H ταινία Blade Runner που κατασκεύασε ο Ρίντλεϊ Σκοτ πριν από 35 χρόνια, άνοιξε μια τρύπα στη στρατόσφαιρα του sci-fi, με τρόπο που μόνο ο Κιούμπρικ είχε καταφέρει με την Οδύσσειά του (1968), όταν απεικόνισε το αστρικό πεπρωμένο της ανθρωπότητας.
Τα δάκρυα των ανθρωποειδών στο Blade Runner του 1982 χάνονταν στη βροχή και η φαντασία των θεατών υπερπηδούσε τους κινηματογραφικούς φραγμούς για να ταξιδέψει σε αχαρτογράφητα μέχρι τότε νερά, χάρη σε εκείνο το φουτουριστικό νουάρ πρωτοποριακής αισθητικής. Προτού δω το φιλμ του Ντένις Βιλνέβ, είχα αποφασίσει το κείμενό μου να μην υποπέσει σε τυχόν συγκρίσεις με το πρώτο Blade Runner. Κανένα σύγχρονο κινηματογραφικό εγχείρημα άλλωστε δεν θα μπορούσε να αναπαράξει εκείνο το φιλοσοφικό φιλμ, αγωνιώδους πλοκής. Όμως η έπαρση του κανακεμένου απ’ τον παγκόσμιο τύπο σκηνοθέτη και η πεποίθησή μου πως πρόκειται απλώς για ακραιφνή στυλίστα που παράγει χαζευτικό μα άψυχο σινεμά, με κάνει απλώς να θέλω να προπαγανδίσω τις αρετές του αυθεντικού, το οποίο στιγμάτισε οποιονδήποτε έζησε τις εποχές του Atari και της cyberpunk φαντασίας.
Εν αρχή ην η πλοκή, όμως: βρισκόμαστε 30 χρόνια μετά τα γεγονότα της πρώτης ταινίας, όταν ένας νέος blade runner με το κωδικό όνομα “Κ” (ή αλλιώς KB36-37) ξεσκεπάζει ένα μυστικό που μπορεί να ταράξει την τάξη και την ασφάλεια του δυστοπικού νέου κόσμου. Η ανακάλυψη αυτή τον οδηγεί στην αναζήτηση του Ντεκάρντ, του ήρωα της πρώτης ταινίας, ο οποίος έχει παραμείνει εξαφανισμένος. Η αστυνομική πλοκή είναι γραμμική, δίχως δεύτερο επίπεδο, και αυτό που κλέβει τις εντυπώσεις είναι ο κινηματογραφικός διάκοσμος, εξαιτίας της φωτογραφίας του Ρότζερ Ντίνκινς που αποτυπώνει τη βροχερή και πνιγηρή σκοτεινιά του Λος Άντζελες.
Η ταινία του Βιλνέβ είναι αριστοτεχνική σε εικαστικό επίπεδο και αξιοποιεί την αγριότητα του βιομηχανικού θορύβου που εντείνει τη μοναξιά, τα νεοκλασικά ερείπια που θυμίζουν μαυσωλείο ψυχών και το αχανές τοπίο, το οποίο έχει μετατραπεί σε χωματερή. Όμως, όσο περισσότερο παρατηρούμε το περιβάλλον του Blade Runner 2049, τόσο εντονότερη γίνεται η αίσθηση πως όλα τα στοιχεία που το καθιστούν γοητευτικό αποτελούν μια δοσμένη με ακρίβεια ρέπλικα των συστατικών του πρώτου φιλμ. Τα υλικά του Ρίντλεϊ Σκοτ, δηλαδή, είναι το μόνο καύσιμο και εφόδιο για τη διαδρομή.
Οι όποιες καινές ιδέες έρχεται να συνεισφέρει αυτό το σίκουελ στη μυθολογία, αποτελούν και τα αδύνατα σημεία του. Κραυγαλέο παράδειγμα ο ρόλος του Τζάρεντ Λέτο, ο οποίος υποδύεται έναν μεσσιανικού τύπου παράφρονα με γυάλινα μάτια που εξαπολύει αφορισμούς και στίχους της Βίβλου (sic), με προσποιητό στόμφο, που θα ταίριαζε περισσότερο στο saga του Underworld. «Εταιρείες» με αμοραλιστικά κίνητρα, ανδροειδή με συνείδηση και οι νέον διαφημίσεις φορτώνουν τις 2,5 ώρες της ταινίας που έχει πειστεί πως είναι μεγαλειώδης επειδή φοράει βαριά φανέλα. Καμία αυτοψία στους χαρακτήρες, κανένα επιστημονικό σασπένς και μια εκνευριστική «υπόσχεση» για σίκουελ που υπόσχεται μελλοντική επανάσταση στο κλίμα του «Εξολοθρευτή».
Ο Ράιαν Γκόσλινγκ, με το πέτρινο ύφος του, κάνει ό,τι μπορεί για να αποκρυσταλλώσει τη μοναξιά της virtual σχέσης του με ψηφιακή σύντροφο και την άνιση μάχη με τη θνητή μνήμη, αλλά στερείται σκηνοθετικών οδηγιών καθώς ο Βιλνέβ ουδεμία σχέση έχει με ανάπτυξη χαρακτήρων: τον αφορούν μόνο οι cool μοντερνισμοί. Επίσης, ο Χάρισον Φορντ θα είχε σίγουρα τη διάθεση να δώσει πιστότητα και βάθος στον μοναχικό και αμίλητο χαρακτήρα του, αλλά το αποτέλεσμα μοιάζει με παρατεταμένο cameo. Το υπαρξιακό διαμέτρημα της ιστορίας χάνεται έτσι κάπου μέσα στην ευκολοχώνευτη πλοκή, και το φιλμ χάνει το στοίχημα γιατί βολεύεται στις εφαρμοσμένες τεχνικές του σασπένς, αντί να ποντάρει στο καλλιτεχνικό ένστικτο και στη σκεπτόμενη ψυχαγωγία.
Τέλος, αξίζει να σημειώσω πόσο μας έλειψαν τα ανεπανάληπτα μουσικά αναπτύγματα του Βαγγέλη Παπαθανασίου, που εδώ έχουν αντικατασταθεί από πομπώδεις εκρήξεις και (τάχα μου) επιβλητικούς θορύβους στη διαπασών. Οι αυξημένες προσδοκίες δεν σημαίνουν αυστηρότητα, απλώς πηγάζουν από αγάπη για το αληθινό σινεμά, το οποίο σχεδόν ποτέ δεν έχει σχέση με το hype.
{youtube}hX7aOxpYFbE{/youtube}
