φωτογραφία 4: Θάνος Λαΐνας
Με το Bright New Darkness EP (2019) συμπληρώνετε 25 χρόνια, σε μια πορεία που περιέχει μακρές απουσίες, αλλά και αληθινούς θριάμβους σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Πώς αντιμετωπίζετε την πολυετή σας καριέρα, όταν κοιτάτε προς τα πίσω; Τι σκέφτεστε όταν αξιολογείτε αυτήν τη μεγάλη πλέον διαδρομή;
Η λέξη «καριέρα» είναι βαριά, με την έννοια ότι υποδηλώνει επαγγελματισμό, σχέδια, φιλοδοξίες και διάφορα τέτοια, που γενικά δεν μας χαρακτήρισαν ποτέ ως μπάντα. Άρα, κοιτώντας πίσω, βλέπουμε βασικά μια συλλογή ωραίων στιγμών που ζήσαμε, καθώς και ανθρώπους τους οποίους γνωρίσαμε και γνωρίζουμε ακόμα λόγω των Bokomolech.
Και τους δίσκους μας βέβαια, που ακόμα καμιά φορά μας εκπλήσσουν και μας αποκαλύπτουν πλευρές που στον καιρό τους είχαμε αγνοήσει ή υποτιμήσει.
Παραμείνατε όλα αυτά τα χρόνια indie, με την αληθινή σημασία της λέξης και όχι μόνο στο στυλ. Κάνατε σωστά που δεν συνεργαστήκατε με πολυεθνικό label ή που δεν φύγατε στο εξωτερικό; Αναλογίζεστε καμιά φορά αυτά τα «what if»;
Οι Bokomolech ξεκίνησαν έτσι κι αλλιώς σαν δημιουργική ενασχόληση και διέξοδος έκφρασης και εκτόνωσης κατά τη διάρκεια των σπουδών μας. Οπότε, ακόμα και το γεγονός ότι η μουσική μας κυκλοφόρησε δισκογραφικά, ήταν ήδη κάτι μεγάλο και εκτός προγράμματος για εμάς. Το ότι η φάση δεν προχώρησε ποτέ στο «επόμενο επίπεδο» –είτε αυτό σημαίνει την παρουσία μας στο εξωτερικό, είτε τη συνεργασία με μεγαλύτερα (εγχώρια ή ξένα) labels– είναι λογικό να αφήνει διάφορα «what ifs» να αιωρούνται.
Από την άλλη, όμως, δείχνει ότι για εμάς η μουσική ήταν, ενσυνείδητα κατά βάθος, αυτό που παραμένει μέχρι και σήμερα: το πιο δημιουργικό, ανιδιοτελές και διαχρονικό μας χόμπι.
Πώς ήταν αλήθεια η ατμόσφαιρα στις ηχογραφήσεις του Bright New Darkness; Ήταν προϊόν σκληρής και δύσκολης δουλειάς ή προέκυψε σχετικά εύκολα στο στούντιο;
Ως μπάντα δεν διακρινόμαστε γενικά για τη μεθοδική και εντατική δουλειά μας, ούτε καν κατά τα πρώτα χρόνια, όταν υπήρχε ταυτόχρονα άφθονος χρόνος και δημιουργικός οίστρος. Και ίσως αυτό να είναι και το μυστικό της μακροζωΐας του σχήματος... (γέλια)
Πάντως, τα κομμάτια του Bright New Darkness ήταν πολύ δουλεμένα σε βάθος χρόνου, οπότε μπήκαμε στο στούντιο καλά προετοιμασμένοι. Αυτό, σε συνδυασμό με τη φιλική μας σχέση με τον Coti K. και τη φιλόξενη ατμόσφαιρα του στούντιό του, έκαναν την ηχογράφηση του ΕΡ μια αβίαστη, ευχάριστη και γρήγορη διαδικασία. Από εκεί και πέρα, βέβαια, έγινε αρκετή λεπτοδουλειά στη μίξη, με πολλές ακροάσεις και ανταλλαγές ιδεών. Η οποία σε συνδυασμό με τα βαριά προγράμματα όλων μας ήταν αρκετά πιο κοπιαστική.
Είναι σαφές ότι έχετε ξεχωριστή σχέση αγάπης με ένα πολύ αφοσιωμένο κομμάτι μουσικόφιλων. Τι είναι αυτό που έκανε τη σχέση σας με το κοινό τόσο αληθινή και ακλόνητη;
Ίσως έχει να κάνει με τον γενικότερο τρόπο με τον οποίον λειτουργούμε ως μπάντα, που έχει εξελιχθεί σε τρόπο έκφρασης των Bokomolech συνολικά, χωρίς να ήταν και ποτέ ιδρυτική μας αρχή ή φιλοσοφία. Ένα έθος-ήθος, που προσιδιάζει στο πανκ μάλλον, το οποίο απλά προέκυψε και λειαίνει την απόσταση ανάμεσα σε εμάς και το «κοινό».
Εξάλλου κι εμείς κοινό είμαστε: μέλη μιας κοινότητας, κοινωνοί μιας μοιρασιάς που μας εμπνέει και μας δίνει κουράγιο. Και η οποία εξηγεί την παρεΐστικη ατμόσφαιρα που επικρατεί στις συναυλίες μας. Δεν είναι δηλαδή μόνο ότι η μουσική μας αρέσει στους φίλους μας, είναι και ότι γινόμαστε φίλοι με τον κόσμο που του αρέσει η μουσική μας. Είναι σαν να είμαστε φίλοι από πάντα, ήδη από πριν να γνωριστούμε.
Υπάρχουν σήμερα οι συνθήκες για ένα νέο συγκρότημα (σαν τους Bokomolech το 1993) να βρει το κοινό του;
Μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες, τα δεδομένα έχουν αλλάξει σε μεγάλο βαθμό. Οι νέες μπάντες έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε πιο εξελιγμένα μέσα παραγωγής, επικοινωνίας και προβολής, περισσότερες ευκαιρίες να ακουστούν και να γίνουν αντιληπτές από ένα εν δυνάμει αναρίθμητο κοινό· και, χάρη στα social media και το ίντερνετ, τη δυνατότητα να έχουν σε μεγάλο βαθμό τον έλεγχο στα χέρια τους.
Απ' την άλλη, αυτή η προσβασιμότητα είναι δίκοπο μαχαίρι: με την ίδια ευκολία που βρίσκουμε κάτι καλό να ακούσουμε σήμερα, αύριο το έχουμε ξεχάσει. Η υπερπληθώρα και η ταχύτητα των πληροφοριών μας έχουν κάνει νευρόσπαστα. Οπότε, τι μπορεί να διασωθεί; Ελπίζουμε η αγάπη γι' αυτό που κάνει κανείς, και η αλήθεια του.
Σε κομμάτια όπως το "Two Tiny Bodies" και το "A New Future", τα κιθαριστικά ξεσπάσματα και τα ψυχεδελικά riff είναι αληθινά εντυπωσιακά. Με ποιο σκεπτικό προσεγγίσατε την παραγωγή σε αυτά τα τραγούδια;
Η προσέγγιση ήταν ενιαία για το σύνολο του ΕP, αλλά αυτό μεταξύ άλλων σημαίνει την ανάδειξη του ιδιαίτερου χαρακτήρα του κάθε κομματιού ξεχωριστά. Μέσα σ' ένα τέτοιο πλαίσιο, ο Coti προσπάθησε να τονίσει ή να αναδείξει κάποια στοιχεία που έτσι κι αλλιώς υπήρχαν ή λάνθαναν στον τρόπο με τον οποίον παίζουμε τα τραγούδια ζωντανά.
Ποια είναι τα ακούματά σας αυτόν τον καιρό; Έχουν αλλάξει σε στυλ και ύφος, σε σχέση με όταν ξεκινούσε την καριέρα του το συγκρότημα;
Ναι, προφανώς! Δεν ήμασταν ποτέ «μονοθεματικοί» ακροατές έτσι κι αλλιώς, αλλά, όταν ξεκινούσαμε –και λόγω της εποχής, τότε– ήμασταν περισσότερο προσανατολισμένοι στις κιθάρες.
Τώρα, χωρίς να έχουμε «αποκηρύξει» τα τότε ακούσματά μας (κάθε άλλο!), τα έχουμε διευρύνει προς όλες σχεδόν τις κατευθύνσεις. Αν έπρεπε λοιπόν να δώσουμε έναν τίτλο, θα λέγαμε πως –παρά τις μεταξύ μας διαφορές– ακούμε σαφώς περισσότερη ηλεκτρονική μουσική. Κι αυτό ίσως ακούγεται και στο Bright New Darkness.
Πώς θα θέλατε να εισπράξει ο κόσμος τη νέα σας κυκλοφορία; Τι θέλετε ιδανικά να αποκομίσει από αυτήν τη δουλειά;
Το Bright New Darkness είναι ένας δίσκος με πολιτικό πρόσημο, αλλά επιπλέον έτυχε να κυκλοφορήσει σε μια συγκυρία που τον καθιστά ακόμα πιο επίκαιρο απ' όσο υπολογίζαμε αρχικά. Οπότε ιδανικά θα θέλαμε να αποτελέσει ερέθισμα για εμβάθυνση και προβληματισμό.
Αλλά, κυρίως, θα θέλαμε να συγκινήσει σ' ένα επίπεδο πιο βαθύ. Κι έτσι, ίσως να καταφέρει να δημιουργήσει «αντισώματα» απέναντι στο σκοτάδι που μας απειλεί, ατομικά και συλλογικά.
Τι επιφυλάσσει η νέα δεκαετία για τους Bokomolech;
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε το μέλλον, μπορούμε ωστόσο να οριοθετήσουμε τις επιθυμίες μας, σε κάποιον βαθμό. Και κυρίαρχη επιθυμία είναι να διατηρήσουμε, όσο περισσότερο γίνεται, τη διάθεση για νέες ανακαλύψεις, για συνθετική «έξαψη», για δημιουργικότητα και έκφραση.
{youtube}sc0sy8HJgmI{/youtube}
- Πληροφορίες
- Ανδρέας Κύρκος
Bokomolech: Με την ίδια ευκολία που βρίσκουμε κάτι καλό να ακούσουμε σήμερα, αύριο το έχουμε ξεχάσει...
Κι όμως, έχουν περάσει 25 χρόνια από την εποχή που ακούσαμε το εξαιρετικό τους ντεμπούτο. Ευτυχώς, όμως, το συγκρότημα δεν έχει δείξει το παραμικρό δείγμα κόπωσης και παραμένει συναρπαστικό, χάρη σε προσεγμένες δισκογραφικές κινήσεις. Σαν το ΕΡ Bright New Darkness με το οποίο επέστρεψαν πρόσφατα, δίνοντάς μας την ευκαιρία για μια χρήσιμη κουβέντα