Απουσία μεγάλων φαβορί και με τους περισσότερους συντάκτες να ψηφίζουν εντελώς διαφορετικά Νο. 1 άλμπουμ, η μάχη του 2011 δόθηκε μεταξύ παραδοσιακών αξιών. Η PJ Harvey νίκησε τελικά τους Radiohead, η Kate Bush πήρε το #3 ύστερα από σκληρή μάχη με τους Grails και ο Bon Iver συμπλήρωσε την πεντάδα της χρονιάς. Από μας Καλή Πρωτοχρονιά και ραντεβού μετά το πέρας των εορτών, στις 4 Ιανουαρίου, όταν θα δημοσιευτούν και οι αναλυτικές λίστες των συντακτών...
20. TV On The Radio: Nine Types Of Light [Interscope]
Εδώ και χρόνια παραμένουν σταθερά μία από τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις στο σύγχρονό μας ροκ στερέωμα και –μολονότι δεν μεγαλούργησαν– φέτος απέδειξαν για τέταρτη κατά σειρά φορά την αξία τους. Το Nine Types Of Light έμελλε βέβαια να κουβαλήσει κι ένα βαρύ συναισθηματικό φορτίο, καθώς εννιά μέρες μετά την κυκλοφορία του, ο μπασίστας των Αμερικανών Gerard A. Smith έχασε τη μάχη με τον καρκίνο των πνευμόνων, σε ηλικία μόλις 36 χρονών. Έκτοτε, το μέλλον του γκρουπ παραμένει αβέβαιο.
Χάρης Συμβουλίδης
19. Master Musicians Of Bukkake: Totem III [Important]
Κάθε Totem βάζει το ακριβώς ίδιο θεωρητικό ζήτημα για να το καταστήσει άνευ ουσίας στην πράξη: δύνασαι να δημιουργήσεις έναν προσωπικό κώδικα ήχου μεταχειριζόμενος φέτες τοπικών παραδόσεων του πλανήτη, δίχως να ξεπέσεις στη σκαρωματική του κολάζ –με ό,τι αυτή συνεπάγεται; Το τρίτο (Totem) δε, δείχνει με ακόμα περισσότερη λεπτομέρεια πως οι δρόμοι για την ψυχεδέλεια δεν είναι πεπερασμένου αριθμού.
Διονύσης Κοτταρίδης
18. Feist: Metals [Arts & Crafts]
Σε μια χρονιά κατά την οποία οι γυναίκες τραγουδοποιοί έστειλαν τους άντρες για κούρδισμα, η Feist έφτιαξε ένα άλμπουμ με χαμηλές ταχύτητες, γερά ρεφρέν και την υπέροχη φωνή της, που ηρεμεί και γιατρεύει. Ο τίτλος, φυσικά, ειρωνικός: τα πάντα εδώ είναι απαλά σαν βαμβάκι. Κανένα τραγούδι δεν σε πιάνει από τον λαιμό, αλλά όλα μαζί συντελούν ένα σφιχτό σύνολο και τον folk δίσκο του 2011.
Βύρων Κριτζάς
17. Lykke Li: Wounded Rhymes [LL Recordings]
Γκρίζο, μελοδραματικό, αλλά πλούσιο σε ρυθμούς και ήχους, το Wounded Rhymes στρώνει το τραπέζι για ένα γεύμα όπου είναι ευπρόσδεκτοι οι πάντες, από τους νοσταλγούς των girl groups των 1960s μέχρι τον DJ που αναζητά υλικό για το επόμενό του remix. Το “I Follow Rivers” ήταν η θηριώδης ραδιοφωνική επιτυχία του 2011, με το σπεκτορικό όμως “Sadness Is A Blessing” η μικρή Σουηδέζα κατέθεσε το πρώτο της ατόφιο αριστούργημα.
Βύρων Κριτζάς
16. Arctic Monkeys: Suck It And See [Domino/EMI]
Με την εμπλοκή του Josh Homme και του James Ford στην παραγωγή του Humbug, το επόμενο βήμα της μπάντας ύστερα από αυτήν την επιλογή έτσι κι αλλιώς θα προκαλούσε ενδιαφέρον. Θα ακολουθούσε το σταυροδρόμι του σκληρού ήχου ή ήταν απλά ένα διάλειμμα; Δυο χρόνια μετά, στο Suck It And See το ενδιαφέρον τελικά έγκειται όχι στο αν οι Arctic Monkeys έγιναν το νέο παιχνίδι του Josh Homme βγάζοντας το αγγλικό Songs For The Deaf, αλλά στο πώς υπερίσχυσε η δικιά τους νοοτροπία και το δικό τους στυλ βάζοντας τον (μόνο παραγωγό αυτήν τη φορά) James Ford και τον καλεσμένο Homme στα δικά τους νερά και θέλω.
Χρήστος Νύχτης
15. John Maus: We Must Become The Pitiless Censors Of Ourselves [Upset The Rhythm]
Χωρίς φυσικά να μπορεί να μιλήσει κανείς για πρωτότυπη συνθετική συνδρομή στον συνολικό μουσικό χάρτη, ο John Maus καταφέρνει σ’ αυτόν τον δίσκο να διαφοροποιηθεί από την προϊστορία, οικειοποιούμενος απλές synth pop πρακτικές, τις οποίες εκτυλίσσει με το δικό του εμπλουτιστικό άγγιγμα. Στα έντεκα τραγούδια που φωνάζουν τον υπαρξιακό ακαδημαϊσμό του Αμερικανού, υπάρχει ικανός χώρος για μουσική με εντυπωτική δυναμικότητα, αφ' υψηλού αισθητική και εντατική επιχειρηματολογία.
Κάλλια Κακαλέτρη
14. Mastodon: The Hunter [Warner]
Βασισμένο στις πιο παραδοσιακές rock ‘n’ roll συνταγές, το The Hunter τρέχει με riffs στα πόδια του, εύληπτα, αλλά το ίδιο αρρωστημένα και σχιζοφρενικά. Τα τραγούδια είναι τραγούδια, αυτοτελείς μονάδες τοποθετημένες σε σωστή σειρά. Οι μελωδίες δεν τραβιούνται από τα μαλλιά, δεν ξεχειλώνουν και παρουσιάζονται αυτούσιες. Και σε κάνουν να θέλεις να αυξήσεις την ένταση, γιατί κατέχουν την καθοριστική δύναμη να συγκινήσουν. Ακούστε το ομώνυμο του δίσκου, για παράδειγμα: ένα συγκλονιστικό τραγούδι στο οποίο δεν περισσεύει τίποτα.
Νίκος Σβέρκος
13. Anna Calvi: Anna Calvi [Domino/EMI]
Το ντεμπούτο της Anna Calvi έχει στ’ αλήθεια κάτι –και μία ακρόαση αρκεί για να πειστεί κανείς. Το πρώτο πράγμα που σε γοητεύει στα τραγούδια της μικρής Λονδρέζας είναι ότι σου θυμίζουν κάτι άλλο: το τσαγανό της PJ Harvey, τη μελαγχολία της Nico, την ακατέργαστη ροκιά της Siouxsie. Ύστερα ψάχνεις να βρεις τραγούδια για να πιαστείς: τo “Βlackout” είναι το δικό της μικρό αριστούργημα, ενώ το “Desire” έχει μια φόρτιση που σε αφήνει με το στόμα ανοιχτό.
Βύρων Κριτζάς
12. Weeknd: House Of Balloons [ανεξάρτητη έκδοση]
Βουτηγμένος μέχρι τα μπούνια σε νυχθημερόν σεξουαλικές περιπτύξεις με πλαστικές γκόμενες οι οποίες τον αφήνουν κατά βάθος αδιάφορο και έχοντας γευτεί όλα τα πιθανά κοκτέιλ ναρκωτικών, ο Abel Tesfaye παραμένει ανικανοποίητος. Και γι’ αυτό τραγουδάει με έναν σπάνιο μελαγχολικό αισθησιασμό που, εν ριπή οφθαλμού, μπορεί να μετατραπεί σε μισογύνικο και κυνικό μονόλογο –συνοδεία ανάλογων μεταστροφών και της μουσικής. Η τελευταία καθυποβάλλει τον ακροατή και τον φέρνει αντιμέτωπο με τις τόσο ενδιαφέρουσες εξομολογήσεις του Weeknd, οι απόπειρες του οποίου να εμβαθύνει σε αληθινά συναισθήματα σκοντάφτουν στον άρρωστο ψυχισμό του.
Άγγελος Γεωργιόπουλος
11. Tom Waits: Bad As Me [ANTI-]
Ίσως ήδη έχετε μια ιδέα για το τι αναμοχλεύει ο Tom Waits στο Bad As Me. Αρχικά, κωλοπαιδισμό με χαρακτήρα. Σαγήνη μη εξαντλούμενη σε καπρίτσια. Αναφορά στην αλητεία που χρειάζεται καθημερινή τριβή, στην τάση που δεν ενδιαφέρεται να μην πληγώσει αλλά να φτιάξει το ήθος της οριακά εκεί έξω. Ώστε να παραδεχτεί τελικά «No good you say, well that’s good enough for me». Το κέντρο βάρους στέκεται τότε στους ραχιαίους και η μεταλλική ώθηση απαιτεί από τα άκρα να κουνηθούν.
Θέμης Πέλλας
10. Adele: 21 [XL/Sony]
Θα μου πείτε, κι άλλες δεν τραγουδούν καλά, εξίσου καλά; Στη δική της όμως περίπτωση, δεν είναι μόνο το μέταλλο της φωνής και η αισθαντική απόδοση, μα και η ευκολία κατάρριψης μουσικών στυλ. Την ίδια ώρα που ακούς λ.χ. μια καλοδουλεμένη mainstream ποπ ερμηνεία, έρχεται ένα southern rock γύρισμα να τα ανατρέψει όλα. Κι ενώ σε σημεία ορκίζεσαι ότι ακούς κάποια νεαρή λευκή Αγγλίδα, εμφανίζεται ένα γρέζι που μεταμορφώνει την Adele σε μια εντυπωσιακή, ώριμη μαύρη ντίβα. Δεν κομίζει το καινούργιο στη μουσική η Adele, δεν αποτελεί κομμάτι της πρωτοπορίας. Γνωστές και αγαπημένες συνταγές ακολουθεί. Καινούργια είναι η προσέγγιση την οποία επιχειρεί σε αυτές με όχημα τη φωνή της, πλημμυρίζοντάς μας με συναισθήματα.
Μάκης Καλαμάρης
09. Kasabian: Velociraptor! [Columbia/Sony]
Αποφεύγοντας να δεινοσαυρίσουν, οι Kasabian ορμούν ωσάν αρπακτικά στον νέο τους δίσκο, εστερνιζόμενοι τον πειραματισμό των Primal Scream κι έχοντας πλέον αφομοιώσει για τα καλά τις επιρροές τους. Βέβαια, ο συνδυασμός ροκ φόρμας με ηλεκτρονικά στοιχεία δεν αποτελεί κάτι το καινούργιο. Είναι όμως ο αβίαστος τρόπος με τον οποίον επιτυγχάνεται που δημιουργεί τη γεμάτη γκρουβ ραχοκοκαλιά του Ράπτορα και τον κάνει να κερδίζει τις εντυπώσεις –χωρίς ωστόσο να αποτελεί το στοιχείο που μονοπωλεί το ενδιαφέρον: είναι οι midtempo στιγμές του δίσκου οι οποίες θα τον διατηρήσουν στη συνείδηση των μουσικόφιλων ως κάτι το ξεχωριστό.
Άγγελος Γεωργιόπουλος
08. Danger Mouse & Daniele Luppi: Rome [Parlophone/EMI]
Εκεί που ο Ennio Morricone συναντάει τη ροκ τραχύτητα (Jack White) και τον ποπ αισθησιασμό (Norah Jones), βρίσκουμε να στέκεται η υπερ-κομψή δισκογραφική προσπάθεια των Brian Burton (Danger Mouse) και Daniele Luppi, η οποία ακούει στο απλό, λιτό, μα ταυτόχρονα απόλυτο Rome. Όπως συμβολίζει και η μαύρη καρδιά που κοσμεί το εξώφυλλο λιώνοντας, η ηχητική αυτή Ρώμη είναι ένα προϊόν αγάπης για τη μουσική περιβολή των 1960s σπαγγέτι γουέστερν του Σέρτζιο Λεόνε. Ένα μελωδικό σημείο αναφοράς στα soundtrack εκείνων των ταινιών, με μια δόση σύγχρονης τραγουδοποιίας ως εξισορροπιστικό στοιχείο με το σήμερα.
Άγγελος Γεωργιόπουλος
07. Nicolas Jaar: Space Is Only Noise [Circus Company]
Ο Nicolas Jaar μπορεί να μην ακούγεται τόσο ώριμος όσο οι επιρροές του, αυτό δεν έχει όμως τόση σημασία στη δεδομένη στιγμή. Πιο σημαντικό είναι ότι έχει καταφέρει να ορίσει τον χώρο του μέσα από την τεχνική και την ποιότητα του ήχου του. Το ότι αυτή η ποιότητα μπορεί να ξαφνιάζει αλλά ταυτόχρονα να ηχεί τόσο γνώριμη έχει να κάνει με το ότι προέρχεται όχι απλώς από μελέτη πάνω στα μέσα που διαθέτει, αλλά από διάθεση να καταλάβει σε τι ψυχισμό αυτά αναφέρονται και μορφοποιούνται. Έπειτα όμως, δεν ικανοποιεί τις ανάγκες που αντιλαμβάνεται με άμεσο τρόπο –έτσι θα κατέληγε σε μάρκετινγκ. Αντίθετα, προσπαθεί να βρει και να κινητοποιήσει τα κατάλληλα συναισθηματικά σημεία, ώστε να ξαναθέσει το ζήτημα σε χώρο που θεωρεί πιο κατάλληλο.
Θέμης Πέλλας
06. Lou Reed & Metallica: Lulu [Universal]
Τη λέξη υποβλητικό θα τη γευτείτε με το Lulu. Και τη λέξη δύναμη θα τη νιώσετε. Μιλάμε για rock ‘n’ roll στα καλύτερά του: σύγχρονο, εκμαυλιστικό και παιγμένο με κοχόνες, από ένα συγκρότημα που ξέρει για ποιο λόγο κάνει ό,τι κάνει, δίπλα σε μεγάλες διάρκειες και στις ελεγείες του Reed στη φωνή και στους στίχους. Για να μη μιλήσω για το λυρικό τελείωμα του άλμπουμ, όπου η ισοτονία πήγε πρίμα βίστα αφήνοντάς με άφωνο. Αυτός είναι λοιπόν ένας παλικαρίσιος δίσκος, ο οποίος δεν ξεχωρίζει μόνο για την τολμηρότητά του αλλά κυρίως για τις δυναμικές του.
Στυλιανός Τζιρίτας
05. Bon Iver: Bon Iver [Jagjaguwar]
Με αλάνθαστη πυξίδα τις ασυνήθιστα ζεστές φωνές, ο Bon Iver μας ταξιδεύει στην αμερικανική ενδοχώρα. Οι συνοδοιπόροι του, οι πανέξυπνα συνετές ενορχηστρώσεις και μια εκλεπτυσμένη παραγωγή σε κρατούν ακούραστο, πρόθυμο να τον ακολουθήσεις ως το τέλος. Η πληθώρα οργάνων δεν αποπροσανατολίζει, αφού η διαχείρισή της γίνεται με τη φειδώ που μαεστρικά επιβάλλει ο οδηγός αυτού του μοναδικού νεο-φόλκ ταξιδιού: η ανθρώπινη φωνή.
Βασίλης Τσιγκρής
04. Grails: Deep Politics [Temporary Residence]
Ο επαναπροσδιορισμός της έννοιας της ψυχεδέλειας ήταν πάντοτε ψηλά στις προτεραιότητες των Grails, με τούτο εδώ όμως το άλμπουμ πηγαίνουν ένα βήμα παραπέρα. Καθηλωτικό και σχετικά λιτό μέσα στον εκφραστικό του πλούτο, το Deep Politics αντανακλά την ωριμότερη περίοδο μίας εξαιρετικής μπάντας. Πιο εσωστρεφές μα και πιο διεισδυτικό από τους προκατόχους του, μεγαλώνει μέσα σου όσο περισσότερο το ακούς και τελικώς σου προσφέρει ένα διαγαλαξιακό ταξίδι στο κοσμικό/ψυχεδελικό υπερπέραν. Κλείστε τα φώτα, βάλτε το “I Led Three Lives”, αφήστε τον μικρόκοσμό του να κάνει κατάληψη στον χώρο και θα καταλάβετε…
Βαγγέλης Πούλιος
03. Kate Bush: 50 Words For Snow [Fish People/EMI]
Το μόλις δεύτερο αυθεντικό μπουκέτο τραγουδιών της κατά τη διάρκεια των τελευταίων 17 ετών, προσιδιάζει σε καταστάσεις χειμερίας νάρκης. Η δε εποχικότητα υπηρετεί εδώ το διεγερτικά αφηρημένο: επικαλείται δοξασίες, αφηγείται μύθους, ζωοποιεί το ασώματο παιανίζοντας με το Γιέτι και αγκαλιάζοντας στοιχειά του χειμώνα. Αυτή η «εξώθερμη» χημική αντίδραση αλλόκοτων συνθέσεων, απρόσμενων συνεργασιών, φιλοδοξίας μα και προσβασιμότητας παράγει μια τολμηρή όσο και οικεία 65λεπτη συνάρθρωση ιδεών, που ελάχιστοι στο ποπ στερέωμα δύνανται να παράξουν και ακόμα λιγότεροι να εκθέσουν• όμοια με το κουκούλι ενός ονειρικού –όχι ονειρεμένου κόσμου, ο οποίος αρνείται πεισματικά να παλιοκαιρίσει.
Ζαννής Βούλγαρης
02. Radiohead: The King Of Limbs [ανεξάρτητη έκδοση]
Μα κι ο ήχος! Κυρίως αυτός δηλαδή. Τα παλαμάκια στη ρυθμική ανοικοδόμηση του “Lotus Flower”, το σούρσιμο που οδηγεί στα κουπλέ του, το ισοκράτημα της ανάσας στις αποκλιμακώσεις του “Morning Mr. Magpie”, το χθόνιο μέτρημα στο “Give Up The Ghost”. Συν, βέβαια, το συνολικό ρυθμολογικό στήσιμο του άλμπουμ ως σύλληψη. Οι μπαγκέτες του Selway, έτσι όπως λεπτολογούν στα μήκη και τα πλάτη του kit του. Οι φουλ προγραμματισμένες ρυθμικές λεπτομέρειες (σταθερός αρωγός το πι σι, οι δείκτες με κατεύθυνση προς τα σύγχρονα τέκνα του σε L.A., Βερολίνο, Λονδίνο). Ακόμα κι οι ίδιες οι κιθάρες, που πολλές φορές λειτουργούν με τη λογική της ρυθμικής ανάδειξης, αντί μ' εκείνη της μελωδικής υποστήριξης. Η μελωδία επικοινωνείται κατά κύριο λόγο δια της πασίγνωστης φωνής. Είναι ωραίοι οι Radiohead του The King Of Limbs. Μετά από πολύ καιρό, είναι ωραίοι.
Διονύσης Κοτταρίδης
01. PJ Harvey: Let England Shake [Island/Universal]
Γράφοντας πρώτα το στιχουργικό περιεχόμενο για το νέο της πόνημα και επιλέγοντας ως γενεσιουργό περιβάλλον μια απομακρυσμένη εκκλησία του 19ου αιώνα στην αγγλική ύπαιθρο, η Harvey έθεσε τις κατάλληλες βάσεις για ένα κόνσεπτ άλμπουμ αφιερωμένο στην πατρίδα της. Μια ωδή σε χαμένα ιδανικά, με πατριωτική ευαισθησία και με μια στοιχειωμένη ερμηνεία να δημιουργεί ένα ομιχλώδες ηχοτοπίο και με πνευστά, έγχορδα και πιάνο να σιγοντάρουν μελωδικά τις βασικές ρυθμικές συνθέσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το πρώτο και ομώνυμο τραγούδι του δίσκου, το οποίο καλεί την Αγγλία να τρανταχτεί ενόσω η Δύση κοιμάται. Τα συστατικά; Autoharp αντί κιθάρας ως βασικός εξοπλισμός, με σκοπό να επιτευχθεί ένας πιο folk χαρακτήρας και πινελιές από ξυλόφωνο στην κεντρική μελωδική άτρακτο, ενόσω η φωνή της Harvey συνεχίζει από εκεί που μας άφησε το 2007, ξεπερνώντας για τα καλά τα πιο τραχιά, δυναμικά χαρακτηριστικά της.
Άγγελος Γεωργιόπουλος
+ τα 5 άλμπουμ που έμειναν εκτός 20άδας
21. MOGWAI: Hardcore Will Never Die, But You Will [Rock Action/EMI]
22. FLEET FOXES: Helplessness Blues [Bella Union]
23. HAUNTED: Unseen [Century Media]
24. ZOMBY: Dedication [4AD]
25. BLACK KEYS: El Camino [Nonesuch]
