Όταν καλείσαι να στήσεις ένα αφιέρωμα και μάλιστα σε κάποιον πολύ σημαντικό και εν ζωή καλλιτέχνη, ο πήχης μπαίνει πολύ ψηλά. Κι αυτό γιατί πρέπει να σεβαστείς την αισθητική του, να τη νιώσεις και να την ενσωματώσεις σε αυτό που θα ετοιμάσεις. Αν δεν προσέξεις, λοιπόν, μπορεί και να βρεθείς στη δυσάρεστη θέση να σε ψέξει ο ίδιος ο τιμώμενος. Κάτι που, αν συμβεί, μάλλον θα έχει ακυρώσει το όλο εγχείρημα.
Ο Γιώργος Ανδρέου, όμως, ο οποίος ανέλαβε την ενορχήστρωση και τη γενική οργάνωση του χθεσινοβραδινού αφιερώματος στον Μάνο Ελευθερίου στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, δεν είναι κανένας τυχαίος, ούτε κανένας χθεσινός. Αρχικά, είναι ένας πολύ ταλαντούχος δημιουργός ο ίδιος, που έχει μάλιστα συνεργαστεί με τον Ελευθερίου κατά το παρελθόν. Παράλληλα, είναι εξαιρετικός ενορχηστρωτής και παραγωγός με αισθητική συγγενή με εκείνη του μεγάλου στιχουργού. Τέλος, είναι και δεξιοτέχνης πιανίστας –από τους λίγους στη χώρα– έχοντας στιγματίσει με τα παιξίματα και τις δημιουργίες του μια ολόκληρη εποχή, αλλά και μια γενιά, η οποία ακολούθησε επάξια τα χνάρια εκείνης του Ελευθερίου και των σημαντικών μεταγενέστερών του.
Χθες το βράδυ στο Γκάζι, ο Ανδρέου είχε σημάνει γενική «επιστράτευση». Και όλοι οι στρατιώτες, όλων των ειδικοτήτων, έδωσαν δυναμικό παρών, καταθέτοντας την τέχνη τους. Ξεκινώντας από τους μουσικούς, στο πλευρό του στάθηκαν επάξια οι Στέλιος Γαργάλας (βιολί), Γιώργος Παπαχριστούδης (δεύτερο πιάνο) και Θοδωρής Κουέλης (κοντραμπάσο). Φτιάχνοντας ένα ξεχωριστό κουαρτέτο, που μετατρεπόταν σε κουιντέτο όποτε ο τραγουδιστής-μπροστινός έπιανε την κιθάρα και σε δυναμικό σεπτέτο όταν τελευταίος στη σκηνή εμφανίστηκε ο Γιώργος Νταλάρας και στο σχήμα προστέθηκαν οι Γιώργος Μάτσικας (μπουζούκι) και Dasho Kurti (ακορντεόν).
Προβαρισμένοι, δουλεμένοι, λαμπεροί, όλοι τους «φώτισαν» 32 διαφορετικές στιγμές της πορείας του Μάνου Ελευθερίου με την ερμηνευτική συνδρομή «παλιών», μα και των «νεότερων». Στην Τεχνόπολη είδαμε λοιπόν, πλην του Νταλάρα, τη Δήμητρα Γαλάνη (η οποία, αν και δεν έχει πει πολλά τραγούδια του στιχουργού σε πρώτη εκτέλεση, θεώρησε χρέος της να βρίσκεται εκεί, δίνοντας μάλιστα και μια διαφορετική διάσταση στη "Διαθήκη", σε μουσική Χρήστου Νικολόπουλου), την Ελένη Τσαλιγοπούλου, τον Γιώργο Μεράντζα, τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, τον Μίλτο Πασχαλίδη, τον Μπάμπη Στόκα και τον Γιάννη Κούτρα, αλλά και την Ηρώ Σαΐα, τον Αλέξανδρο Εμμανουηλίδη, τον Απόστολο Ρίζο, τον Ζαχαρία Καρούνη, την Ελισσάβετ Καρατζόλη, την Κορίνα Λεγάκη και τον Γιάννη Μαθέ.
Τα 32 τραγούδια που ακούστηκαν αποτελούν βέβαια σταγόνα στον ωκεανό της δημιουργίας του Μάνου Ελευθερίου. Ωστόσο, ήταν τελικά αντιπροσωπευτικό το δείγμα και προσεκτικές οι επιλογές. Ξεχωριστές στιγμές της βραδιάς υπήρξαν η έναρξη με τη Γαλάνη και "Το Τραίνο Φεύγει Στις Οκτώ" (μουσική: Μίκης Θεοδωράκης), η "Εκδρομή" (μουσική: Θανάσης Γκαϊφύλλιας) με τον Εμμανουηλίδη, ο "Κώστας Μίχος" (μουσική: Θάνος Μικρούτσικος) σε μια a capella εκτέλεση από τον Μεράντζα, η "Μπαλάντα Του Οδοιπόρου" (μουσική: Μίκης Θεοδωράκης) με τον ίδιο τον Ανδρέου στον ρόλο του τραγουδιστή, η "Μαρκίζα" (μουσική: Γιάννης Σπανός) με τη συγκινητική Τσαλιγοπούλου και τα "Παραπονεμένα Λόγια" (μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος) με τον Νταλάρα να τα κλείνει μετά από καιρό με την ψηλή κορώνα τους. Ο Πασχαλίδης, από την άλλη, εμφανίστηκε συναισθηματικά εκπορευόμενος και τελευταία στιγμή μεν, απροβάριστος δε, στα δύο τραγούδια τα οποία είπε με την κιθάρα του ("Παράσταση Θα Δώσω" σε μουσική Νικόλα Κουμπιού και "Γνωριμία" σε μουσική Γκαϊφύλλια –σε αυτό του «κόλλησε» μάλιστα prima vista ο ίδιος ο Ανδρέου με το πιάνο του).
Βασικό συστατικό της βραδιάς, η συγκίνηση και η νοσταλγία που διαπέρασε τους παρευρισκόμενους, οι οποίοι, ίσως και εξαιτίας της βροχής, ήταν λίγοι αναλογικά με το μέγεθος του τιμώμενου προσώπου. Ίσως, όμως, να μην έφταιγε μόνο η βροχή. Όπως μου είπε αξιόπιστη αυτήκοος μάρτυρας, δυο πιτσιρίκες στην είσοδο ρωτούσαν το παιδί στην πόρτα:
- τι συναυλία έχει απόψε;
- Αφιέρωμα στον Μάνο Ελευθερίου
- Ποιος είναι αυτός;
{youtube}1Ep1b72OCVg{/youtube}