Η πορεία του Abel Tesfaye aka The Weeknd είναι από αυτές που λένε πως αλλάζει τα δεδομένα της μουσικής βιομηχανίας του σήμερα, αλλά κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς υποδεικνύει για το μέλλον της. Για το παρόν πάντως του ιδίου, σήμανε την ταχύτατη μεταπήδησή του από το Wilton Music Hall (έναν χώρο για περίπου 500 άτομα στο ανατολικό Λονδίνο, που δεν γίνεται να μην τον χαρακτηρίσεις hipster και να μην ανοίξεις Google map για να τον βρεις), στην καρδιά του Camden για τέσσερεις sold-out εμφανίσεις –υπολογίζω ένα κοινό 4 και κάτι χιλιάδων συνολικά– και στο χωρητικότητας 20.000 θεατών O2 Arena, όταν θα επιστρέψει και πάλι σε ευρωπαϊκό έδαφος 8 μήνες μετά. Να υποθέσει κανείς ότι σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους θα είναι σε θέση να κάνει 4-5 back-to-back στο Arena ή ακόμα και να ανέβει τη σκηνή του Wembley, καιρού επιτρέποντος; We shall see... Σε κάθε περίπτωση εντυπωσιακό αν μη τι άλλο, πόσο μάλλον λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα ξεκίνησαν από τρία δωρεάν ιντερνετικά mixtape, αρτίστικα διφορούμενες εικόνες και αρκετό μυστήριο.
Ο μύθος λέει ότι τα House Of Balloons, Thursday και Echoes Of Silence έχουν κατέβει από το διαδίκτυο συνολικά 8.000.000 φορές και ότι –μέχρι και τον προηγούμενο Σεπτέμβρη– ο Καναδός και οι παραγωγοί του δεν είχαν την υποστήριξη καμίας απολύτως δισκογραφικής. Το νούμερο φαντάζει φουσκωμένο, αλλά όχι και τόσο μακριά από την αλήθεια∙ αν και μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση ο αριθμός και η ποιότητα των ανθρώπων που δήλωναν άγνοια στο άκουσμα του ονόματός του κατά τη διάρκεια μουσικών συζητήσεων αυτά τα 2-3 χρόνια. Ακόμη, δεν είναι διόλου ασυνήθιστη πρακτική στους hip-hop και R’n’B κύκλους να προωθούνται νέα ονόματα ωσάν ανεξάρτητα και άνευ συμβολαίου (ενώ κάθε άλλο παρά αυτό είναι) προκειμένου να κερδίζουν το street cred του αυτοδημιούργητου και της υποκουλτούρας. Από την άλλη βέβαια η Republic Records υπέγραψε και τον PSY (βοήθειά μας), ίσως επομένως οι παράγοντες της εταιρίας απλά να έχουν τα γρηγορότερα αντανακλαστικά στο επονομαζόμενο zeitgeist.
Η εν λόγω τριλογία mixtapes κυκλοφόρησε ενισχυμένη –και επί πληρωμή– σε ένα όμορφο πακετάκι λίγο πριν το τέλος του 2012 και το μελαγχολικό πορτραίτο του δημιουργού της έψαχνε τα μάτια των περαστικών στο τρίμετρο billboard το οποίο για μήνες κοσμούσε κεντρικότατη και πολυσύχναστη γωνία του υπόγειου σιδηρόδρομου. Όφειλα να το είχα υποψιαστεί άρα, αλλά τα εισιτήρια ξεπούλησαν πολύ πριν πάρω χαμπάρι και ενώ σκάναρα το twitter λίγες μέρες πριν τη συναυλία για μεταπωλήσεις έπεσα πάνω σε δύο είδη σχολίων: μια κοπέλα δήλωνε ανακουφισμένη που δεν συνέπιπταν οι ημερομηνίες για το live του Weeknd με αυτό των One Direction. Κι ένας τύπος ήταν τσαντισμένος που όλοι οι «γαμημένοι hipster» έμαθαν φέτος τον Weeknd κι εμείς «που τον ακούμε από το 2010» δεν μπορούμε να βρούμε γαμημένα εισιτήρια. Δύο τα συμπεράσματα λοιπόν, έχει παραγίνει mainstream και ήδη έχει αρχίσει και το backlash, βεβαίως-βεβαίως. Καθότι έχω όμως ήδη παρεκκλίνει αρκετά από το θέμα της συναυλίας αυτής καθ’ αυτής και πρόκειται να εκτραπώ μακροσκελώς και εκ νέου, ας μεταφερθώ στη βραδιά της 26ης Μαρτίου.
Το εισιτήριο έπρεπε να γράφει: The Weeknd featuring μια υποτυπώδη, όχι και κακή βέβαια, μπάντα, ξελαρυγγιζόμενη χορωδία γηπέδου κι έναν μικρό στρατό από διαρκώς υψωμένα κινητά και ταμπλέτες. Καλή σου διασκέδαση! Δεν μπορώ να πω ότι ήταν κακό το live –σε καμία περίπτωση– αλλά και προβλήματα είχε και προβληματισμούς προκάλεσε. Πέρα από την γλυκόπικρη γεύση που έχουν αφήσει όλα τα παραπάνω στους παλιούς, κάτι που το επιθετικό κατά τ' άλλα marketing χειρίζεται έξυπνα με μία δόση ενοχικής επεξηγηματικότητας και ευαισθησίας, είναι προφανές πως και ο ίδιος ο Tesfaye ψάχνει να βρει τα πατήματά του πάνω στη μεγαλύτερη σκηνή, καθώς και την περσόνα με την οποία θα τη γεμίσει. Μεταβατική λοιπόν η κατάσταση.
Κατέχει ωστόσο τρομερές φωνητικές ικανότητες, άρτιο flow και μια χροιά που χρωματίζει τις λέξεις με τρυφερότητα και με μια υποβόσκουσα θλίψη, ταυτόχρονα με ένα αίσθημα αγωνίας και με μια σχεδόν ανεπαίσθητη επιθετικότητα. Τα τραγούδια πάλι διέπονται από εκείνο που οι Γάλλοι λένε «je ne sais quoi» και τα κάνει να ξεχωρίζουν στον R’n’B συρφετό, ακόμα και με τον κακό ήχο και το ανελέητο sing-a-long του Electric Ballroom. Να είναι καλά αυτή η νέα γενιά του Weeknd και του Frank Ocean –το PBR&Β το λεγόμενο– τουλάχιστον γλίτωσαν τα αυτιά μας από την υπέρμετρη χρήση autotune και falsetto. Απλό, όμορφο, παλιομοδίτικο soul singing για τους hipsters (και hopsters) του σήμερα. Οι αισθαντικές στιγμές των “Wicked Games”, “The Morning”, “High For This” και “Montreal”, για παράδειγμα, έλαμψαν –συνοδεία μόνο των απολύτως απαραίτητων από άποψη ενορχήστρωσης.
Η setlist σφιχτοδεμένη, διαβίβαζε ορθώς την τεχνική του mixtape ενώνοντας 2 και 3 τραγούδια σε μία ενότητα. Ο Tesfaye με τα sneakers, το φουσκωτό μπουφάν και το απερίγραπτο μαλλί ήταν κάτι παραπάνω από ευδιάθετος και –παρά τις ανησυχίες που εκφράζονταν καθώς αργούσε αρκετά να ανέβει στη σκηνή– σε πλήρη διαύγειά, αλλά όχι ιδιαίτερα άνετος ή εμπνευσμένος στην κουβεντούλα και τα εισαγωγικά. Οι high-low εναλλαγές, τα ξεσπάσματα της σόλο εκδοχής του στο “Crew Love” του Drake και η στακάτη κιθάρα του “The Party & The After Party” ευνοήθηκαν από τον τραχύ και ακατέργαστο ήχο της ροκ τριανδρίας (κιθάρα, μπάσο, ντραμς) η οποία τον συνόδευε και έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε –όπως και τα κορίτσια στα δεύτερα φωνητικά. Επ' ουδενί όμως δεν στάθηκε αρκετό κάτι τέτοιο.
Το “The Birds part 1” έχει όλα τα φόντα να γίνει anthem αλλά η εκτέλεσή του υπήρξε άνευρη, διστακτική και κανένα χοροπηδητό δεν μπόρεσε να τη σώσει. Για να δώσεις στο τραγούδι τον επικό χαρακτήρα που του αρμόζει ή έστω για να μπορέσει να ηχήσει μέσα σε ένα στάδιο (αφού εκεί κατευθύνεσαι) χρειάζεται μια γερή δόση μπραβάντο, μια ντουζίνα taiko τυμπανιστές όπως το “Love Lockdown” του Kanye West για παράδειγμα. Ή έστω έναν προβολέα πάνω στην κιθάρα που στριγγλίζει (ή μάλλον ένας καλύτερος κιθαρίστας, κάποιος με μεγαλύτερη προσωπικότητα ή πιο καραγκιόζης, ανάλογα πως το βλέπει κανείς). Και γενικότερα δηλαδή πιο δυνατό και καλό ήχο. Δεν αρκούν αυτά αν θες να παίξεις σε αρένες, ρώτα και τον Plan B που από ταλέντο και ψυχή άλλο τίποτα! Βελτίωση σηκώνει όμως και το σκηνικό set-up. Γιατί όχι λίγα μπαλόνια, ξέρω 'γω; Απλούστατο, φτηνό, ατμοσφαιρικό συν το ότι θα λειτουργούσε σαν σύνδεσμος με τις YouTube απαρχές. Το “House Of Balloons/Glass Table Girls” αντίθετα αποτελεί ούτως ή άλλως highlight –ο τρόπος που έχει χρησιμοποιήσει το sample από το “Happy House” είναι (σχεδόν) εξίσου ιδιοφυής και ακαταμάχητος με το αυθεντικό ριφάκι των Banshees– η ζωντανή δε εκδοχή του είχε ακόμα περισσότερο παλμό και ένταση. Βέβαια, το να βλέπεις χίλια άτομα να τραγουδάνε το γνωστό ρεφρέν κάνοντας εκείνο το χαρακτηριστικό rap ρυθμικό πάνω-κάτω του τεντωμένου χεριού είναι λίιιγο περίεργο…
Κάπως άβολη είναι επίσης η αναπόφευκτη συνειδητοποίηση (από ένα σημείο και μετά) του τι ακριβώς τραγουδάει με πάθος όλος αυτός ο κόσμος, νέες γυναίκες στην πλειοψηφία τους. Για μισό λεπτό, μιλάμε όντως για χειραγώγηση και συναισθηματική εκμετάλλευση εδώ πέρα στην καλύτερη ή κάποιας μορφής date-rape ή gang-banging στη χειρότερη; Ακόμα και αν δεν το πάρεις κυριολεκτικά, τι είναι αυτό που έχει κάνει το συγκεκριμένο πλήθος να μάθει απέξω αυτούς τους στίχους; Μια σκέψη είναι πως το στυγνό και χωρίς δεσμεύσεις sex, drugs & rock 'n roll γοητεύει τα αγοράκια, ενώ η απόλυτη έλλειψη ευχαρίστησής του φαίνεται να ικανοποιεί τον γυναικείο εγωισμό (Εγώ σε κατέστρεψα. Ή Εγώ θα σε κάνω καλά). Είμαστε όλοι λοιπόν τόσο κερατωμένοι, τόσο πονεμένοι, τόσο σαδιστές και μαζοχιστές και κενοί; Ακόμα κι αν τη συγκαλυμμένη απειλή που παραμορφώνει τον αντίλαλο του στίχου «Don't make me make you fall in love» σε «I will hurt you if you do», τη βλέπουμε σαν πρόκληση, αντί για προειδοποίηση. Ή το «There's just something I need from you, is to meet my boys, I got a lot of boys» σαν μεταφορά για έναν προβληματικό άνθρωπο με πολλαπλές προσωπικότητες και όχι σαν σεξουαλική συνθήκη. Είναι άραγε πιο υγιής αυτού του τύπου η μετάφραση και ταύτιση; Μήπως είναι οι καταχρήσεις των παρανόμων (και μη) ουσιών το σημείο επαφής ανάμεσα στον καλλιτέχνη και στο κοινό του;
Μια απάντηση είναι πως ίσως εκφράζονται ευσεβείς πόθοι, βιώνεται μια επαυξημένη πραγματικότητα ή προσφέρεται διαστρεβλωμένη αυτοεπιβεβαίωση. Δεν είναι δα και τόσο ασυνήθιστο, σε όποια μορφή τέχνης και ψυχαγωγίας. Πολλοί άλλωστε τραγουδούσαμε με πάθος «Let's chase the dragon» λίγες μέρες πριν, ενώ οι μόνοι δράκοι που θα κυνηγήσουμε είναι εκείνοι του Σρεκ και της Καλίσι. Μήπως έχει να κάνει με το γεγονός πως αρκετοί από τους θαυμαστές του Weeknd δεν έχουμε μεγαλώσει με hip hop και R’n’B αλλά με indie και alternative rock –κι έτσι χανόμαστε κάπου στη μετάφραση; Ίσως απλά το φυσικό περιβάλλον των συγκεκριμένων μουσικών πρέπει να είναι πιο στενό και οικείο και γι' αυτό να βιώνουμε κάποιου είδους αποξένωση. Δεν ξέρω αν φαίνεται υπερβολική η ανάλυση, αν θα παρανοηθεί για στενομυαλιά και μοραλισμό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι πολλοί έφυγαν από το Electric Ballroom με παρόμοιες σκέψεις ή τουλάχιστον μπερδεμένοι και αμήχανοι και ότι ο Tesfaye αποτελεί από μόνος του –και από πολλές απόψεις– κάτι το λίγο παράδοξο.
Μοιάζει έτσι με γκρίζα ζώνη το Trilogy και δεν προσφέρεται για ασπρόμαυρες επιχειρηματολογίες. Ο Nitsuh Abebe είχε παρομοιάσει τον Weeknd με τον David Lynch του R’n’B. Χα! Όπως και να 'χει, η μουσική του είναι σπουδαία μέχρι στιγμής –από τις καλύτερες και πιο φρέσκιες δουλειές των τελευταίων ετών κατά τη δική μου άποψη. Θα συνεχίσει άραγε στο ίδιο επίπεδο και με το Kiss Land, όπως ονομάζεται (σύμφωνα με τις φήμες) η φετινή του δισκογραφική επιστροφή; Αυτή η υπόσχεση νέου υλικού και τα περιθώρια βελτίωσης και δημιουργικότητας στη σκηνική παρουσία είναι αρκετά ώστε να με οδηγήσουν στο O2 τον Νοέμβριο. Η σαγηνευτική φωνή και η δυσθυμία και καλαισθησία του ήχου του Weeknd έχουν εξάλλου ποιότητες ναρκωτικού. Μπορεί η αίσθηση της επόμενης μέρας μετά από μια νύχτα κραιπάλης και ακρασίας να είναι δυσάρεστη, δεν σημαίνει όμως πως δεν θα το ξανακάνεις. Και ο κόμης Valmont δεν είναι τυχαία τόσο γοητευτικός και διαχρονικός χαρακτήρας.
Πλην της φωτογραφίας των fans, οι υπόλοιπες ανήκουν στον James Williamson (thelineofbestfit.com), τον οποίον ευχαριστούμε για την ευγενική παραχώρησή τους
Setlist
INTRO / ENEMY HIGH 4 THIS MORNING / REMEMBER YOU / ZONE ONE OF THESE NIGHTS 28 / NEXT HOB / GTG COMING DOWN / KNOWING BIRDS 1 CREW LOVE / LOFT MUSIC PARTY & AFTER PARTY / VALERIE WICKED GAMES MONTREAL OUTSIDE
{youtube}7-Ibm-XzHCQ{/youtube}