Είναι περίπου 15 χρόνια που η λαϊκή κιθάρα μονοπώλησε το ενδιαφέρον μου σε όλες μου τις δουλειές και ήταν μια αρκετά μοναχική διαδικασία, προκειμένου να πετύχω εκείνο που ήθελα. Δεν είμαι όμως μόνο αυτό. Για πάρα πολλά χρόνια συμμετέχω σε μεγάλες ορχήστρες ή στη δισκογραφία, σαν session μουσικός. Όλη αυτή η χαρά της σύμπραξης με μουσικούς που παίζουν άλλα όργανα, μου έλειψε. Έτσι, θεωρώντας πως ό,τι είχα να πω για τη λαϊκή κιθάρα το είπα, θέλησα σ’ αυτήν τη δουλειά να ανοίξω τον κύκλο και να εντάξω μουσικές και μουσικούς που μ' έχουν συγκινήσει.
Κι έτσι, στο τραγούδι “Από Γυναίκες Δάκρυα” μοιράζεστε την ερμηνεία με τον Christian Ronig, ενώ στο “Μην Ορκίζεσαι Βρε Ψεύτρα” ακούγονται χιπ χοπ ρίμες από τον BboyApro. Πώς προέκυψαν αυτές οι συμπράξεις;
Σ’ αυτόν τον δίσκο θέλησα να αναπαράξω την αίσθηση που αφήνει το κάθε τραγούδι στην πρώτη του εκτέλεση, κρατώντας την ουσία –που είναι ο στίχος του– και τη μελωδική γραμμή της φωνής ανέπαφα, και αλλάζοντας όλο το υπόλοιπο ηχητικό περιβάλλον. Στο “Από Γυναίκες Δάκρυα” θεώρησα ότι με τη φωνή του Christian, την αγγλική μετάφραση των στίχων, αλλά και τη μπλουζ προσέγγιση της μουσικής, θα πετύχαινα τον σκοπό μου. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στο “Μην Ορκίζεσαι Βρε Ψεύτρα”. Ο θυμός που μου βγάζουν οι στίχοι, θεώρησα ότι μπορεί να αποδοθεί τέλεια μέσα από το ραπάρισμα του BboyApro.
Σας αφορούν οι «καθαρολογικές» απόψεις, που βλέπουν τέτοιου είδους απόπειρες ως βεβήλωση της παράδοσης;
Καθόλου. Η μουσική είναι μια γλώσσα. Αν αυτή η γλώσσα σταματήσει να διαδρά με το σήμερα, να συνδιαλέγεται με καινούρια στοιχεία και, γιατί όχι, να αφομοιώνει όσα βοηθούν στην εξέλιξή της, θα πεθάνει.
Με αφορμή τα μπλουζ στοιχεία που χρησιμοποιείτε σε κάποιες εκτελέσεις, δεν μπορώ να μη ζητήσω τη γνώμη σας για τη γνωστή θεωρία που παραλληλίζει το μπλουζ με το ρεμπέτικο...
Μουσικά, στο τεχνικό τους κομμάτι δεν έχουν καμιά σχέση. Σ' εκείνο που μοιάζουν όμως πάρα πολύ, είναι στις συνθήκες που γέννησαν αυτές τις μουσικές, στη θεματολογία τους, αλλά και στην ευθύτητα και στην καθαρότητα με την οποία την προσεγγίζουν.
Με το Εδώ & Εκεί συμπληρώνονται 4 δίσκοι και σχεδόν 15 χρόνια ενασχόλησής σας με τη ρεμπέτικη παράδοση. Ποια είναι τα βασικότερα συμπεράσματα που βγάλατε μέσα από όλη αυτήν τη διαδρομή, σε ό,τι αφορά το ίδιο το ρεπερτόριο, αλλά και τη σχέση σας με αυτό;
Το βασικότερο συμπέρασμα είναι ότι το ρεμπέτικο έχει τεράστια εκφραστική δύναμη. Αν του φερθείς με σεβασμό, σού ανταποδίδει τα πολλαπλάσια σε συναισθήματα. Είναι ένα τεράστιο εργαλείο στην προσπάθεια να γίνει η κοινωνία μας καλύτερη. Αγγίζει ψυχές με τρόπο ανεπιτήδευτο και με την κατάλληλη επεξεργασία μπορεί να συνομιλήσει με το πιο υγιές κομμάτι της κοινωνίας –τη νεολαία– αφυπνίζοντάς την με τρόπο δημιουργικό. Για μένα το ρεμπέτικο είναι ένας σύντροφος ζωής. Βρίσκεται πάντα δίπλα μου και πάντα μου προσφέρει ό,τι χρειάζομαι. Μ’ έχει κάνει σίγουρα πολύ καλύτερο άνθρωπο απ' ό,τι ήμουν.
Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου, τα 12 τραγούδια του δίσκου περιγράφουν την πορεία μιας σχέσης, η οποία καταλήγει στον χωρισμό. Είστε απαισιόδοξος ή απλώς πραγματιστής;
Αυτό που έχω καταλάβει, είναι ότι στις σχέσεις κάθε στιγμή βρίσκεσαι σε ένα δίστρατο. Και πρέπει να επιλέξεις ποιον δρόμο θα ακολουθήσεις. Μια συνεχής σπονδυλωτή ιστορία. Η κάθε επιλογή, καθορίζει και την πορεία. Κανείς δεν γνωρίζει το τέλος, παρά μόνο όταν φτάσει σ' αυτό. Το σίγουρο πάντως είναι ότι όλοι προσπαθούν για το καλύτερο. Κανείς δεν κάνει μια σχέση για να χωρίσει. Απλώς πολλές φορές δεν βγαίνει. Και τα τραγούδια, τότε, είναι εκεί για να κάνουν τη δουλειά τους. Νομίζω πως είμαι πραγματιστής.
Πώς σκοπεύετε να υποστηρίξετε τον νέο δίσκο; Έχετε κάποιες ζωντανές εμφανίσεις στο πρόγραμμα;
Θα ξεκινήσουμε τις Δευτέρες του Δεκέμβρη στον Σταυρό του Νότου με μια σπουδαία ομάδα μουσικών και είμαι πάρα πολύ χαρούμενος γι' αυτό. Θα είναι ο Φώτης Σιώτας στο βιολί, ο Δημήτρης Λάππας στα νυκτά έγχορδα, ο Θόδωρος Κουέλης στο κοντραμπάσο, ο Στάθης Άνινος στο πιάνο, ο Πρόδρομος Μυστακίδης στα τύμπανα και ο Κώστας Καλατζής στα κρουστά. Και φυσικά ο Christian Ronig.
Ως εκπαιδευτικός, έχετε κάνει προσπάθειες προκειμένου να λάβουν τα παραμελημένα παραδοσιακά όργανα την αναγνώριση που τους αξίζει. Υπάρχουν εξελίξεις σε αυτό το μέτωπο; Σε τι οφείλεται, κατά τη γνώμη σας, η ολιγωρία από τη μεριά της Πολιτείας;
Οι εξελίξεις είναι πολύ μικρές. Δυστυχώς. Πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω για ποιον λόγο συμβαίνει αυτό. Ίσως η απάντηση να είναι πολύ απλή: αδιαφορία. Ίσως όμως να είναι και πολύ σύνθετη, που είναι το κακό σενάριο. Ο στόχος κάθε εξουσίας είναι το μυαλό και το φρόνημα. Η λαϊκή μουσική είναι ξεκάθαρο ότι ωφελεί και στα δύο, οπότε καθίσταται επικίνδυνη...
Δηλώσατε ότι με το Εδώ & Εκεί κλείνει για εσάς ο κύκλος των διασκευών ρεμπέτικων τραγουδιών. Υπάρχει στο μυαλό σας ο χάρτης για το πώς θα κινηθείτε στη συνέχεια;
Ναι. Σίγουρα οι επόμενοι δίσκοι θα είναι με καινούρια τραγούδια. Ήδη υπάρχει μια δουλειά που περιμένει να γίνει, με τραγούδια του Αλέξανδρου Εμμανουηλίδη. Και, ίσως και για πρώτη φορά, ένα-δύο δικά μου.
{youtube}DShbkmbX3b8{/youtube}
