Mercury rising: Οι Queen μέχρι το 1974

 

Με αφορμή την κυκλοφορία των ιστορικών τους συναυλιών στο θέατρο Rainbow το 1974 (σε διάφορες εκδόσεις κυμαινόμενης πολυτέλειας, απόλυτα αρμόζουσας στην ιστορία και στο «ήθος» τους), κάνουμε μια αναδρομή στα πρώτα χρόνια των Queen, καταγράφοντας τα κομβικά σημεία που οδήγησαν στην εκτόξευσή τους στη στρατόσφαιρα της δημοφιλίας.

 

 

12 Ιανουαρίου 1964, Σουλτανάτο της Ζανζιβάρης: εξοργισμένοι από την ελλιπή εκπροσώπησή τους στο κοινοβούλιο του πολυφυλετικού κρατιδίου –παρά την ευρεία νίκη τους στις προ εξαμήνου εκλογές– εκπρόσωποι του Aφρικανικού Kόμματος, αλλά και σύμμαχοί τους από την Αριστερά, ανατρέπουν τον Σουλτάνο και καταλαμβάνουν την εξουσία. Οι επαναστάτες κινούνται εναντίον των Αράβων και Ασιατών που ζουν στο νησί, με αποτέλεσμα αδιευκρίνιστο αριθμό θυμάτων. Η οικογένεια του Bomi Bulsara, ο οποίος εργαζόταν ως ταμίας στο Βρετανικό Αποικιακό Γραφείο της Ζανζιβάρης, είναι ανάμεσα σε όσους προσφεύγουν στη Βρετανία για άσυλο.

 

 

Ο έφηβος γιος του Bomi και της Jer, Farrokh, ο οποίος είχε περάσει το μεγαλύτερο μέρος της παιδικής του ηλικίας στην πατρίδα των γονιών του –την Ινδία– και είχε φοιτήσει σε βρετανικού τύπου σχολείο (όπου τον φώναζαν Freddie), μπήκε σε πολυτεχνική σχολή του Λονδίνου για να σπουδάσει καλές τέχνες. Αφού πήρε το δίπλωμά του, εντάχθηκε σε μια μπάντα διασκευών από το Λίβερπουλ, τους Ibex (αργότερα μετονομάστηκαν σε Wreckage) και έπειτα στους Sour Milk Sea. Η τύχη του όμως άλλαξε όταν συνάντησε ένα λονδρέζικο γκρουπ, τους Smile, κι έγινε θαυμαστής τους.

 

Οι Smile βρίσκονταν στο κουρμπέτι από το 1968, όταν τους ίδρυσε ο κιθαρίστας Brian May, σπουδαστής φυσικομαθηματικών τότε στο Imperial College του Λονδίνου. Παρέα με τον βοκαλίστα και μπασίστα Tim Staffell και τον ντράμερ Roger Taylor, είχαν δώσει αρκετές συναυλίες σε στέκια της βρετανικής πρωτεύουσας και είχαν ηχογραφήσει 6 δικά τους τραγούδια, που δεν κυκλοφόρησαν εντούτοις ποτέ. Στα τέλη του 1970 ο Staffell αποφάσισε να αποχωρήσει για χάρη ενός άλλου γκρουπ, οπότε οι May & Taylor είπαν να το διαλύσουν, όμως ο Freddie Bulsara τους έπεισε να συνεχίσουν, αλλάζοντας το όνομά τους σε Queen –μα και το δικό του σε Freddie Mercury. Όπως ο υδράργυρος μια ζεστή μέρα, είχε στόχο να ανέβει πολύ ψηλά...

 

 

 

Τον Φλεβάρη του 1971 η μπάντα κατέληξε στον John Deacon για τη θέση του μπασίστα κι έβαλε πλώρη για αναζήτηση δισκογραφικής στέγης. Κανείς δεν ενδιαφέρθηκε για το πρώτο τους demo, αλλά εκείνοι –απτόητοι– έδωσαν την πρώτη τους συναυλία τον Ιούλιο, σε ένα κολέγιο έξω από το Λονδίνο. Χρειάστηκε πάντως να περάσουν 2 χρόνια από εκείνο το λάιβ για να δουν το πρώτο τους άλμπουμ στα δισκοπωλεία. Είχε μεσολαβήσει η συμφωνία τους με το τμήμα management των φημισμένων Trident Studios, κι ένα συμβόλαιο με την EMI.

 

Το άλμπουμ Queen, παρότι έλαβε θετική ανταπόκριση από τους κριτικούς και έγινε τελικά χρυσό σε Βρετανία και Η.Π.Α., δεν κατάφερε να κάνει ιδιαίτερη αίσθηση στα μεγάλα ακροατήρια, αν και βρισκόταν μέσα στα μουσικά πράγματα της εποχής, καθιστώντας εμφανείς τις hard, metal και progressive rock καταβολές των δημιουργών του. Ο παραγωγός Roy Thomas Baker τους είχε από νωρίς πείσει να μη χρησιμοποιήσουν συνθετητές, μα να αναζητήσουν λύσεις αποκλειστικά στους κιθαρισμούς του May και στις αλλεπάλληλες στρώσεις φωνητικών. Κάπως έτσι γεννήθηκε ο ήχος-σήμα κατατεθέν των Queen, ο οποίος είχε ως κορωνίδα τις χαρισματικές ερμηνευτικές δυνατότητες του Mercury.

 

 

Το Queen II ακολούθησε λιγότερο από έναν χρόνο αργότερα (Μάρτιος του 1974) και στο εξώφυλλό του απεικόνιζε το συγκρότημα –φωτογραφημένο από τον Mick Rock– σε μια πόζα που θα τους συνόδευε για αρκετά χρόνια μετά. Αν και τούτη τη φορά οι κριτικές δεν ήταν ομόθυμα θετικές, στο υλικό του άλμπουμ αντικατοπτρίζεται ένα καταστάλαγμα: υπάρχει τώρα πιο ξεκάθαρη η σφραγίδα των Queen, πράγμα που φέρνει και τις πρώτες επιτυχίες, με το “Seven Seas Of Rhye” να μπαίνει στο #10 των βρετανικών charts. Μια σημαντική δικαίωση για τη δουλειά ήρθε με αρκετή καθυστέρηση, καθώς αναγνωρίστηκε ως μεγάλη επιρροή των εναλλακτικών ρόκερς των 1990s.

 

 

Η πρώτη εμφάνιση της μπάντας στο θέατρο Rainbow, στη γειτονιά Finsbury Park της βρετανικής πρωτεύουσας, έγινε 3 εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του Queen II. Μόλις πριν λίγους μήνες, το συγκρότημα άνοιγε ως support την περιοδεία των Mott The Hoople, πλέον όμως ήταν headliners. Όταν πάντως έμαθαν από τον ατζέντη τους Mel Bush ότι θα τους έκλεινε τον συγκεκριμένο χώρο, έδειξαν ιδιαίτερα δύσπιστοι. «Mel, πιστεύεις πραγματικά ότι μπορούμε να το γεμίσουμε;», θυμάται ο Brian May: «Τα προηγούμενα 3 χρόνια νιώθαμε σα να ήμασταν μόνο οι τέσσερίς μας που πιστεύαμε σε αυτό που κάναμε». Όχι μόνο βρέθηκαν όμως κι άλλοι πιστοί της μπάντας, μα οι Queen θα επέστρεφαν στον... τόπο του εγκλήματος για δύο ακόμα εμφανίσεις τον Νοέμβριο. Και τότε είχαν στο οπλοστάσιό τους κάποια καινούργια (και σπουδαία) τραγούδια.

 

 

Το Sheer Heart Attack, το τρίτο τους στουντιακό πόνημα, κυκλοφόρησε στα τέλη του 1974 και είναι αναντίρρητα το πρώτο πραγματικά σημαντικό τους άλμπουμ. Τούτη τη φορά είχαν αποφασίσει να ανοίξουν τη βεντάλια του ήχου τους κι έτσι οι κιθαριστικοί ηρωισμοί του May και τα καλειδοσκοπικά φωνητικά κλήθηκαν να υπηρετήσουν συνθέσεις που άγγιζαν το music hall, το καμπαρέ, την ποπ μπαλάντα και πάει λέγοντας. Άλλωστε, σύμφωνα με τον Mercury, οι Queen ενδιαφέρονταν πολύ περισσότερο για την παράδοση της showbiz, παρά για το ροκ εν ρολ αυτό καθ’ εαυτό. Κάπως έτσι, το άλμπουμ μοιάζει στο σύνολό του σαν μια χύτρα έτοιμη να εκραγεί, περιέχει πολλές συναρπαστικές στιγμές και βέβαια την πρώτη μεγάλη επιτυχία τους, το μαγικό “Killer Queen” (Βρετανία #2, Η.Π.Α. #12).

 

Βλέποντας τους τέσσερις μουσικούς στη σκηνή του Rainbow εκείνο τον Νοέμβρη, προκύπτουν αβίαστα ορισμένες διαπιστώσεις. Είναι μυστήριο, κατ’ αρχάς, πώς καταφέρνουν –τόσο νωρίς στην πορεία τους– να ακούγονται τόσο επαγγελματίες, διατηρώντας συνάμα σε μεγάλο βαθμό ζωντανό και φρέσκο αυτό που κάνουν. Ο Mercury αποδίδει με ακρίβεια μα και συναίσθημα ενώ αλλάζει κουστούμια εν ριπή οφθαλμού, ο May παίζει παπάδες σαν να μην τρέχει τίποτα, οι Deacon & Taylor κρατάνε τον ρυθμό, τραγουδούν και συμπληρώνουν ηχητικές λεπτομέρειες με άνεση η οποία τρομάζει. Από την άλλη, για κάποιον που έχει παρακολουθήσει τις μετέπειτα γιγαντωμένες εμφανίσεις τους, είναι σαφές ότι στα τέλη του 1974 το συγκρότημα δεν είχε αγγίξει το μάξιμουμ της αυτοπεποίθησής του: ο Mercury, για παράδειγμα, ήταν ακόμα αρκετά ταπεινός. Πόσο βαριά ρόκαραν όμως ε;

 

 

Το Live At The Rainbow ‘74 συλλαμβάνει τους Queen σε μια πολύ κρίσιμη στροφή στην πορεία τους. Ήταν έτοιμοι να εκτιναχθούν σε δημιουργικό και δημοφιλικό επίπεδο και να απενοχοποιήσουν μέσα τους τα πάντα, προκειμένου να αγγίξουν τα όρια της υπερβολής που είχε κατά νου ο Freddie Mercury. Θα ακολουθούσαν πολλά σπουδαία τραγούδια, αμέτρητες συναυλίες, πολλή αγάπη και πολύ ξόδεμα. Και όλα αυτά θα οδηγούσαν σε ένα τέλος τραγικό, το οποίο κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί όταν η ομάδα ξεκινούσε με όνειρα και υπέρμετρες φιλοδοξίες. Όμως αυτά, όπως λένε, αποτελούν το αντικείμενο ενός άλλου άρθρο...