Η ιστορία ενός κυνηγού και ανιχνευτή της Άγριας Δύσης, ο οποίος βρέθηκε ακούσια αντιμέτωπος με τη νομοτέλεια της φύσης και της ωμής βίας, κινηματογραφείται με πάθος από τον Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου στην ταινία The Revenant που προβάλλεται από αυτή τη βδομάδα στους κινηματογράφους.
Ο Λεονάρντο ΝτιΚάπριο βρίσκεται στο ρόλο του ήρωα που αρνείται να παραδοθεί αμαχητί, σε μια κατάβαση επιβίωσης που μοιάζει με αλύχτισμα απελπισίας, ανάμεσα στα αχανή τοπία θανάτου και τους εχθρούς που τον περιβάλλουν.
Ο Ινιάριτου έχει κινηματογραφήσει και στο παρελθόν αβοήθητους ανθρώπους σε κίνδυνο. Τον θρέφει δημιουργικά η απελπισία στο βλέμμα τη στιγμή που το κουράγιο εξατμίζεται. Ο ίδιος επένδυσε κόπο και πάθος σε ένα χρονοβόρο post production για να φιλοτεχνήσει κάθε καρέ αυτού του πολυσχιδούς θρίλερ επιβίωσης, εφευρίσκοντας νέες τεχνικές κινηματογραφισης γι’ αυτό το rollercoaster γάργαρου σασπένς - με αρωγούς ιδεών την υπερβατική ματιά στη φύση του Τέρενς Μάλικ και τα πετρώδη συναισθήματα του Χέρτζοκ. Τα μουσικά σκαριφήματα του Ρίτσι Σακαμότο προκαλούν έκκριση πανικού, οι παλλόμενοι δείκτες στα πολλαπλά κοντέρ απειλής και τα δραματουργικά μονοπλάνα μακράς διαρκείας σε σκηνές σιωπής και ανασύνταξης, φτιάχνουν ένα δραματουργικό ωρολογιακό μηχανισμό που προκαλεί σφίξιμο στομαχιού. Ο σκηνοθέτης όμως, νοιάζεται μόνο να προκαλέσει ένα κατακλυσμό μελοδραματισμού και όχι να φτιάξει μια ταινία με σοβαρή πνευματική υπόσταση.
Ο Ντι Κάπριο από την πλευρά του δίνει πιστότητα και βάθος στον μοναχικό και αμίλητο χαρακτήρα του, χωρίς εξάρσεις, χωρίς ευκολοχώνευτες συγκινήσεις και χωρίς να έχει τις σκηνοθετικές οδηγίες για κάτι πιο σοφιστικέ. Χάρη στην εμπειρία του, καταφέρνει να σκηνοθετήσει και ο ίδιος τον εαυτό του, βάζοντας τον ήρωα διαρκώς κάτω από μια αδιόρατη γκιλοτίνα. Ο βαριά πληγωμένος άνδρας σκέφτεται τι μπορεί να κάνει και πως μπορεί να ανταπεξέλθει στα πετρώδη εμπόδια. Όμως η κακουχία και η αποτυπωμένη βία στο βλέμμα, δεν συνθέτουν ερμηνεία αξιώσεων. Είναι άδικο ένας ηθοποιός που έχει υποδυθεί τόσο σύνθετους χαρακτήρες να βραβευθεί για ένα ρόλο που βασίζεται στην έκφραση και τους συναισθηματικούς εκβιασμούς.
Η πρώτη ύλη του σκηνοθέτη είναι το πέτρινο βλέμμα του ήρωα, που αποκρυσταλλώνει το πολυδύναμο ανθρώπινο πνεύμα απέναντι σε μια άνιση μάχη. Προσέξτε τα μάτια του, τις στιγμές που προσπαθεί να συρράψει στο μυαλό του αποθέματα κουράγιου και λογικής. Ο Ινιάριτου το εμπλουτίζει με μάχιμο νατουραλισμό. Όμως η μεγάλη μου ένσταση έχει να κάνει με το παγιωμένο μοτίβο του: την πνιγηρή απελπισία ηρώων που ξέμειναν αποκομμένοι.
Η ταινία του Ινιάριτου μπορεί να είναι πιο ριζοσπαστική σε προθέσεις από το Βαβέλ και το 21 Γραμμάρια, αλλά είναι πιο τελεσίδικο και μονόχνοτο σε φιλοσοφία. Τελικά το διαμέτρημα της αγωνίας αψηφά το συναίσθημα. Η ανάγκη για επιβίωση παραγκωνίζει την εσωτερικότητα. Το συναισθηματικό βάρος του Revenant ζυγίζεται μόνο στις εκτελεσμένες τεχνικές του σασπένς. Η στρωτή (τη λες και απλοϊκή) ιστορία έχει αντίκτυπο αισθαντικό, όχι διανοητικό. Η ταινία έρχεται και φεύγει σαν κακό όνειρο. Σαν αλλόκοτη παραβολή που αποκαλύπτει την απώλεια του ελέγχου της μοίρας ως τον μεγαλύτερο ανθρώπινο φόβο – απώλεια είτε στη διαχείριση του περιβάλλοντος, είτε του σώματος. Ας μη γελιόμαστε όμως. Αυτά τα εργαλεία είναι που κάνουν το κοινό, τις ενώσεις κριτικών και τις κινηματογραφικές ακαδημίες να ενθουσιάζονται.
