Λίγο-πολύ όλοι ξέρουμε για τις πάμπολλες διαμάχες μουσικών και συγκροτημάτων με τις δισκογραφικές εταιρείες για θέματα συμβολαίων, ποσοστών, δικαιωμάτων ή καλλιτεχνικής ελευθερίας αλλά εδώ δεν μιλάω γι' αυτό, για το προσωπικό συμφέρον, για την τσέπη τους και την πάρτη τους (με την στενή έννοια). Από τον Στέλιο Καζαντζίδη (που έμεινε χρόνια εκτός δισκογραφίας αρνούμενος να ηχογραφήσει για την Μίνως Μάτσας & Υιός) ως τον Prince (που άλλαξε το όνομα του και κυκλοφορούσε ως «σκλάβος» της Warner), πολλοί είναι αυτοί που έδωσαν αγώνα για να απελευθερωθούν από επαχθή συμβόλαια και να ανακτήσουν την ελευθερία τους.
Υπάρχουν όμως και αυτοί που τα κίνητρα τους ήταν όχι στενά συμφεροντολογικά αλλά γενικότερα κι έδωσαν έναν αγώνα άνισσο και -όπως ίσως ήξεραν- εκ των προτέρων χαμένο, χωρίς αυτό να τους εμποδίσει. Μπορεί η στυγνή και αμοραλιστική πραγματικότητα να μην έχει χώρο για Δον Κιχώτες αλλά αυτοί πάντα θα υπάρχουν γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. It's Only Rock 'n' Roll My Man, It's Only Rock 'n' Roll...
Τα τελευταία χρόνια ο Neil Young έδωσε έναν πολύπλευρο δονκιχωτικό αγώνα, αρχικά αναζητώντας καλύτερη ποιότητα ήχου για τις πλατφόρμες streaming. Μη μπορώντας να δεχτεί ότι οι άνθρωποι θα ακούνε την μουσική του και την μουσική όλων των συναδέλφων του από συμπιεσμένα αρχεία χαμηλής ποιότητας, προσπάθησε να δημιουργήσει μια πλατφόρμα hi-fi με το αντίστοιχο φορητό music player που ονομάστηκαν PONO. Σύντομα η προσπάθεια οδηγήθηκε σε αδιέξοδο γιατί η «προχειράτζα» στην ακρόαση είναι πια τόσο διαδεδομένη όσο μια πανδημία. Τα συμπιεσμένα αρχεία της Spotify, της Amazon, του Youtube και του Tidal τον νίκησαν κατά κράτος και το hi-fi όνειρο του πνίγηκε στα ρηχά νερά ενός mp3.
Στη συνέχεια αποφάσισε να αποχωρήσει από το Spotify αντιδρώντας στο ότι η πλατφόρμα φιλοξενούσε το podcast του ακροδεξιού ψεκασμένου Joe Rogan και το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να πάρει τα τραγουδακια του και να φύγει. Πάλι μόνος σε έναν άνισο αγώνα...
Μετά από δύο χρόνια αποχής αναγκάστηκε αυτές τις μέρες να επιστρέψει -με τα φτερά κατεβασμένα- στο Spotify όχι γιατί άλλαξε γνώμη γι' αυτό αλλά γιατί και οι άλλες δύο πλατφόρμες που χρησιμοποιούσε για την μουσική του, Apple και Amazon, συμφώνησαν επίσης να φιλοξενούν το συνωμοσιολογικό, ακροδεξιό, παρανοϊκό παραλήρημα The Joe Rogan Experience. Κι έτσι ή θα έπρεπε να φύγει από παντού ή να επιστρέψει και στο Spotify κι όπως δήλωσε ο ίδιος: «Δεν μπορώ απλώς να αφήσω την Apple και την Amazon, όπως έκανα με το Spotify, επειδή η μουσική μου θα είχε έτσι πολύ μικρή παρουσία στους ακροατές της μουσικής μου, επομένως επέστρεψα στο Spotify, με αληθινή ελπίδα ότι η ποιότητα ήχου του Spotify θα βελτιωθεί και οι άνθρωποι θα μπορούν να ακούσουμε και να νιώσουμε όλη τη μουσική όπως τη φτιάξαμε». Σιγά που θα παραδινόταν αμαχητί...
Αυτός ο άνισος και μοναχικός αγώνας του Neil Young που τον οδήγησε σε μια προδιαγεγραμμένη ήττα, μου έφερε στο μυαλό την αδιέξοδη μάχη των Pearl Jam με την Ticketmaster πριν από χρόνια, για τις τιμές στα εισιτήρια των συναυλιών, ένα θέμα που το ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του '90 κι από τότε έχει επιδεινωθεί πολύ περισσότερο καθώς η εταιρία ενώθηκε και με την Live Nation αποκτώντας τον -σχεδόν- μονοπωλιακό έλεγχο συναυλιών, εκδηλώσεων, παραστάσεων και διάθεσης εισιτηρίων στις ΗΠΑ. Πριν από μερικούς μήνες γράφαμε σχετικά στο Avopolis για την προσπάθεια των Cure να ελέγξουν τις τιμές των εισιτηρίων στις συναυλίες τους αλλά και τον τρόπο που βρήκαν ορκισμένοι φανς του Bruce Springsteen να διαμαρτυρηθούν για τα χρήματα που δεν μπορούσαν να πληρώνουν πια για να τον δουν, κλείνοντας -μετά από 41 χρόνια- το πιό παλιό και πιστό fanzine που ήταν αφιερωμένο σε αυτόν.
Για να θυμηθούμε τι έγινε τότε με τους Pearl Jam και τον αδιέξοδο αγώνα τους αντλώ σχετικές πληροφορίες από το θαυμάσιο βιβλίο Not for you: Οι Pearl Jam σε χρόνο ενεστώτα του Ronen Givony (εκδόσεις Οξύ): «Στις 6 Μαΐου 1994 οι Pearl Jam υπέβαλαν αναφορά στο Αντιμονοπωλιακό Τμήμα του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Το συγκρότημα αναφέρθηκε σε δύο ζητήματα: στην έλλειψη ανταγωνισμού, δηλαδή στο μονοπώλιο που επικρατεί στον κάδο των συναυλιών εξαιτίας των αποκλειστικών συμβολαίων της Ticketmaster, και, δεύτερον, στο γεγονός ότι αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της επιχειρησιακής του δραστηριότητας στις περιοδείες του. Το συγκρότημα επισήμανε επιπλέον ότι η χρέωση της εταιρίας για τις υπηρεσίες της ήταν ουσιαστικά αυθαίρετη και κυμαινόταν από 1,5$ για τα εισιτήρια των κινηματογράφων μέχρι 15$ ή και περισσότερο για τις συναυλίες.»
Το ζήτημα θα έμενε εντός των τειχών του Υπουργείου αλλά στις 5 Ιουνίου του 1994 οι New York Times έγραψαν σχετικά: «Οι Pearl Jam είναι ένα δυναμικό συγκρότημα από το Σιάτλ, που έχει γίνει το μεγαλύτερο όνομα του ροκ στη χώρα. Η Ticketmaster είναι ο κολοσσός στις πωλήσεις εισιτηρίων στην Αμερική, μιά σκληρή, επιθετική ηλεκτρονική υπηρεσία με ετήσιο τζίρο πάνω από 1 δις από πωλήσεις εισιτηρίων στο χώρο του αθλητισμού και της ψυχαγωγίας. Η έντονη διαμάχη που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στο συγκρότημα και στην Ticketmaster βρίσκεται πλέον στα χέρια του Υπουργείου Δικαιοσύνης και η έκβαση της ενδέχεται να αλλάξει τον τρόπο διάθεσης και τιμολόγησης των εισιτηρίων σε μεγάλες εκδηλώσεις.»
Δυστυχώς όλοι ξέρουμε πως τίποτα δεν άλλαξε κι από τότε τα πράγματα απλώς χειροτέρεψαν. Όμως οι Pearl Jam τον έδωσαν τον αγώνα και -κατά μία έννοια- σπατάλησαν τα πιό δημιουργικά τους χρόνια σε μια χαμένη υπόθεση που άφησε τα σημάδια της στο γκρουπ όσον αφορά στην μετέπειτα πορεία του.
Και δεν είναι οι μόνοι που πλήρωσαν το τίμημα ενός δονκιχωτικού αγώνα. Το ίδιο έγινε με τους Rage Against the Machine όταν έπαιξαν δίπλα στα συνέδρια των Ρεπουμπλικάνων με αναποδογυρισμένες σημαίες, ένας τρόπος διαμαρτυρίας που κλόνισε ανεπανόρθωτα την συνοχή τους ή όταν ο Trent Reznor τα έβαλε με το -κραταιό τότε- MTV επειδή δεν του επέτρεψαν στην εμφάνιση του στα βραβεία να έχει πίσω του μια φωτογραφία του Μπους.
Όλα αυτά κι άλλα πολλά που έχουν συμβεί -συχνά στο χώρο του αοράτου- μας θυμίζουν, αφ' ενός, πως rock 'n' roll δεν είναι απλώς ένας ήχος με ηλεκτρικές κιθάρες κι αφετέρου πως κανόνας αγώνας δεν πάει χαμένος, ακόμη κι αν ηττηθείς.
