ΜΕΡΟΣ 1: ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ PHIL LYNOTT
Καθώς το αεροπλάνο ετοιμαζόταν για προσγείωση, έβλεπα τα ανακουφισμένα πρόσωπα των Ιρλανδών γύρω μου και σκεφτόμουν ότι έτσι πρέπει να είμαι κι εγώ όποτε γυρίζω στην Ελλάδα. Η διαφορά είναι ότι εγώ συνήθως χαίρομαι γιατί επιστρέφω στον ήλιο, ενώ αυτοί επέστρεφαν στο συννεφιασμένο Δουβλίνο και το συνηθισμένο ψιλόβροχο που ονομάζουν καλοκαίρι.
Στο αεροδρόμιο αγόρασα τα μουσικά περιοδικά και ανάμεσά τους το Hot Press, το μοναδικό (από κάθε άποψη) ιρλανδικό, το οποίο με φτιάχνει κάθε φορά που το διαβάζω. Μετά την έκπληξή μου για την αναφορά στο «χαμένο» άλμπουμ του Rory Gallagher στο πρωτοσέλιδο, στην σελίδα 16 βρίσκω ένα ανεπάντεχο νέο: στο Stephen’s Green Shopping Centre, η έκθεση Phillip Lynott: Still In Love With You παρατάθηκε μέχρι τις 12 Ιουνίου, ενώ το πρωϊνό της ογδόης η Philomena Lynott –η μητέρα του Phil– θα ήταν παρούσα για να υπογράψει αντίτυπα του βιβλίου της My Boy!
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, να αναφέρω ότι γενικά απεχθάνομαι τα διάφορα κοράκια τα οποία τρέφονται από τις σάρκες διασημοτήτων, είτε πρόκειται για μέλη των οικογενειών τους, είτε για σκανδαλοθήρες δημοσιογράφους ή για το αηδιαστικό υβρίδιο που λέγεται «είμαι-γνωστός-διάσημων-νεκρών» και η οποιαδήποτε επιστημονική έρευνα θα το κατέτασσε στη συνομοταξία της ύαινας. Εδώ έχουμε κάτι το τελείως διαφορετικό, γιατί από τη μια το Hot Press δεν στηρίζει βαμπιρικές εκδηλώσεις και από την άλλη, διαβάζοντας το My Boy πριν από χρόνια, ευχόμουν να υπήρχαν σε κυκλοφορία περισσότερα βιβλία σαν αυτό. Στο πρώτο μισό του, η Philomena αναφέρεται στον αγώνα που έκανε για να κρατήσει τον νεαρό Phil –έναν αγώνα ενάντια στο ιρλανδικό κράτος και στους παπάδες, οι οποίοι ήθελαν να στείλουν το μωρό σε ίδρυμα. Ο πραγματικά συγκινητικός της αγώνας είχε αίσιο τέλος, παρά τις αντιξοότητες, μόνο που τότε έπρεπε να αναθρέψει ένα μαύρο παιδί σε μια αποκλειστικά λευκή κοινωνία... Ο ίδιος ο Phil Lynott, μεταγενέστερα, θα έλεγε ότι κατά κάποιον τρόπο ήταν τυχερός γιατί, όντας ο μοναδικός μαύρος στο Δουβλίνο, οι συνομήλικοί του (αλλά και οι μεγαλύτεροι) τον αντιμετώπιζαν περισσότερο με περιέργεια παρά με ρατσιστική διάθεση.
Στην έκθεση λοιπόν, στις 8 Ιουνίου, παρατήρησα ότι η κυρία Philomena δείχνει μια χαρά, παρά τα ογδόντα της χρόνια. Προσπαθεί να μιλήσει με όλους τους φαν και η ηλικία της φαίνεται μόνο όταν παρακαλεί να μιλούν λίγο πιο δυνατά γιατί δυσκολεύεται να ακούσει. Η υπογραφή αυτογράφων και τα συνεχή φλας των φωτογραφικών μηχανών αποθαρρύνουν την ελπίδα για μια μικρή, έστω, συνέντευξη κι έτσι ξεκινάμε την περιήγηση. Ρωτάμε αν μπορούμε να φωτογραφήσουμε και, ενώ παίρνουμε θετική απάντηση, μας παρακαλούν να αποφύγουμε τις φωτό στην πρώτη αίθουσα, καθώς περιέχει προσωπικά αντικείμενα. Στην είσοδο καταλαβαίνουμε. Γράμματα του Phil Lynott στη μητέρα του, στίχοι από τα τραγούδια του γραμμένοι πρόχειρα, μέχρι και το έγγραφο της confirmation των Καθολικών από την εκκλησία της Αγίας Αγνής στο Crumlin βρίσκουμε εδώ –και σεβόμαστε βέβαια την επιθυμία της κυρίας Lynott.
Από εκεί και πέρα η έκθεση είναι η χαρά του φαν! Από το γενεαλογικό δέντρο των Thin Lizzy και τις αφίσες από διάφορες συναυλίες τους ανά την υφήλιο (προσέξτε την αφίσα όπου οι Lizzy παίζουν το 1981 στην Ιρλανδία με support τους U2!), μέχρι τα πρωτότυπα σχέδια για τα εξώφυλλα των άλμπουμ τους δια χειρός Jim Fitzpatrick (ανάμεσα στα άλλα, είναι υπεύθυνος για τον καλλιτεχνικό σχεδιασμό της πασίγνωστης φωτό του Τσε Γκεβάρα) και τα σιγκλάκια του συγκροτήματος. Ένα δωμάτιο έχει μετατραπεί σε αίθουσα προβολής, όπου μπορείς να δεις ντοκιμαντέρ για τη ζωή του Lynott, ενώ οι τοίχοι είναι διακοσμημένοι με φωτό διάσημων μουσικών, οι οποίοι περιγράφουν με λίγα λόγια τη γνώμη τους για τους Thin Lizzy. Σε μια άλλη αίθουσα βλέπουμε τα μπάσα και τις κιθάρες που χρησιμοποίησε ο Lynott κι αλλού τα μπουφάν που φορούσαν οι roadies για την κάθε περιοδεία, καθώς και μερικά ακόμα προσωπικά αντικείμενα, όπως τα patches και τις κονκάρδες του.
Στο τέλος μένεις με την αίσθηση ότι, εάν η έκθεση εκτεινόταν σε δέκα ακόμη αίθουσες, πάλι ανικανοποίητος θα έμενε ο φαν, αν και το μεγάλο, ειλικρινές χαμόγελο της Philomena Lynott όταν μιλάει για το «αγόρι της» σε αποζημιώνει. Ένα αγόρι που έβαλε την Ιρλανδία στο χάρτη του ροκ, έζησε τρελή ζωή και πέθανε από τις συνέπειες μακροχρόνιας χρήσης ναρκωτικών πριν προλάβει, ίσως, να μας προσφέρει τραγούδια από την ώριμη πλευρά της ζωής –όπως κάνουν άλλοι συνομήλικοί του. Κάνοντας μια βόλτα μέχρι την Harry Street, με το όμορφο και προσιτό άγαλμα του Phil Lynott, επιβεβαιώνουμε την ύπαρξη χάσματος κουλτούρας ανάμεσα στους δύο λαούς, Έλληνες και Ιρλανδούς: γιατί δεν πιστεύω να πέρασε από το μυαλό ντόπιου πολιτικού ή δήμαρχου να στολίσει μια πλατεία με το άγαλμα του Παύλου Σιδηρόπουλου, για παράδειγμα.
ΜΕΡΟΣ 2: ΤΑ ΞΩΤΙΚΑ ΚΙ Ο ΣΕΞΠΗΡ
Το Project Arts Centre (39 East Sussex Street, Temple Bar, Dublin 2) βρίσκεται στην περιοχή του Temple Bar (κάτι σαν την Πλάκα χωρίς τα τσολιαδάκια). Πρόκειται για έναν πολυχώρος όπου μπορείς να δεις εκθέσεις φωτογραφίας, ζωγραφικής, χορό και θεατρικές παραστάσεις. Το χαρακτηριστικό του είναι η διαφορετική οπτική γωνία ή μια avant-guarde αντίληψη των τεχνών. Όταν λοιπόν πληροφορηθήκαμε ότι η παράσταση του Ονείρου Καλοκαιριάτικης Νύχτας από την Loose Canon Theatre Company σε σκηνοθεσία Jason Byrnes ήταν ενδιαφέρουσα, είπαμε να την επισκεφτούμε. Ο μεγάλος λευκός χώρος που αποτελούσε τη σκηνή με δύο μεγάλα τραπέζια γεμάτα μπουκάλια με ποτό, ένα πικάπ για βινύλια με ενισχυτή και ηχεία και τρία τεράστια σεντόνια αντί για τοίχους ήταν όλο κι’ όλο το σκηνικό. Και το ηχητικό σύστημα του θεάτρου –το οποίο έπαιζε εναλλάξ Zeppelin, Black Sabbath και Hendrix– βοήθησε να μας βάλει στην ατμόσφαιρα.
Έχοντας δει κινηματογραφικές μεταφορές –όπως π.χ. εκείνη του 1968 από τον Peter Hall– ήμουν επιφυλακτικός για την παράσταση, γιατί ο σεξπηρικός λόγος βγάζει δύσκολα το χαμόγελο. Ο Jason Byrnes όμως κατάφερε να μας κάνει να γελάσουμε αβίαστα, χωρίς να αλλάξει λέξη από το πρωτότυπο κείμενο: χρησιμοποιώντας μόνο τη ροή του λόγου με μικρές παύσεις και χωρίς περίτεχνα κοστούμια. Εκτός κι αν θεωρούμε κοστούμια τα t-shirts Dead Kennedys, Metallica και Black Sabbath τα οποία φορούσαν οι ηθοποιοί επί σκηνής! Η δε γιορτή των ξωτικών αποτελούνταν από χαρντροκάδικο ντιτζεϊλίκι με κατανάλωση αλκοόλ και τσιγάρων στη διάρκειά της. Η παρουσία κοινού από όλο το ηλικιακό φάσμα (με νεανική όμως πλειοψηφία), σε συνδυασμό με το φτηνό εισιτήριο, αποτελεί αισιόδοξο μήνυμα για τον πολιτισμό και είναι κάτι που το είδαμε γενικά αρκετές φορές στην παραμονή μας στην Ιρλανδία. Για να αναπαραστήσεις και το πιο «δύσκολο» έργο, δεν χρειάζεται λοιπόν να έχεις ούτε ακριβά σκηνικά, ούτε κοστούμια, παρά μόνο διάθεση και ευρηματικότητα.
Βγαίνοντας από την παράσταση και περπατώντας στα δρομάκια του Temple Bar, στην πιο κεντρική πλατεία της περιοχής πέσαμε επάνω σε μια πινακίδα – απόδειξη της ιρλανδικής ευρηματικότητας και χιούμορ, που μας καθοδηγούσε προς το…Leprechaun Museum! Σκεφτήκαμε ότι είμαστε τουρίστες, αλλά όχι και τόσο τουρίστες κι έτσι δεν πήγαμε.
ΜΕΡΟΣ 3: ΟΙ ΕΜΟ
Μια διαφορετική έκπληξη μας περίμενε σε μια μικρή εκδρομή λίγο έξω από το Δουβλίνο, δίνοντας απάντηση στο ερώτημα που τυραννάει την ελληνική κοινωνία εδώ και δύο χρόνια: «Μα που πήγαν και χάθηκαν όλοι οι Emo;». Η απάντηση είναι «στην Ιρλανδία», γιατί μόνο εκεί βρήκαν καθώς φαίνεται την υγειά τους.
Όπως είναι γνωστό, το είδος των Emo δεν ευδοκιμεί στα ηλιόλουστα νοτιοευρωπαϊκά κράτη, γιατί χρειάζεται τη σκοτεινιά και την αντάρα για να επέλθει το επιθυμητό ψυχοπλακωτικό αποτέλεσμα που παρατηρούσαμε όλοι ένα διάστημα στην πλατεία Συντάγματος. Με την απότομη εξαφάνισή τους οι επιστήμονες θεώρησαν ότι ο ελληνικός ήλιος δεν βοηθούσε στη διατήρηση και διαιώνιση του είδους, οπότε οι Emo απλά αφέθηκαν να σβήσουν, όπως και τόσα άλλα είδη τον περασμένο αιώνα. Η αλήθεια είναι όμως άλλη και την παρουσιάζουμε κατά αποκλειστικότητα στο Avopolis!
Οι Emo αποφάσισαν τη μαζική μετανάστευσή τους σε ιρλανδικό χωριουδάκι για να αποφύγουν την εξαφάνιση του είδους. Εκεί, κάτω από συνεχή συννεφιά και σπαστικό ψιλόβροχο, βρήκαν τις κατάλληλες συνθήκες αναπαραγωγής, παράτησαν τα skateboard (γιατί βαρέθηκαν να τρώνε τα μούτρα τους) και το έριξαν στις αγροτικές δουλειές, χωρίς να ξεχάσουν τον καλλιτέχνη που έκρυβαν επιμελώς μέσα τους –καθώς άνοιξαν και μαγαζιά με είδη χειροτεχνίας. Κάποιοι από εσάς, σίγουροι για την αλήθεια του επιστημονικού λόγου, ίσως και να μην μας πιστέψετε, αλλά ορκιζόμαστε στον τάφο του Buddy Holy ότι οι φωτό που παραθέτουμε ως αποδείξεις δεν είναι φωτοσοπιασμένες. Τσεκάραμε μάλιστα την περιοχή για να επιβεβαιώσουμε την παρουσία τους, όμως βγαίνουν μόνον τη νύχτα. Δεν μπορέσαμε επίσης να εντοπίσουμε την εκκλησία του αγίου-προστάτη τους, του Αϊ Λάϊνερ.
Όσοι πάντως από εσάς ενδιαφέρεστε να επισκεφτείτε το χωριό των Emo, μπορείτε να απευθυνθείτε στο Ιρλανδικό Υπουργείο Τουρισμού (Irish Tourist Board, http://www.discoverireland.ie/). Κι ελπίζουμε, όταν πάτε στην Ιρλανδία, να περάσετε τόσο καλά όσο εμείς...
