Το Σάββατο 15 Ιουνίου ήταν η 40ή επέτειος της κυκλοφορίας ενός από τα πιο επιδραστικά άλμπουμ στη δισκογραφημένη ιστορία, του Unknown Pleasures των Joy Division.
Αυτή η –πιο ξενέρωτη, δεν γίνεται– αναφορά μετατράπηκε σε λαμπρό ερέθισμα παράγωγου περιεχομένου, το οποίο σε χτυπούσε από κάθε πιθανό διαδικτυακό μετερίζι όλο το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε: επανέκδοση του δίσκου σε κόκκινο βινύλιο με ανεστραμμένο το θρυλικό εξώφυλλο, η ιστορία πίσω από το τελευταίο από τον ίδιο τον σχεδιαστή του, νέο επετειακό φιλμ από τον Warren Jackson κι αμέτρητες αναπαραγωγές του "New Dawn Fades" και του "Disorder" στο Spotify· όλα εκδηλώσεις φόρου τιμής σε 4 παιδιά από το Μάντσεστερ, που το καλοκαίρι του 1979 έσκαψαν έναν από τους πιο γόνιμους παραπόταμους της μουσικής ιστορίας.
Οι καλύτεροι φόροι τιμής, όμως, είναι εκείνοι που αποτίει η ίδια η ιστορία μέσα από τα χέρια και τα στόματα των ζωντανών φορέων της. Και την Κυριακή 16 Ιουνίου οι New Order κατέφτασαν στην Πλατεία Νερού για να παίξουν ζωντανά τον δικό τους, ενώπιον του ελληνικού κοινού.
Μεγάλο μέρος του κόσμου που άρχισε να μαζεύεται από νωρίς στο φαληρικό Δέλτα (αψηφώντας τόσο την υψηλή θερμοκρασία, όσο και τις χάρες του τριημέρου του Αγίου Πνεύματος), παρακινήθηκε από μια ασίγαστη αγάπη για τις καταβολές των headliners της 4ης ημέρας του Release Athens 2019. Απόδειξη οι δεκάδες παραλλαγές Joy Division και Unknown Pleasures t-shirts που φορούσε ένας στους πέντε φεστιβαλιστές. Όμως οι New Order έγιναν (και είναι) κάτι διακριτό από τη μήτρα που τους γέννησε· από τα απομεινάρια των Joy Division, μετά τον θάνατο του Ian Curtis (1980), ζύμωσαν μια νέα, ξεχωριστή ουσία. Με την οποία όλοι οι νοσταλγοί που βρέθηκαν το βράδυ της Κυριακής στην Πλατεία Νερού είχαν καλό λόγο να δώσουν ένα άχαστο ραντεβού.
Αλλά η 4η αυτή μέρα του πολυσυλλεκτικού και φιλόδοξου Release Athens 2019 δεν ήταν μόνο οι New Order. Για την ακρίβεια, το φεστιβάλ είχε ένα από τα πιο χορταστικά κι ευχάριστα line-ups του φετινού καλοκαιριού, με μουσική και πρωταγωνιστές για πολλά γούστα, που δύσκολα θα μπορούσε να σ' αφήσει δυσαρεστημένο.
Στις 17.30 το απόγευμα, με τον ήλιο κάθετα ακόμη πάνω από την Πλατεία Νερού, οι Θεσσαλονικείς Ta Toy Boy έβγαλαν ένα success story μέσα από τον (ομολογουμένως) άχαρο ρόλο του opening act σ' ένα θερινό φεστιβάλ με 30 βαθμούς υπό σκιά –και σκιά ούτε για δείγμα τριγύρω. Ορεξάτοι και φορτσάτοι, έπαιξαν το ένα μετά το άλλο τα διαμαντάκια από το περσινό τους άλμπουμ Τhis Town, εμφανώς περιχαρείς που πατούσαν μια σκηνή την οποία εντός ολίγου θα άλωναν τα ινδάλματά τους από το Νησί. Οι Ta Τoy Βoy αποτυπώθηκαν λοιπόν ως μια ειλικρινέστατη περίπτωση βρετανικής ποιότητας made in Greece. Κι αν είχαν πάει σχολείο στο Μπρίστολ των 1980s, υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να φιγούραραν στον (συλλεκτικό, πια) κατάλογο της Sarah Records.
Οι Fontaines D.C. που τους διαδέχτηκαν ήταν ένας απ' τους λόγους για τους οποίους η Πλατεία Νερού είχε κίνηση από τις πρώτες απογευματινές ώρες: έγινε φανερό ότι οι Ιρλανδοί έχουν ήδη τον δικό τους ορκισμένο κόσμο, που χαράμισε το μπάνιο του για να διαπιστώσει αυτήκοα τη δυναμική του post-punk τους, το οποίο τους έχει χρίσει ως ένα από τα πιο δυνατά χαρτιά της σκηνής του τώρα. Οι Δουβλινέζοι έκαναν πάταγο στην Ευρώπη τον χειμώνα χωρίς καλά-καλά να έχουν βγάλει δίσκο, αλλά αυτή τη φορά μας ήρθαν με κάτι πιο χειροπιαστό, αφού μεσολάβησε η κυκλοφορία του ντεμπούτο τους Dogrel. Και έπαιξαν τα τραγούδια του με μια θαυμάσια επίδειξη της γοητευτικά αφελούς μουσικής αλητείας τους, κερδίζοντας ξανά και τις εντυπώσεις, αλλά και τις καρδιές. Στην Πλατεία Νερού σφράγισαν λοιπόν το διαβατήριό τους για μια τρίτη σαρωτική επίσκεψη στην Ελλάδα. Ίσως τον προσεχή χειμώνα;
Ακριβώς στις 19.30 και ενώ ο ήλιος μαλάκωνε παίρνοντας σιγά-σιγά την κατιούσα για την καθιερωμένη βουτιά του ανάμεσα στα ιστιοφόρα της μαρίνας, η στιγμή φάνταζε ιδανική για την ανάληψη των ηνίων από τη νωχελική σεξουαλικότητα των Morcheeba.
Το απαράμιλλο στιλ και το αβίαστο μετάξι της φωνής της Skye Edwards, σε συνδυασμό με τα άρτια παιξίματα του Ross Godfrey και της παρέας του, προκάλεσαν κύματα νομοτελειακής ευφορίας στις σταθερά πυκνούμενες τάξεις του κοινού, μετατρέποντας την Πλατεία Νερού σ' ένα τεράστιο, υπαίθριο lounge σαλόνι. Στο οποίο όλοι (νερά, σκάφη, άνθρωποι) υπέκυπταν στο ράθυμο λίκνισμα που υπαγορεύει o συνδυασμός καλοκαίρι και downtempo.
Αφού αφιέρωσε το "The Sea" στον άγνωστο ιδιοκτήτη ενός ζηλευτού κότερου που της τράβηξε το ενδιαφέρον άμα τη αφίξει της στην Ελλάδα, η Skye Edwards βημάτισε με αέρινη άνεση μεταξύ των οροσήμων της δισκογραφίας των Morcheeba, με αποκορύφωμα το "Blindfold". Δεν έλειψαν όμως και ρεπερτοριακά twists όπως το "Let's Dance" του David Bowie και το "Summertime".
Καθώς το ηλιοβασίλεμα στην Πλατεία Νερού επενδυόταν μουσικά από το "Rome Wasn’t Built In A Day", από τα χοροπηδηχτά της Edwards και από μια πολύχρωμη εκδοχή του ονόματος των Morcheeba στο video wall, η προσέλευση έπιασε το ζενίθ της, εν αναμονή ενός ακόμα κλάσματος ενός άλλου μεγάλου βρετανικού μύθου. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι ο Johnny Marr έχει πολύ περισσότερα από άλλους βετεράνους θρυλικών συγκροτημάτων ν’ αποδείξει –δεδομένης της βαριάς σκιάς του Morrissey πάνω στην κοινή κληρονομιά των Smiths. Και δεν τα κατάφερε καθόλου άσχημα.
Με πουκάμισο και κόμη που δύσκολα περνούσαν απαρατήρητα (ο βαθμός της κορακί βαφής κάθε άλλο παρά ασχολίαστος έμεινε στα πηγαδάκια), ο Marr κέρδισε το στοίχημα τόσο της αυθύπαρκτης καλλιτεχνικής περσόνας –ο τελευταίος του δίσκος Call Τhe Comet (2018) εμπίπτει στην κατηγορία «ρε τι έκανε πάλι ο γερόλυκος»– όσο και της νομιμοποίησης του να παίζει με τις μεγαλύτερες αξιώσεις τους ύμνους των Smiths. Τραγούδια όπως το "Bigmouth Strikes Again" ξεσήκωσαν λοιπόν αλαλαγμούς χαράς από τις πρώτες νότες: αν και η φωνή των Smiths απουσίαζε εκκωφαντικά, η κιθάρα τους ήταν εκεί, σε όλο της το μεγαλείο. Αναπληρώνοντας ηρωικά την έλλειψη με riffs που λες και είχαν ξεπηδήσει από τα στούντιο των 1980s, όταν η ρήξη Morrissey και Marr έμοιαζε με κακό όνειρο.
Σε μια υπολογισμένη μάλιστα κρίση νοσταλγίας για τον κοινό τους μουσικό βίο επί Electronic, Johnny Marr και Bernard Sumner ανέβηκαν μαζί στη σκηνή λίγο πριν έρθει η ώρα των New Order, για μια εκτέλεση στο "Get That Message", το οποίο καταγράφηκε αυτόματα στα highlights του Release Athens 2019 (έγινε μάλιστα και είδηση στη Βρετανία, μέσω NME). Λίγο μετά, ο Marr σήκωσε και πάλι την Πλατεία Νερού στο πόδι, ρίχνοντας τίτλους τέλους για την εμφάνισή του και αρχής για τους New Order, με εκείνη την ιστορία για αυτό το επίμονο φως, που δεν λέει να σβήσει ποτέ.
Τραγουδώντας σε επαναληπτική ηχώ "Take Me Out Tonight" και παίρνοντας θέση στην ουρά για τις απαραίτητες μπίρες (ή ουίσκι με ginger), ούτε που έγινε αντιληπτό πώς πέρασε το μισάωρο που μεσολάβησε για την επανεμφάνιση του Bernard Sumner, αυτή τη φορά με το υπόλοιπο πλήρωμα των New Order. Τα πρώτα δείγματα, ωστόσο, στάθηκαν ανησυχητικά: το εναρκτήριο "Singularity" ήχησε άνευρα, ενώ το "Restless" διατράνωσε την κόπωση ενός Sumner γερασμένου, ανίκανου πια να παρασύρει και να απογειώσει. Όμως το σκηνικό άλλαξε άρδην με το πρώτο μέρος του tribute στους Joy Division. Το ν' ακούς δηλαδή το "She’s Lost Control", το "Shadowplay" και το "Transmission" από έναν άνθρωπο που ήταν μέρος της εξίσωσης της δημιουργίας τους, με φόντο το λάβαρο του Unknown Pleasures, άγγιξε εκείνες ακριβώς τις συναισθηματικές χορδές που χρειάζονταν για μια αξιομνημόνευτη συναυλιακή εμπειρία.
Στη συνέχεια –κι αφού χάρισε τη μελόντικά του σε μια ευτυχή fan της πρώτης γραμμής– ο Sumner και η παρέα του πάτησαν τέρμα το γκάζι των synths, εξαπολύοντας ένα μπαράζ New Order επιτυχιών· του είδους που, όπως εύστοχα παρατηρεί ένας μέγας γκουρού της μουσικής γραφής στην Ελλάδα, ίσως να μην είχαν υπάρξει χωρίς τους Kraftwerk. Από το "Bizzarre Love Triangle" στο "True Faith" κι από εκεί σ’ ένα σαρωτικό "Blue Monday" τα επιεικώς ήπια και αυστηρώς αδύναμα φωνητικά του Sumner έγιναν γαργάρα μπροστά στη συνολικά άρτια εκτέλεση της μπάντας. Με εύσημα στον τσιμπημένο dance προσανατολισμό, που κυριολεκτικά ξεσήκωσε την Πλατεία Νερού σε ξέφρενο χορό διαρκείας, ο οποίος κορυφώθηκε στο encore.
Η ευτυχής συγκυρία της εγγύτητας της φετινής εμφάνισης των New Order με την επέτειο κυκλοφορίας του Unknown Pleasures φιλοδώρησε όσους βρέθηκαν στην Πλατεία Νερού με μια κατακλείδα ξέχειλη από συγκίνηση: "Atmosphere", λοιπόν, αλλά κι εκείνο το ποίημα που λέει πως η αγάπη θα μας κάνει πάλι κομμάτια, υπό το άγρυπνο βλέμμα του Ian Curtis, το οποίο δέσποζε σε μεγέθυνση πίσω από τους ώμους του πάλαι ποτέ μουσικού του συντρόφου.
Αν θέλουμε να μιλήσουμε τίμια, η Release Athens 2019 ημέρα των New Order και του Johnny Marr δεν ήταν ό,τι πιο συγκλονιστικό έχουμε δει στη ζωή μας: μεγάλοι πρωταγωνιστές (αν και όχι μόνοι) αναδείχθηκαν τελικά τα φαντάσματα των Smiths και των Joy Division. Και δεν είναι τυχαίο ότι τόσο ο Marr, όσο και οι New Order διάλεξαν να κλείσουν τα sets τους με εμφατικούς ύμνους εκείνων των συγκροτημάτων ("There's A Light That Never Goes Out" και "Love Will Tear Us Apart", αντίστοιχα). Ίσως όμως αυτή ακριβώς η επίκληση στο συναίσθημα να μετέτρεψε τη βραδιά σε μια μεγάλη συνάντηση με τη μουσική ιστορία, συνθήκη στην οποία μας έχει καλομάθει η συναυλιακή άνοιξη των τελευταίων χρόνων. Δύσκολα ανέχεσαι πλέον να χάνεις τέτοιες στιγμές.
{youtube}OktE_UvakaA{/youtube}
