Αν και το concept του «φαντάσματος» και του στοιχειωμένου σπιτιού στο σινεμά έχει συνδεθεί άρρηκτα με το genre του τρόμου, η φαντασία ορισμένων δημιουργών δεν σταμάτησε εκεί, αλλά δοκίμασε αρκετές παραλλαγές της φόρμουλας – συχνά με απροσδόκητα ευφάνταστα αποτελέσματα. Με αφορμή την κυκλοφορία του Ghostbusters: Η Αυτοκρατορία του Πάγου, που έρχεται στους κινηματογράφους στις 11 Απριλίου, επισκεπτόμαστε ξανά 5 αγαπημένες κωμωδίες φαντασμάτων και δίνουμε ραντεβού στις σκοτεινές αίθουσες για τις νέες περιπέτειες της αγαπημένης μας παρέας κυνηγών παρά-φυσικών φαινομένων.
Ghostbusters (1984)
Στο εμβληματικό Ghostbusters του Ivan Reitman συναντάει κανείς μια σπάνια τομή μεταξύ μεγάλου θεάματος και σφικτής κωμωδίας διαλόγων – γνήσιο εκπρόσωπο της καλύτερης περιόδους του SNL/National Lampoon, με τους Dan Akroyd και Bill Murray να υπογράφουν από κοινού το σπαρταριστό σενάριο της ταινίας και να πετυχαίνουν την εξαίρεση του κανόνα πως μια καλή κωμωδία θα καταστραφεί όταν κάποιος την «εγκλωβίσει» μέσα σε ειδικά εφέ και «μεγάλες» εικόνες. Oι Murray, Aykroyd και Harold Ramis είναι μια παρέα αποτυχημένων παρά-ψυχολόγων, οι οποία αποφασίζει να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις της για την καταπολέμηση παραφυσικών φαινομένων στη Νέα Υόρκη -ιδρύοντας τους περιβόητους Ghostbusters σε μια απέλπιδα κίνηση να βγάλουν λίγα χρήματα και να μην πάνε στράφι οι χρόνιες σπουδές τους. Κάπως έτσι θα μπλέξουν με ορδές φαντασμάτων, έναν αρχείο Θεό της Καταστροφής που ψάχνει τρόπο να ξαναγεννηθεί στο παρόν και την Sigourney Weaver ως αντικείμενο λατρείας του Murray -αλλά και «όχημα» για την αναγέννηση του Θεού Gozer, παρέα με τον γείτονά της Rick Moranis. Με διαχρονικά iconic σκηνές, ένα εμβληματικό soundtrack και ρυθμό που δεν αφήνει ποτέ τη ταινία να χάσει την αιχμή της, το Ghostbusters είναι από εκείνα τα σπάνια δείγματα κωμωδίας που όχι μόνο δεν «χάθηκαν» μέσα στα εκατομμύρια που ξοδεύτηκαν για τη δημιουργία του, αλλά τουναντίον αποτελεί μια σπουδαία κωμική παρακαταθήκη μιας χρυσής πλέον γενιάς Αμερικανών κωμικών, της οποίας το ταλέντο μάλλον δεν ξεπεράστηκε ποτέ.
Field of Dreams (1989)
Το φάντασμα ενός πάλαι ποτέ διάσημου παίκτη του baseball κάνει την εμφάνισή του σε έναν αγρότη που ζει με την οικογένειά του στην Iowa και τον παροτρύνει να μετατρέψει ένα μέρος του κτήματός του σε γήπεδο. Ανεκπλήρωτα όνειρα, ευκαιρίες που ήρθαν και πέρασαν ανεκμετάλλευτες αλλά και η δυνατότητα να σμίξει ξανά ένας γιός με τον χαμένο πλέον πατέρα του μπαίνουν στο μπλέντερ αυτής της γλυκιάς κωμωδίας – ωδή στην πιο αθώα πλευρά του Αμερικανικού ονείρου. Ο Kevin Kostner βλέπει το άστρο του να σκαρφαλώνει ακόμα πιο ψηλά στον γαλαξία του Hollywood και η ταινία του Phil Alden Robinson προτείνεται για 3 Oscar -εκείνα της Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου και Μουσικής για τον James Horner. Με τους James Earl Jones, Ray Liotta αλλά και Burt Lancaster (στην τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση) να πλαισιώνουν ιδανικά τον Kostner, το Field of Dreams είναι μια εκ των λαοφιλέστερων Αμερικανικών κωμωδιών φαντασίας των 80s -μια ταινία με έντονο το άρωμα του Frank Capra, η οποία αβίαστα υγραίνει τα μάτια και γοητεύει με το αυθεντικό συναίσθημα που αναβλύζει σε κάθε της καρέ.
The Frighteners (1996)
Λίγο πριν βάλει πλώρη για τους μαγικούς κόσμους του J. R.R. Tolkien, ο σύγχρονος Μίδας του Φανταστικού Peter Jackson δημιούργησε μια αλλόκοτη ταινία φαντασμάτων που ακροβατούσε διαρκώς μεταξύ του mainstream horror/comedy και εκείνων των στοιχείων που τον έκαναν δημοφιλή στην αρχή της καριέρας του -δηλαδή τα cult classics Braindead και Bad Taste. Ο Michael Jay Fox είναι ο Frank, τσαρλατάνος «εξορκιστής», ο οποίος έχοντας μυστηριωδώς αποκτήσει τη δυνατότητα να επικοινωνεί με το υπέρ-πέραν επισκέπτεται στοιχειωμένα σπίτια ώστε να τα απελευθερώσει από τους αέναους επισκέπτες που τα έχουν κατακλείσει -με μόνη διαφορά πως τα φαντάσματα που «αντιμετωπίζει» είναι φίλοι του που τον βοηθάνε στο να βγάλει τα προς το ζην. ‘Όταν όμως ένα πραγματικά θανατηφόρο φάντασμα ενός μανιακού δολοφόνου αρχίσει να σπέρνει το μακελειό όπου βρεθεί και σταθεί, η δουλειά του Frank θα αποκτήσει για πρώτη φορά πραγματική βαρύτητα. Με υποδειγματική χρήση ειδικών εφέ, τόνους μαύρου χιούμορ, εντυπωσιακή σκηνοθεσία και μια αισθητική ταυτότητα – προπομπό του τι θα ακολουθούσε με τα Nazgul και όλα τα απόκοσμα πλάσματα της τριλογίας του Lord of the Rings, ο Peter Jackson υπογράφει ένα παραγνωρισμένο σύγχρονο cult classic και κερδίζει άτυπα το εισιτήριό του για τη Μέση Γη και την κορυφή του κόσμου.
Beetlejuice (1988)
Η κλασσική πλέον ταινία του Tim Burton είναι μια φανταχτερή κωμωδία φαντασίας για τη ζωή πέρα από τον θάνατο – αλλά και μια σπαρταριστή σάτιρα της μικροαστικής Αμερικής του Reagan. Η ευτυχισμένη κοινή πορεία στη ζωή των Geena Davis και Alec Baldwin διακόπτεται απότομα, λόγω του ατυχέστατου θανάτου τους από αυτοκινητιστικό δυστύχημα, στη πορεία προς το ειδυλλιακό τους εξοχικό στο Connecticut. Το “Εγχειρίδιο για Πρόσφατα Νεκρούς” που θα βρουν αποσβολωμένοι εκεί, τους ενημερώνει για τη κατάστασή τους και τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που χρειάζεται να ακολουθήσουν για να μετακομίσουν μια και καλή εκεί που πάνε όλες οι ψυχές όταν αφήνουν τον μάταιο τούτο κόσμο. Όμως η αναμονή είναι 125 χρόνια εντός της τελευταίας τους οικείας και το ζευγάρι των Maitlands πρέπει να παραμείνει εκεί, μέχρι να έρθει η ώρα της αναχώρησης – κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα εύκολο, αφού το σπίτι πωλείται σύντομα στην αποκρουστική οικογένεια των Deetz, γιάπηδων από τη Νέα Υόρκη με πρόθεση να μετατρέψουν το εξοχικό σε ένα μεταμοντέρνο new wave καλλιτεχνικό τερατούργημα. Οι προσπάθειες των πράων Maitlands να στοιχειώσουν και εν συνεχεία να διώξουν τους νέους ιδιοκτήτες πέφτουν στο κενό, οπότε καταφεύγουν σε μια ύστατη λύση: το κάλεσμα ενός freelance «βίο-εξορκιστή», ένα φάντασμα δηλαδή που δρα εκτός των κανόνων του Άλλου Κόσμου και ειδικεύεται στα στοιχειώματα. Έτσι, ο περιβόητος Σκαθαροζούμης μπαίνει στο παιχνίδι και ο Tim Burton, στη δεύτερή του ταινία μετά το Pee-wee's Big Adventure συστήνει στο κοινό των 80s όλα εκείνα τα στοιχεία που θα τον έκαναν τον σκηνοθέτη μιας ολόκληρης γενιάς. Πέρα από το εμβληματικό soundtrack του Danny Elfman (και την απαρχή μιας μεγάλης συνεργασίας), από το εντυπωσιακό cast ξεχωρίζουν επίσης οι Jeffrey Jones, Catherine O’ Hara και η νεαρή ακόμα Winona Ryder -ηθοποιοί που θα πλαισίωναν στο μέλλον τον Burton σε αρκετές ακόμα εκ των κλασσικότερων ταινιών του- ενώ στον ομότιτλο ρόλο ο Michael Keaton δίνει ένα κωμικό ρεσιτάλ άνευ προηγουμένου (κάτι που οδήγησε και τον Burton στο να ξανά-συνεργαστεί μαζί στα Batman, Batman Returns, Dumbo και φυσικά στο επερχόμενο sequel του Beetlejuice, το οποίο αναμένεται αρχές του Σεπτέμβρη στις αίθουσες).
Scrooged (1988)
Ο «πολύς» Richard Donner (Superman, Lethal Weapon, The Goonies, Ladyhawk, The Omen) διασκευάζει εκ νέου το A Christman Carol του Charles Dickens και τοποθετεί τον Bill Murray στην κορυφή της πυραμίδας ενός μεγάλου τηλεοπτικού δικτύου, ο οποίος διαρκώς ανακαλύπτει τρόπους να γίνεται ακόμα πιο άκαρδος και αντιπαθητικός – είτε αυτός ο τρόπος είναι η συνεχής ειρωνεία κατά των συνεργατών του, είτε η περιφρόνηση που δείχνει απέναντι σε όποιον έχει ανάγκη, είτε η σκληρότητα με την οποία αντιμετωπίζει την οικογένειά του. Όμως παραμονή της πιο μεγάλης γιορτής του χρόνου, τρία φαντάσματα θα τον επισκεφτούν και θα τον φέρουν αντιμέτωπο με τον ίδιο του τον εαυτό. Ο Murray και το κωμικό του timing «κουβαλάνε» την ταινία στο μεγαλύτερο μέρος της, ενώ, αν και η κάπως πιο κυνική εκδοχή του Scrooge που ενσάρκωσε εδώ ο ηθοποιός από το Chicago, η υπερβολικά «σκοτεινή» πλευρά και αίσθηση του μαύρου χιούμορ του πρωταγωνιστή και η αβίαστα τρομακτική απεικόνιση ορισμένων σκηνών φαντασμάτων φόβισαν το ανήλικο κοινό της εποχής, τίποτα δεν εμπόδισε τη ταινία -ούτε καν οι χλιαρές πρώτες κριτικές που έλαβε- να γίνει ένα από τα απόλυτα Christmas essentials των τελευταίων δεκαετιών.
;
