Η ευλάβεια και η συγκίνηση ξεχείλιζαν από τις πόρτες το βράδυ της Τετάρτης, στο Μέγαρο Μουσικής. Δικαιολογημένα. Η μελοποιημένη ποίηση του Νίκου Καββαδία ρέει στις φλέβες του λαού μας. Χάρη στις μελοποιήσεις αυτές του Θάνου Μικρούτσικου, άνθρωποι κάθε ηλικίας σιγομουρμουρίζουν λέξεις παράξενες, λέξεις φαινομενικά ατραγούδιστες, λέξεις ακατανόητες (ακόμα και στους ίδιους). Και το κάνουν με χαρακτηριστική άνεση. Σίγουρα, κάποτε, αναζήτησαν τα νοήματα των λέξεων αυτών, ακόμα και αν τώρα πια δεν τα θυμούνται. Δεν έχει ιδιαίτερη σημασία.
Θυμήθηκα μια συζήτηση που είχα με έναν φίλο, λίγες μέρες νωρίτερα: «δεν ξέρω αγγλικά», μου είπε, «αλλά δεν με πειράζει όταν ακούω ξένη μουσική». Και θυμήθηκα εκείνα τα δικά μου «λάθη» πάνω στον Καββαδία. Έλεγε το τραγούδι: «η λαμαρίνα όλα τα σβήνει» και εγώ σκεφτόμουν τη Μαρίνα, τη μάνα μου. Και ακόμα τη σκέφτομαι στο συγκεκριμένο τραγούδι. Απλώς, πια, σκέφτομαι και τον κυρ-Μάκη· τον πατέρα του κολλητού μου του Γιάννη, που ήταν ναυτικός και αγαπούσε πολύ αυτό το τραγούδι (σ.σ. "Kuro Siwo").
Το είπε κάποια στιγμή στο Μέγαρο και ο Χρήστος Θηβαίος: «δεν ξέρεις πόσοι κατανοούν με τον ίδιο τρόπο τα λόγια των τραγουδιών. Πόσοι τα ακούν προσεκτικά». Περιέγραψε έπειτα ένα μαγικό περιστατικό που είχε συμβεί σε παλαιότερη συναυλία την οποία έκαναν με τον Μικρούτσικο, στο Μεσολόγγι. Αξίζει να σας το μεταφέρω: έπαιζαν –λέει– και στη λιμνοθάλασσα ήταν αραγμένα τα πλοία του λιμενικού, με αναμμένα τα πλευρικά τους φώτα. Όταν ακούστηκε ο στίχος «…μεσάνυχτα και ταξιδεύεις δίχως πλευρικά, σκιάζεσαι μήπως στο γιαλό τα φώτα σε προδίνουν» (από τον "Λύχνο Του Αλλαδίνου"), τα πλοία έσβησαν τα πλευρικά τους. Ανατρίχιασα στην περιγραφή, ανατριχιάζω και τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές.
Τι είναι τελικά το τραγούδι μας; Πόσο σημαντικό κομμάτι της συλλογικής μνήμης και ψυχοσύνθεσης; Άνθρωποι διαφορετικοί, με αφετηρίες και προορισμούς ολότελα ξένους, να ενώνονται κάτω από τα λόγια ενός κουπλέ, όπως συμβαίνει 40 χρόνια τώρα με το «κάτω από φώτα κόκκινα κοιμάται η Σαλονίκη».
Τρία πιάνα και ένας πνευστός. Κανένας τους τυχαίος. Θοδωρής Οικονόμου πιάνο, Μάξιμος Δράκος πιάνο, Θάνος Μικρούτσικος πιάνο, Θύμιος Παπαδόπουλος πνευστά. Από κοντά τους, τρεις ερμηνευτές αγαπημένοι και ικανότατοι: Χρήστος Θηβαίος, Κώστας Θωμαΐδης, Ρίτα Αντωνοπούλου. Όλοι τους αντάξιοι της περίστασης –άψογοι. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω τίποτα. Δεν υστέρησε κανείς.
Το πιο σημαντικό: πίσω από το πρόγραμμα είχε γίνει δουλειά. Το έβλεπες, το άκουγες. Δεν έπαιζαν για να παίξουν. Τουναντίον, υπήρχε αυστηρή αισθητική και δουλεμένη ενορχηστρωτική προσέγγιση, με έντονες δόσεις αυτοσχεδιασμού, που δεν κούρασαν καθόλου. Μαζί με έναν Μικρούτσικο-φαινόμενο. Κι αν προς το τέλος «έσπασε», καθόλου δεν συνέβη αυτό από αδυναμία. Αντιθέτως, συνέβη χάρη στο περίσσευμα συναισθήματος και στην ισορροπία του ανθρώπου που κατάφερε και χόρεψε (και χορεύει ακόμα) πάνω στο φτερό του καρχαρία.
Κύριε Μικρούτσικε, chapeau! Και καλή αντάμωση στο Ηρώδειο, στις 29 Ιουνίου.
{youtube}oeMas5KpYgM{/youtube}
