Το Trusting In The Rising Light συνεχίζει μια σχέση με την ECM, που πλέον δείχνει καλά εδραιωμένη. Συναντάς αλήθεια fans που βρίσκουν περίεργη αυτή σου την καριέρα, έχοντάς σε συσχετίσει με τους Incredible String Band;
Είμαι σίγουρος ότι θα υπάρχουν κι αυτοί, ωστόσο όχι στον δικό μου ορίζοντα. Οι άνθρωποι που με ακολουθούν είναι άνθρωποι που τους αρέσει η διαδρομή μου με την ECM, όπως και όσα έχω κάνει τα τελευταία χρόνια. Πρέπει μάλιστα να σου πω ότι εδώ και λίγες μόλις εβδομάδες απόκτησα και σελίδα στο Facebook –όχι προσωπική, καλλιτεχνική, μαζί με τη γυναίκα μου τη Bina. Λάβαμε αρκετά μηνύματα, όλα από fans καλά εξοικειωμένους με τους δίσκους της προσωπικής μου διαδρομής.
Τι αναπαριστά αλήθεια αυτό το Rising Light;
Αντιπροσωπεύει βασικά ό,τι καλό μπορεί να βρίσκεται στον ίδιο τον άνθρωπο ή σε αυτό που γενικά αποκαλούμε «ψυχή» του κόσμου μας. Ένιωσα πως είναι κάτι το οποίο πρέπει να αναζητήσουμε και πάλι, καθώς η γύρω μας πραγματικότητα βουλιάζει και πάλι σε ένα πλήθος προβλημάτων. Είναι κατά βάση μια πνευματική αναζήτηση.
Θα την έλεγες και θρησκευτική, με μια έννοια...
Ναι, με μια έννοια είναι. Θεωρώ τον εαυτό μου θρησκευόμενο, αν και οπωσδήποτε δεν το συσχετίζω αυτό με κάποια οργανωμένη θρησκεία –νομίζω πως στο διάβα των αιώνων τέτοιοι θεσμοί οδήγησαν σε πολύ άσχημα πράγματα. Η δική μου πίστη εδράζεται σε αυτό το μυστηριώδες θαύμα που συγκροτεί η όλη ύπαρξή μας μέσα στον δεδομένο κόσμο.
Ήσουν θρησκευόμενος από τα χρόνια των Incredible String Band; Ή είναι κάτι που ανάπτυξες με τον καιρό;
Ήμουν πάντα, αν και σίγουρα όχι με τον ίδιο τρόπο. Νομίζω δηλαδή ότι η αναζήτηση ήταν πάντα ίδιας φύσης, μπορεί όμως να μην ήταν όσο ξεκάθαρη είναι σήμερα ή να την έψαχνα μέσω διαφορετικών διαδρομών. Εκείνο που με ενδιέφερε και ως νέο ήταν ο αόρατος κόσμος, ο οποίος έχει βέβαια να κάνει και με τη φαντασία.
Είμαι βέβαιος πως γνωρίζεις το θρυλικό στάτους που απολαμβάνουν πλέον οι Incredible String Band. Τα αγαπάς εκείνα τα χρόνια;
Κοίταξε, οι Incredible String Band αντιπροσωπεύουν κάτι που για μένα ανήκει στο παρελθόν. Δεν είναι πως δεν αγαπώ πράγματα που συνέβησαν εκείνα τα χρόνια, πως δεν θεωρώ ότι βγάλαμε ορισμένους καλούς δίσκους ή ότι δεν βρήκαμε μια δική μας διασύνδεση με την αισιοδοξία που χαρακτήριζε την εποχή. Αλλά ζω συνειδητά στον 21ο αιώνα και ασχολούμαι, εδώ και πολύ καιρό, με διαφορετικές μουσικές. Δεν μου αρέσει λοιπόν να γυρνάω στο παρελθόν, προτιμώ να μιλάω για το τώρα, γιατί εξακολουθούν να συμβαίνουν πολλά πράγματα –στο δικό μου τουλάχιστον παρόν.
Ας γυρίσουμε λοιπόν στο νέο σου άλμπουμ. Το κομμάτι "Just West Of Monmouth", πόση σχέση έχει με το γεγονός ότι ηχογράφησες σε ένα στούντιο στο Monmouth της Ουαλίας;
Καμία! (γελάει) Πρόκειται ξέρεις για σύμπτωση, το είχα γράψει καιρό πριν κλείσουμε αυτό το στούντιο στο Monmouth. Είναι μια πολύ όμορφη περιοχή, την οποία είχα επισκεφθεί στο παρελθόν. Βασικά, εδώ που τα λέμε, όλη η νοτιοδυτική Ουαλία είναι πολύ όμορφο μέρος, απολαμβάνω τις εξοχές της.
Ζεις πια στην Ουαλία, έτσι δεν είναι;
Ναι, εδώ με βρίσκεις και τώρα που κάλεσες.
Αλλά είσαι Σκωτσέζος. Ξέρω πως υπάρχει μια κοινή κέλτικη κληρονομιά στις δύο περιοχές, όμως δεν είναι πιο έντονη και ζωντανή στη Σκωτία;
Είναι σωστή η παρατήρησή σου, υπάρχουν ομοιότητες μα και σημαντικές διαφορές και σίγουρα στη Σκωτία η όλη κληρονομιά είναι πιο έντονη, σε κάποιες δηλαδή περιοχές αποτελεί ακόμα κομμάτι της καθημερινότητας. Ωστόσο, αν το δεις ιστορικά, οι κέλτικοι πληθυσμοί ποτέ δεν ήταν κάτι το ομοιόμορφο. Υπήρχαν πάντα διαφορές. Και η δική μου η οικογένεια, επίσης, δεν είναι βέροι Σκωτσέζοι: οι πρόγονοι των Williamson ήρθαν από τη Βόρεια Ιρλανδία.
Εσύ τι άποψη έχεις για το πρόσφατο δημοψήφισμα περί ανεξαρτησίας στη Σκωτία;
Υπήρξε πολύ πάθος στην κοινή γνώμη και βρήκα σοβαρά επιχειρήματα και στις 2 πλευρές. Είναι όμως πράγματα αυτά που δεν πιστεύω ότι πρέπει να συζητιούνται σε ένα αυστηρά πολιτικό επίπεδο. Για μένα λ.χ. είναι σίγουρα πολύ σημαντική η ιδέα της τοπικής αυτονομίας και, ως έναν βαθμό, συμμερίζομαι τον ρομαντισμό που υπάρχει σε μια ανεξάρτητη Σκωτία. Αλλά την ίδια στιγμή θεωρώ σημαντικό κι ένα σταθερό Ηνωμένο Βασίλειο, στα πλαίσια του οποίου θα διαφυλάσσονται οι τοπικές ιδιαιτερότητες. Εγώ βέβαια δεν είμαι πολιτικός. Κι αν ψηφίσω κάποιον στις επόμενες εκλογές δεν θα είναι από τα κόμματα που πρωτοστάτησαν σε αυτήν τη συζήτηση, σκέφτομαι να ψηφίσω τους Πράσινους.
Πες μου και γι' αυτά τα νησιά στο Inner Firth, με τα οποία κλείνεις τον νέο σου δίσκο. Είναι τόσο όμορφα όσο και οι εικόνες τους που βρίσκω στο Google;
Υποθέτω ότι ναι, μπορεί κι ακόμα πιο όμορφα από κοντά. Για μένα είναι ένας πολύ αγαπητός και ιδιαίτερος τόπος. Δεν είναι μόνο η ωραιότητα του φυσικού τοπίου ή το γεγονός ότι μου αρέσει να πηγαίνω περπατώντας σε ένα από αυτά, όταν η άμπωτη τραβάει εντελώς τα νερά της Βόρειας Θάλασσας στο Firth. Στο μυαλό μου συνδέονται μεταφορικά με μια επίσκεψη σε κάτι σαν τον Κήπο της Εδέμ, έχουν δηλαδή μια διάσταση η οποία υπάρχει μόνο στη φαντασία μου και στα δικά μου βιώματα. Να σου πω όμως ότι σε ένα από αυτά υπάρχουν και τα απομεινάρια από ένα παλιό μοναστήρι, όπου βρέθηκαν τα παλιότερα μέχρι στιγμής δείγματα σκωτσέζικης μουσικής.
Στο Trusting In The Rising Light μιλάς ωστόσο και για άλλα θέματα. Π.χ. τη μονογαμία. Κάτι που φαίνεται να δυσκολεύει πολύ τις σύγχρονες Δυτικές κοινωνίες...
Δεν μπορώ να μιλήσω για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, άσχετα αν καταλαβαίνω τι εννοείς. Μπορώ να πω μόνο για την προσωπική μου εμπειρία από τον γάμο. Για το ότι είμαστε 30 χρόνια παντρεμένοι πια με τη Bina, για το ότι ζούμε ακόμα μαζί και εργαζόμαστε μάλιστα και μαζί. Δεν έχω πάψει να είμαι ερωτευμένος με τη γυναίκα μου.
Μιλάς επίσης για τη θνητότητα –είδα μάλιστα και τη δήλωσή σου στο Uncut, πως νιώθεις πλέον ότι έφτασες στις πύλες της αιωνιότητας...
Πόσο χρονών είσαι;
(του λέω)
Απέχεις επομένως πολύ ακόμα από τέτοιες ανησυχίες. Εγώ όμως είμαι 71 φέτος και δεν γίνεται λοιπόν να μην το σκέφτομαι κι αυτό. Ο χρόνος κυλά και ο χρόνος κάποτε τελειώνει.
Σε φοβίζει ο θάνατος;
Δεν με φοβίζει, καθόλου. Θεωρώ απίστευτα σημαντικό το ότι έζησα. Και χαίρομαι την κάθε μέρα που παραμένω ζωντανός.
Θαυμάζεις τον Jack Kerouac, έχεις μιλήσει γι' αυτόν σχεδόν σε κάθε σου συνέντευξη. Δεν είναι πολύ απομακρυσμένος από τις κέλτικες παραδόσεις που σε απασχολούν εδώ και αρκετό πια καιρό;
Ίσως φαίνεται έτσι, αλλά δεν είναι. Αν αναζητήσεις τις επιρροές του Kerouac, θα φτάσεις στον William Blake, ο οποίος με τη σειρά του είχε αρκετές αναφορές στους μεσαιωνικούς βάρδους της Βρετανίας και της Ιρλανδίας. Ο Kerouac λοιπόν διακρίνεται από ένα χαρακτηριστικό βασικό στις κέλτικες παραδόσεις: αυτό της αυθόρμητης φωνής, που πηγάζει κατ' ευθείαν από την καρδιά, δίχως να φιλτράρεται από το μυαλό. Εκεί βασίζεται η διαδικασία της αυτόματης γραφής, με την οποία και παρήγαγε το πιο διάσημο έργο του, το On The Road.
Τι λέει το νυν συναυλιακό σου πρόγραμμα; Υπάρχει περίπτωση να περάσεις από την Αθήνα;
Όχι στο άμεσο μέλλον... Έχω κλείσει ήδη αρκετές συναυλίες, μόνος ή με τη Bina, ενώ θα ξεκινήσω σύντομα και κάποιες καινούργιες ηχογραφήσεις –θα βγει μάλιστα σύντομα κι ένα κοινό άλμπουμ με τη Bina. Δεν προβλέπεται κάποιο πέρασμα από την Αθήνα σε αυτό το πλάνο. Θα ήθελα πάντως να έρθω ξανά, είχα παίξει πριν 2 χρόνια σ' ένα μικρό κλαμπ και έχω μια ιδιαίτερα έντονη ανάμνηση.
Ένα βράδυ, καθώς περπατούσα, είδα μια καταπληκτική σκηνή: σε ένα βενζινάδικο το οποίο διανυκτέρευε μια παρέα έπαιζε χαρτιά ενώ από το ράδιο ξεχυνόταν μια πανέμορφη μελωδία, ένα τραγούδι που έμοιαζε με εκείνα τα παραδοσιακά από το δυτικό τμήμα της Ελλάδας. Δεν είμαι σίγουρος τέλος πάντων αν ήταν ελληνικό ή αλβανικό, όμως έκατσα για λίγο και το απόλαυσα. Θα ήθελα να μπορούσα να ρωτήσω τους ανθρώπους στο βενζινάδικο, αλλά δεν καταλαβαίνω καθόλου τη γλώσσα σας και δεν μπορούσα να διαβάσω τα γράμματά σας.
{youtube}qyTlm2dF1p0{/youtube}
