Ο ιπτάμενος Ολλανδός, μια από τις πιο δημοφιλείς παγκοσμίως όπερες του Ρίχαρντ Βάγκνερ, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο Ηρώδειο σε σκηνοθεσία του διάσημου Έλληνα σκηνοθέτη της όπερας Γιάννη Κόκκου, μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και με τη συμμετοχή Ελλήνων και ξένων μονωδών διεθνούς επιπέδου. Η όπερα ορόσημο του γερμανικού ρομαντισμού είναι η πρώτη καλοκαιρινή παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και σηματοδοτεί την πρώτη της συνεργασία με τον Γιάννη Κόκκο.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή συμμετέχει στην επέτειο για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Ρίχαρντ Βάγκνερ με την παρουσίαση του Ιπτάμενου Ολλανδού, του έργου που σηματοδότησε τη στροφή του συνθέτη σε νέες αξίες. Στον πυρήνα της όπερας βρίσκεται το θέμα της λύτρωσης ενός άντρα, του θαλασσοδαρμένου, καταραμένου Ολλανδού μέσα από την αιώνια πίστη που του υπόσχεται μία γυναίκα, η νεαρή Ζέντα. Ο Ιπτάμενος Ολλανδός θεωρείται ένα από τα κορυφαία έργα της γερμανικής όπερας όπου συναρπαστική μουσική τρομακτικής δύναμης, σκιαγραφεί τη δύναμη της φύσης, η οποία κυριαρχεί στο έργο, αλλά και των υπερφυσικών δυνάμεων, οι οποίες τελικά εξουδετερώνονται μέσα από την αγάπη. Ο Βάγκνερ, ο οποίος αποτελεί μοναδική περίπτωση ανάμεσα στους συνθέτες του 19ου αιώνα και εμβληματική μορφή του γερμανικού ρομαντισμού, καθώς η δράση και το δημιουργικό έργο του επηρέασαν βαθύτατα τη σκέψη, τα γράμματα και την τέχνη της δικής του και μεταγενέστερων εποχών, έγραψε τον Ολλανδό μετά το περιπετειώδες ταξίδι του από τη Ρίγα στο Λονδίνο το καλοκαίρι του 1839.
Η υπόθεση αφορά έναν ναυτικό, τον Ολλανδό, ο οποίος κατά τη διάρκεια τρομερής θύελλας ορκίστηκε στο Διάβολο ότι θα περνούσε οπωσδήποτε από ένα ακρωτήρι, ακόμα κι αν χρειαζόταν να ταξιδεύει για πάντα. Ο Διάβολος τον άκουσε και για την υπεροψία του, τον καταδίκασε να περιπλανιέται αενάως στις θάλασσες με το πλοίο του, το οποίο πιάνει στεριά κάθε επτά χρόνια. Ο Ολλανδός να λυτρωθεί από την κατάρα της διαρκούς περιπλάνησης μόνο εάν μία γυναίκα του ορκιστεί αιώνια πίστη. Η γυναίκα αυτή αποδεικνύεται η Ζέντα, η οποία έμοιαζε να περίμενε τον Ολλανδό από πάντα. Όταν ο όρκος της αμφισβητείται, η Ζέντα αποδεικνύει ότι θα παραμείνει πιστή μέχρι τον θάνατο πέφτοντας στη θάλασσα. Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ, το έργο του οποίου παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια του 2013 σε όλα τα λυρικά θέατρα του κόσμου, οραματίστηκε μια τέχνη πέρα από την ψυχαγωγία, με διδακτικό περιεχόμενο, στα πρότυπα του αρχαίου ελληνικού δράματος. Η πρωτοποριακή δομή των κειμένων του όσο, κυρίως, οι μουσικές του καινοτομίες (αρμονία, προσωδία, χρήση εξαγγελτικών θεμάτων κ.λπ.) υποχρέωσαν τους συναδέλφους του να ξαναδούν το σύνολο της μουσικής τέχνης με διαφορετική οπτική. Σημαντικότερα έργα του είναι Ο ιπτάμενος Ολλανδός (1843), Τάνχωυζερ (1845/61), Λόενγκριν (1850), Τριστάνος και Ιζόλδη (1864), Οι αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης (1867), Το Δαχτυλίδι του Νίμπελουνγκ (1876), Πάρσιφαλ (1882).
Ο Ιπτάμενος Ολλανδός είναι η πρώτη συνεργασία του Γιάννη Κόκκου με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Ο διεθνώς καταξιωμένος Έλληνας σκηνοθέτης της όπερας, με έδρα του το Παρίσι, δίνει μια πανανθρώπινη και διαχρονική διάσταση στον Ολλανδό, την ιστορία του οποίου θα παρακολουθήσουμε μέσα από τα μάτια της Ζέντας. Μέσα από τις έννοιες της ύβρεως, της λύτρωσης, του έρωτα, της αυτοκαταστροφής και του θανάτου, ο σκηνοθέτης επιχειρεί μια ανάγνωση υψηλής αισθητικής με ευθείες αναφορές στο αρχαίο ελληνικό δράμα. Ο Γιάννης Κόκκος έχει παρουσιάσει δουλειές του στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου από τη Σκάλα του Μιλάνου έως το Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου και από το Ρεάλ της Μαδρίτης έως την Όπερα της Βιέννης και το Μαριίνσκι, έχει συνεργαστεί με τους κορυφαίους μαέστρους (Αμπάντο, Μούτι, Γκάρντινερ, Μέτα κ.α.) ενώ έχει τιμηθεί με πληθώρα βραβείων για το έργο του. Την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής θα διευθύνει ένας από τους κορυφαίους Έλληνες αρχιμουσικούς, ο Λουκάς Καρυτινός, ο οποίος διηύθυνε το 1994 τον Ολλανδό στο θέατρο Ολύμπια. Τη Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Στο ρόλο του Ολλανδού ο περιζήτητος Γερμανός βαρύτονος Τόμας Γ. Μάγερ ο οποίος στην απόλυτη ακμή της καριέρας του το 2012 πρωταγωνίστησε στο βαγκνερικό Λόενγκριν στο φεστιβάλ του Μπάυροϊτ, ενώ έχει τραγουδήσει μεταξύ άλλων και στο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ, καθώς και σε Παρίσι, Βερολίνο, Μόναχο, Μιλάνο. Στον ρόλο της Ζέντας η Ζαν - Μισέλ Σαρμπονέ, η οποία θεωρείται μια από τις κορυφαίες ερμηνεύτριες του Γερμανικού ρεπερτορίου με εμφανίσεις σε θέατρα από το Παρίσι έως το Βερολίνο και από Σάλτσμπουργκ έως το Εδιμβούργο, τη Μαδρίτη και το Ντάλλας. Η Σαρμπονέ έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές για τις εμφανίσεις της σε όλο τον κόσμο: το Time Out του Λονδίνου έγραψε το 2012 ότι πρόκειται για «μια ερμηνεύτρια με φωνή και παρουσία πρώτης τάξεως» (Time Out London - Colin Anderson, 2012). Ο Ίαν Στόρεϋ, διακεκριμένος Βρετανός τενόρος ο οποίος έχει διαπρέψει στον ρόλου του Τριστάνου σε Σκάλα Μιλάνου, Βερολίνο, Ζυρίχη, Μπρέγκεντς, Βαρκελώνη, Ντίσελντορφ, θα ερμηνεύσει το ρόλο του Έρικ, ενώ το καστ συμπληρώνουν στο ρόλο του Ντάλαντ ο διεθνής Έλληνας μπάσος Δημήτρης Καβράκος (στη δεύτερη διανομή ο Γκρέγκορυ Φρανκ), στο ρόλο της Μαίρης η Ελισάβετ Κλονόβσκαγια, ενώ τον Τιμονιέρη του Ντάλαντ θα ερμηνεύσει ο Αντώνης Κορωναίος. Στην δεύτερη διανομή τον ρόλο του Ολλανδού ερμηνεύει ο Τόμας Γκατσέλι, ο οποίος πρόσφατα ερμήνευσε τον ίδιο ρόλο στην όπερα του Πεκίνου και του Μόντρεαλ.
Ο Ιπτάμενος Ολλανδός με μια ματιά
Ο συνθέτης / Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ γεννήθηκε στη Λειψία το 1813 την ίδια χρονιά με τον Τζουζέππε Βέρντι. Πέθανε στην Βενετία το 1883. Σημαντικότερα έργα του Ο ιπτάμενος Ολλανδός (1843), Τάνχωυζερ (1845/61), Λόενγκριν (1850), Τριστάνος και Ιζόλδη (1864), Οι αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης (1867), Το Δαχτυλίδι του Νίμπελουνγκ (1876), Πάρσιφαλ (1882). Το έργο / Ρομαντική όπερα σε τρεις πράξεις, ο Ιπτάμενος Ολλανδός βασίζεται σε ποιητικό κείμενο του ίδιου του συνθέτη. Σημαντικά στοιχεία αντλούνται από τη σατιρική νουβέλα του Χάινριχ Χάινε Από τα απομνημονεύματα του κυρίου Σναμπελεβόπσκι [1833] ενώ αποφασιστικής σημασίας υπήρξε η εμπειρία του Βάγκνερ κατά τη διάρκεια περιπετειώδους ταξιδιού με πλοίο από τη Ρίγα στο Λονδίνο, το καλοκαίρι του 1839. Πρεμιέρες / Ο Ιπτάμενος Ολλανδός πρωτοπαρουσιάστηκε στη Δρέσδη, στο Βασιλικό Θέατρο της Αυλής της Σαξονίας, στις 2 Ιανουαρίου 1843. Στο δραματολόγιο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, η οποία ιδρύθηκε το 1939/40 η όπερα προστέθηκε στις 3 Μαΐου 1952, οπότε παρουσιάστηκε στο Θέατρο Ολύμπια σε ελληνική μετάφραση του Μανώλη Καλομοίρη, μουσική διεύθυνση του Λεωνίδα Ζώρα και σκηνοθεσία του Ρενάτο Μόρντο. Τους κεντρικούς ρόλους απέδιδαν ο Δημήτρης Ευστρατίου (Ολλανδός), η Ναυσικά Γαλανού-Βουτυρά (Ζέντα), ο Αντώνης Δελένδας (Έρικ) και ο Πέτρος Χοΐδάς (Ντάλαντ).
_____________________________________________________________________
Ρίχαρντ Βάγκνερ [1813-1883], Ο ιπτάμενος Ολλανδός Richard Wagner, Der fliegende Holländer
Ωδείο Ηρώδου Αττικού ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ - ΝΕΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 7, 9, 11, 13 Ιουνίου 2013 / 21.00
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός Σκηνοθεσία - Σκηνικά - Κοστούμια: Γιάννης Κόκκος Δραματουργία: Αν Μπλανκάρ Βιντεοσκηνογραφία: Ερίκ Ντυραντώ Φωτισμοί: Μίχαελ Μπάουερ Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
ΔΙΑΝΟΜΗ: Ντάλαντ: Δημήτρης Καβράκος (7, 11/6) – Γκρέγκορυ Φρανκ (9, 13/6) Ζέντα: Ζαν - Μισέλ Σαρμπονέ Έρικ: Ίαν Στόρεϋ Μαίρη: Ελισάβετ Κλονόβσκαγια Τιμονιέρης του Ντάλαντ: Αντώνης Κορωναίος Ολλανδός: Τόμας Γ. Μάγερ (7, 11/6) – Τόμας Γκατσέλι (9, 13/6)
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
από τα Ταμεία τoυ ΘΕΑΤΡΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑ, Ακαδημίας 59-61, Αθήνα Τρίτη με Κυριακή 09.00–21.00 Δευτέρα 09.00-16.00 Τηλ. πωλήσεις 210 3662 100, 210 3612 461, 210 3643 725 & από τα ταμεία του Φεστιβάλ Αθηνών, Πανεπιστημίου 39, 105 64 Αθήνα Δευτέρα-Παρασκευή 8.30–16.00, Σάββατο 9.00–14.30 Τηλ. 210 3272 000
Ηλεκτρονική προπώληση: www.greekfestival.gr
Ώρα έναρξης παραστάσεων: 21.00
Τιμές εισιτηρίων: ΑΝΩ ΔΙΑΖΩΜΑ €25 ΖΩΝΗ Γ’ €45 ΖΩΝΗ Β’ €55 ΖΩΝΗ Α’ €60 ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΖΩΝΗ Β’ & Δ’ €85 ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΖΩΝΗ Γ’ €100 Φοιτητικό & παιδικό €15
ΟΜΑΔΙΚΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ Τηλ. 210 3711 342
