Ο Sigmataf επέστρεψε με το νέο του άλμπουμ Μετακανονικότητα, που περιλαμβάνει τραγούδια με κοινωνικό εκτόπισμα σχετικά με την Ελλάδα του παρόντος. Βρεθήκαμε σε ένα cafe της Κυψέλης και συζητήσαμε για την Αθήνα του σήμερα και του χθες, το DJing, τον συλλογικό αγώνα, τους Βαβυλώνα, τον Παύλο Φύσσα, την Τεχνητή Νοημοσύνη, τη «μετακανονική» ζωή κ.α.
«Μετακανονικότητα». Πες μου λίγα λόγια για τον τίτλο και για το τι σε ώθησε να φτιάξεις αυτό το άλμπουμ.
Ουσιαστικά, μόλις τελείωσα το Θηλυκός προς το περιβάλλον και το παρουσίασα, κατάλαβα ότι αφού έφτιαξα έναν δίσκο ταξίδι, ήταν η ώρα να μιλήσω και για αυτά που συμβαίνουν τώρα. Τρένα τρακάρουν, πετούν ανθρώπους από καράβια, καμμένη γη, καταστολή στους δρόμους, τέρμα ακρίβεια με τους φτωχούς να φτωχαίνουν... Γενικά το σκηνικό έχει γίνει πολύ ζοφερό μετά τον covid. Μας λέγανε για επιστροφή στην “κανονικότητα” και ξαφνικά μπήκαμε σε μια εποχή μετά την «κανονικότητα».
Αυτό συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα;
Συμβαίνει παντού στον κόσμο αλλά στο άλμπουμ πραγματεύομαι αυτό που συμβαίνει στη γειτονιά μου. Εδώ που μπορώ να δω άμεσα.
Πώς σου φαίνεται η καθημερινότητα δηλαδή;
Η πίεση που ασκείται από πάνω και η φτωχοποίηση, οδηγούν σε ξέσπασμα στους δρόμους. Στα μέρη μου (Καισαριανή, Παγκράτι, Βύρωνας) δε θυμάμαι ποτέ περισσότερη ένταση. Τα ΜΜΕ, από την άλλη, μας λένε ότι όλα πάνε καλά. Αυτό είναι αντιστρόφως ανάλογο. Πλέον θα ακούμε για ανάπτυξη και θα σκεφτόμαστε ότι θα μας πάρουν και τα σώβρακα.
Έχεις προσδοκίες για συλλογική σωτηρία;
Είναι μονόδρομος, δεν γίνεται αλλιώς! Χρειάζονται ομάδες και συλλογικότητες. Αυτή είναι η δύναμή μας! Θα καταλάβουμε κάποια στιγμή ότι το παιχνίδι δε βγαίνει ατομικά. Η μονάδα τσακίζεται πιο εύκολα.
Σε κάποιο κομμάτι μιλάς για την κανονική ζωή. Θα έλεγε κανείς ότι εσύ δε ζεις μια συμβατική ζωή, καθώς ασχολείσαι με τη μουσική και δούλεψες πολλά χρόνια ως DJ.
Έχω υπάρξει δώδεκα χρόνια σε πρωινές δουλειές. Λιανεμπόριο, οικοδομή, περίπτερο και μετά γύρισα στη νύχτα. Έχω βιώσει να με ρωτάνε ποια είναι η κανονική μου δουλειά πέραν της μουσικής. Συχνά νομίζουν πως το να βάζεις μουσική είναι highιλίκι, όμως δεν είναι καθόλου έτσι. Έχεις να κάνει με συγκεκριμένες συνθήκες εργασίας, με νευρώσεις, με δυσκολεμένους ανθρώπους, με νύχτα…
Εσύ πώς πήρες την απόφαση να αλλάξεις έτσι την καθημερινότητά σου;
Έτυχε ένα συμβάν και από κει που δούλευα πρωί, με σχέση και σπίτι, έγινα ξαφνικά εργένης, με νυχτερινή δουλειά, μετακομίσεις και πολλή ψυχοθεραπεία.
Αυτήν τη στιγμή γιατί έχεις σταματήσει το djing;
Είδα ότι ολοκληρώθηκε αυτός ο κύκλος, αν και εννοείται πως τίποτα μονιμότερο του προσωρινού. Αυτήν τη στιγμή τρέχω αποκλειστικά τη μουσική μου και το video μοντάζ.
Παρατηρεί ο κόσμος τη μουσική;
Πλέον είναι απλά μια πληροφορία στον χώρο. Ο κόσμος ακούει τα κομμάτια που γίνονται viral μέχρι να τα βαρεθεί. Υπάρχει πολύ γρήγορη κατανάλωση.
Αυτό το λες για κακό;
Δεν ξέρω. Δεν έχει σχέση πάντως με αυτό που έμαθα το ’90.
Πάντως τώρα γεμίζουν τα στάδια. Αναρωτιέμαι αν όλος αυτός ο κόσμος πηγαίνει στις συναυλίες απλά για την εμπειρία.
Έχεις δίκιο, είναι ποσά αντιστρόφως ανάλογα. Δεν μπορώ να σου απαντήσω σε αυτήν την ερώτηση. Το τι γεμίζει με το τι αντιλαμβάνεται ο καθένας δεν ξέρω κατά πόσο συνάδουν. Πάντως σε μένα δεν έρχεται τόσος κόσμος (γέλια). Είναι κλειστή και οικεία η φάση.
Δημιουργείς εσύ πρωτίστως αυτό το κλίμα και κάπως βγάζεις τον άλλον από το comfort zone του.
Στα live έρχομαι για να συνδιαλλαγούμε παρέα. Να μετακινηθούμε και να φτιάξουμε απο κοινού έναν νέο χώρο.
Μέσα στα τραγούδια αυτού του άλμπουμ έχεις ψήγματα από επιρροές σου που αναφέρεις. Για πες μου για αυτό.
Αναφέρω πράγματα που μεγάλωσα με αυτά, όπως Τρύπες, TXC, Λένα Πλάτωνος και Κατερίνα Γώγου. Υπήρξαν αγαπημένοι μου όλοι αυτοί.
Αναφέρεις και την Τεχνητή Νοημοσύνη. Φοβάσαι αυτό το ζήτημα;
Δε με απασχόλησε ποτέ το πόσο καλό ή κακό μπορεί να κάνει η τεχνολογία. Το χέρι που χειρίζεται την τεχνολογία είναι το ζήτημα. Πιστεύω όμως, ακόμα στον άνθρωπο, όσο τουλάχιστον δεν έχουμε μετακομίσει σε άλλον πλανήτη για να ανατινάξουμε αυτόν (γέλια).
Σε ένα live σου έχεις πει ότι σε έσωσαν η μουσική και η ψυχοθεραπεία.
Η μουσική ήταν το καταφύγιό μου μέσα στις δυσκολίες της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Όταν κατάλαβα ότι το καταφύγιο αυτό δεν αρκούσε, έπρεπε να κοιτάξω λίγο τα τραύματά μου.
Πες μου για τη συνεργασία σου με τον Capette.
Μου τον πρότειναν τα παιδιά σε ένα μπαρ που δούλευα και μόλις έβαλα να ακούσω, μου ήρθε ένας αέρας από το τότε «νέο κύμα» της Γαλάνη, σαν να την ακούς στο σήμερα! Καπάκι του έστειλα μήνυμα και δέχτηκε να συνεργαστούμε. Έτσι φτιάξαμε “Το τραγούδι από το ράδιο”.
Πες λίγα λόγια γενικά για το άλμπουμ και για τους υπόλοιπους συνεργάτες σου.
Η ΜΕΤΑΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ είναι το 5ο μου album και διαρκεί κάπου στη μισή ώρα. Είναι η πρώτη φορά που ανέλαβα προσωπικά τη μουσική στα περισσότερα τραγούδια (εκτός από δύο που τα έφτιαξε εξολοκλήρου ο Νικόλας Γιακουμής) και στη συνέχεια εκτός του Nικόλα (που μπήκε σε 3 ακόμα tracks με synth) έπαιξαν μπάσο ο SorroS και o Κ. Γρούντας και κιθάρα ο Resonoot. Οι μίξεις και το μάστερ έγιναν από τον Πάνο Τσεκούρα στο Top Floor Studio.
Μιλάς συνέχεια για την Αθήνα στα άλμπουμ σου. Είναι μια πόλη που σε εμπνέει;
Όπου και να ήμουν, θα εμπνεόμουν. Μετά την ψυχοθεραπεία δεν έχω στεγανά.
Θα την άφηνες;
Ναι ρε, αν ένα άλλο μέρος μου κάλυπτε κάποιες ανάγκες.
Γιατί επέλεξες την Πατησίων;
Σαν δρόμος έχει βαριά Ιστορία συν ότι έχω κι εγώ πολλές αναμνήσεις που μου δημιουργούν ζεστασιά και νοσταλγία.
Μπορούν στις μέρες μας να γεννηθούν νέα ρεύματα, κοινωνικά, καλλιτεχνικά;
Δεν ξέρω αν μπορούν να γεννηθούν νέα κοινωνικά ρεύματα αλλά επιβάλλεται. Στη μουσική δεν ξέρω τι μπορεί να γίνει διότι έχει πέσει η μουσική βιομηχανία. Αν εξαιρέσεις κάποια ονόματα όπως ο Kendrick Lammar, η Dua Lipa κλπ, δε νομίζω ότι πάνε καλά τα πράγματα. Στην Ελλάδα, επίσης, δεν ξέρω ποιος συντηρείται από τη δισκογραφία. Από τις συναυλίες ζουν όσοι ζουν.
Αν είχες την επιλογή να ταξιδέψεις στον χρόνο, θα πήγαινες στο παρελθόν ή στο μέλλον;
Στο μέλλον μόνο! Ακούω να αναπολούν το ’90 που όσο το θυμάμαι ήταν ψιλοζόφος!
Έχεις ασχοληθεί και με τη μουσική για το θέατρο;
Πέρσι ανέλαβα την μουσική επιμέλεια για την παρασταση της Περσεφόνης Παντοπούλου ΜΑCROKOSMOS στο θέατρο 104 και το 2012 είχα την μουσική επιμέλεια για την διαδραστική παράσταση “Φόβος” στο παλιό ελληνικό αεροδρόμιο από την ομάδα nomades artcore.
Θα σου άρεσε και για τον κινηματογράφο; Γενικά η μουσική σου είναι αρκετά κινηματογραφική.
Δουλεύω πολύ με την εικόνα και βλέπω πολύ κινηματογράφο. Βλέπω ταινία μέρα παρά μέρα. Μου αρέσουν οι ταινίες που πραγματεύονται το σήμερα. Από τις πρόσφατες, ξεχώρισα το Drive My Car, το Everything, Everywhere All At Once και το American Fiction.
Πέρυσι έβγαλες και ένα βιβλίο από την Key Books, το «Έλα λιγάκι πιο κοντά».
Αυτό βασίστηκε σε κάποια draft κείμενα που είχα και τα πήγα στον Α. Γλυκό γιατί μου ταίραζε η αισθητική του σε εκείνα τα γραπτά. Στη συνέχεια πάνω στις εικόνες του, προσθαφαιρούσαμε κείμενα, μέχρι που καταλήξαμε από κοινού στο αποτέλεσμα. Είναι ένα καραντινάτο βιβλίο που πραγματεύεται την απώλεια και την αποδοχή κι ενιωσα πολύ ωραία όταν το είδα στα βιβλιοπωλεία.
Δίνεις πολλή έμφαση στον στίχο. Διαβάζεις;
Όσο προλαβαίνω. Σχετικά με τον στίχο, από μικρός είχα πρόσβαση σε ποιητές, στιχουργούς και σινεμά.
Έχεις υπάρξει και εσύ κομμάτι του hip hop την εποχή που ήσουν στους Βαβυλώνα. Πώς σου φαίνεται ο μεγάλος χώρος που έχει πάρει στο σήμερα;
Αν μου το έλεγες τότε, ίσως και να μην το πίστευα. Βέβαια, από την αρχή καταλάβαμε ότι αυτό το πράγμα δεν μπορεί να σε αφήσει αδιάφορο. Τότε άκουγα synthwave, brit pop και newpunk και όταν έσκασε το hip hop, μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Χαίρομαι πολύ για τον χώρο που βρίσκει, αν και όταν κάτι πάει στην επιφάνεια, υπάρχουν και κίνδυνοι. Είναι πάντως το μόνο μουσικό είδος που στο σήμερα τα λέει έξω από τα δόντια.
Γνώρισες πολύ κόσμο εκείνη την εποχή. Θες να μου πεις λίγα λόγια για τον Παύλο Φύσσα;
Τον ήξερα σαν ένα παιδί που ήταν με τον Πέτρο στο σχήμα “Κακά Μαντάτα”. Τον γνώρισα όταν μπήκα στους Βαβυλώνα και στη συνέχεια, όταν αποχώρισα τα λέγαμε γιατί ο Παύλος έστηνε κάποια event. Θυμάμαι ότι ήταν κάποια απογεύματα που πήγαινα σε ένα καφέ που δούλευε στην Αλεξάνδρας. Έμενα στα Τουρκοβούνια και ήταν η αποφόρτωσή μου τότε να πάω να δω τον Παυλάρα. Άραζα εκεί και τα λέγαμε πολύ ήρεμα κοιτώντας την Λ.Αλεξάνδρας απέξω. Όποτε με εβλεπε μου έλεγε έναν στίχο μου «Και μόνο η ανάγκη μας, Κόρακα, είναι αληθινή».
Ο Τζίμης Πανούσης;
Από το λίγο που τον είδα από τη συνεργασία του με τους Βαβυλώνα, θυμάμαι ότι μου έκανε ένα τύπος σαν τον Βέγγο. Είχαν μια ευγενή δυναμική. Με το που έμπαιναν στο έργο και οι δύο, κάναν focus στα ζόρια και τις παθογένειες μας. Ο ένας με το τρέξιμο κι ο άλλος με τις βιτριολικές του ατάκες.
Ποια είναι τα πλάνα σου;
Μιλάω για κάποια live γιατί θέλω να χωθώ ξανά στη φάση Αθήνα και επαρχία. Αν κάποιος ενδιαφέρεται μπορεί να μου στείλει στα social media.
Αν έπαιρνες έναν στίχο από το άλμπουμ για να το χαρακτηρίσεις ποιος θα ήταν;
«Κι όταν αντί για αστέρια φεύγουν δορυφόροι, με φροντίζουν οι μόνοι κι όχι οι νόμοι.»
Το πέμπτο άλμπουμ του Sigmataf με τίτλο Μετακανονικότητα κυκλοφορεί σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες. Όλα τα τραγούδια του άλμπουμ θα ανεβαίνουν σταδιακά στο YouΤube ως lyric videos, σε μοντάζ από τον ίδιο τον Sigmataf.