Κάθε γενιά έχεις τις δικές τις προτιμήσεις. Χωρίς να σημαίνει ότι η ποικιλία είναι λέξη άγνωστη σε έναν τόπο ή ότι το κλασικό φθίνει, υπάρχουν πάντα κάποια ρεύματα που έχουν περισσότερη πέραση στο εκάστοτε κοινό. Τα τελευταία χρόνια, ειδικά από την κρίση και έπειτα, το hip hop αλλά και ο συγκερασμός punk ή rock και παραδοσιακών στοιχείων, κατέχουν υψηλές θέσεις στις προτιμήσεις του εγχώριου εναλλακτικού κοινού. Δύο από τα συγκροτήματα που έθεσαν γερές βάσεις για αυτήν τη σκηνή και δεν έχουν πάψει να μεταλαμπαδεύουν τα μηνύματα και τις αξίες τους, μετά την εμφάνισή τους στο Εργοστάσιο Τέχνης Πάτρας την Πέμπτη 13 Ιουνίου, πρόκειται να παίξουν ξανά μαζί την Τρίτη 18 Ιουνίου στη Μονή Λαζαριστών Θεσσαλονίκης και την Παρασκευή 28 Ιουνίου στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, οι Social Waste και οι Θραξ Πανκc. Για αυτήν την πρώτη τους συναυλιακή συνύπαρξη, λοιπόν, μιλούν στο Avopolis.
Τελικά πόση διαφορά έχουν τα είδη μουσικής που ακολουθείτε; Πέραν του ότι η μουσική ενώνει τους ανθρώπους, μήπως τελικά η μουσική είναι μία;
ΘΠ: Τα είδη μουσικής εν τέλη είναι μια γρήγορη περιγραφή της μουσικής που πρόκειται κανείς να ακούσει. Ειδικά η μουσική που βγαίνει σήμερα, λόγω της παγκοσμιοποίησης και του ίντερνετ έχει επιρροές πιο πολύ από ποτέ από διάφορα είδη της, τα οποία φυσικά κι αυτά έχουν εξελιχθεί άμεσα ή έμμεσα από τις εκάστοτε παραδόσεις. Στο χιπ-χοπ όπως και στη πάνκ, θα συναντήσει κανείς αντίστοιχη θεματολογία για τις κοινωνικές δυσκολίες και καθημερινές ιστορίες. Όπως φυσικά και στην παραδοσιακή μουσική, μόνο που εκεί οι αναφορές είναι πιο συμβολικές και σύμφωνα με τις παραδόσεις του παρελθόντος φιλτραρισμένα από το παρόν. Τα είδη μουσικής που ακολουθούμε λοιπόν είναι ποικίλα και μας αρέσουν εξίσου, γι αυτό και η μουσική που παίζουμε αντλεί και τόσα διαφορετικά στοιχεία. Σίγουρα για εμάς η μουσική είναι μία.
SW: Κατ’αρχάς είναι λάθος να μιλάμε -μόνο - για μουσική. Εμείς κάνουμε τραγούδι. Δηλαδή στίχο, μουσική, και ερμηνεία. Με αυτή την έννοια, η μουσική είναι μια, αλλά τα είδη τραγουδιού πολλά. Εμείς απο τη μεριά μας, κάνουμε σύγχρονο τραγούδι, βασισμένοι σε ήχους, μουσικά όργανα, και δρόμους της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου, με μια θεματολογία τόσο τοπική όσο και παγκόσμια. Αυτό που δεν κάνουμε, είναι μια μουσειακή αναπαραγωγή ή επανεκτέλεση της όποιας παράδοσης.
Η μορφή των σχημάτων σας και το πώς διατηρείται με τα χρόνια μοιάζει να έχει κάποια κοινά. Νιώθετε περισσότερο ομάδες και λιγότερο συγκροτήματα;
ΘΠ: Αν δεν είσαι ομάδα, δε μπορείς να είσαι συγκρότημα! Μέσα στα χρόνια υπάρχουν πολλές εντάσεις, φθορές και διαμάχες στην ομάδα που προσπαθούμε σε συνεχή βάση να επιλύουμε. Η κατανόηση και η επικοινωνία είναι το παν, όπως επίσης και η προσπάθεια να γινόμαστε μέρα με τη μέρα καλύτεροι άνθρωποι απέναντι στο σύνολο. Ο κάθε ένας από μας αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις του στο σύνολο, αφού για να μπορεί να επιβιώνει ένα συγκρότημα χρειάζεται παράλληλα με τη μουσική και μία συνέπεια σε “γραφειοκρατικές” εργασίες που το καθιστούν βιώσιμο. Από την ενασχόληση με το merchandise, τα social media, η συντήρηση του εξοπλισμού, οι μετακινήσεις, το κλείσιμο των συναυλιών και τα λογιστικά, είναι κάποιες παράλληλες εργασίες ενός συγκροτήματος που καλώς ή κακώς τρέχουν παράλληλα με το δημιουργικό κομμάτι όπως η σύνθεση, οι πρόβες και οι ηχογραφήσεις.
SW: Εμείς είμαστε αρκετά μεγάλη μπάντα και αυτό έχει αρκετές δυσκολίες απο τη συνεννόηση και το συντονισμό μέχρι και τη συνοχή. Ξεκινήσαμε πέντε άνθρωποι το 1999, οι τρείς συνεχίζουμε, προστέθηκαν άλλοι δυο το 2012 περίπου, και από τότε έχουν προστεθεί άλλοι τέσσερεις συνεργάτες και επι σκηνής και κάτω απο αυτήν με μικρές αλλαγές προσώπων τα τελευταία δέκα χρόνια. Οπότε ναι είμαστε μια κολεκτίβα, όχι μόνο μουσικών, αλλά και ηχοληπτών, γραφιστών κλπ.
Αλήθεια, πώς συντηρείται η συνοχή σε μια ομάδα;
ΘΠ: Με πολλή υπομονή και πίστη στο κοινό όραμα! Πάντα πρέπει να κάνεις ένα βήμα πίσω όταν υπάρχουν διαφωνίες και να διατηρείς μια σχετική ψυχραιμία. Επίσης βοηθάει να μπορείς να μπαίνεις στα παπούτσια του άλλου και να προσπαθείς να καταλάβεις τα πράγματα από τη δική του οπτική. Τέλος μεταξύ άλλων, η ξεκάθαρη επικοινωνία και η ανάληψη ευθυνών από όλα τα μέλη διατηρεί τη συνύπαρξη σε ένα πολύ καλό επίπεδο
SW: Δεν υπάρχει κάποια ιδιαίτερη συνταγή για τη διατήρηση της συνοχής.Κάπως τα βρίσκουμε μεταξύ μας με τις απαραίτητες υποχωρήσεις.
Τι γίνεται όταν υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες; Επικρατεί η πλειοψηφία;
ΘΠ: Όταν φτάσουμε στη φάση που πλέον δε μπορούμε να έχουμε μια ομόφωνη απόφαση τότε είναι αναπόφευκτο να πορευτούμε εν γνώση όλων με την επικρατούσα άποψη ή επιλογή.
SW: Εμείς λειτουργούμε με την αρχή της ομοφωνίας. Διατηρούμε το δικαίωμα του βετο για αποφάσεις που θα έκαναν έστω και ένα άτομο της ομάδας να νιώσει πολύ άβολα – δεν έχει χρησιμοποιηθεί πολύ συχνά, αλλά έχει χρησιμοποιηθεί. Απο κει και πέρα, για πιο διαδικαστικά ζητήματα προσπαθούμε να φτάνουμε σε αυξημένη πλειοψηφία, και όταν αυτό είναι αδύνατο, σε απλή.
Πόσα έχουν αλλάξει από τη χρονική στιγμή που ξεκινήσατε;
ΘΠ: Όταν ξεκινήσαμε να παίζουμε μουσική αρχικά δε φανταζόμασταν πως θα μπορούσαμε να κάνουμε αυτό ως επί το πλείστον για να επιβιώσουμε. Βγάζαμε τα γούστα μας παίζοντας τη μουσική μας σε μικρές εκδηλώσεις και αυτοσχέδια γλέντια, σε ένα πλαίσιο αυτοσχεδιασμού και ελεύθερης έκφρασης. Έτσι μάθαμε να εξερευνούμε καινούρια ηχοτοπία και να δημιουργούμε τους δικούς μας κόσμους και ατμόσφαιρες, τα οποία με τη σειρά τους μας δώσαν τροφή για να συνεχίσουμε πιο βαθειά κι ακόμα πιο συντονισμένα. Επεκτείναμε τους ορίζοντες μας, γνωρίσαμε ανθρώπους, ακούσαμε πολλή μουσική και ζήσαμε πράγματα και καταστάσεις που μας ενέπνευσαν για ακόμα περισσότερα, όπως επίσης κάποια στιγμή αυτή η αναζήτησή μας οδήγησε στο να ασχολούμαστε εξ ολοκλήρου με τη μουσική. Σήμερα θέτουμε ακόμα πιο αυστηρά πλαίσια σ αυτή μας την προσπάθεια, τα οποία είναι αναγκαία για να συνεχίσουμε να εξελίξουμε τον ήχο μας προς την κατεύθυνση που έχουμε ονειρευτεί.
SW: Όλα! Απο τα πρόσωπα, μέχρι την ίδια τη λειτουργία της μπάντας, την ανάθεση αρμοδιοτήτων κλπ. Είμαστε αυτοοργανωμένη μπάντα, τα κάνουμε όλα μόνοι μας, απο το συντονισμό και πολλές φορές και τη διοργάνωση των συναυλιών, μέχρι και τις ηχογραφήσεις ή τα μπλουζάκια. Επίσης παίζουμε πλέον με ζωντανή μπάντα πάνω στη σκηνή. Αυτά χρειάστηκαν πολύ χρόνο και κόπο για να γίνουν, δεν τα είχαμε εξ’αρχής.
Τι είναι αυτό που κάνει την παράδοση ελκυστική όσο και αν προχωρούν τα πράγματα;
ΘΠ: Η παράδοση κρύβει μέσα της τη χρυσή συνταγή σε όλες της τις πτυχές. Στη παραδοσιακή μουσική έχουν ζυμωθεί μέσα στους αιώνες οι πιο πιασάρικες και ανεξίτηλες μελωδίες και στίχοι με διαχρονικούς προβληματισμούς και συμπεράσματα, που θέλοντας και μη αντέχουν στο χρόνο.
SW: Δεν ξέρουμε αν την κάνει ελκυστική, σίγουρα όμως είναι τα τελευταία χρόνια μια πολύ εύκολη συνταγή, όχι πάντα με τα καλύτερα αποτελέσματα. Δηλαδή παίρνεις ένα παλιότερο τραγούδι, κάνεις μια επανεκτέλεση -συνήθως χωρίς λόγο ύπαρξης – εκτός αν νομίζεις για κάποιο λόγο οτι εσύ θα πεις καλύτερα το "Τα ματόκλαδά σου λάμπουν" του Βαμβακάρη ας πούμε, κάτι το οποίο έχει και μια δόση εγωπάθειας. Η δική μας η μπάντα έχει επιλέξει να γράφει σύγχρονο τραγούδι.
Πώς βλέπετε την ελληνική σκηνή να εξελίσσεται;
ΘΠ: Αυτή τη στιγμή είναι πολύ δημοφιλής η παραδοσιακή μουσική, τουλάχιστον στους δικούς μας κύκλους. Ο κόσμος θέλει να γλεντήσει, να πιαστεί χέρι με χέρι και να χορέψει, να ξεχάσει για λίγο τα προβλήματα του και κυρίως νέοι άνθρωποι που πρόσφατα έχουν μυηθεί στις παραδόσεις του παρελθόντος με τον δικό τους τρόπο. Δημιουργούνται και αναδεικνύονται πολλά συγκροτήματα και μουσικοί που πειραματίζονται με την παράδοση, είτε εντάσσοντας την σε πιο σύγχρονα είδη, είτε ερμηνεύοντας παραδοσιακά κομμάτια από μέσα από μια πιο σύγχρονη οπτική. Επίσης το χιπ χοπ έχει γίνει και πάλι πολύ δημοφιλές, που επίσης περιλαμβάνει στοιχεία της παράδοσης η οποία θέλοντας και μη δίνει μια ξεχωριστή ταυτότητα. Τέλος η τραπ είναι ένα από τα πολύ σύγχρονα είδη στην Ελλάδα που παίζουν πολύ τελευταία, χωρίς όμως να μπορούμε πολύ να παρακολουθήσουμε τι συμβαίνει μιας και είναι εκτός της φάσης μας.
SW: Ποιά σκηνή; Υπάρχουν πολλές σκηνές, και πολλά είδη τραγουδιού. Αν μας ρωτάς για τη ραπ, έχει σίγουρα γίνει κυρίαρχη στην ελληνική νεολαία. Δεν είναι ενιαία, έχει διάφορα παρακλάδια, άλλα μας αρέσουν και άλλα όχι, αλλά έχει μεγαλώσει πολύ απο όταν ξεκινήσαμε εμείς.
Μπορεί ένας μουσικός ή ένα γκρουπ να βιοπορίζεται από τη μουσική στην Ελλάδα του σήμερα;
ΘΠ: Μπορεί, όμως θα πρέπει, αναλόγως με την απήχηση και τις εκάστοτε συνθήκες, να κάνει παράλληλα διάφορες δραστηριότητες σε σχέση με τη μουσική όπως μαθήματα μουσικής, συμμετοχές σε παράλληλα σχήματα, παιξίματα στο δρόμο, ηχογραφήσεις studio και άλλες αντίστοιχες που πολλές φορές μπορεί να μην βρίσκονται στο πεδίο ενδιαφέροντος τους. Στην Ελλάδα δυστυχώς ακόμα και η ίδια η κοινωνία δεν αναγνωρίζει την ιδιότητα του μουσικού ως επάγγελμα και την κατατάσσει ως χόμπι. Είναι πολλοί αυτοί οι μουσικοί που δουλεύουν ανασφάλιστοι για χρόνια και για πολύ χαμηλά μεροκάματα, με τα οποία οριακά επιβιώνεις. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται ένα ακροατήριο προς μία κατεύθυνση αλληλεγγύης και στήριξης προς τους μουσικούς, ενώ όλο και περισσότερα συγκροτήματα και μουσικοί στην Ελλάδα σχεδιάζουν και περιοδεύουν στο εξωτερικό, εξ ολοκλήρου με τις δικές τους δυνάμεις, τη στήριξη της ίδιας της μουσικής κοινότητας και των ακροατών.
SW: Ναι! Αν είναι αρκετά καλός, ή αρκετά τυχερός, αν βρεθεί στα κατάλληλα δίκτυαμ αν, αν ,αν….Αν μας ρωτάς αν γίνεται, ναι γίνεται. Αλλά είναι το ίδιο δύσκολο με το να κάνει καριέρα και να βιοποριστεί απο αυτή ένας ποδοσφαιριστής. Πολλοί παίζουν, πολλοί είναι καλοί, αλλά λίγοι το καταφέρνουν τελικά.
Πώς αποφασίσατε να συμπράξετε στη σκηνή σε αυτά τα τρία live;
ΘΠ: Είμαστε δύο σχήματα που χρόνια τώρα παρακολουθούμε ο ένας την πορεία του άλλου και έχουμε πολλά κοινά στον τρόπο που κινούμαστε και λειτουργούμε. Βασιζόμαστε στην αυτοοργάνωση, την αυτοδιαχείριση και το DIY, ενώ έχουμε διάφορα χαρακτηριστικά που μας ενώνουν, όπως η αγάπη μας για την παράδοση. Τέλος η νοοτροπία μας και η ηθική μας βασίζεται στην αλληλεγγύη, που είναι και για τα δύο αυτά σχήματα τρόπος ζωής.
SW: Γενικά, η σύμπραξη με άλλες μπαντες / καλλιτέχνες είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδικασία. Εμείς δεν το κάνουμε συχνά. Συγκεκριμένα με τους Θραξ γνωριζόμαστε, κάποιος "πέταξε" την ιδέα να κάνουμε ένα live μαζί, συμφωνήσαμε όλοι και μόλις το ανακοινώσαμε προέκυψε ενδιαφέρον από 6 μέρη στην Ελλάδα. Οι πρόβες πάνε πολύ καλά οπότε νομίζουμε οτι και εμείς και ο κόσμος θα περασουμε ωραία σε αυτές τις συναυλίες.
Υπάρχει κάποιο μέρος που αγαπάτε να παίζετε περισσότερο;
ΘΠ: Τα βουνά είναι πάντα για μας αγαπημένος προορισμός!! Για να μη μιλήσουμε για Σαμοθράκη…
SW: Τα περισσότερα μέρη που έχουμε παίξει έχουν την δική τους ξεχωριστή ομορφιά. Επομένως, δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο. Κάποιοι από εμάς προτιμούν τα βουνά, κάποιοι τα νησιά και κάποιοι τις πόλεις. Όπως και να χει, πέρα από την ομορφιά των τόπων αυτό που κάνει τη διαφορά είναι η αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους που μας προσκαλούν και μας φιλοξενούν.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει και άλλα γκρουπ και μουσικούς να πράττουν κάτι ανάλογο. Τελικά μήπως η σκηνή είναι μία όπως λέγαμε και πριν;
ΘΠ: Φυσικά και είναι μία. Είναι σημαντικό να δημιουργείται μια σκηνή, όταν ανεβαίνει ένα σχήμα και ακολουθεί και ένα επόμενο, εν τέλη γίνεται όλο και πιο δημοφιλής η μουσική που εκπροσωπείται και βγαίνουν όλοι περισσότερο κερδισμένοι σε όλους τους τομείς. Αυτό που έχει πάντως τη μεγαλύτερη αξία σε όλο αυτό, είναι το ιδεολογικό υπόβαθρο και η ποιότητα των ανθρώπων και του ήθους που φέρνουν στην επιφάνεια όταν δημιουργείται ένα ρεύμα.
SW: Ανάλογο με τι; Με τη σύμπραξη τη δική μας; Γενικά δεν έχουμε κατι να χωρισουμε με τα παιδιά, ούτε με άλλα παιδιά. Ανήκουμε σε άλλη “σκηνή” μάλλον, αλλά και με τη δική μας δεν έχουμε κόντρες.
Υπάρχει περίπτωση να βγει και κάτι δισκογραφικό;
ΘΠ: Κοντός ψαλμός αλληλούια. Δυστυχώς δε μπορούμε να πούμε περισσότερα.
SW: Προς το παρόν δεν έχουμε κάτι σχεδιασμένο. Αυτά προκύπτουν συνήθως μετά από την τριβή, την παρέα και τις πρόβες.
Σας ενοχλεί η επέλαση της τεχνολογίας ή την εμπιστεύεστε τυφλά;
ΘΠ: Η τεχνολογία είναι μία αναπόφευκτη εξέλιξη, που πάντα κρύβει κινδύνους αλλά και ευκαιρίες. Δε θα μπορούσαμε το ίδιο εύκολα να έχουμε πρόσβαση στη δημιουργία μουσικής κάποια χρόνια πριν. Ακριβός εξοπλισμός, δαιδαλώδεις εγκαταστάσεις, ακριβά υλικά και συντήρηση που μόνο όσοι είχαν χρήματα μπορούσαν να υποστηρίξουν. Σήμερα με ένα πολύ χαμηλό κεφάλαιο μπορεί κανείς να δημιουργήσει στο σπίτι του πολύ αξιόλογη ποιότητα μουσικής. Αυτό είναι ένα μικρό παράδειγμα του οφέλους της τεχνολογίας, που από την άλλη γεννά αμέτρητα και πάμφθηνα τεχνολογικά σκουπίδια που εντείνουν την κλιματική κρίση. Είναι πολύ σημαντικό σήμερα ο καθένας από μας να αναλογίζεται το σύνολο και το οικολογικό αποτύπωμά του, στις καθημερινές του επιλογές, αφού καλώς ή κακώς πρέπει μόνοι μας να μάθουμε να θέτουμε αυτό το μέτρο στις επιλογές μας.
SW: Τυφλά δεν εμπιστευόμαστε ουτε τους εαυτούς μας, πόσω μάλλον κάτι που δε μπορούμε να ελέγξουμε οι ίδιοι.
Ποια είναι η γνώμη σας για το trap;
ΘΠ: Είναι ένα μουσικό είδος το οποίο έχει πολύ ενδιαφέρουσα μουσική και παραγωγή, όμως για μας τουλάχιστον, σε πολλές περιπτώσεις ο στίχος δεν ανταποκρίνεται στη πραγματικότητα και η θεματολογία γίνεται ανήθικη προς μία πολύ “νεολαϊκίστικη” αισθητική που καταλήγει κάποιες φορές να είναι προσβλητική κι επικίνδυνη. Φυσικά υπάρχουν και διαμαντάκια μέσα σε όλο αυτό, χωρίς όμως στη παρούσα φάση να είναι ο κανόνας.
SW: Το τραπ ως τεχνοτροπία ή ως “θεματολογία”; Γιατί το τραπ δεν είναι θεματολογία, αν και έτσι έχει επικρατήσει να το θεωρεί ο κόσμος. Βασικά είναι μια τεχνοτροπία απόδοσης και ερμηνείας ενος τραγουδιού. Άλλο που η επικρατούσα θεματολογία σήμερα στο τραπ είναι μισογυνική και επιδεικτικά καταναλωτική. Θα μπορούσαμε να φανταστούμε μια άλλη τραπ;
Ποια είναι η γνώμη σας για την πολιτική ορθότητα στην τέχνη;
ΘΠ: Η τέχνη είναι εκεί για να εξερευνά, να αναδεικνύει, να προβληματίζει, να ψυχαγωγεί, να γιορτάζει, να θρηνεί και να ταξιδεύει σε ηθικά διλήμματα. Αλλιώς δε θα ήταν τέχνη και θα κατέληγε να είναι στείρα. Η τέχνη αντικατοπτρίζει την εποχή, τους ανθρώπους, τους προβληματισμούς, την κοινωνία και τα όνειρα. Δεν υπάρχει πολιτικά ορθή τέχνη, γιατί παίζει πολύ ρόλο από πιο σημείο την εξετάζεις, πως την επεξεργάζεσαι και που σε αγγίζει. Το ίδιο πράγμα μπορεί να βγάζει πολύ διαφορετικό νόημα όταν το κοιτάς από διαφορετική οπτική γωνία και εκεί βρίσκεται και η μαγεία στη τέχνη.
SW: Η πολιτική ορθότητα δεν έχει θέση στην τέχνη, και κανονικά δε θα έπρεπε να έχει θέση ούτε σε άλλες πτυχές της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής γιατι δεν είναι ειλικρινής, θέτει “αποδεκτά” όρια έκφρασης και “μη αποδεκτά” και εν τέλει προκαλεί και μια (αυτο)λογοκρισία.
Οι Θραξ Πανκc και οι Social Waste εμφανίζονται την Τρίτη 18 Ιουνίου στη Μονή Λαζαριστών στη Θεσσαλονίκη και την Παρασκευή 28 Ιουνίου στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Περισσότερα εδώ.
