Οι Εκδόσεις Οξύ και το Avopolis με χαρά ανακοινώνουν την κυκλοφορία του ποιητικού έργου της PJ Harvey, Orlam, στα ελληνικά, σε μετάφραση Νίκου Στρατηγάκη.
Το βιβλίο είναι τώρα διαθέσιμο για προπαραγγελία μέσω της Brainfood Εκδοτικής.
Εμπνευσμένη από τη δική της παιδική ηλικία, η θρυλική τραγουδοποιός αφηγείται έναν χρόνο από τη σκληρή ζωή της εννιάχρονης Ίρας, που θα αναζητήσει την ελευθερία της όταν γνωρίσει τον Γουίμαν-Έλβις, το στοιχειωμένο αποτύπωμα ενός νεκρού στρατιώτη αλλά και του βασιλιά του ροκ εν ρολ.
Το Οrlam είναι ένα μεγάλο αφηγηματικό ποίημα γεμάτο συμβολισμούς, κατοπτρισμούς, εκπλήξεις και, σε τελική ανάλυση, μαγεία.
Ακολουθεί, σε αποκλειστικότητα, απόσπασμα του βιβλίου:
Προσευχή στις πύλες
1η Ιανουαρίου, Σφαγόδασος
Η παιδικότητά της τέλος πλέον παίρνει κι
ο νέος χρόνος τον στρατιώτη ξαναφέρνε
Μελιές τη στέργουν, τη σκεπάζουν νύχτα-μέρα,
προσεύχεται στις πύλες τις κλειστές, τις πέρα·
Γουίμαν-Έλβις, είμαι άξια γω για σένα;
Γουίμαν, όλο σου τον κόσμο πες σε μένα.
Φτελιές ξεσκέπασαν μυστήριο φαντασμάτων,
των χίλιων των νεκρών παιδιών των αοράτων
κι η ομίχλη μες στην κάπα της τις ζώνει,
βελανιδιές, νεροσυρμές – δρομάκια σαβανώνει.
Υπό του Αρνίμα βρίσκονται οι ψυχές το βλέμμα,
ανοίγουν δρόμο να διαβεί ο αναστημένος στο αίμα.
Μια κοίτα πίσω σου λοιπόν και μια μπροστά σου,
τον θάνατο και τη ζωή μαζί στοχάσου,
και τώρα πιάσ’ τον μαυρομάλλη Κύριό σου,
ως αίμα πάντα ο Λόγος του κυλά εμπρός σου.
Iανουάριος
Όπου γνωρίζουμε τον Αρνίμα, τον παντεπόπτη οφθαλμό του αμνού, ο οποίος μας συστήνει στους κατοίκους της ΑΠΟΓόΗΣ, ενός χωριού στο Γουέστ Κάντρι, πατρίδα της εννιάχρονης Ίρας-Άβελ Ρωλς που ζει εκεί με τους γονείς της Τσάλμερς-Αδάμ και Λόλα-Έφφι καθώς και τον αδερφό της Κέιν-Τζουντ, όπου και διατηρούν κτηνοτροφική μονάδα με πρόβατα.
(...)
Γέννηση της Ίρας-Άβελ
Έκανα να φάω
τα φλόγινα μυαλά
της μορχέλλης και
με πήρε το δάσος
Φτεροκοπούσαν οι αγριόκοτες
σε σάπιο πάνω κορμό·
κι οι φάσσες,Hit
the rooooooad
Jack·
οι κόρακες κάπα φτιάχναν
από πλεγμένα βούρλα
και τη φόραγα κι έτρεχα κ
άτω στο Μεγαμέλανο
και το πετσί μου έξυνα
μαύρα βγάζοντας βλαστάρια
τούτο δω για να γράψω.
Hit the road Jack: Τραγούδι του Percy Mayfield.
Μεγαμέλανο: Μεγάλο καλαμποκοχώραφο στην ΑΠΟΓΟΗ.
Ονομάτισμα: Ίρα
Επιλογή αλλόκοτη.
Το γράμμα το ένατο, όπως «ιδέα», όπως «ίπταμαι».
Μαγκωμένη, γι’ αέρα προσμονή και κακιασμένη χολή.
Πλάσμα έκπληκτο, από σύδεντρο βαθύ
υπάρχω. Σπασμός.
Κόρη αλαφροπάτητη μ’ απαίσιες μπούκλες ορνεοσκόπος χωρίς αναπαμό.
Τσεκουριές δυο
με το τσεκούρι στη γης επάνω.
Ira: Προσεκτική, άγρυπνη.
Ονομάτισμα: Άβελ
Το πρώτο γράμμα, όπως «άσχημη», όπως «αλλαγή».
Ο θεμελιακός ο φόνος.
Χνώτα αβάπτιστα, σκουντούφλω, δέσμια,
άλφα αποδιωγμένο. Πρώτος σπόρος.
Στο χώμα τρύπα μ’ οστά στεκούμενα.
Μονάχη αναζητώντας τον αγρό τον υπέρτατο.
Τα πέντε στίγματα. Η κλίμαξ.
Εξάχνωση.
Άβελ: πνοή, ροή, αχνός, μεγάλο λιβάδι, πράσινος τόπος· Τα πέντε στίγματα: στη δυτική θεολογική παράδοση το γράμμα Α αναπαριστά τις πέντε πληγές του Χριστού· Η κλίμαξ: το γράμμα άλφα ως μέσο πνευματικής εξύψωσης.
Ευτυχισμένες Οικογένειες
Ο Ρωλς, πατέρας και σκαφτιάς σκυφτός, στο σπιτικό γυναίκα είχε ταίρι, όμως τού ’κανε φευγιό
κι είχε μια κόρη διόλου πού ’κανε για το χωριό: κοπέλα ανέψυχη ωσάν σε ύπνο ξυπνητό.
Τ’ αρνί της πήγε κι έχασε μα και τον αδερφό, τη μάνα της την ξαναβρήκε σε γελάδας τοκετό.
Happy families: παραδοσιακό βρετανικό χαρτοπαίγνιο στου οποίου τα χαρτιά απεικονίζονται φανταστικές τετραμελείς οικογένειες.
ΑΠΟΓόΗ
Χωριό στριγκό μέσα στο γούπατο
στις στράτες που στενεύουν, στις στράτες που γυρίζουν.
Βούρκος καταραμένος, πάχνη σκεπασμένος,
δύστροπος, δύσληπτος, δύσοσμος πληγών:
Μούργα, παραθείο, ιδρώς και πύο,
χύσια και κουράδες, αίμα πολύ και φλόκια.
Μυρμηγκιάς τροφός, άσθματος, μυκήτων.
Έδρα επαγγελμάτων αρχαιοτάτων·
υνιά σαπίζουν στα βάτα πεταμένα,
αιμασιές και ίχνη κοντραμπάντων,
παραγώνια σκοτεινά, νάνι λαβωμένα·
Χαστουκάκι θα φας άμα...
Κι άλικη στο τρίστρατο ταμπέλα
προς ΤΡΑΓΟΛΟΦΟ-ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΣ-ΑΠΟΓΟΗ.
Μενίρ τρία, ένα δέρας Χρυσόμαλλο
με νήμα τον Γρίφο μαζί ενωμένα.
Κι ο γερο-αγκαθόπουρνος απ’ τον αέρα κατσιάζει.
Κουρέλια προβατίνες θέλουν την ώρα του χαμού.
Δάσος στοιχειών στο βασίλειο του Οφθαλμού.
Σπίτι με γκλίτσες και ξέπνοους Ρωλς·
μητέρα ζόφων, πατρόμορφο κτήνος,
μυστήριος γιος και ο ένδον φίλος,
μαζί τους κι ένα κορίτσι ακόριτσο:
στο δάσος αφήνει τ’ άνθος της,
κατεβάζει με τη μία το πισσέλαιο,
και δράμια πίνει τη διαζινόνη,
διώχνει σωρούς τα σκουλήκια,
χλαπακιάζει με το κιλό τ’ άντερα,
μασουλάει του πόνου της τις ξερές πληγές,
μαζεύει όλους τους φρικτούς οιωνούς,
σηκώνει του κόσμου το βάρος.
Mammy’s going to smack you if you don’t…: από το «Alabama C- song»· ένα δέρας Χρυσόμαλλο: το Χρυσόμαλλον Δέρας είναι η παμπ της ΑΠΟΓΟΗΣ· Γρίφος: το ποτάμι της ΑΠΟΓΟΗΣ· Ρωλς: επώνυμο από το σκανδιναβικό «Radulfr» που προέρχεται από τα γερμανογε- νή «rad» (συμβουλή, ορμήνια) και «wolf» (λύκος)· διαζινόνη: ενεργό συστατικό του παρασιτοκτόνου για τα πρόβατα.
Μες απ’ τα κλαδιά
Ένα
Να ’την, η Ίρα:
Πώς κοιτάζει έτσι, πώς!
Μα όσο γράφεις πιο πολλά,
λιγότερο θε να βρεις φως.
PJ Harvey, Orlam
Εκδόσεις Οξύ, 2025
Μετάφραση: Νίκος Στρατηγάκης
σελ. 176
[Αγορά]
Η P.J. Harvey, τραγουδοποιός και τραγουδίστρια από τις διασημότερες παγκοσμίως, γεννήθηκε στο Ντόρσετ το 1969. Για την προσφορά της στη μουσική, χρίστηκε Μέλος του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (MBE) και της απονεμήθηκε τιμητικό πτυχίο Μουσικής από το Goldsmiths University.
