Διαβάζω τις μαρτυρίες ανθρώπων που βρίσκονταν στα σημεία των πρόσφατων επιθέσεων στις Βρυξέλλες, και δεν χωράει καμία άλλη αντίδραση πέραν της ανατριχίλας. Γιατί σε εκείνα ακριβώς τα σημεία βρεθήκαμε πολλές φορές. Σκεπτικοί για τη δουλειά μας, τις υποχρεώσεις μας, τις καθημερινές μας αστειότητες, τα τεκταινόμενα μέσα στα κτίρια της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας. «Τρέχαμε» χωρίς καμία υποψία, αγνοώντας –απολύτως σωστά– κάθε τρομολαγνική παρέκβαση και παραίνεση.
Μόλις λίγα 24ωρα πριν τις τρομοκρατικές επιθέσεις, στεκόμουν στο κάγκελο του αεροδρομίου στο Ζάβεντεμ καπνίζοντας και κοιτώντας τους 4 αστυνομικούς, που κι εκείνοι με τη σειρά τους κάπνιζαν ανέμελοι. Δεν είχαν περάσει και πολλές ώρες από τη στιγμή που είχε συλληφθεί ο Αμπντελσλάμ, θέτοντας για τους περισσότερους μια «τελεία» (τυπική έστω) σε ένα σίριαλ το οποίο έμοιαζε κακόγουστο. Το δε σπίτι που συνήθως με φιλοξενεί όσο βρίσκομαι στις Βρυξέλλες, βρίσκεται σχεδόν απέναντι από τον σταθμό του Μάλμπεκ: έναν πολυσύχναστο σταθμό του μετρό, που πάντοτε με εκνεύριζε επειδή τα μηχανήματα έκδοσης εισιτηρίων δεν έδιναν ρέστα.
{youtube}6z0728rs6gQ{/youtube}
Όλα αυτά τα βλακώδη μικρά πράγματα σκεπτόμουν την ώρα που έβλεπα τα πλάνα στην οθόνη της τηλεόρασης. Και τους δεκάδες ανθρώπους, εκεί στην βελγική πρωτεύουσα, με τους οποίους μοιραστήκαμε μερικές από τις πιο κουραστικές αλλά και χρήσιμες μέρες της επαγγελματικής μας ζωής.
Οι ντόπιοι δεν συζητούσαν για την τρομοκρατία. Αν και οι Βέλγοι χαρακτηρίζονται από μια σχεδόν ναΐφ στάση ζωής, η καθημερινότητά τους δεν επηρεάστηκε από τις εξελίξεις τις προηγούμενες εβδομάδες. Μπορεί να είναι πολιτικά πολυδιασπασμένοι και να διακατέχονται από μια επιθυμία συσπείρωσης γύρω από εθνικές ιδέες αστείες για άλλους Ευρωπαίους, ωστόσο οι κάτοικοι των Βρυξελλών αποτελούν μια ξεχωριστή περίπτωση. Τα κτίρια των ευρωπαϊκών θεσμών έχουν μπολιάσει το «χρώμα» και το συναίσθημα της πόλης, ενώ οι χιλιάδες εργαζόμενοι εκεί –υψηλού μορφωτικού και επαγγελματικού επιπέδου– λειτουργούν σαν να μην γνωρίζουν τι υπάρχει στις συνοικίες του Μόλενμπεκ και του Σκάρμπεκ.
Δεν γνώριζαν; Γνώριζαν. Και πολύ καλά μάλιστα. Απλά μερικές φορές επιλέγεις, με μια αίσθηση έλξης προς την αισιοδοξία, να μην δίνεις σημασία σε αυτή την απάνθρωπη φρικαλεότητα που σε περιτριγυρίζει διαρκώς. Αυτή την υποψία για τον διπλανό σου, τη διαρκή ψυχολογική πίεση και εγρήγορση μήπως σε βρει το «κακό» από κάποιον φανατισμένο, ο οποίος δεν υπολογίζει τη ζωή.
Πολλά λόγια δεν χωρούν πλέον για τις Βρυξέλλες. Την πόλη που, όσο κι αν ο καιρός της είναι καταθλιπτικός, αναγκάζεσαι να αγαπήσεις. Επειδή οι εμπειρίες, τελικά, είναι ο ισχυρότερος δεσμός με τους τόπους.
