Είστε υπέρ ή κατά;
Έστω απαντήστε μ’ ένα ναι ή μ’ ένα όχι.
Τα διλήμματα στη ζωή υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν για πάντα. Έχουν απασχολήσει και τους ποιητές, όπως δείχνει και το παραπάνω δίστιχο του Μανόλη Αναγνωστάκη. Το ζήτημα είναι, βέβαια, αν τη στιγμή, που τα διλήμματα γίνονται πιεστικά και οι καταστάσεις επείγουν, έχει ο καθένας μας το σθένος να τα αντιμετωπίσει. Αν έχει το φορτίο λογικής να εξετάσει τα ενδεχόμενα και να καταλήξει σε ένα συμπέρασμα που θα μεταφράζεται σε ένα «Ναι» ή σε ένα «Όχι».
{youtube}L-iepu3EtyE{/youtube}
Οι φιλοσοφικές συζητήσεις για τα διλήμματα δεν πρόκειται να πάψουν ποτέ και θα συνοδεύουν πάντοτε την ύπαρξη των ίδιων των διλημμάτων. Ωστόσο τώρα ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι. Οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν σε δυο μέρες και σίγουρα οι συλλογικές μας αποφάσεις θα μας συνοδεύσουν για όλη μας τη ζωή. Ας μην μπούμε τώρα στη συζήτηση αν εκείνος που έθεσε το ερώτημα είχε τον τάδε ή τον δείνα στόχο την ώρα κατά την οποία επέλεξε μια τέτοια τακτική. Τώρα, αναζητήσεις σαν κι αυτές ίσως αποτελούν απόπειρα υπεκφυγής –ας αντιμετωπίσουμε επομένως το δίλημμα ως έχει.
«Ναι» ή «Όχι», λοιπόν, την Κυριακή;
Ας εξετάσουμε πρώτα το πλαίσιο. Η «Ευρώπη», όπως συνηθίζουμε να λέμε την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν είναι πια όπως τη θυμόμαστε να μας την περιγράφουν. Πιθανότατα να μην υπήρξε ποτέ έτσι στην πραγματικότητα. Δεν είναι δηλαδή μια ένωση κρατών χαρούμενη σαν το συναίσθημα της "Ωδής στη Χαρά", που αποτελεί τον ύμνο της. Δεν είναι μια ένωση στην οποία ο κάθε εταίρος επιθυμεί το καλό του άλλου. Τα χαμόγελα ελπίδας στις φωτογραφίες ήταν απλώς το μακιγιάζ για ένα σκληρό παιχνίδι εκβιασμών, υποχωρήσεων και τελεσιγράφων. Ιδιαίτερα τα τελευταία 20 χρόνια, από όταν ο νεοφιλελευθερισμός πήρε «κεφάλι» στο πολιτικό και ιδεολογικό παιχνίδι, οι εκβιασμοί πολλαπλασιάστηκαν, ενταφιάζοντας τη συνεννόηση.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο φτιάχτηκε το ευρώ, αυτή η νομισματική ένωση που μοιάζει με ένα κτίριο με τοίχους στραβούς, οι οποίοι μπορούν να περιβάλλουν μόνο μια μάζα με προκαθορισμένο σχήμα. Κι αν το σχήμα δεν ταιριάζει, τότε κάτι θα πρέπει να κοπεί –διότι απλά δεν θα βολεύει το υπόλοιπο. Το ευρώ και η κεντρική του τράπεζα, η ΕΚΤ, φτιάχθηκαν κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση με το γερμανικό μάρκο και τη γερμανική κεντρική τράπεζα. Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης απλά έφτιαξε το «γήπεδο» που εκείνη ήθελε. Για να λειτουργήσει ευνοϊκά οικονομικά και πολιτικά.
Αυτά είναι πράγματα γνωστά. Το σημαντικότερο είναι όμως ότι οι συγκεκριμένες δομές δεν είναι ευέλικτες. Η ευελιξία χωράει μόνον στις εργασιακές σχέσεις και στην έννοια της ελευθερίας. Ελευθερία, λένε οι Νεοφιλελεύθεροι και εννοούν την ελευθερία των κεφαλαίων, όχι των ανθρώπων. Οτιδήποτε διαφορετικό, απλά δεν γίνεται ανεκτό.
Και ήρθε η ιστορική στιγμή που στο κτίριο εκλήθη να χωρέσει και κάποιος που θέλει να αλλάξει τη διαρρύθμιση. Η σημερινή κυβέρνηση της Ελλάδας είναι εκείνη που επισήμανε τα λάθη, τις παραλείψεις και τους κινδύνους. Αλλά δυστυχώς, για τους λάθος λόγους. Έκανε πολλά λάθη προκειμένου να πείσει τους ψηφοφόρους και αρκετά ακόμα όταν ανήλθε στην εξουσία. Τουλάχιστον όμως θέλει κάτι διαφορετικό για την Eυρωζώνη και τους ανθρώπους που λειτουργούν στα παραγωγικά γρανάζια της: τους εργαζόμενους, τους φτωχούς, όσους συνεθλίβησαν από τις πολιτικές των προηγουμένων.
Οι υπόλοιπες κυβερνήσεις, σε διαφορετικούς τόνους, έδειξαν εξ αρχής ότι δεν επιθυμούν να διαταραχθεί η στρεβλή πραγματικότητά τους, στην οποία είχαν μάθει να λειτουργούν. Και ξεκίνησαν από την πρώτη μέρα οι εκβιασμοί, τα τελεσίγραφα και τα μηνύματα. Η κυβέρνηση της Ελλάδας επέμενε και πίστευε ότι κάποια στιγμή, κάτι θα αλλάξει. Μάταια, όπως φάνηκε, αφού την ανάγκασαν να κάνει εκείνο που δεν είχαν επιβάλλει επί χρόνια στους προκατόχους της: να κλείσει για κάποιες μέρες τις τράπεζες.
Ερχόμαστε λοιπόν τώρα να αποφασίσουμε με ένα ναι ή ένα όχι. Και στον αγώνα τους ορισμένοι –οι οποίοι κατήγγειλαν μάλιστα παλιότερα τον λαϊκισμό– μιλούν τώρα για ελικόπτερα, Κομμουνιστές που δεν «καθαρίστηκαν» όταν έπρεπε και άλλα τινά. Πού αποσκοπεί όλο αυτό; Προφανώς ο συναισθηματισμός να επικρατήσει της λογικής. Σημεία των καιρών, οι «ορθολογιστές» να παρακαλάνε για να μην επικρατήσει η λογική.
Και την Κυριακή τι θα κάνουμε;
Ο καθένας έχει την άποψή του, όπως και ο γράφων τη δική του: την Κυριακή θα ψηφίσει «όχι». Χωρίς αυταπάτες, με πλήρη συναίσθηση της επιλογής του και με σεβασμό για το τι πιστεύει όποιος μιλά νηφάλια. Γιατί; Γιατί αυτή η Ευρώπη μυρίζει επιθυμία για εκδίκηση. Το πιο φρικαλέο συναίσθημα.
