Oddarrang - Hypermetros

Διαλέγοντας την ελληνική λέξη «υπέρμετρος» για τίτλο του νέου τους άλμπουμ, οι Φινλανδοί Oddarrang επιχειρούν να συνοψίσουν μια αισθητική επιλογή που οδηγεί τόσο το καινούριο πόνημα, όσο και τη μέχρι στιγμής πορεία: αγνοώντας ίσως ότι εμείς δίνουμε μάλλον αρνητικό περιεχόμενο σε όποιον βγαίνει εκτός μέτρου, ερμηνεύουν την έξοδο αυτή ως ένα είδος υπέρβασης άμεσα συγγενές με το δικό τους μουσικό όραμα.

Το όραμα αυτό έχει ρίζες σε όσους κατά τα '00s αιτήθηκαν τη διεύρυνση της τζαζ μέσω ενός ανοιχτού διαλόγου με το εναλλακτικό rock και με τα ηλεκτρονικά –άλλωστε και η καριέρα των Oddarrang ξεκίνησε στο μέσον αυτής ακριβώς της εποχής. Ενώ όμως αρκετοί εκείνης της «σχολής» προσκρούουν πλέον στα όρια των αναζήτησεών τους (ο νέος π.χ. δίσκος των Αμερικανών The Bad Plus, δείτε εδώ), οι Oddarrang διατηρούν τη φλόγα της όλης περιπέτειας, έχοντας συν τω χρόνω αποκτήσει μια απαράμιλλη διαύγεια στον τρόπο με τον οποίον αποτυπώνουν τις ιδέες τους.

Κατά τη διάρκεια των 43 (παρά κάτι) λεπτών του, το Hypermetros αλλάζει αρκετές φορές πρόσωπα και διαθέσεις, εντούτοις διακρίνεται από μια εκπληκτική αίσθηση ροής: οι Oddarrang έχουν εξελιχθεί σε μεγάλους μάστορες στο πώς βάζουν το ένα μέσα στο άλλο και στο πώς πάνε από εδώ, εκεί. Δεν εγγράφονται βέβαια σε κάποια πρωτοπορία, ούτε και κοινωνούν κάτι το αληθώς ρηξικέλευθο· παρά ταύτα κατορθώνουν και αποτυπώνουν ένα πολυσυλλεκτικό έργο με αίσθηση φρεσκάδας. Αν παραπατά κάπου, είναι μονάχα στο "Umi, το μόνο σημείο όπου νιώθεις το οικοδόμημα λίγο να ξεχειλώνει, καθώς διατρέχει 6 λεπτά διάρκειας.

Παίζουν όμως τζαζ οι Oddarrang στο Hypermetros; Είναι ένα ερώτημα που φαντάζομαι ότι έχει σημασία για το κοινό στο οποίο απευθύνεται η δισκογραφική τους (η Edition), όμως δεν απαντιέται εύκολα.

Υπάρχουν κομμάτια με αναμφίβολα τζαζ χαρακτήρα, ειδικά όπου οδηγεί το φανταστικό, εκφραστικότατο τρομπόνι του Ilmari Pohjola (αδερφός του διακεκριμένου Verneri Pohjola και γιος του Pekka Pohjola, ο οποίος συνδέθηκε με σπουδαίες στιγμές του φινλανδικού progressive rock). Σε άλλα όμως σημεία το πράγμα ξεφεύγει αισθητά, με τα synths π.χ. να παίρνουν εμφανώς το πάνω χέρι. Είναι λοιπόν πιο ακριβές να πούμε ότι οι Oddarrang εκκινούν από την τζαζ και επιστρέφουν σε αυτήν κατά το δοκούν, αφήνοντας στο μεταξύ τα ντραμς του «αρχηγού» Olavi Louhivuori, το τσέλο του Osmo Ikonen, την κιθάρα του Lasse Sakara και το μπάσο του Lasse Lindgren να εγγράψουν τις δικές τους τολμηρές τροχιές προς άλλες κατευθύνσεις, με την αρωγή των πανταχού παρόντων synths (παίζουν όλοι, πλην του Sakara).

Οι Φινλανδοί αποτυπώνονται έτσι ως αναζητητές του παράδοξου και του ασυνήθιστου και έρχονται στιγμές στο Hypermetros όπου πράγματι αγγίζουν το απόκοσμο ("Trichordon II: Klimakos) ή δείχνουν έτοιμοι να χαθούν σε ελλειπτικά μοτίβα με ηλεκτρονικό πρόσημο ("Blackstarr"). Παράλληλα, όμως, αποδεικνύουν και την αγάπη τους για σθεναρές μελωδίες με τζαζ ταυτότητα, σαν κι εκείνες λ.χ. που ξεπηδούν στο "Amber", στο "Ohlop" ή στο "15 Years" –μένοντας έτσι σε διακριτή απόσταση απ' όσους αντιλαμβάνονται την εξέλιξη του είδους μόνο μέσω του σκληρού αυτοσχεδιασμού. Το κάνουν μάλιστα διατηρώντας τη νυν συγκομιδή αμιγώς οργανική, σε αντίθεση με το άλμπουμ Agartha του 2016, όπου είχαν χρησιμοποιήσει φωνητικά για να κάνουν πιο εύληπτη αυτήν την πλευρά της δημιουργίας τους.

Με το 2019 να βρίσκεται πλέον σε κάποια απόσταση, κρίνεται ασφαλές να πούμε ότι το Hypermetros είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά που κακώς χάθηκε για το ευρύτερο κοινό, μένοντας «κλεισμένη» στις σημειώσεις του αμιγώς τζαζ Τύπου. Ο οποίος ναι μεν εκτίμησε πολλά στο φινλανδικό κουϊντέτο σε επίπεδο κριτικής, αλλά δεν φαίνεται να συμμερίστηκε τις διευρυμένες του ανησυχίες, με αποτέλεσμα να μην δούμε εν τέλει τον δίσκο στις εξειδικευμένες «λίστες της χρονιάς». Εφόσον εξακολουθούμε να δίνουμε σημασία σε τέτοιες λίστες, πάντως, πρόκειται για αδικία. Ίσως αναλάβει το μέλλον να τη διορθώσει.

{youtube}TrYDB9oBAfI{/youtube}