Storytelling ή αλλιώς να μεταφέρεις μια ιστορία –πραγματική ή φανταστική, αυτούσια, εμπλουτισμένη ή μεταλλαγμένη– διαμέσου των στίχων σου. Όλα τα τραγούδια εξιστορούν σκέψεις, καταστάσεις και γεγονότα, όμως για να ονομαστεί ένα κομμάτι ως storytelling, πρέπει να υπάρχει αρχή, μέση και τέλος, να «ζωγραφίζονται» (νοητικά) μπροστά σου τα σκηνικά που εξιστορούνται• να υπάρχει μια ανώτερης μορφής και επιπέδου ικανότητα από μεριάς του καλλιτέχνη στο να μεταδώσει όσα έχει φανταστεί και καταγράψει.
Το παρόν άρθρο αποτελεί το πρώτο από τα τρία συνολικά μέρη ενός αφιερώματος σε αυτό το είδος γραφής, οπότε μη βιαστείτε να πείτε ότι λείπει το ένα ή το άλλο τραγούδι –υπάρχει δρόμος μπροστά. Κι επικεντρώνει στον χώρο του hip hop, δανειζόμενο τον τίτλο του από τα κομμάτια με τον ίδιο τίτλο που υπήρχαν στον τρίτο δίσκο των Outkast, Aquemini. Τα τραγούδια που θα παρουσιαστούν δεν είναι σε αξιολογική ούτε σε αλφαβητική σειρά, αντίθετα τοποθετήθηκαν με μια κάπως άναρχη και freestyle λογική. Όπως λέει λοιπόν και ο Kanye West στο “Big Brother”, «now let the story begin»...
Outkast feat. Slick Rick - Da Art Of Storytellin’ (Pt. 1)
{youtube width="480" height="300"}fjNLQeohXew{/youtube}
Τι πιο ταιριαστό για εκκίνηση; Ο Big Boi εξιστορεί μια απλή ιστορία σωματικής έλξης μεταξύ άνδρα και γυναίκας, το κάνει όμως με ελκυστικότατο τρόπο και με αστείες αναφορές τύπου «She said, let's hit the parking lot so I can sick your duck», οι οποίες μένουν στη μνήμη. Ο δε Andre 3000 πιάνει μια ανεκπλήρωτη ιστορία αγάπης στην τρυφερή σχολική ηλικία: το αγόρι της υπόθεσης δεν έχει ξεχάσει το αντικείμενο του πόθου του, όταν όμως γυρνάει στο πατρικό του μετά από χρόνια μαθαίνει νέα που δεν δίνουν happy end στην υπόθεση. Για τη βίντεο εκδοχή του κομματιού το ντουέτο φωνάζει και τον μάστορα του storytelling, Slick Rick, ο οποίος δίνει πόντους και μόνο με την παρουσία του (θα τον δούμε ασφαλώς και με δικό του τραγούδι στα επόμενα μέρη του αφιερώματος).
Celph Titled & Buckwild - Miss Those Days
{youtube width="480" height="300"}IuesPi89xAo{/youtube}
Ο Celph Titled αποφασίζει να συνεργαστεί σε έναν ολόκληρο δίσκο με τον μεγάλο Buckwild, ο οποίος του δίνει beats που είχε στα συρτάρια του από τα ένδοξα 1990s. Το "Miss Those Days" (σαν beat είχε πρωτοεμφανιστεί σε πρώιμη μορφή ως το Beatminerz remix στο "Brown Sugar" του D’ Angelo) –εκτός της υπέροχης μουσικής συνοδείας– ξετυλίγει προσωπικά βιώματα του Celph Titled, με αναφορές στις ληστείες στους δρόμους για ένα ζευγάρι παπούτσια Jordan, στις στυλιστικές μα και μουσικές επιλογές του τότε, καθώς και σε πρόσωπα που κυριαρχούσαν στο μυαλό ενός εφήβου των 1990s, σαν την Pamela Anderson ή τον Magic Johnson. Κλου της υπόθεσης ο στίχος «Shit was good when Billy Clinton was gettin' Lewinsky pussy» κι ένα τραγούδι που προσθέτει λίγο ακόμα στον μύθο της λεγόμενης Golden Era, για τους νεότερους hip hoppers.
Immortal Technique - Dance With The Devil
{youtube width="480" height="300"}k8yKTuvRmPE{/youtube}
Ο Immortal Technique είναι ένας από τους καλύτερους στιχουργούς και στιχοπλόκους του hip hop και τραγούδια σαν κι αυτό αποδεικνύουν απλά του λόγου το αληθές. Η ιστορία ενός πιτσιρικά που μεγαλώνει χωρίς πατέρα και με μια ναρκομανή μητέρα, ξεκινάει από νωρίς τα νταλαβέρια με την παρανομία, μπαίνει φυλακή, αρχίζει και ξεπουλάει όλο και περισσότερο την ψυχή του στον διάολο και κάνει πρωταρχικό του σκοπό να αποκτήσει σεβασμό στους δρόμους και πολλά χρήματα, ασχέτως του κόστους. Αυτή του όμως η ανάγκη για επιβεβαίωση τον οδηγεί σε μια πράξη η οποία τελικά θα του αλλάξει τη μοίρα. Ακούγοντας το "Dance With The Devil" και διαβάζοντας τους στίχους αισθάνεσαι πραγματικά πως παρακολουθείς κινηματογραφική ταινία, αυστηρά ακατάλληλη για ανηλίκους και με φινάλε που προβληματίζει και μετά το πέρας του άσματος.
Joe Budden - 3 Sides To A Story
{youtube width="480" height="300"}oBjAEpwbIac{/youtube}
Άλλος ένας εξαιρετικός στιχουργός, ο Joe Budden έχει καταφέρει να κερδίσει πολλούς με το σκεπτόμενο των στίχων του, καθώς και με τις ιδιαιτερότητες των σκέψεων του. Στο "3 Sides Τo Α Story" πιάνει μια οικογενειακή ιστορία προβληματικής φύσεως που διαδραματίζεται σε κάποιο αμερικανικό γκέτο, με τρία κουπλέ στα οποία λέει την ίδια ιστορία στο κάθε ένα, ειδωμένη όμως από την πλευρά ενός διαφορετικού κάθε φορά χαρακτήρα. Η δομή των στίχων και η λεπτομέρειες της ιστορίας ρουφούν τον ακροατή σε ένα ταξίδι το οποίο σε κάνει μέρος του όλου σκηνικού, κάνοντάς σε να αισθάνεσαι το δράμα του κάθε χαρακτήρα. Όπως άλλωστε λέει και το ρεφρέν, «This shit happens on a regular basis, this type of shit happens every day kid, I know it might seem like it's all good but this is what it's like in the hood».
Jedi Mind Tricks feat. RA The Rugged Man - Uncommon Valor
{youtube width="480" height="300"}lliJ8-sYGeE{/youtube}
Μια συνεργασία που έμελλε να αποδειχτεί ιστορική και για τα δύο εμπλεκόμενα μέλη, το "Uncommon Valor" αναφέρεται στο Βιετνάμ. Στο πρώτο κουπλέ ο Vinnie Paz γράφει για έναν στρατιώτη που βρίσκεται ξαφνικά στη ζούγκλα, μέσα στη δίνη του πολέμου και –αφού βλέπει γύρω του διάφορα σκηνικά τα οποία τον προβληματίζουν– αρχίζει κι έχει αμφιβολίες για τον πόλεμο και τα κίνητρά του. Το κομμάτι παίρνει όμως άλλη αξία με το verse του R.A. The Rugged Man, όπου περιγράφεται η ιστορία του πατέρα του, ο οποίος διακρίθηκε στον πόλεμο και ξέφυγε κατά τύχη από τον Χάρο, μετά τον θάνατο του πιλότου που τον μετέφερε με το ελικόπτερό του. Το δράμα του όμως δεν σταματάει εκεί καθώς ο όλεθρος του πολέμου τον κυνηγάει και στα πάτρια εδάφη, όπου επιστρέφει μολυσμένος από το (αμερικάνικο) χημικό όπλο Agent Orange.
Royce Da 5'9" - Part Of Me
{youtube width="480" height="300"}MiXD5MqePyc{/youtube}
Μεταφέροντάς μας σε κάτι παρόμοιο του Twilight Zone, το δανειζόμενο από το όνομά του «The Five Nine Zone», ο Royce Da 5’9” σκιαγραφεί εδώ μια ιστορία φλερτ σε κάποιο μπαρ, όπου ο κεντρικός ήρωας ζει μια ιδανική για αυτόν κατάσταση, ευελπιστώντας σε ένα σεξουαλικό τρίο. Όμως τα πράγματα αποδεικνύονται πολύ καλά για να είναι αληθινά, καθώς οι δύο γυναικείοι χαρακτήρες έχουν διαφορετικό σκοπό στο μυαλό τους, οδηγώντας σε ένα τέλος ανατριχιαστικό. Η ιστορία δεν είναι τόσο πολύπλοκη όσο άλλες του Royce Da 5’9”, ο τελευταίος επιβάλλει ωστόσο τον δικό του ρυθμό με στίχους που δίνουν κινηματογραφική χροιά στο τελικό αποτέλεσμα. Το οποίο συνοδεύεται και από ένα εξαιρετικό βιντεοκλίπ, που οπτικοποιεί άψογα την όλη σύλληψη.
Mr. J. Medeiros - Constance
{youtube width="480" height="300"}qqyLRpGgxRs{/youtube}
Σκληρή ιστορία, η οποία καταπιάνεται με το θέμα του human trafficking, της παιδικής πορνογραφίας και του δράματος που περνούν τα θύματα τέτοιων καταστάσεων. Στο "Constance" έχουμε μια αντίστοιχη περίπτωση με εκείνη του “Part Of Me”, όμως αυτό που οδηγεί το κομμάτι είναι περισσότερο η δύναμη της ίδιας της ιστορίας και λιγότερο η στιχουργική πολυπλοκότητα. Από τις ιστορίες που εύχεσαι να μη βασίζονται σε πραγματικό γεγονός, παρ' όλο που γνωρίζεις κατά βάθος ότι παρόμοια περιστατικά συμβαίνουν δυστυχώς καθημερινά ανά τον κόσμο...
eMC - Wings Of Change
{youtube width="480" height="300"}2l2j1V0y6VA{/youtube}
Τραγούδι παρόμοιας λογικής με το “Miss Those Days”, το “Winds Of Change” επικεντρώνει στην αντίθεση μεταξύ του τότε και του τώρα, αντιπαραθέτοντας εικόνες, αντικείμενα και στιγμές από την εποχή της εφηβείας των τεσσάρων MC με το σήμερα και τις τωρινές παραστάσεις. Εκεί όμως που το τραγούδι απογειώνεται είναι στο τελευταίο κουπλέ του Wordsworth, όταν και μας μεταφέρει μερικές δεκαετίες στο μέλλον, όπου ο ίδιος –ως εξηντάρης πλέον– θυμάται με νοσταλγία τα σκηνικά που είχαν περιγραφεί έως εκείνη τη στιγμή, κάνει πλέον freestyle με τα εγγόνια του και περιμένει το αυτοκίνητο που θα τον μεταφέρει στο Madison Square Garden, στη reunion συναυλία των eMC. Με το ρεφρέν να συμπληρώνει «Today and tomorrow's a reflection of the past, life's like a cycle and nothing ever lasts but bein' that we human, we forced to play the game, it seems the more things change the more they stay the same».
Aesop Rock - No Regrets
{youtube width="480" height="300"}sClhmDN5Fcs{/youtube}
Το "No Regrets" μας περιγράφει την ιστορία της Λούσι, ενός περίεργου κοριτσιού που δεν κοινωνικοποιείται, δεν κάνει παρέες, δεν ασχολείται με πράγματα τα οποία κάνουν τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας της και έχει ως πάθος της τη ζωγραφική. Εδώ συναντάμε τη Λούσι πρώτα στην ηλικία των 7, κατόπιν των 37 και τελικά των 87 χρονών, σε ένα τραγούδι που περιγράφει ολόκληρη τη ζωή μιας γυναίκας η οποία κλείστηκε στον εαυτό της, αποκαλέστηκε ουκ ολίγες φορές τρελή από τον κοινωνικό περίγυρο όμως τελικά υπήρξε απόλυτα ευτυχισμένη –όπως θα εκμυστηρευτεί στη νοσοκόμα που την προσέχει, λίγο πριν κλείσει τα μάτια για πάντα.
Common Sense - I Used To Love H.E.R.
{youtube width="480" height="300"}RKofIaaapmU{/youtube}
Κλείσιμο του πρώτου μέρους αυτού του αφιερώματος με ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της λεγόμενης storytelling γραφής. Ο Common (όταν ακόμα λεγόταν Common Sense) γράφει εδώ για μια κοπέλα που του έχει κλέψει το μυαλό και την έχει ερωτευτεί, η οποία όμως με το πέρασμα των χρόνων αλλάζει προσωπικότητα, με τη σύγχρονη εκδοχή της να απέχει αρκετά από ό,τι ο Common αγάπησε σε εκείνη, αφού έχει πια μπλέξει με τα φώτα της δημοσιότητας και με τον χώρο του θεάματος. Διατηρεί ωστόσο έναν πνευματικό δεσμό μαζί της και δεν θα διστάσει να τη δεχτεί πίσω αν εκείνη το θέλει, όπως μας ενημερώνει στο τέλος, αποκαλύπτοντας στον τελευταίο στίχο πως δεν μιλούσε τελικά για μια κοπέλα: «But I'mma take her back hoping that the shit stop, ‘cause who I'm talking bout y'all is hip-hop». Το τραγούδι μιλούσε λοιπόν για το hip hop σαν είδος, το οποίο πέρασε στο mainstream με την άνοδο του West Coast ήχου, αρχίζοντας έτσι να απομακρύνεται από τον κοινωνικά ευαίσθητο χαρακτήρα που είχε ως τότε επιδείξει. Αποτελεί λοιπόν (επί της ουσίας) μια κριτική της πορείας του είδους, αλλά και μια ανοιχτή επιστολή σχετικά με όσα ο Common, μα τελικά κι εμείς, αγαπήσαμε σε αυτό.