Όλα, βέβαια, ξεκινούν από το 1922. Καταστροφή, διωγμός, και η Ευτυχία ξεριζώνεται βίαια, μαζί με τη μητέρα και τις δύο κόρες της. Προορισμός η Αθήνα και ένας σύζυγος που εγγυάται ασφάλεια, αλλά είναι υπερβολικά χλιαρός για να τη συγκινήσει.
Ό,τι δεν τη συγκινεί και δεν την τραντάζει, η Ευτυχία το αφήνει. Διεκδικεί διαζύγιο, αναγκάζεται να διαλέξει κόρη, γίνεται ηθοποιός, ερωτεύεται και μετά ερωτεύεται ξανά. Το κόστος δεν τη νοιάζει, ούτε η άποψη του ανδροκρατούμενου κόσμου για εκείνη. Με τον τρόπο της, είναι μια πρώιμη φεμινίστρια· αλλά, όπως φαίνεται ξεκάθαρα μέσα από τον φακό του Άγγελου Φραντζή, αν της το έλεγε κάποτε κανείς, θα ανασήκωνε τους ώμους αδιάφορα και θα άναβε ένα ακόμα τσιγάρο. Η Ευτυχία δεν ενδιαφέρεται για ταμπέλες, γνώμες και επαίνους. Δεν νοιάζεται καν για τον τίτλο της στιχουργού, που από ένα σημείο και μετά θα την ακολουθεί μέχρι το τέλος της ζωής της. Η τέχνη της βγαίνει αβίαστα, με μόνο στόχο να πληρώνει τα ατελείωτα χρέη της. Πολλά από τα τραγούδια της κυκλοφορούν μέχρι σήμερα ορφανά.
Καπνίζει ασταμάτητα. Όταν πρωταγωνιστεί στα μπουλούκια, όταν φλερτάρει με τον διανοούμενο αστυνομικό που θα κερδίσει τελειωτικά την καρδιά της, όταν τσακώνεται με τις κόρες της για τις επιλογές τους, όταν σημειώνει πυρετωδώς τους στίχους των ωραιότερων ελληνικών τραγουδιών που γράφτηκαν ποτέ πάνω σε πακέτα τσιγάρων, όταν γιορτάζει, όταν θρηνεί, όταν χαρτοπαίζει. Τα πάθη της τη χαρακτηρίζουν, τρέφονται σαν θηρία από την ίδια της τη δημιουργία, αλλά παρασύρεται σε αυτά από επιλογή.
Με την Ευτυχία ο Άγγελος Φραντζής κάνει mainstream σινεμά και το στοίχημα βγαίνει. Η ιστορία που αφηγείται άντλησε στοιχεία από το υλικό της εγγονής της Παπαγιαννοπούλου, Ρέας Μανέλη, και στηρίχθηκε στο σενάριο της Κατερίνας Μπέη. Η ταινία του χωρίζεται στα δύο. Το πρώτο μέρος μας πληροφορεί για τις καταστάσεις και τα πρόσωπα που καθόρισαν την αθυρόστομη, τολμηρή ηρωίδα του και σκιαγραφεί, με αδρές γραμμές, τον επαναστατικό της χαρακτήρα. Το δεύτερο εστιάζει στις απώλειες και στα κόστη. Το εύρημα που δένει όλα τα υλικά είναι μια τιμητική εκδήλωση, στη διάρκεια της οποίας η ηλικιωμένη (πλέον) στιχουργός συνδέει τα τραγούδια της με τα γεγονότα και τους ανθρώπους που την ενέπνευσαν να τα γράψει.
Δεν είναι πρωτότυπο, αλλά εξυπηρετεί την αφήγηση και δίνει στον θεατή την ευκαιρία να συνειδητοποιήσει πόσα από τα πασίγνωστα κομμάτια που τραγούδησαν ο Στράτος Διονυσίου, η Σωτηρία Μπέλλου, ο Στέλιος Καζαντζίδης, η Μαρινέλλα, η Βίκυ Μοσχολιού, η Μελίνα Μερκούρη, ο Γιώργος Ζαμπέτας, η Μαίρη Λίντα, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και ο Σταμάτης Κόκοτας πάτησαν σε δικούς της στίχους. Πίσω από την Ευτυχία οι εποχές περνούν (όπως και διάφορες προσωπικότητες της εποχής, από τη Ρένα Βλαχοπούλου μέχρι τον Μανώλη Χιώτη, τον Βασίλη Τσιτσάνη και τον Μάνο Χατζιδάκι), αλλά η Ιστορία αποτελεί απλώς το φόντο: δεν εμπλουτίζει ουσιαστικά το στόρι. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί αδυναμία, όμως το πρόσωπο της ηρωίδας, που κυριαρχεί στα περισσότερα πλάνα, λειτουργεί εξισορροπιστικά. Είναι απλώς αδύνατο να πάρεις τα μάτια σου από πάνω του, είτε του δίνει ζωή η Κάτια Γκουλιώνη, είτε η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη.
Το κάστινγκ της ταινίας, με ελάχιστες παραφωνίες στους guests, είναι το βασικό της ατού. Αναγκαστικά εστιάζεις βέβαια στις δύο πρωταγωνίστριες, που υποδύονται την Παπαγιαννοπούλου σε νεαρή και ώριμη ηλικία αντίστοιχα. Η Γκουλιώνη, μια ηθοποιός με έντονο προσωπικό στίγμα, είναι κοφτερή, αψιά, κυνικά αστεία, καυτερή. Δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη επιλογή για το πορτρέτο μιας τόσο ξεχωριστής γυναίκας. Τόσο απλά.
Και μετά, είναι η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. Μία ακόμα ηθοποιός με εντελώς προσωπικό στίγμα. Για χάρη της ηρωίδας της κάπνισε, γδάρθηκε, γέρασε και, το σημαντικότερο, μαλάκωσε και χαμήλωσε, όπως συμβαίνει ακόμα και στους πιο γενναίους, όταν ο χρόνος και η απώλεια τους λυγίζουν. Θα έπρεπε να κάνει περισσότερο σινεμά η Καραμπέτη. Στην Ευτυχία είναι υπνωτιστική.
Έτερον ήμισυ και των δύο ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης. Ο ρόλος του δεν τον ευνοεί, δεν υπάρχει αρκετός χώρος γι' αυτόν και είναι κρίμα. Όμως, διαπρέπει: την ώρα που μοιάζει να μην κάνει πολλά, κατορθώνει να είναι ορατός και να συγκινεί. Αναμφισβήτητη νίκη και μπράβο του.
Μερικές στιγμές, οι ραφές ανάμεσα στα δύο μέρη φαίνονται. Η ιστορία της ώριμης Παπαγιαννοπούλου περιλαμβάνει λιγότερα γεγονότα, κάτι που δημιουργεί μια ανισότητα. Ο θεατής, όμως, μπορεί να κρατήσει τη συνολική ατμόσφαιρα αυτής της φροντισμένης παραγωγής. Τα κοστούμια, τις μουσικές, τις ερμηνείες. Και την προσωπικότητα μιας γυναίκας μοναδικής, που, μετά τη συγκλονιστική μεταφορά της ιστορίας της στο σανίδι –μέσα από τον αξέχαστο μονόλογο της Νένας Μεντή– άξιζε να ζωντανέψει και στη μεγάλη οθόνη.
Ελλάδα 2019
Σκηνοθεσία: Άγγελος Φραντζής
Πρωταγωνιστούν: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Κάτια Γκουλιώνη, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Θάνος Τοκάκης, Ντίνα Μιχαηλίδου, Παύλος Ορκόπουλος, Ευαγγελία Συριοπούλου, Λίλα Μπακλέση, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Ευγενία Σαμαρά, Αντώνης Λουδάρος, Κρατερός Κατσούλης, Ματθίλδη Μαγγίρα, Χρύσα Ρώπα, Φοίβος Δεληβοριάς
Διανομή: Tanweer
