Βρεθήκαμε με τον Γιάννη Νάστα σ’ ένα μπαρ στη Χαριλάου. Και, πίνοντας μπύρες, συζητήσαμε για τη δισκογραφική επιστροφή του με τους Xaxakes, για την πορεία του συγκροτήματος καθώς και τα σχέδιά τους μετά Το Valse Tων Eλαφιών...
Γιάννη, μετά από αυτά τα δέκα χρόνια που είσαι εκτός δισκογραφικών δρώμενων, κάλεσες τους ίδιους συνεργάτες για το Valse Των Ελαφιών ή έψαξες για νέα άτομα;
Βασικά, από το 1996 που βγήκε το πρώτο άλμπουμ των Xaxakes, ο πυρήνας του συγκροτήματος παραμένει ο ίδιος. Να σκεφτείς, οι νεότερες προσθήκες στο συγκρότημα έγιναν πριν από επτά ή οκτώ χρόνια περίπου.
Αυτό ήταν συνειδητή επιλογή ή απλώς έτυχε;
Θα έλεγα ότι είναι περισσότερο συνειδητή επιλογή. Μου αρέσει να «ψήνομαι» μέσα από το χρόνο με τους ίδιους ανθρώπους, να ξέρω τι μπορεί και τι δε μπορεί να κάνει ο καθένας. Οι Xaxakes είναι περίπου 15 άτομα αυτή τη στιγμή και φυσικά δεν παίζουν όλοι σε όλα τα κομμάτια.
Δηλαδή, ανάλογα με τα μουσικά γούστα και τα δυνατά σημεία του καθενός, τον τοποθετείς έτσι ώστε να σου δώσει το ανάλογο ύφος στο κομμάτι που έχεις γράψει;
Ακριβώς! Κοιτάζω πού είναι καλύτερος κάποιος και τι θέλω να πάρω, ώστε καθένας να αποδίδει τα μέγιστα μέσα στο συγκρότημα. Θέλω να το αισθάνεται πραγματικά αυτός που παίζει κι όχι να το κάνει μηχανικά.
Δεν πιστεύεις δηλαδή ότι οι Xaxakes είναι κατά κύριο λόγο ο Γιάννης Νάστας;
Σε καμιά περίπτωση. Μπορεί να γράφω εγώ κυρίως τη μουσική και τους στίχους, αλλά χωρίς τους συγκεκριμένους ανθρώπους πιθανόν να μην είχα κάνει τίποτα. Όλοι έχουν συμβάλλει και τους θεωρώ ισάξιους στο σχήμα.
Για πες μας λοιπόν, γιατί άργησες τόσο να βγάλεις το Valse Tων Ελαφιών; Για ποιο λόγο έλειψες δέκα χρόνια;
Ο κυριότερος λόγος βασικά είναι τα παιδιά. Όταν έχεις αυτό το δώρο δεν θέλεις να ασχοληθείς με τίποτα άλλο. Θέλεις να είσαι εκεί, να παίζεις μαζί τους, να διαβάζεις μαζί τους, να παίζεις μαζί τους, να τα βγάζεις έξω. Με τους γιους μου – τρεις, παρακαλώ! – βιώνω την απόλυτη ευτυχία, έχω ολοκληρωθεί σαν άνθρωπος. Είναι η γαλήνη που σου προσφέρουν, σε αντίθεση με την αγάπη προς τη μουσική, η οποία είναι περισσότερο έρωτας και πρέπει να βρίσκεσαι έτσι συνέχεια σε υπερένταση.
Πέρα από τα παιδιά, σαφώς υπάρχουν κι άλλοι λόγοι. Θα ήθελες να τους μοιραστείς μαζί μας;
Σαφώς και υπάρχουν κι άλλοι λόγοι. Ένας ακόμα είναι ότι αισθανόμουν ότι δεν είχα τίποτα να πω, δεν μου έβγαινε κάτι. Εφόσον δεν υπήρχε και δέσμευση από κανένα συμβόλαιο, ήθελα να βγάλω άλμπουμ όταν θα έχω μια ολοκληρωμένη δουλειά κι όχι επειδή πρέπει να παραμείνω στο προσκήνιο. Θεωρώ τον εαυτό μου εραστή της μουσικής κι όχι τόσο επαγγελματία μουσικό. Μια και είχα την ελευθερία του χρόνου, αποφάσισα να μη συμβιβαστώ. Τέλος, είναι και η καλή ζωή. Όταν χαλαρώνεις και περνάς καλά, αφήνεσαι πολλές φορές. Βέβαια, ίσως και να παραχαλάρωσα, μια και έχει μείνει υλικό το οποίο δεν συμπεριλάβαμε στο άλμπουμ.
Συνεπώς να περιμένουμε και νέο δίσκο σύντομα από τους Xaxakes;
Σίγουρα. Μπορεί όχι άμεσα, αλλά είμαι σχεδόν βέβαιος ότι δεν θα μας πάρει δέκα χρόνια να βγει ο επόμενος δίσκος!
Ακούγοντας το άλμπουμ, παρατηρώ μια πολυσυλλεκτικότητα στη δουλειά σας η οποία είναι πολύ σπάνια στα ελληνικά πράγματα. Τόσες πολλές διαφορετικές επιρροές μαζεμένες σ' έναν δίσκο δεν τις συναντάς κάθε μέρα, ακόμα και σε παγκόσμια κλίμακα.
Μου αρέσει η πολυσυλλεκτικότητα γενικά. Αν είχα επιρροές μόνο από ένα είδος, το αποτέλεσμα θα ήταν μονότονο και δεν θέλω.
Βλέπω πάντως μια κάποια προτίμηση προς τα 1970s...
Γενικά, θεωρώ εκείνες τις εποχές – τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 – τις καλύτερες από καλλιτεχνικής άποψης. Αυτό πιστεύω ότι οφείλεται στην ελευθερία που είχε τότε ο κόσμος. Δεν υπήρχαν κινητά, η τηλεόραση ήταν στα πρώτα της κι έτσι δεν ένιωθες να ελέγχεσαι συνεχώς. Σήμερα, κλεινόμαστε στα σπίτια μας, μας βρίσκουν ανά πάσα στιγμή, μας κριτικάρουν περισσότερο για ό,τι κάνουμε. Όταν νιώθεις ότι ελέγχεσαι συνεχώς, φοβάσαι και να εκφραστείς. Τότε, εκφραζόσουν πιο άνετα.
Ποια είναι η γνώμη σου για τα μουσικά πράγματα στην Ελλάδα των 00s;
Δυστυχώς η Ελλάδα έχει καταντήσει ένα μεγάλο μπουζούκι. Έχουν κάνει τον κόσμο στρατιωτάκια, με προκάτ διασκέδαση, έχει χαθεί ο σκεπτόμενος κόσμος. Βλέπω ότι τα πάντα είναι επίπεδα, κι αν κάτι ξεφεύγει, το θάβουν. Πέρα από το mainstream, είμαστε πραγματικά πολύ λίγοι...
Παρατηρώ μάλιστα ότι στη Θεσσαλονίκη είναι πιο έντονο το φαινόμενο, σε αντίθεση με την Αθήνα.
Δυστυχώς, ναι. Και να σκεφτεί κανείς ότι κάποτε ξεκινούσαν από τη Θεσσαλονίκη οι μουσικοί νεωτερισμοί και μετά κατέβαιναν στην Αθήνα. Υπήρξε μια εποχή που ξεπήδησαν πάρα πολλά καλά σχήματα εδώ. Τα τελευταία χρόνια ο κόσμος γίνεται όλο και πιο συντηρητικός. Ουσιαστικά, έχουν αφαιρέσει την πρωτοβουλία από τον κόσμο.
Εκτός από τη mainstream σκηνή, που λίγο-πολύ τα ξέρουμε, βλέπεις καθόλου μέλλον μουσικά στην Ελλάδα;
Ευτυχώς βρίσκονται παιδιά τα οποία κάνουν αξιόλογες δουλειές και σήμερα. Πέρα από τη μάζα, υπάρχουν κάποιοι που προσπαθούν και παλεύουν. Άλλωστε αυτό είναι και το κοινό στο οποίο στοχεύουμε. Άνθρωποι σκεπτόμενοι, που θα κοιτάξουν και πέρα από την πεπατημένη. Κάποιος ο οποίος θα ακούσει τις μουσικές μας και θα εμπνευστεί.
Έχεις στο μυαλό σου κάποια σειρά συναυλιών για το άμεσο μέλλον;
Φυσικά, αλλά όχι μέσα στο καλοκαίρι. Από φθινόπωρο, όταν θα έχει επιστρέψει και ο κόσμος, θα οργανώσουμε συναυλίες. Μάλιστα αυτή τη φορά θα γίνει όπως το θέλω, με όλα τα άτομα του συγκροτήματος εκεί. Σκέφτομαι επίσης να δώσω και βάση στο εικαστικό κομμάτι, γιατί συναυλία δεν είναι πάω, παίζω μουσικές για ένα δίωρο και τέλος.
Οπότε, από Σεπτέμβρη να περιμένουμε κάτι...
Εννοείται! Ήδη στην Αθήνα έχουν κανονιστεί κάποια πράγματα, απλώς μένει να ανακοινωθούν επίσημα. Συζητάμε να κλείσουμε κάτι και στη Θεσσαλονίκη. Ακόμα κι αν δεν κλείσω κάτι πάντως, θα κοιτάξω να στήσω έναν χώρο και μόνος μου στην τελική. Έτσι κι αλλιώς νιώθω τελείως απαλλαγμένος από δεσμεύσεις και ανάγκες, έτσι ό,τι κάνω, το κάνω καθαρά για την τρέλα μου. Όποιος θέλει να έρθει, ας έρθει. Και δέκα άτομα να είναι, για μένα μετράνε. Θέλω απλά να ακουστώ από κάποιους, όχι να ακουστώ απ' όλους. Η οικουμενική αποδοχή είναι αδύνατη.
Ήθελα επίσης να σε ρωτήσω σχετικά με τους στίχους των τραγουδιών σου. Παρατηρώ ότι άλλες φορές γράφεις στα ελληνικά, άλλες στα αγγλικά...
Ενίοτε δε και στα γαλλικά! (γέλια). Είναι ανάλογα με το πώς μου βγαίνει να εκφραστώ. Σ’ όλες τις γλώσσες υπάρχουν παιχνίδια με τις λέξεις και αν μεταφραστεί κάποιος στίχος σε άλλη γλώσσα, χάνεται το νόημα. Κάποια πράγματα μπορείς να τα πεις καλύτερα στα αγγλικά, άλλα στα ελληνικά κ.ο.κ. Γι’ αυτό και επιλέγω τη γλώσσα που μου βγάζει καλύτερα να πω αυτό που θέλω, ανάλογα το τραγούδι.
Η Ντόμινι έχει ανάμειξη σ’ αυτό το άλμπουμ;
Φυσικά! Παρόλο που σαν ζευγάρι δεν είμαστε πλέον μαζί, η Ντόμινι μουσικά είναι πάντα εκεί. Και θα έρθει όποτε τη χρειαστώ να παίξει και θα γράψει και κάτι. Η μουσική είναι πάνω από τις προσωπικές μας σχέσεις.
Πιστεύεις ότι, αν είχες τη δυνατότητα, θα το έκανες ακόμα καλύτερο το Valse Των Ελαφιών;
Πάντα υπάρχει το κάτι παραπάνω. Θα μπορούσα π.χ. να πάρω πέντε τραγουδίστριες για δεύτερα φωνητικά σε κάποια κομμάτια, να βάλω κάποια όργανα ακόμα κάπου, να κάνουμε την ηχογράφηση/παραγωγή σε καλύτερο στούντιο από το δικό μου. Όπως και να ’χει όμως, έδωσα πιστεύω τον καλύτερό μου εαυτό σε συνάρτηση με τους πόρους που έχω. Δεν θα άλλαζα και πολλά δηλαδή, μόνο κάποιες «πινελιές» θα πρόσθετα.
