος, υπάρχει και ο τρόπος ο παραλογισμός να γίνει κανονικότητα.
Διαβάστε επίσης: Γιατί δεν θα 'πρεπε να μας προκαλεί τόση έκπληξη το διπλό sold-out των Coldplay στο ΟΑΚΑ