Λίγο πριν από την επίσημη πρεμιέρα του Moby Dick – The Musical, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα και παραγωγή του Onassis Culture, συναντήσαμε τον μουσικοσυνθέτη Δημήτρη Παπαδημητρίου για να μας ξεναγήσει στο μουσικό σύμπαν της πιο διάσημης φάλαινας στην ιστορία της παγκόσμιας λογοτεχνίας – και όχι μόνο.
Τι θα ακούσουμε από τις 15 Φεβρουαρίου, στο Moby Dick, στο Christmas Theater, στην παραγωγή του Onassis Culture; Θα ακούσετε μια θεατρική παράσταση και θα δείτε ένα μουσικό έργο! Είναι ένα καινούργιο musical πάνω στο αριστούργημα του Χέρμαν Μέλβιλ. Μια ευρωπαϊκών προδιαγραφών παραγωγή. Μια νέα τεχνολογία στα θεατρικά σκηνικά που επιτρέπει να γίνει θέατρο ένα τέτοιο θεαματικό έργο.
Τι σας έκανε να ασχοληθείτε με τη μουσική και τη θεατρική διασκευή αυτού του κλασικού έργου; Ότι πραγματεύεται από τότε (1852) αυτό που σήμερα ακόμα δεν έχει απαντηθεί. Η ανέλιξη της ανθρώπινης σκέψης, της τεχνολογίας και της επιστήμης, η νέα πραγματικότητα ζητάει την νέα ηθική της, την νέα πολιτική της, τον νέο Θεό της. Ο Θεός δεν είναι ποτέ νέος η παλαιός, είναι πάντα ο ίδιος. Ο άνθρωπος τον ερμηνεύει αλλιώς και ανακαλύπτει σε αυτόν τις νέες περιοχές που χρειάζεται σε κάθε καινούργια περίοδο της ιστορίας του. Από τον 19ο αιώνα και όλον τον 20ο ο Θεός αναζητά την εξέλιξή του, τα νέα του ενδύματα. Όμως δεν έχει υπάρξει εξέλιξη, ανταπόκριση. Αυτό είναι άκρως επικίνδυνο για τον άνθρωπο και την κοινωνία του.
Από πού εμπνευστήκατε τη μουσική που συνθέσατε για την παράσταση αυτή, τι επιρροές αξιοποιήσατε από τη μουσική παλέτα σας; Χρησιμοποίησα λύσεις και τεχνικές ακόμα και πειράματα από παλαιότερα έργα μου. Επίσης δεν άφησα αχρησιμοποίητη κάθε σύγχρονη τεχνική που διδάχθηκα. Όμως πάντα με τον τρόπο που μου ταίριαξε. Την ορχηστρική συμφωνική γνώση και εμπειρία των τελευταίων οκτώ συμφωνικών μου έργων μαζί με την χαλαρότητα και επικοινωνιακή διάθεση που χαρίζει η τραγουδοποιία.
Πότε ήρθατε σε επαφή για πρώτη φορά με αυτό το έργο, πώς το προσεγγίζετε μουσικά/θεατρικά και τι συμβολίζει για εσάς ο Moby Dick;
Ήμουν μικρό παιδί όταν πρωτοδιάβασα το βιβλίο και από αυτή την ανάγνωση έμεινε μια τρικυμιώδης θαλασσινή περιπέτεια. Το λιμπρέτο σέβεται αυτή την πρώτη ανάγνωση. Όσο και εάν είχα υπόψιν μου πάντα το φιλοσοφικό υπο-κείμενο ήθελα πάντα να κρατιέται το νήμα μιας αφήγησης. Ένα ναυτικό θρίλερ. Από κει και πέρα ζωγράφοι όπως ο Jerico με την Meduse του ή ο Aiwazovski εικονοποίησαν στο μυαλό μου πολλές θαλασσινές στιγμές.
Πόσο καιρό ασχολείστε με το project αυτό και πώς νιώθετε που έρχεται η στιγμή να το ανεβάσετε, έστω και υπό αυτές τις συνθήκες; Ασχολούμαι εννέα μήνες για την συγγραφή- σύνθεση και έξι χρόνια για την παραγωγή του. Είναι το κάρμα ενός τέτοιου έργου. Και για τον Μέλβιλ πέρασε καιρός να τον πάρουν στα σοβαρά.
Πόσο έχει επηρεάσει τη δημιουργικότητά σας, από την έμπνευση μέχρι την εκτέλεση ιδεών, το διάστημα της πανδημίας; Η δημιουργία απαιτεί μελέτη, αποχή, απομόνωση. Αυτά η πανδημία μας τα χορήγησε αφειδώς! Χάρις σε αυτήν συγκεντρώθηκα και έγραψα το έργο.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερές σας ανησυχίες ως καλλιτέχνης του σήμερα και ως άνθρωπος; Ότι πεθαίνει η σοβαρή πρωτογενής τέχνη. Ότι στην κοινωνία κανείς πλέον δεν ασχολείται με κάτι που υποψιάζεται ως σοβαρό. Οι διανοούμενοι κουρασμένοι, κατάκοποι, είναι οι πρώτοι που παλιμπαιδίζουν και προσπαθούν να νεωτερίσουν και να εντυπωσιάσουν με αφελή δόγματα. Σκεφθείτε: τα νέα τραγoύδια τα ακούν πλέον μόνο μέχρι τη δεύτερη εισαγωγή η μέχρι το τέλος.
Τι μπορεί να αντλήσει κανείς σήμερα από το Moby Dick – πόσο επίκαιρο ή διαχρονικό παραμένει; Την επαναδιαπραγμάτευση με έννοιες που έχει αποδεχθεί ως θέσφατον. Έννοιες μεγάλες όπως Θεός, δημοκρατία, φυσικό δίκαιο.
Υπάρχει κάποιο κομμάτι της παράστασης που σας συγκινεί ιδιαίτερα ή που ξεχωρίζετε, κι αν ναι για ποιο λόγο; Όσο και να προσπαθώ δεν έχω κάτι που να το ξεχωρίζω. Ίσως οι σκηνές με τα ολογράμματα επειδή είναι κάτι καινούργιο στο ελληνικό θέατρο.
Εκτός από το Moby Dick με τι άλλα δημιουργικά projects ασχολείστε αυτό το διάστημα και ποια είναι τα σχέδιά σας για μετά;
Η έκδοση ενός διεθνούς CD από την εταιρεία MDG με το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ. 1 που επίκειται. Επίσης η ηχογράφηση των 18 υπολειπομένων τραγουδιών του Μεγάλου Αιρετικού. Και η ηχογράφηση κύκλου τραγουδιών.
https://www.instagram.com/p/CZZcTCnomIh/
Από τις πρόβες και το όλο διάστημα της υλοποίησης/προετοιμασίας του Μόμπι Ντικ τι θα σας μείνει περισσότερο – τι θα θυμάστε πιο έντονα; Τα «ιδιαίτερα» μαθήματα σε κάποιους νεαρούς τραγουδιστές – αντικαταστάσεις στο παλαιότερο cast, και που έχουν πραγματικό ταλέντο.
Θα δώσετε μια ευχή για τη νέα χρονιά; Αγάντα αδέρφια!
MOBY DICK, The Musical
του ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Βασισμένο στο αριστούργημα του Herman Melville
Σκηνοθεσία: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΚΛΕΑΣ
ΑΠΟ 15 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
Πρωταγωνιστούν:
Μπάμπης Βελισσάριος (Αχαάβ), Αιμιλιανός Σταματάκης (Ισμαήλ),
Θοδωρής Βουτσικάκης (Στάρμπακ), Ivan Svitailo (Σταμπ), Γιάννης Στόλλας, Δημήτρης Γεωργαλάς, Αντώνης Βλάχος, Πάνος Ζώης και άλλοι 15 ερμηνευτές.
Στον ρόλο του Γάλλου Σιτιστή ο κόντρα-τενόρος Νίκος Σπανάτης.
Παίζει η Συμφωνική Ορχήστρα «Φιλαρμόνια»
Ζωντανή Σκηνική Ορχήστρα 12 μουσικών.
Σκηνικά: Μανόλης Παντελιδάκης
Ολογράμματα - 3d Animation: Candyshop VFX (Ευάγγελος Κουλουκύθας –
Hashem Alshaer – Στάθης Αθανασίου)
Χορογραφίες: Αγγελική Τρομπούκη
Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδήρη
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Μαέστρος: Αλέξιος Πρίφτης
Παραγωγή: Onassis Culture
Πληροφορίες στο onassis.org
Φωτό: @Andreas Simopoulos-vel - @c_s_nicholas mastoras