Φωτογραφίες: 1 (Πλατεία Νερού 2016) του Χάρη Σφακιανάκη, 2 (Θέατρο Βράχων 2003) του Κωνσταντίνου Δάγκα
1η Ιουλίου 2003. Το Θέατρο Βράχων στον Βύρωνα γεμισμένο σχεδόν κατά το ήμισυ. Και ποιοι γνώριζαν σε τελική ανάλυση τους Sigur Rós; Μια μπάντα από την Ισλανδία δεν προδιαθέτει σε τίποτα την πρόσβαση σε ευρύτερα ακροατήρια. Σκληρό λοιπόν το περίβλημα της ομάδας όσων τους είχαν ακούσει, κυρίως στο Ágætis Byrjun του 1999 και στο αινιγματικό () του 2002. Θιασώτες μιας κάποιας μυστικιστικής έλξης, που ανακατευόταν με την ακμάζουσα φήμη του post-rock, έφτασαν στον χώρο για να ακούσουν τη μπάντα για την οποία παραμιλούσε η εξωχώρια μουσική κοινότητα, έχοντας ως υποστηρικτές όλη την εμπορική «αφρόκρεμα» των δύο πλευρών του Ατλαντικού.
Πριν από 13 χρόνια οι Sigur Rós απείχαν από τους σημερινούς. Ήταν τετράδα, έχοντας στα πλήκτρα (και σε πολλά άλλα μουσικά εργαλεία) τον Kjartan Sveisson. Σημαντικότατες συμπαραστάτιδές τους, επίσης, οι Amiina: κουιντέτο εγχόρδων τότε, το οποίο έστρωνε τη βάση της μουσικής, προσδίδοντας πρόσθετη μελωδικότητα στις συνθέσεις. Και το βασικότερο; Εκείνη την εποχή τα μέλη των Sigur Rós είχαν ηλικία μεταξύ 25 και 28 ετών.
{youtube}qN4s75Srcos{/youtube}
Η επάνοδός τους στην Ελλάδα πήρε λοιπόν αρκετό καιρό, με αποτέλεσμα η συντριπτική πλειονότητα των τρεχόντων θεατών να μην γνωρίζουν καν την πρότερη εμφάνισή τους στην Αθήνα. Η δε επαφή τους με τη δισκογραφία των Sigur Rós ήταν προφανώς χρονικά μεταγενέστερη της δημιουργίας της. Σπάω το κεφάλι μου και ψάχνω στη στοίβα με τα περιοδικά που έχω διασώσει από πολλές απειλές, για να βρω το τεύχος του Ποπ & Ροκ στο οποίο ο συντάκτης αποθέωνε τους Ισλανδούς σε ένα κείμενο περίπου 120 λέξεων –σπρώχνοντάς με να επενδύσω το πενιχρό νεανικό χαρτζιλίκι για να αγοράσω το Ágætis Byrjun.
Πέρασε τόσος χρόνος, που, όπως είναι αναμενόμενο, λειτούργησε ως έναν βαθμό ανασταλτικά για τη διάθεση να παραστείς σε μια τέτοια συναυλία. Τα δισκογραφικά βήματά τους άλλωστε μετά το Takk του 2005 δημιουργούσαν δυσπιστία. Όπως κι έναν ανεπαίσθητο φόβο ότι το έσχατο (προ τριετίας) Kveikur δεν θα στέκεται στο ύψος της παλαιότερης φήμης τους. Ευτυχώς, αποδείχθηκε ένας πολύ καλός και διαφορετικός δίσκος. Και πάλι, όμως, υπήρχε διάχυτη η ανησυχία μήπως πλεόν έχουν χάσει τη σπίθα του 2003. Μήπως η δυναμική τους είναι πλέον τρομερά αδυνατισμένη.
Και ήρθε η πραγματικότητα να διαψεύσει κάθε φόβο. Οι Sigur Rós ήταν τρομακτικά υπέροχοι στην Πλατεία Νερού. Ιδιαίτερα υπό βροχή. Το «κλείσιμο» του καταπληκτικού από τεχνική και ηχητική σκοπιά Release Athens ήταν υποδειγματικό. Και ξεπέρασε και την εξαίσια παράσταση της PJ Harvey, μερικές μέρες νωρίτερα.
Εξηγούμαστε, ξεκινώντας από τον «φλοιό». Η ακολουθία των τραγουδιών που επελέγησαν διαμόρφωσε ένα σύνολο δειγμάτων ολόκληρης της δισκογραφίας του γκρουπ, με συγκεκριμένη άποψη και οπτική. Στο οπτικό μέρος, τα τεχνικά χαρακτηριστικά (επίσης υψηλότατου επιπέδου), με την τεχνολογία να χρησιμοποιείται ιδιοφυώς, είτε κρύβοντας τους Sigur Rós πίσω από ηλεκτρονικούς βράχους, πάγο και πέτρες, είτε γεμίζοντας την τεράστια οθόνη με το κόκκινο της περισυλλογής. Στον δε ήχο, ξαναλέμε, το φεστιβάλ απέδειξε ότι σέβεται τον ακροατή/θεατή.
Άλλο, όμως, ήταν το σπουδαιότερο τμήμα αυτής της σημαντικής εμπειρίας. Οι Sigur Rós αποτελούν –όπως πολύ σωστά υπέδειξε ο Χρήστος Δασκαλόπουλος– μία περίπτωση μοναδικής μουσικής έκφρασης. Πόσες άλλες μπάντες μπορούν να παίξουν, να ακουστούν και να «μιλήσουν» όπως εκείνοι; Μην σπεύσετε να απαντήσετε, δεν υπάρχει καμία άλλη. Ποιοι μπορούν να απελευθερώσουν συναισθηματικές δυνάμεις σαν αυτές του Jónsi Birgisson, όταν εκπέμπει τα ακαταλαβίστικα μηνύματα μέσω της κλίμακας του κόντρα τενόρου που διαθέτει στη φωνή του;
Σε τελική ανάλυση, πόσοι μπορούν να συγκινήσουν χωρίς να καταλαβαίνεις ούτε μια διαολεμένη λέξη από όσα ξεστομίζουν;
* Τους Sigur Rós να βλέπουν μερικοί Έλληνες «δημιουργοί», που το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να κάνουν την ανάγκη φιλοτιμία, τραγουδώντας αστείους στίχους στα αγγλικά.
