Ακόμα θυμάμαι ολοζώντανα, τα παράξενα συναισθήματα που που είχα νιώσει σαν πιτσιρίκος –κάπου στα μέσα των ‘80ς- όταν τυχαία είχα δει στην τηλεόραση τέσσερα ανθρώπινα γκρι ομοιώματα να κουνούν τα μεταλλικά τους χέρια-ράβδους με αργούς ρυθμούς, μέσα σε ένα άδειο σκοτεινό studio υπό τους ήχους μιας αλλόκοτης μουσικής. Τρόμος από τη μια, για το εφιαλτικό θέαμα και έλξη από την άλλη, για τον πρωτόγνωρο για μένα, ήχο. Πέρασε πολύς καιρός μέχρι να ανακαλύψω τι ήταν αυτό που είχα παρακολουθήσει τότε. Δεκαπέντε χρόνια μετά, οι πρώτοι ήχοι του The Robots βγαλμένοι από τα δάχτυλα του Karl Bartos μου έδωσαν τη μεγαλύτερη σε διάρκεια ανατριχίλα που έχω νιώσει.
Βρισκόμαστε στο Dusseldorf κάπου στα 1968 και οι νεαροί Ralf Hutter και Florian Schneider σχηματίζουν τους Organisation. Δοκιμάζουν νέους ήχους, λίγο αργότερα αλλάζουν το όνομα τους σε Kraftwerk, στην παρεά προστίθεται ο Wolfgang Flur και κυκλοφορούν τέσσερα πειραματικά άλμπουμς μέχρι που το Autobahn του 1974 τους χαρίζει πλατιά αναγνώριση σαν κάτι το ολότελα διαφορετικό. Μετά την ολοκλήρωση του Radioactivity του 1975, αναζητούν περκασιονίστα για την αμερικανική τους περιοδεία και τον βρίσκουν στο πρόσωπο του Karl Bartos. Η ‘’αγία τετράδα΄΄ της ηλεκτρονικής μουσικής έχει ολοκληρωθεί. Το κουαρτέτο απογειώνεται με τους επόμενους δυο δίσκους-μνημεία στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής (Trans Europe Express, The Man Machine) και δικαιούται να περηφανεύεται ότι είναι οι άνθρωποι εκείνοι που ανακάλυψαν την ηλεκτρονική μουσική (μαζί ίσως με τους Tangerine Dream και τους Can). Μιλάμε για εκείνους που εξέλισσαν οι ίδιοι τα μηχανήματα τους ή εφεύρισκαν καινούργια φτάνοντας τελικά στη δημιουργία του θρυλικού Klingklang studio.
Αθήνα 28/11/2003. Στη σκηνή του Ρόδον ανεβαίνει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ένα από εκείνα τα τέσσερα ιερά τέρατα για να παρουσιάσει τον εξαιρετικό ολοκαίνουργιο προσωπικό του δίσκο Communication. Έχει αφήσει πίσω τους Kraftwerk εδώ και 12 χρόνια, συνεχίζει όμως να τιμά το μινιμαλιστικό ήχο των παλιόφιλων του, τα computerized φωνητικά και την δημιουργική συνύπαρξη μηχανών και ανθρώπων.
Η παρουσία του ελληνικού ντουέτο των Marsheaux, που προηγήθηκε, παραπέμπει ευθέως στους Kraftwerk τόσο ηχητικά όσο και οπτικά: ενδυματολογική ομοιομορφία και ελάχιστες κινήσεις (το τελευταίο μάλλον λόγω του τρακαρίσματος). Οι δυο κοπελιές, που έγιναν γνωστές με τη διασκευή του Pop Corn (ποιων άλλων;), παρουσίασαν full playback show (ακόμα και στα φωνητικά) για ένα 20λέπτο και ζεστάθηκαν προς το τέλος με το ευγενικό χειροκρότημα.
Επάνω στη σκηνή υπάρχουν δυο synths μαζί με τον ογκώδη εξοπλισμό που τα συνοδεύει και πίσω από αυτά δυο μεγάλες οθόνες -συνδεδεμένες ουσιαστκά με ένα μικρό τηλεοτικό studio- που προβάλουν εικόνες τις οποίες ο ίδιος ο Karl Bartos έχει δημιουργήσει. Ο Bartos βγαίνει στη σκηνή με τον μουσικό που τον συνοδεύει και ξεκινά με το Computerworld. Ντυμένος με αθλητικό στυλάκι και κινούμενος στους ρυθμούς των πλήκτρων του, δεν θυμίζει σε τίποτα (σκόπιμα φαντάζομαι) τις γραβάτες και την ακινησία των Kraftwerk στα live τους.
Ο κόσμος δεν είναι πολύς –γύρω στα 400 άτομα- αλλά ιδανικός για να παρακολουθήσεις ένα live. Ως συνήθως το ελληνικό κοινό δείχνει μουδιασμένο στην αρχή αλλά στη συνέχεια ζεσταίνεται και σ’ αυτό βοηθούν τα μέγιστα, τα κομμάτια που έχει επιλέξει ο Bartos να παίξει. Το setlist του περιλαμβάνει γενναιόδωρη δόση από Kraftwerk (10 ολόκληρα κομμάτια: το μισό Computerworld, το μισό Man Machine, ένα από το Trans Europe Express κι ένα από το Electric Café του 1986), τα περισσότερα του τελευταίου του δίσκου και κανένα από τις προηγούμενες προσωπικές του δουλειές. Ο ήχος και η εικόνα δένουν άψογα. Στις οθόνες προβάλονται εικόνες από το χάρτη της Γαλλίας και τα εκατοντάδες ποδήλατα να τρέχουν, επιδείξεις μόδας δεκαετίας του ’60, αριθμοί, απαρχαιωμένες για τα σημερινά δεδομένα τηλεφωνικές συσκευές με το καντράν σε ασπρόμαυρο φιλμ, πρωτόγονοι υπολογιστές, σιδηροτροχιές να περνούν συνεχώς κάτω από τα πόδια σου. Ο κόσμος πια χορεύει ακατάπαυστα, ο Bartos τους ευχαριστεί. Θα ήταν τουλάχιστον ιερόσυλο να εκφέρουμε άποψη για το κατά πόσο ήταν ωραία η φωνή, το κατά πόσο ήταν προηχογραφημένα –και σε τι αναλογία- τα κομμάτια, ή ποιο ήταν το πραγματικό ποσοστό συμμετοχής των δυο μουσικών στην παραγωγή της μουσικής πάνω στη σκηνή. Όταν έχεις μπροστά σου έναν μύθο αυτό είναι το τελευταίο που σε ενδιαφέρει. Μια εικόνα θα ήθελα να σας μεταφέρω: όταν ο Bartos έφευγε από τη σκηνή, θέλωντας να ευχαριστήσει το θερμό κοινό, έσκυψε να δώσει τα χέρια του σε δυο-τρια παιδιά που το ζήτησαν. Τότε πλησίασαν όσοι βρίσκονταν μπροστά και προσπάθησαν να σφίξουν για λίγο τα χέρια του. Ήταν η πιο αυθόρμητη, ειλικρινής και τρυφερή σκηνή που έχω σε παρακολουθήσει ποτέ μου σε live. Ζήλεψα που δεν βρισκόμουν εκεί μπροστά...
Setlist:
1. Computerworld
2. The Camera
3. Numbers
4. I’m The Message
5. Another Reality
6. The Telephone Call
7. Tour De France
8. Life
9. Computer Love
10. The Model
11. 15 Minutes Of Fame
12. Trans Europe Express
13. The Robots
Encore
14. Pocket Calculator
15. Ultraviolet
16. Electronic Apeman
17. Neon Lights
