φωτογραφίες: Eric Douglas Porter (1), Marta Louro (2), Joachim Montessuis (3), Pep Bonet (4)
Ο τίτλος του καινούριου δίσκου τραβάει παράλληλες μεταξύ της ελληνικής λέξης για τη Σοφία και τη γυναικεία της προσωποποίηση. Ποια είναι τα θέματα γύρω από τα οποία έχει χτιστεί;
Ο τίτλος Sofia Says μου αυτοεπιβλήθηκε με το που ολοκληρώθηκε ο δίσκος, βασισμένος πάνω σε αυτοσχεδιασμούς που έκανα στο στούντιο του σπιτιού μου. Προφανώς, το γεγονός ότι θα κυκλoφορούσε υπό την ελληνική Coherent States –μια αθηναϊκή δισκογραφική– με επηρέασε ευθέως. Επίσης, μου αρέσει ηχητικά.
Συνθετικά, χάνομαι σε έναν κόσμο ο οποίος μου υπαγορεύει σχεδόν ενστικτωδώς τους καθολικούς του ήχους. Αφήνομαι σε αυτό και σχεδόν υπνωτίζομαι. Υπό μια τέτοια έννοια, έχει σίγουρα να κάνει με τη μυθολογική οντότητα της Σοφίας, καθώς η ίδια μετουσιώνεται σε δυναμικό δείγμα της συνθετικής της ψυχής. Το έπος τώρα που αφηγείται η ιέρεια και μάντισσα Σοφία θα μπορούσε να αντηχεί μέσα στην αναβίωση της θηλυκής Θεότητας, που εμφανίζεται στη λατρευτική παράδοση ανά τους αιώνες.
Παρόλαυτα, η Σοφία μου δεν είναι η ρομαντική θεώρηση μιας παρελθούσης θρησκείας, ούτε νοσταλγός ενός αρχαίου κόσμου. Είναι ένας μοντέρνος παρατηρητής, που αναλογίζεται το συλλογικό, όσο και το ατομικό. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο έχω ονομάσει την ερευνητική μου για την παγκόσμια τέχνη του ήχου, IHEARU. Παράλληλα, επηρεάστηκα βαθιά από τη φιλοσοφία κατά τις κοινωνιολογικές σπουδές μου στη Γαλλία. Έτσι, όπως και με το Earth Rot του David Axelrod (1970), ο δίσκος αποτελεί και μια προειδοποίηση. Όπως λέει κι ο ίδιος:
«Μα πλέον η γη του ανθρώπου νοσεί
Γιατί στην καρδιά του φωλιάζει η απροσεξία
Απ’ τις πατούσες μέχρι την κορυφή του κεφαλιού
Τίποτα δεν είναι ορθό μέσα του».
Αλήθεια, πώς και διαλέξατε να κυκλοφορήσετε το άλμπουμ από μια ελληνική δισκογραφική;
Η Coherent States επικοινώνησε μαζί μου για να εκδηλώσει το ενδιαφέρον της για την κυκλοφορία ενός δίσκου, μετά την ακρόαση του L' Ange Le Sage, του πρώτου μου άλμπουμ από την Erratum Musical (2016). Και αμέσως πείστηκα από το ελεύθερο πνεύμα, τον πειραματισμό και τον προσανατολισμό του καταλόγου της, καθώς και από την καλοσύνη και το πνεύμα τον ιδρυτών της.
Αν και υπάρχουν πέντε ξεχωριστά κομμάτια στον δίσκο, η συνολική αίσθηση που αφήνει είναι αυτή ενός υπόγειου, ενωτικού θέματος, το οποίο τα πλέκει μαζί...
Σωστά, είναι ένα έπος στη σύλληψή του· ένα όραμα, το οποίο καθορίζει τις διαφορετικές συνθήκες και τον περιορισμένο φυσικό χώρο που περιδιαβαίνει η Σοφία. Καθώς αισθάνεται να περιορίζεται, διαλέγει να εξαπλωθεί –να είναι παρούσα και απούσα ταυτόχρονα. Θέλει να ακουστεί, μιλάει με μια συλλογική ανθρώπινη φωνή, για την εξέλιξη και τη γνώση. Είναι σαν ένα τούνελ, αλλά υπάρχει φως στο τέλος του. Η Σοφία βρίσκει αρμονία στο χάος, προσπαθεί να συνδέσει τις ξεχωριστές οντότητες. Μέσα στον δίσκο μιλάω για τη συνύπαρξη, πέρα από τη γεωγραφία και το Εγώ: μέσω της πολυμουσικής και της πολυακρόασης, μέσω της καθολικότητας.
Ποια είναι η εμπειρία της Παρισινής ζωής; Πώς είναι να δημιουργείς στη Γαλλία του 2020;
Η Παρισινή ζωή διεξάγεται σε ένα απομονωμένο, συμπιεσμένο κουτί. Τα πάντα γίνονται γρήγορα και είναι ακριβά. Δεν υπάρχουν πολλά άνετα και χαλαρά δημόσια μέρη συνάντησης. Σαν μητέρα, επίσης, αντιμετωπίζω τις ευθύνες και την οργάνωση μιας ζωής που ισορροπεί μεταξύ της καλύτερης καθημερινότητας για το παιδί μου, την οικογένεια και τους αγαπημένους μου, αλλά και του μεγαλύτερου δυνατού χώρου για να αναπτυχθεί η δημιουργική μου ελευθερία. Η μουσική απαιτεί χρόνο. Ζητά θυσίες και δύσκολες επιλογές. Η δημιουργία είναι απαραίτητη και συχνά έρχεται με το κόστος της αυτοχρηματοδότησης της δουλειάς σου, τουλάχιστον με τον τρόπο που βλέπω και κάνω εγώ τα πράγματα.
Τώρα, το σήμερα αφορά την αντίσταση ενάντια στον κοινωνικό ατομισμό, στον ανταγωνισμό και στη βία, στην εκμετάλλευση του Μακρονισμού και του παγκόσμιου φιλελευθερισμού. Προσωπικά, αναζητώ τις εμπειρίες και τη γνώμη των Γηραιών. Πού είναι; Τους χρειαζόμαστε. Παράλληλα, νιώθω την ανάγκη να αποτραβηχτώ αυτόν τον χρόνο, ώστε να αφουγκραστώ. Η Γαλλία είναι η χώρα των μοδών. Αντιμετωπίζω λοιπόν τον εαυτό μου σαν ελεύθερο σωματίδιο, που επικοινωνεί με τον κόσμο σε παγκόσμια κλίμακα, ειδικά μέσω της θεμιτής πλευράς των social media. Και παράλληλα, πάντα θα με αφορούν οι προσπάθειες των γυναικών στην τέχνη του Ήχου.
Μοιράζεστε κοινό δημιουργικό έδαφος με άλλους Γάλλους δημιουργούς;
Σίγουρα έρχεται στο μυαλό η ηλεκτρακουστική συνθέτης και δασκάλα μου, Christine Groult, ο Jean-Claude Eloy, που υπήρξε αναφορά μου, ο μουσικός Jean-Marc Foussat και ο ηχητικός ποιητής Joachim Montessuis, ο οποίος διευθύνει την Erratum Musical. Επίσης, τα μέλη της ηλεκτρονικής γυναικείας ορχήστρας OWO (www.owomusique.wixsite.com/mysite), καθώς και γυναίκες καλλιτέχνιδες όπως η Floy Krouchi, η Christine Webster, η Nina Kardec και η Céline Perrier. Η νέα γενιά λατρεύει να αναμειγνύει τα μουσική είδη. Τέλος, θέλω να αναφέρω το «υπερατλαντικό» ντουέτο που έχουμε δημιουργήσει με τον Afrikan Sciences (Eric Douglas Porter) από το 2012.
Μπορείτε να μας μιλήσετε και για την ομάδα Polyphones; Πώς πολεμάτε την έμφυλη ανισότητα και τον σεξισμό μέσα από αυτήν; Προέρχεται από προσωπικές εμπειρίες στη μουσική βιομηχανία;
Όπως έχω πει, το θεωρώ σημαντικό να δουλεύω σε τοπικό επίπεδο, μιας και η Γαλλία βρίσκεται πίσω σε θέματα ισότητας των φύλων. Έτσι μαζευτήκαμε με γυναίκες στον χώρο του Ήχου, για να σκεφτούμε τρόπους για την προώθηση της γυναικείας πειραματικής μουσικής, όπως και για να μοιραστούμε τις γνώσεις μας. Μέσα από εργαστήρια, συναυλίες και άλλα δρώμενα, ιδρύσαμε λοιπόν την ηλεκτρονική ορχήστρα OWO, το 2016.
Ο χώρος του ήχου και της μουσικής χρωματίζεται από την αντρική κυριαρχία. Η ανισότητα είναι πραγματική και βαθιά ριζωμένη. Έτσι, ίδρυσα την Polyphones, μια ομάδα για γυναίκες και non-binary άτομα, που ασχολούνται με τον πειραματικό ήχο. Ήθελα να βοηθήσω μοιράζοντας τη γνώση μου πάνω στα τεχνικά κομμάτια, ώστε να φέρω στην επιφάνεια διαφορετικές αφηγηματικές γραμμές από όλον τον κόσμο. Ορίζω τον εαυτό μου σαν ένα ανθρώπινο ον βουτηγμένο στον Ήχο, συνεργάζομαι με άντρες με τρόπο ικανοποιητικό και παραγωγικό, είμαι υπέρμαχος του διαλόγου των φύλων και, πάνω απ' όλα, ανυπομονώ για τη μετα-έμφυλη επανάσταση.
Και το καλλιτεχνικό σας μέλλον; Πώς το βλέπετε;
Ως μια αέναη έμπνευση. Προσπαθώ να μην κρίνω τις δημιουργικές εκχυμώσεις που πηγάζουν από εντός μου. Η μουσική μου φτιάχνεται μέσα από διαφορετικές αναφορές, στρώσεις και εμπειρίες και ελπίζω να δημιουργώ κάτι καινούριο και προσωπικό κάθε φορά.
{youtube}dAcskExh1DU{/youtube}
- Πληροφορίες
- Δημήτρης Μεντές
Gaël Segalen: Η μουσική απαιτεί χρόνο. Ζητά θυσίες και δύσκολες επιλογές...
Δύναμη στον ευρωπαϊκό πειραματικό ήχο, αλλά και παρούσα στα φεμινιστικά αιτήματα των καιρών, η Γαλλίδα καλλιτέχνις έβγαλε τη βινυλιακή έκδοση του τελευταίου της άλμπουμ Sofia Says (2019) σε συμπαραγωγή με την εγχώρια δισκογραφική Coherent States. Με αυτήν την αφορμή, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για την έμφυλη διαμάχη στον μουσικό κόσμο και για το πώς δουλεύει η δημιουργική διαδικασία σε μια πόλη σαν το Παρίσι του σήμερα