Dune (1984)
Σκηνοθεσία: David Lynch
Διαδέχτηκε το: Elephant Man
Εκείνος ο εκκεντρικός διανοούμενος που υπέγραψε ένα πειραματικό φιλμ που το έλεγαν Eraserhead στα 70’s, έπεσε στην αντίληψη (εκτός βέβαια από τους απανταχού brain damaged, γκοθάδες, punks, σπουδαστές σε κινηματογραφικές σχολές και wannabe καλλιτέχνη) του Mel Brooks, αλλά και αργότερα του Dino De Laurentiis. Στην περίπτωση του Brooks ανέλαβε επιτυχώς να σκηνοθετήσει το υπέροχο Elephant Man που γνώρισε τεράστια καλλιτεχνική αναγνώριση. Όμως τέσσερα χρόνια αργότερα, η συνεργασία του Lynch με τον Laurentiis, που έψαχνε κάποιον για να υλοποιήσει την κινηματογραφική διασκευή του πυκνογραμμένου βιβλίου της αχαλιναγώγητης φαντασίας του Frank Herbert με τίτλο Dune, ήταν καταστροφική. Η ταινία είναι ένα απελπιστικό χάος με τρομερά προβλήματα. Ο Lynch, που δεν είχε το δικαίωμα του final cut, χαρακτήρισε τραυματική την εμπειρία του και το αποκλήρωσε. Όσα director’s cut και εναλλακτικές version και να κυκλοφόρησαν από τότε δεν σώζουν. Η μόνες σκηνές που μένουν στη μνήμη είναι οι τεράστιες σκουληκαντέρες που ξεπροβάλλουν από την άμμο της ερήμου και η camp εμφάνιση του Sting που λέει κάτι ακατάληπτα. Ευτυχώς ο Lynch δεν έμπλεξε ξανά με παραγγελιές και συνέχισε με απόλυτο έλεγχο στο αριστουργηματικό Blue Velvet.
The Last Movie (1971)
Σκηνοθεσία: Dennis Hopper
Διαδέχτηκε το: Easy Rider
Η εξαργύρωση της δημιουργικής ελευθερίας που απέκτησε ο Ντένις Χόπερ μετά το ιστορικό Easy Rider, ήρθε άδοξα με το καλλιτεχνικό φιάσκο του The Last Movie. Ο αφηνιασμένος Χόπερ, αφού υπέγραψε την πιο επαναστατική Αμερικάνικη ταινία της δεκαετίας του 60 εξαφανίστηκε στο Περού και εμπνευσμένος από τον Γκοντάρ και τον Γιοντορόφσκι (έστω με έναν δικό του τρόπο τέλος πάντων…) σκηνοθέτησε έναν παραληρηματικό στοχασμό χωρίς αρχή, μέση και τέλος, που τον μετέτρεψε από indie μεσσία για τους κινηματογραφιστές σε εξόριστο junkie που δεν ξέρει πώς να στήσει πλάνο. Ελαφρώς παρανοϊκή και πλήρως ασύνδετη, η ταινία αφορά τα γυρίσματα ενός γουέστερν για τον Billy The Kid και έναν ηθοποιό που χάνεται στην τρέλα και τις παραισθήσεις ανάμεσα στους ντόπιους Περουβιανούς. Για όσους έχουν την καλή διάθεση να ασχοληθούν περισσότερο, κάπου εκεί υπάρχει ένα υπαρξιακό σχόλιο για τους μύθους που υποβόσκουν πίσω από τις κινηματογραφικές εικόνες.
Kafka (1991)
Σκηνοθεσία: Steven Soderbergh
Διαδέχτηκε το: Sex Lies & Videotapes
.jpg)
Όταν ο Σόντερμπεργκ στα του 26 χρόνια, κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα για τη πρώτη κιόλας ταινία του, στον νικητήριο λόγο του πρόβλεψε ότι θα ακολουθούσε η κατηφόρα. Προς τιμήν του, η επόμενη του ταινία του δεν ήταν κάτι σαν για More Sex, More Lies and More Videotapes, αλλά προσπάθησε να τιθασεύσει ένα δύσκολο και πυκνό σενάριο που έβαζε πρωταγωνιστή τον ίδιο τον Franz Kafka σε μια περίεργη πλοκή αναζήτησης ταυτότητας. Το ασπρόμαυρο και εξπρεσιονιστικό φιλμάκι πάσχει εμφανώς από την απειρία του τότε νεοσσού δημιουργού και το έστειλε πρόσκαιρα στην κατηγορία των one hit wonders. Ο Σόντερμπεργκ θα έκανε επτά χρόνια να βρεθεί ξανά στην επικαιρότητα με το Out Of Sight. Έδειξε όμως από νωρίς ότι είναι αν μη τι άλλο θαρραλέος και ανήκει στους σκηνοθέτες που δεν επαναλαμβάνουν τον εαυτό τους, ισορροπώντας ανάμεσα σε προσωπικά σχέδια και mainstream απόπειρες.
King Kong (2005)
Σκηνοθεσία: Peter Jackson
Διαδέχτηκε το: Lord Of The Rings
Μετά τα νεανικά ξεσαλώματα του Braindead, την υπερβατική φαντασία στα Ουράνια Πλασματα και κυρίως μετά τον ανέλπιστο εμπορικό θρίαμβο πάνω στη μυθολογία του Τόλκιν, ο Πήτερ Τζάκσον προσβλήθηκε από τη νόσο μεγαλομανίας του Τζώρτζ Λούκας. Τα πράγματα όμως δείχνουν ότι δεν υπάρχει ζωή έξω από τη Μέση Γή για τον Τζάκσον αφού ο King Kong ήταν ότι πιο χάρτινο και αδιάφορο έβγαλε το Χόλυγουντ εδώ και χρόνια. Την εμπνευσμένη και πληθωρική ματιά του Lord Of The Rings ακολούθησε ο σαθρός παλιμπαιδισμός του Τζακ Μπλάκ και του διάσημου Γορίλα σε ένα θέαμα αποκαρδιωτικό. Το σοβαροφανές Lovely Bones που ακολούθησε ήταν ακόμα πιο αποτυχημένο με αποτέλεσμα ο Jackson να επιστρέφει (η να οπισθοχωρεί) στο comfort zone των Hobbit – τα αποτελέσματα ήταν για άλλη μια φορά άνισα.
One from the Heart (1981)
Σκηνοθεσία: Francis Ford Coppola
Διαδέχτηκε το: Apocalypse Now!
Όταν έχεις στο ενεργητικό σου τα δυο Νονούς, δυο αριστουργηματικά κοινωνικά δράματα (Rain People, Η Συνομιλία) και μια “πολεμική” ταινία που τυχαίνει να ονομάζεται Αποκάλυψη Τώρα!, δικαιούσαι να το ρίξεις και λίγο στη πλάκα και το χορό. Το One From The Heart του Κόπολα είχε καλές προθέσεις. Για δυο ώρες ο Φρέντρικ Φόρεστ και η Τέρι Γκαρ χορεύουν, πίνουν και φλερτάρουν, αναλογιζόμενοι αν αξίζει να είναι μαζί ή αν πρέπει να αναζητήσουν αλλού το άλλο τους μισό, ενώ εμείς παρακολουθούμε μια αναβίωση των κλασικών μιούζικαλ του Χόλυγουντ ακούγοντας το ρομαντικό θέμα που έγραψε ο Τομ Γουέιτς. Κι όμως, αυτό το φαινομενικά ανώδυνο μιούζικαλ χρεοκόπησε ένα ολόκληρο studio και ζημίωσε τόσο σοβαρά τον Κόπολα που για μια ολόκληρη δεκαετία θα σκηνοθετούσε ταινίες για βιοπορισμό (Η Πέγκι Σου Παντρεύεται, Τάκερ, Πέτρινοι Κήποι) μέχρι να ανακάμψει με τον βαμπιρικό μύθο του Μπραμ Στόκερ. Η ταινία ωστόσο παραμένει παρεξηγημένη καθώς έχει στιγμές παλιομοδίτικης μαγείας, αν και από το πρώτο ως το τελευταίο πλάνο έχει τυπωμένη τη λέξη “καταστροφή”.
Southland Tales (2006)
Σκηνοθεσία: Richard Kelly
Διαδέχτηκε το: Donnie Darko
O cult θρίαμβος του Ντόνι Ντάρκο που ξεκίνησε δειλά το 2001 και κορυφώθηκε το 2006, έκανε να στραφούν πάνω στον πιτσιρικά Ρίτσαρν Κέλυ τόσα μάτια, όσα σχεδόν είχαν στραφεί σε έναν άλλο νεαρό σκηνοθέτη που στα 90’s είχε υπογράψει μια ταινία με τίτλο Reservoir Dogs. Δυστυχώς ο Κέλυ θα πρέπει να κατακλύστηκε από παραπανίσιους θαυμαστές του Ντάρκο που τον αποκαλούσαν ιδιοφυία σε καθημερινή βάση με αποτέλεσμα να χάσει τη μπάλα. Το 2006 υπογράφει ένα φιλόδοξο magnum opus πολλαπλών κεφαλαίων, φιλοσοφικού sci-fi προβληματισμού με σκοπό να εξελιχθεί σε βιβλία κόμικ και σε τηλεοπτική σειρά. Η εσχατολογική φούσκα είχε στο επίκεντρο της έναν ηθοποιό (The Rock) που έπασχε από αμνησία και που έμπλεξε σε μια μετά-αποκαλυπτική σάτιρα με στρατιώτες, νέο Μαρξιστές, ψυχωτικούς πορνογράφους, τρελούς επιστήμονες, drug dealers και άλλους χαρακτήρες σε μια new age μεσσιανική προφητεία. Η ταινία εισέπραξε γιούχα στα φεστιβάλ που προβλήθηκε και όσες φορές και να ξαναμονταρίστηκε δεν σώθηκε από το χάλι. Το Southland Tales είναι το ιδανικό παράδειγμα για το τι παθαίνει κάποιος όταν πέφτει θύμα στο ίδιο του το hype.
Legend (1985)
Σκηνοθεσία: Ridley Scott
Διαδέχτηκε το: Blade Runner
Όταν έχει υπογράψει το Duelists που όλοι συγκρίνουν μόνο με το Barry Lyndon, το Alien που όλοι συγκρίνουν με το Shining και το Blade Runner που όλοι βάζουν δίπλα στο 2001:A Space Odyssey, η συνέχεια για τον Ridley Scott δεν επιτρέπεται να είναι αυτή η απίθανα βαρετή και παιδαριώδης φανταστική περιπέτεια όπου ο Tom Cruise με μορφή ρομαντικού ιππότη τα βάζει με τον αρχαίο δαίμονα για να διεκδικήσει την καρδιά της καλής του. Τίποτα δεν λειτουργεί σωστά σε αυτό το απίστευτα ξεπερασμένο και γλυκανάλατο παραμύθι που θυμίζει τηλεταινία. Ενώ άλλες ταινίες της εποχής όπως Time Bandits και Willow παραμένουν σχετικά φρέσκιες, το Legend υποφέρει από πλαδαρή φαντασία η οποία δικαίως μοιάζει κακογερασμένη σήμερ.α
Apt Pupil (1998)
Σκηνοθεσία: Brian Singer
Διαδέχτηκε το: Usual Suspects
Ο σκηνοθέτης που με τη βαθειά δεξιοτεχνία του απογείωσε το crime drama, που τη γνώση του ξαναέγραψε τους κανόνες του noir και μας έστειλε αδιάβαστους με τον ανατριχιαστικό τρόπο που αποκάλυψε (;) την ταυτότητα του Keiser Soze στο Usual Suspects, το 1997 ανακοίνωσε ότι θα έβαζε μπροστά το σχέδιο του να κινηματογραφήσει ένα εξαιρετικά σκοτεινό και πυκνογραμμένο διήγημα του Stephen King για την περίεργη σχέση εξουσίας και παιχνιδιών μυαλού ενός πρώην μοχθηρού Ναζί και ενός εφήβου που γοητεύεται από τη διδασκαλία του. Επιπλέον ο Ian Mc Kellen στο ρόλο του υπερήλικα Ναζί υπόσχονταν extra ανατριχίλες. Το αποτέλεσμα δεν έχει ίχνος από τα διεστραμμένα παιχνίδια του βιβλίου και πέρα από δυο τρεις ατμοσφαιρικές στιγμές δεν θυμίζει σε τίποτα τα δείγματα γραφής του Usual Suspects. Το Apt Pupil δεν έχει νεύρο και είναι άτολμο σε όλα τα επίπεδα. Μετά από αυτή τη χαμένη ευκαιρία ο Singer αυτοεξορίστηκε από τα απαιτητικά κοινωνικά ψυχοδράματα στην ήπια ψυχαγωγία των κόμικς (X-Men, Superman).
A Life Less Ordinary (1997)
Σκηνοθεσία: Danny Boyle
Διαδέχτηκε το: Trainspotting
.jpg)
Μετά το οπτικό σοκ της κινηματογράφησης της κόλασης του Irvine Welsh στο Trainspotting που ήταν πνιγμένο στα drugs και τα πυκνά beat των Underworld που σφυρηλατούσαν από τα ηχεία το κενό που έχασκε στην ζωή της μετά-generation X Βρετανικής νεολαίας, η τριανδρία των Boyle, Hodge και Macdonald ανήμπορη να φτάσει τον πήχη που η ίδια ύψωσε, προσπάθησε να γυρίσει στην τεχνική που εφάρμοσε στο Shallow Grave όπου είχε πατήσει πάνω στην ειρωνική φιλοσοφία των αδελφών Coen και το Blood Simple. Με το A Life Less Ordinary έβαλαν στο μπλέντερ όλα τα ευτράπελα που έχουμε συνηθίσει από τους ήρωες του Κοενικού σύμπαντος και πήγαν να το φορέσουν στο χαρακτηριστικά αταίριαστο ζευγάρι του Ewan McGregor και της Cameron Diaz. Το χλιαρό τελικό προϊόν είναι λογικό να μην ικανοποίησε κανέναν και το team διέλυσε οριστικά. Με τον Danny Boyle να ακολουθεί μια ενδιαφέρουσα, μα άνιση solo καριέρα.
Green Mile (1994)
Σκηνοθεσία: Frank Darabont
Διαδέχτηκε το: The Shawshank Redemption
Με την πρώτη κιόλας ταινία του ο Darabont ανέβηκε στην κορυφή του βουνού. Το Shawshank Redemption είναι από τις πιο τίμιες κοινωνικές ταινίες του σύγχρονου Χόλυγουντ. Βέβαια, μπορεί να θεωρηθεί εύκολα η πιο υπερτιμημένη ταινία όλων των εποχών καθώς όσο στέρεο και συγκινητικό και να είναι αυτό το ανθρωπιστικό δραματάκι δεν αξίζει τα όσκαρ και την πρώτη θέση τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών στην (αμφιβόλου ποιότητας) λιστα του Imdb. Πέρα από τα επιτεύγματα, η old school διασκευή του Darabont στο διήγημα του Stephen King ήταν άρτια. Πέντε χρόνια μετά, τα συστατικά της συνταγής ήταν πάλι εκεί. Ο ίδιος σκηνοθέτης, ένα ακόμα βιβλίο κοινωνικού χαρακτήρα του Stephen King, ακριβή παραγωγή και ένας super star-ταμειακή μηχανή στον πρώτο ρόλο, ο Tom Hanks. Επιπλέον η ιστορία ενός μαύρου θανατοποινίτη στην ρατσιτική Αμερική, με απειλητική όψη και αθώα καρδιά, είναι η πρώτη ύλη για ένα οικουμενικό tearjerker. Όμως όλος ο oscar-friendly συναισθηματικός εκβιασμός και τα αξιαγάπητα μηνύματα καταγγελίας, οδήγησαν σε μια καλογυαλισμένη αρπαχτή, με τον μανδύα λαϊκού μελοδράματος.
