Αγαπημένο ομαδικό άθλημα της εργατικής τάξης σε κάθε γωνιά του κόσμου, το ποδόσφαιρο και η οπαδική κουλτούρα δεν θα μπορούσαν να μην έχουν εμπνεύσει μια σειρά από κινηματογραφικές ταινίες, μικρών και μεγάλων σκηνοθετών, στην προσπάθειά τους να αναπαραστήσουν τα συναισθήματα και τις τρελές ιστορίες που μπορεί να δημιουργήσει η στρογγυλή θεά. Ακολουθούν οι 12 αγαπημένες ποδοσφαιρικές ταινίες του Avopolis, για να τις απολαύσετε με το ξεκίνημα της ποδοσφαιρικής σεζόν.
Fever Pitch του David Evans (1997)
Βασισμένο στο ομώνυμο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Nick Hornby και σε διασκευασμένο σενάριο του ίδιου, το Fever Pitch επικεντρώνεται στη σεζόν 1988-1989, όταν η Arsenal στέφθηκε πρωταθλήτρια Α’ Εθνικής στην Αγγλία, και στον αντίκτυπο που είχε η σεζόν αυτή στην ερωτική ζωή του πρωταγωνιστή, Paul Ashworth, ενός καθηγητή δευτεροβάθμιας σε σχολείο του Νότιου Hertfordshire, που ερμηνεύει απολαυστικά ο Colin Firth. Στην ταινία εξιστορούνται και πραγματικά γεγονότα εκείνης της χρονιάς, όπως η νίκη της Arsenal με 2-0 έναντι των αντιπάλων της Liverpool, που της εξασφάλισε τον τίτλο, ενώ ο ίδιος ο Hornby εμφανίζεται σε ένα cameo ως προπονητής μιας σχολικής ομάδας ποδοσφαίρου. Η ταινία απέκτησε το δικό της remake το 2005, με τους Jimmy Fallon και Drew Barrymore στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
The Football Factory του Nick Love (2004)
Ακόμη μια ταινία της λίστας βασισμένη σε μυθιστόρημα, το Football Factory αποτελεί το κινηματογραφικό adaptation του ομώνυμου βιβλίου του John King. Ο Tommy (Danny Dyer), οργανωμένος hooligan της Chelsea, περνά τις μέρες και τις νύχτες του πίνοντας, κάνοντας ναρκωτικά και σεξ, αλλά και ρίχνοντας μπόλικο ξύλο, απογοητεύοντας διαρκώς τον παππού του (Dudley Sutton). Μέχρι που ένας καβγάς με hooligans της Tottenham θα του αλλάξει τη ζωή. Στην παραγωγή της ταινίας συμμετείχε η Rockstar Games, υπεύθυνη για παραγωγές βιντεοπαιχνιδιών όπως το Grand Theft Auto, ενώ το fanzine των φιλάθλων της Chelsea F.C., cfcuk, κυκλοφόρησε το 2004 ένα ειδικό τεύχος-αφιέρωμα για την ταινία.
Green Street (ή Green Street Hooligans) της Lexi Alexander (2005)
Ο Matt Buckner (Elijah Wood) είναι φοιτητής δημοσιογραφίας στο Harvard. Για κακή του τύχη όμως, θα αποβληθεί εξαιτίας της ανακάλυψης της κοκαΐνης του συγκατοίκου του από τις πανεπιστημιακές αρχές. Σύντομα, θα βρεθεί σε συγγενείς του στο Λονδίνο, όπου θα μυηθεί στον βίαιο κόσμο του χουλιγκανισμού μέσα από την ένταξή του σε μια ομάδα οπαδών της West Ham. Η ταινία πήρε το όνομά της από την Green Street στο Newham του Λονδίνου, όπου βρισκόταν το γήπεδο της West Ham, Upton Park. Παρά τις μέτριες κριτικές που εισέπραξε, σήμερα θεωρείται cult favourite του είδους, ενώ επακολούθησαν δύο sequels, το Green Street 2: Stand Your Ground και το Green Street 3: Never Back Down.
United του James Strong (2011)
Βασισμένο στην πραγματική ιστορία των Busby Babes της Manchester United και στις συνέπειες του τραγικού αεροπορικού δυστυχήματος του Μονάχου το 1958, το United είναι μια Βρετανική τηλεταινία σε σκηνοθεσία James Strong και σε σενάριο Chris Chibnall. Η ταινία επικεντρώνεται στις εμπειρίες του βοηθού προπονητή Jimmy Murphy, με τον David Tennant εξαιρετικό στον ρόλο του, και του Sir Bobby Charlton, τον ρόλο του οποίου υποδύεται ο Jack O’Connell. Το United προβλήθηκε στο τηλεοπτικό κανάλι BBC Two, ενώ τη μουσική του υπογράφει ο Clint Mansell.
The Arsenal Stadium Mystery του Thorold Dickinson (1939)
https://www.youtube.com/watch?v=QmX4BJGcEp8
Μια από τις πρώτες ταινίες όλων των εποχών όπου το ποδόσφαιρο παίζει κεντρικό ρόλο, το Arsenal Stadium Mystery του Thorold Dickinson γυρίστηκε στα Denham Film Studios της Αγγλίας, αλλά και στο πραγματικό γήπεδο της Arsenal. Η ταινία είναι μια διασκευή του ομώνυμου βιβλίου του Leonard Gribble, ενώ σε αυτήν παρακολουθούμε την προσπάθεια εξιχνίασης του μυστηρίου του θανάτου ενός ποδοσφαιριστή των Trojans κατά τη διάρκεια ενός αγώνα τους με την Arsenal. Ο ντετέκτιβ Slade (Leslie Banks) θα κληθεί να αναλάβει δράση όταν θα γίνει γνωστό ότι ο θάνατος του ποδοσφαιριστή προέκυψε από δηλητήριο. Στην ταινία περιλαμβάνονται πλάνα από τον τελευταίο ποδοσφαιρικό αγώνα που έδωσε η Arsenal προτού ξεσπάσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
The Fix του Paul Greengrass (1997)
Γυρισμένο το 1997, το Fix του Paul Greengrass αφηγείται την ιστορία του σκανδάλου που ξέσπασε στη Βρετανία το 1964, όταν επαγγελματίες ποδοσφαιριστές φυλακίστηκαν και αποβλήθηκαν δια βίου από το ποδόσφαιρο εξαιτίας της εμπλοκής τους σε στημένα παιχνίδια. Στο ρόλο του Mike Gabbert, του δημοσιογράφου της Sunday People που ανέλαβε τις έρευνες γύρω από την υπόθεση, ο εξαιρετικός Steve Coogan. Παρά το γεγονός ότι η ταινία είναι βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, πολλές λεπτομέρειες αλλά και χαρακτήρες της είναι αποτέλεσμα μυθοπλασίας.
Bend It Like Beckham της Gurinder Chadha (2002)
Η ξεκαρδιστική ιστορία δύο 18χρονων κοριτσιών με μεγάλη αγάπη για το ποδόσφαιρο, που σε πείσμα των συντηρητικών τους οικογενειών θα κάνουν τα πάντα για να ακολουθήσουν μια επιτυχημένη καριέρα σε αυτό. Η ταινία-φαινόμενο που έκανε γνωστή την Keira Knightley, με τίτλο δανεισμένο από τι άλλο, από τα διάσημα ποδοσφαιρικά κόλπα του David Beckham που οι πρωταγωνίστριες Jess και Jules προσπαθούσαν διακαώς να αντιγράψουν. Το Bend It Like Beckham είναι η football-related ταινία με τα μεγαλύτερα έσοδα στο Box Office όλων των εποχών, ενώ διασκευάστηκε και σε ένα θεατρικό μιούζικαλ το 2015.
There’s Only One Jimmy Grimble του John Hay (2000)
https://www.youtube.com/watch?v=AMFLo4NfgnY
Ο Jimmy Grimble είναι ένας 15χρονος πιτσιρικάς, το όνειρο του οποίου δεν είναι άλλο από το να παίξει μια μέρα για την αγαπημένη του ομάδα, την Manchester City. Ταυτόχρονα έχει να αντιμετωπίσει τον σχολικό του bully, “Gorgeous” Gordon, την μητέρα του, και το crush του, που ενώ της αρέσει, δεν φαίνεται να τα καταφέρνει πολύ καλά στην μεταξύ τους επικοινωνία. Η τύχη του θα αλλάξει όταν μια ηλικιωμένη γυναίκα του χαρίσει ένα ζευγάρι παπούτσια που ανήκαν κάποτε σε έναν κορυφαίο παίκτη της Man City.
Looking For Eric του Ken Loach (2009)
Ο Eric Bishop είναι ένας ταχυδρόμος και φανατικός ποδοσφαιρόφιλος στην ταινία του Ken Loach, Looking For Eric, η ζωή του οποίου βρίσκεται σε κατάσταση κρίσης, ενώ ο ίδιος είναι αυτοκτονικός, μη μπορώντας να διαχειριστεί τα λάθη του παρελθόντος αλλά και τη σημερινή κατάσταση των πραγμάτων. Όλα αυτά θα αλλάξουν όταν μια μέρα, έχοντας καταναλώσει μερικά τσιγάρα κλεμμένα από τον θετό του γιο, ο Eric Cantona τον επισκέπτεται μέσα στις παραισθήσεις του, δίνοντάς του τις απαραίτητες συμβουλές ζωής. Στον ρόλο του Cantona ο ίδιος ο Eric Cantona. Αρκετά μακριά από το ρεύμα του βρετανικού ρεαλισμού που υπηρετεί με μαεστρία ο Loach στις ταινίες του, το Looking For Eric συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ των Καννών. Το σενάριο της ταινίας κυκλοφορεί επίσης σε βιβλίο, μαζί με έξτρα σκηνές, φωτογραφικό υλικό και κείμενα των Eric Cantona, Ken Loach και άλλων.
Offside του Jafar Panahi (2006)
https://www.youtube.com/watch?v=D4y1aefww2Y
Εμπνευσμένη από την πραγματική ιστορία της Ιρανής κόρης του Jafar Panahi που αποφάσισε κάποτε να παρακολουθήσει έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, παρότι αυτό απαγορεύεται στη χώρα της στις γυναίκες, η ταινία Offside παρακολουθεί την προσπάθεια μιας ομάδας κοριτσιών στο Ιράν να παρακολουθήσουν έναν αγώνα του Παγκοσμίου Κυπέλου. Η ταινία γυρίστηκε στο Ιράν, όπου όμως δεν προβλήθηκε ποτέ λόγω της σχετικής νομοθεσίας, ενώ κέρδισε την Αργυρή Άρκτο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου το 2006, έχοντας προβληθεί επίσης στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο και της Νέας Υόρκης.
Escape To Victory του John Huston (1981)
Γυρισμένο το 1981 ως συμπαραγωγή Αμερικής, Βρετανίας και Ιταλίας, το Escape To Victory αποτελεί όχι μόνο μια ποδοσφαιρική, αλλά και πολεμική ταινία, με θέμα την ιστορία μιας ομάδας αιχμαλώτων πολέμου σε ένα Γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, όπου προπονούνται στο ποδόσφαιρο για να αντιμετωπίσουν σε έναν αγώνα μια Γερμανική ομάδα. Με τους Sylvester Stallone, Michael Caine και Max von Sydow στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, στο Escape To Victory παρελαύνουν επίσης δεκάδες επαγγελματίες ποδοσφαιριστές, όπως οι Bobby Moore, Osvaldo Ardiles, Kazimierz Deyna, Paul Van Himst, Mike Summerbee, Hallvar Thoresen, Werner Roth και ο Pelé. Με το Leningrad Symphony του Dmitri Shostakovich να κυριαρχεί ως μουσική επένδυση σε αυτήν, η ταινία συμμετείχε στο 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας.
The Damned United του Tom Hooper (2009)
Βασισμένη στο ομώνυμο best seller του David Peace, η Damned United είναι εμπνευσμένη (αν και όχι απόλυτα ακριβής) από την ιστορία του Brian Clough, πρώην προπονητή της… καταραμένης Leeds United το 1974, όταν ο ίδιος ανέλαβε την ομάδα σαν αντικαταστάτης του προηγούμενου προπονητή της, Don Revie, που αποχώρησε από αυτήν για να σώσει τη χαμένη τιμή της Εθνικής Αγγλίας. Η ταινία επρόκειτο να σκηνοθετηθεί αρχικά από τον Stephen Frears, που αποσύρθηκε όμως από το project. Στον ρόλο του Brian Clough, ο εξαιρετικός Michael Sheen, στην καλύτερη ποδοσφαιρική ταινία της λίστας, για την καλύτερη ποδοσφαιρική ομάδα της Αγγλίας.