Θα ξεκινήσω με μια γενικότερη αποτίμηση του τι άκουσα και είδα την Τρίτη. Ήταν μια από τις πιο ευχάριστες βραδιές που έχω ζήσει ως συντάκτης. Πρώτον, για υποκειμενικούς λόγους: μου αρέσει πολύ ο Γιώργος Τσοντάκης και όλη η βραδιά ήταν αφιερωμένη σε αυτόν. Δεύτερον, για αντικειμενικούς λόγους: οι ερμηνευτές ήταν χαρισματικοί. Για να γίνω πιο σαφής, η Κρυσταλία Γαϊτάνου (βιόλα) είναι μια ερμηνεύτρια με προσωπικότητα και αξιοσημείωτο ήχο, ο Νίκος Λαάρης (πιάνο) έμοιαζε να ελέγχει απόλυτα την ηχοχρωματική του παλέτα με μια αυτοπεποίθηση που την μετέδιδε στο κοινό και ο Αλέξανδρος Σακαρέλλος (βιολί) ήταν τεχνικά συνεπέστατος.
Πιο συγκεκριμένα το “Three Sighs Variations” για βιολί και πιάνο (1981), ένα μαθητικό έργο του Τσοντάκη με αναφορές στον δωδεκαφθογγισμό, απεδόθη με την πρέπουσα κινητικότητα, ρευστότητα, διάθεση νοσταλγίας, αλλά και με το αναγκαίο ελεγειακό ύφος – όταν αυτό το επίτασσε η παρτιτούρα. Το τόσο πετυχημένο συνθετικά “Requiescat” για βιόλα και πιάνο (1996), αφιερωμένο στη μνήμη του σολίστ βιόλας Μπέρναρντ Μιλόφσκυ, κέρδισε το κοινό της αίθουσας, καθώς απέδωσε και επικοινώνησε το συναίσθημα της απώλειας μέχρι το μεδούλι. Είναι ένα κομμάτι άλλωστε που ξεκινάει με επαναλαμβανόμενες νότες οι οποίες θυμίζουν κτύπο στην πόρτα ή ακόμα και βηματισμό απειλητικό, μετά προχωράει στην απόδοση μιας τονικής μελωδίας έχουσας μόνο μία «παράφωνη» νότα και καταλήγει σε ένα κυκλικό (α)γωνιώδες μοτίβο, που θυμίζει σειρήνα ασθενοφόρου. Το “Knickknacks” για βιολί και βιόλα (2001) ακολουθούσε κάποιες στιγμές στα χνάρια ενός ευφυούς μινιμαλισμού, ενώ άλλες έμοιαζε να απηχεί τη δημοτική αμερικανική μουσική αλλά και συνθέτες σαν τον Charles Ives.
Τέλος το “Ghost Variations” για σόλο πιάνο (1991), μια πραγματική δοκιμασία για τον εκάστοτε εκτελεστή, καλύτερα να μην το κρίνω, γιατί θα το αδικήσω: εδώ ο Νίκος Λαάρης έδωσε τα ρέστα του. Αυτό και το “Requiescat” είναι καλό να τα έχουμε στη δισκοθήκη μας. Το “Requiescat” γιατί παίζει με το συναίσθημα το ακροατή, και το “Ghost Variations” γιατί παίζει με το μυαλό του...
