10 ταινίες για τη Μεγάλη Βδομάδα

The Station Of The Cross (2014)
Του Dietrich Brüggemann

Η 14χρονη Μαρία μαθαίνει από μικρή το αυταρχικό πρόσωπο του Χριστιανισμού και αισθάνεται ότι το σώμα της ανήκει μόνο στον Ιησού. Η Μαρία θα βιώσει τις 14 στάσεις του Σταυρού μέσα από ισάριθμες σκηνές. Ο Γολγοθάς της ανήλικης μαθήτριας είναι σοκαριστικός. Ο δρόμος για την ενσάρκωση των Παθών, είναι μια κατάβαση στην κόλαση και στην πνευματική αστάθεια. Η ακραία αφοσίωση χαρτογραφείται από 14 μεγάλες σεκάνς που προκαλούν σφίξιμο στο στομάχι, καθώς η μικρή οδηγείται στην αποξένωση, στην τρέλα και τελικά στην ατομική της «θέωση». Ένα δράμα-σοκ, άθικτο από τις αισθητικές ανάγκες της καθημερινότητας που τα έθρεψε, χάρη στην εστέτ αδιαλλαξία του δημιουργού του, εφάμιλλο ενός «Δαμάζοντας τα Κύματα». Έργο που σε αποξενώνει, που προκαλεί τις αντοχές σου και δεν εκμαιεύει τη προσοχή σου με τις κατασταλτικές μηχανές του entertainment.
 
Ida (2013)
Του Pawel Pawlikowski

Την Άννα μεγάλωσαν Πολωνές καλόγριες. Λίγο πριν ασπαστεί τον μοναχισμό, ταξιδεύει να επισκευτεί την μαναδική εν ζωή συγγενή της, η οποία την ενημερώνει για την Εβραική της καταγωγή. Οι δυο κοπέλες ξεκινούν να ανακαλύψουν τα κρυμμένα οικεγενειακά τους μυστικά, που θα κλονίσουν όσα οι ίδιες πίστευαν για τις ζωές τους και για το ποιές είναι πραγματικά. Ασπρόμαυρο, υπαρξιακό, Πολωνικό δράμα υψηλής κλάσεως που λειτουργεί ως χαμηλόφωνος στοχασμός στα ιδανικά και τις ρίζες της πίστης, όπως σχηματίζονται από το κοινωνικό πλαίσιο που ζούμε και αναπνέουμε. Μια αναχρονιστική προσπάθεια, σχεδόν με όρους βωβού σινεμά, για δοκιμιακές ιδέες σε μια γεμάτη νοήματα, κοσμογονική ιστορία αφιλόξενων χώρων και διστακτικών κινήσεων.
 
Beyond the Hills (2012)
Του Cristian Mungiu

O Ρουμάνος σκηνοθέτης Cristian Mungiu (της φήμης του «4 Months, 3 Weeks and 2 Days») αφηγείται μια αδιανόητη ιστορία, με τη μορφή παραβολής επάνω στην έννοια της Θείας τιμωρίας και του μοντέρνου σκοταδισμού. Δυο φίλες που μεγάλωσαν στο ίδιο ορφανοτροφείο, έχουν μια ιδιότυπη ερωτική σχέση μέσα στα χρόνια. Η μια μεταναστεύει στη Γερμανία στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής και τελικά βρίσκει το Θεό. Ως καλόγρια πλέον, θα φιλοξενήσει στο μοναστήρι που ζει την πρώην ερωμένη της, που παραμένει ατίθαση και την οποία οι υπόλοιποι θα θεωρήσουν δαιμονισμένη και θα υποβάλλον σε εξορκισμό διαρκείας. Τις ταινίες σαν κι αυτή, τις καθιστά σπουδαίες ο απόηχός τους, που φωλιάζει στο υποσυνείδητο. Λίγο μετά τη στιγμή που το δράμα σωπάσει και αφότου ξεπεραστεί το αντανακλαστικό σοκ της θέασης. Ρεαλισμός με σκληρά κατακτημένη σοφία, αδιανόητη κατάληξη στο φινάλε και πράξεις ελέους του καίνε την ψυχή των ανθρώπων αντί να της δώσουν ανάταση.
 
Hadewijch (2009)
Του Bruno Dumont

Μια Καθολική μοναχή, θα επιστρέψει για λίγο στο πατρικό της. Στην πορεία θα γνωρίσει έναν Μουσουλμάνο νεαρό, αλλά θα του επισημάνει ότι έχει ορκιστεί να μείναι παρθένα. Η νεαρή θα παρευρεθεί στις λατρευτικές τελετές των Μουσουλμάνων, μετά από πρόσκληση του μεγάλου αδερφού του φίλου της. Σπουδαία δουλειά ενός ανήσυχου, νεωτεριστή σκηνοθέτη που αποκτά υπόσταση μόνο όταν πατάει στα πτώματα των πατροπαράδοτων ιδεών σχετικά με το αντιλαμβανόμαστε ως πίστη και τρομοκρατία. Ταινία με βαθύτατη θεολογική και φιλοσοφική διάσταση, με πολλαπλά επίπεδα γραφής και με αναπάντητα ερωτήματα που θέτει προς πάσα κατεύθυνση.
 
The Third Miracle (1999)
Της Agnieszka Holland

Ελάχιστοι έχουν δει αυτό το εξαιρετικό διαμαντάκι με πρωταγωνιστή τον Εντ Χάρις, στο ρόλο ενός σκεπτικιστή Ιερέα που αναλαμβάνει να εξιχνιάσει μια υπόθεση, σύμφωνα με την οποία ένα κορίτσι με ανίατη ασθένεια, γιατρεύτηκε όταν έσταξε πάνω της το αίμα του αγάλματος της Παρθένου Μαρίας. Ένα βαθύ δράμα και μια σπουδή χαρακτήρων γεμάτη νεύρο. Το πνευματικό ταξίδι που θα πυροδοτήσει αυτή η έρευνα είναι άριστα δωσμένο, με τον φακό να ψυχανεμίζεται τον διχασμό του Ιερέα ανάμεσα στην κοσμική φιλοσοφία ζωής και το δόγμα πάντα με οδηγό το καθαρό βλέμμα του Εντ Χάρις.
 
Of Gods and Men (2010)
Του Xavier Beauvois

Το διαστρεβλωμένο μόρφωμα του Ιερέα / Σωτήρα, μέσα από καθημερινές πρακτικές και η σιωπή του Θεού, απαρτίζουν τη ραχοκοκκαλιά αυτού του Γαλλικού δράματος, που διαδραματίζεται μέσα σε ένα μοναστήρι όπου εννέα μοναχοί βρίσκονται κλεισμένοι. Οι ιερείς συνυπήρχαν με τους Αλγερινούς μουσουλμάνους, μέχρι που ορισμένοι από αυτούς εκτελέστηκαν στον εμφύλιο. Οι εννέα μοναχοί θα μεινουν έγκλειστοι και θα προσευχηθούν, μέχρι να καταλάβουν τι πρέπει να κάνουν για να μη θανατωθούν. Αεροστεγώς κλεισμένο δράμα που θέτει ενδιαφέροντα και αμφιλεγόμενα ερωτήματα για τον εκκλησιαστικό ρόλο και τη μεταμέλεια σε καθεστώς πολέμου.
 
Turin’s Horse (2011)
Του Bella Tarr

Μια κρυπτική μυσταγωγία με υποβλητική δύναμη που θα προκαλέσει τόσο πλήξη και αμηχανία σε κάποιους όσο και συναισθήματα δέους στους υπόλοιπους. Ένα ασπρόμαυρο κινηματογραφικό δοκίμιο δυόμιση ωρών, παντελώς άδειο από διαλόγους και δράση με μια υπνωτική παρατήρηση μιας άγονης στατικότητας δυο ανώνυμων χαρακτήρων σε ένα πέτρινο σπίτι για έξι μέρες, με τη μινιμαλιστική μουσική και τον αφύσικο αέρα που λυσσομανάει να ντύνουν μουσικά μια παράτολμη αλληγορία. Ο έκπτωτος ανθρώπινος πολιτισμός σε «κενό σκοτάδι», η ρήξη με το “Θείο” εξαιτίας της διαβρωτικής μανίας του ανθρώπου, η τιμωρία του με “άρνηση” και η μανία της φύσης. Η εικονοπλασία του “The Turin Horse” καλλιεργεί στο θεατή την ιδέα μιας θεολογικής παραβολής με τη δράση να απουσιάζει. Ο Νίτσε έκλαψε με λυγμούς όταν αγκάλιασε ένα άλογο που χτυπήθηκε από τον ιδιοκτήτη του. Λίγο μετά θα διακήρυττε τη φιλοσοφική χρεοκοπία του πριν αφεθεί στη παράνοια. Ο κινηματογραφικός φακός ψάχνει την αλήθεια των εικόνων με μακράς διάρκειας λήψεις και προσδίδει φιλοσοφική βαρύτητα στην παραβολή που γεννάει μια ιστορία που δεν είδαμε, αυτή ενός φιλοσόφου σε ολική κατάρρευση. Η στείρα καθημερινότητα είναι η αρχή ενός βιβλικού ολέθρου.

Bringing Out The Dead (1999)
Του Martin Scorsese

Η νυχτερινή βάρδια εκτυλίσσεται σε βρώμικα στενά και κακόφημα στέκια. Το ασθενοφόρο προσπερνάει σωρό από όρθια πτώματα, ντίλερς, άστεγους, τοξικομανείς, πόρνες και προσπαθεί να σώσει τη ζωή των χαμένων ψυχών. Όμως εδώ η αστική κόλαση εσωτερικεύεται και εκφράζεται μέσα από το ταραγμένο από τις ενοχές και την αϋπνία μυαλό του ήρωα. Το μεσσιανικό σύμπλεγμα είναι εμπόδιο για την αγωνία για λύτρωση ενός τσακισμένου ανθρώπου που έχει περάσει πολύ χρόνο δίπλα στο θάνατο για να αισθανθεί ζωντανός. Ο κόκκινος σταυρός που εσωκλείει τη ματιά «αγιοσύνης» του Νίκολας Κέιτζ στην αφίσα φυσικά δεν είναι του ασθενοφόρου. Ο ήρωας διανύει ένα σιωπηλό, σχεδόν παραλυτικό ταξίδι στην κενότητα, βασανιζόμενος από την οδύνη για τις ψυχές που δεν έσωσε. Ο διχασμός ανάμεσα στην απέχθεια για τις ασχήμιες του δρόμου και της χριστιανικής συμπόνιας, τον παρασύρει σε ένα ασταμάτητο hangover διάσωσης και μαζοχιστικής κατάβασης στη μεταμεσονύχτια κόλαση των δρόμων. Από τις πιο θρησκευτικές ταινίες του Σκορσέζε.
 
Ordet (1955)
Του Carl Dreyer

Δωρικό δράμα, με δράση δωματίου και μετρημένο διάλογο. Η παρατήρηση ενός ακίνητου και απολιθωμένου κόσμου είναι η παλέτα για μια πλατύτερη αλληγορία σύγχρονου υπαρξισμού. Με περίσσια ταπεινότητα, ο μεγάλος Dreyer χρησιμοποιεί ευθύγραμμη αφήγηση για να κινηματογραφίσει τους ήρωές του σαν έγχορδα σε κονσέρτο δωματίου. Ο φακός παρατηρεί αόρατος, σχηματίζει συμμετρικά πλάνα, σαν μπαρόκ αριστουργήματα και αφουγκράζεται τις λεπτές αποχρώσεις της συμπεριφοράς που επιτρέπουν το «Θείο» στο δράμα. Ο Dreyer επιχειρεί μια χαμηλοβλεπούσα ιχνηλάτιση του αγγίγματος του Θεού. Η αποθέωση του συμβολικού σινεμά με αργόσυρτο βήμα, που αδιαφορούν για κάθε υποψία αφήγησης και εσωκλείουν μια εικονοκλαστική εποποιία του νου. Συμμετρικά πλάνα και διάλογοι, είναι παραταγμένα με αρχοντιά και σοφία σε ένα αριτούργημα του παγκόσμιου κινηματογράφου.
 
Léon Morin, Priest (1961)
Του Jean-Pierre Melville

Βρισκόμαστε στον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο και μια άθεη μητέρα (εξαιρετική η Emmanuelle Riva) ασπάζεται αναγκαστικά τον Καθολικισμό για χάρην την σωτηρία της κόρης της. Κλοσνισμένη από τον πόθο της για το πρώην αφεντικό της, θα αναπτύξει θερμά αισθήματα προς έναν νεαρό ιερέα που τη συστήνει στις διδαχές του Καθολικισμού. Ο Jean-Paul Belmondo είναι υπέροχος στον ρόλο ενός στωικού και επίμονου ιερέα, σε ένα πυκνό δράμα που απογειώνεται χάρη στον εκλεκτισμό του Melville και τα πυκνά συναισθηματικά στρώματα του σεναρίου. Τα καταπιεσμένα πάθη και η ανάγκη για λύτρωση ποτέ δεν κινηματογραφήθηκαν τόσο τρυφερά και ξάστερα.