Κάποιες φορές, το να αποστασιοποιείται κανείς από μια έντονα βιωματική εμπειρία για να καταφέρει να την περιγράψει ή και να την αξιολογήσει όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικά, αποτελεί μοναδική επιλογή. Κι ενώ η περιοδεία των πρόσφατα επανενωμένων θρύλων του progressive rock King Crimson καλά κρατεί –περνώντας τούτες τις μέρες από χώρους του Καναδά, λίγο πριν εφορμήσει κατά Ιαπωνία μεριά– ιδού μια απόπειρα καταγραφής της εμπειρίας στο Usher Hall του Εδιμβούργου, κοντά 2 μήνες πριν: την Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου. Μερικά πράγματα, χρειάζονται χρόνο για να «κατακάτσουν».
Με ενεργοποιημένο το σεπτέτο των Tony Levin στο μπάσο, Mel Collins στα πνευστά, Robert Fripp στην κιθάρα, Jakko Jakszyk στην κιθάρα και στο τραγούδι, καθώς και της δυναμικής τριπλέτας Pat Mastelotto, Gavin Harrison (ναι, των Porcupine Tree!) & Bill Rieflin (βλ. R.E.M., μα και Ministry) στην «εμπροσθοφυλακή» των τυμπάνων –καθότι είναι παρατεταγμένοι στο μπροστινό σημείο της σκηνής– οι King Crimson του 2015 αποτελούν ένα ιδιότυπο σχήμα. Το οποίο, υπό μία έννοια, έχει μπόλικες αναφορές στις εκάστοτε συνθέσεις τους ανά τα χρόνια, με τον Levin και τον Collins, αλλά και τον Mastelotto, να είναι πλέον από τις «παλιές καραβάνες».
Για κάποιον βέβαια που παρακολουθεί την πορεία του συγκροτήματος, δεν υπάρχει καμία έκπληξη στη δισκογραφική ή/και στη ζωντανή του σύνθεση. Με τον Jakszyk ως μπροστάρη πια (έναν πολύ άρτιο κιθαρίστα και τραγουδιστή), να αντικαθιστά τον Adrian Belew –προσωπική μου αδυναμία– οι King Crimson και κυρίως ο ιθύνων νους, Robert Fripp, φαίνεται να επιχειρούν ένα είδος ανακεφαλαίωσης· ενσωματώνοντας σε τούτη την κίνηση εξωστρέφειας, μα και στην τουρνέ και στη γενικότερη δραστηριότητα, στοιχεία νέα και παλαιότερα: ρεπερτόριο απ' όλη σχεδόν τη δισκογραφική πορεία, ψηφιοποιημένους ήχους από mellotron (αυτό το ιδιότυπο αρμόνιο/sampler των ύστερων 1960s), 3 ντράμερ (αναφορά στην εκδοχή του «διπλού τρίο» της δεκαετίας του 1990), αλλά κι έναν αυθορμητισμό σε σχέση με τις διαθέσεις για αυτοσχεδιασμό, κάτι ασφαλώς που δεν έλλειψε ποτέ από τις ζωντανές τους εμφανίσεις.
Περίπου 8 λεπτά μετά τις 20.30 και ενώ το κοινό είχε σχεδόν γεμίσει την αίθουσα, τα μέλη των King Crimson ανέβηκαν στη σκηνή. Τούτη ήταν η δεύτερη κατά σειρά εμφάνιση στον υπέροχο χώρο του Εδιμβούργου (η πρώτη, την Πέμπτη 17/9, ήταν σχεδόν sold-out). Το Usher Hall είναι κάτι σαν το Μέγαρο Μουσικής σε αίγλη, ομορφιά και ακουστική, αλλά χωρίς τον καθωσπρεπισμό και την πόζα. Ο κόσμος, ας πούμε, μπαινόβγαινε καθόλη τη διάρκεια της συναυλίας μεταξύ μπαρ/φουαγιέ και αίθουσας με μπίρες ανά χείρας, χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα ή παρεμπόδιση από το προσωπικό. Το ακροατήριο φαινόταν «κάποιας ηλικίας» (αναμενόμενο), όμως η ευλαβική προσήλωση συνδυάστηκε περίφημα με το ελαφρύ headbanging κατά τη διάρκεια της συναυλίας. Το γκρουπ εισήλθε στο set του με το πρώτο μέρος του μανιτζέβελου "Larks' Tongues Ιn Aspic", κάνοντας την παρουσία του κάτι παραπάνω από αισθητή. Ο ήχος άρτιος, αν και βελτιωνόταν ακόμα περισσότερο όσο περνούσε η ώρα, οι φωτισμοί ξεκούραστοι και σταθεροί, οι παίκτες συγκεντρωμένοι ως δερβίσηδες κατά την αέναη περιστροφή τους. Όλα άψογα!
Περνώντας από τα "Pictures Οf Α City", "A Scarcity Οf Miracles" και "Meltdown" –συνθέσεις από διαφορετικές περιόδους κι όμως, ανανεωμένες όσο ποτέ και μπολιασμένες με επιμήκεις αυτοσχεδιαστικές αποκλίσεις– οι Crimson απογείωσαν την εμφάνισή τους με το "The ConstruKction Οf Light", (μία ακόμα πολύ δύσκολη από τεχνικής άποψης σύνθεση), για να μας προσγειώσουν ύστερα με το all-time classic "Epitaph", το οποίο είναι αλήθεια πως δεν περίμενα ν' ακούσω ποτέ ζωντανά! Κι ενώ ανάμεσα στα τραγούδια εμφανίζονταν με τη σειρά τους ρυθμικά σχήματα αποκλειστικά βασισμένα στους τρεις τυμπανιστές (όπως στα "Radical Action" και "The Talking Drum"), η setlist επιφύλασσε την ανταμοιβή για την προσήλωσή μας, με κομμάτια όπως το υπέροχο "Starless" (από το αγαπημένο μου άλμπουμ Red) ή με τις δύο τελευταίες, επικές στιγμές της συναυλίας, που αποτέλεσαν και το μοναδικό encore της βραδιάς: "In The Court Οf Τhe Crimson King" και "21st Century Schizoid Man".
Με τον Levin και τον Collins να συμπληρώνουν και να συνοδεύουν ταιριαστά και ευήκοα, τους 3 ντράμερ να παίζουν απόλυτα συντονισμένα μεταξύ τους κι έναν Fripp ν' αποτελεί ξεκάθαρα τον ακρογωνιαίο λίθο των 7 –διακριτικός και φλεγματικός, όμως ακριβής και «φλεγόμενος» στο παίξιμο και στην παρουσία του– οι King Crimson του 2015 πρόσφεραν ένα δυνατό set, αφήνοντας την ανεξίτηλη μολυβιά τους. Χώρια ότι είναι ένα από τα αγαπημένα μου σχήματα, τούτη η εμφάνιση θεωρώ πως θα σημάδευε τον οποιονδήποτε πραγματικό μουσικολάτρη: δεν είναι τυχαίο πως ο καλός φίλος που με συνόδευσε στο Εδιμβούργο, δεν είχε εκτεθεί επαρκώς στο ρεπερτόριο του γκρουπ, ήρθε δηλαδή ξεκάθαρα για την παρέα. Μετά το πέρας της συναυλίας, όμως, είχε πραγματικά μείνει άναυδος. Δεν είναι και λίγο πράγμα, άλλωστε, να γίνεσαι μάρτυρας της εμφάνισης ενός τόσο καταξιωμένου συγκροτήματος.
Εν κατακλείδι, οφείλω να τονίσω πως είναι τυχεροί όσοι μπορούν να ταξιδέψουν για ν' ακούσουν ένα τέτοιο γκρουπ. Αφού δεν μπορούμε ν' απολαύσουμε κάτι τόσο αξιόλογο στην Ελλάδα, όποτε είναι δυνατόν, ας βρίσκουμε την ευκαιρία να βιώσουμε από πρώτο χέρι κάτι τόσο έντονο πολιτισμικά. Ο Robert Fripp και οι King Crimson έχουν αφήσει μια παρακαταθήκη με ανυπολόγιστη, ήδη, αξία, που προστίθεται ουσιαστικά στην ιστορία της παγκόσμιας μουσικής έκφρασης. Ελπίζω κάποτε (να προλάβουν) να επισκεφθούν τη χώρα μας. Κι αν όχι, πάντοτε θα υπάρχει η αφορμή για ένα ακόμα ταξίδι...
Υ.Γ.: Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Tony Levin, που μας άφησε να χρησιμοποιήσουμε κάποιες φωτογραφίες από το διαδικτυακό του ημερολόγιο.
Setlist
1. LARKS' TONGUES IN ASPIC, PART ONE
2. PICTURES OF A CITY
3. A SCARCITY OF MIRACLES
4. HELL HOUNDS OF KRIM
5. RADICAL ACTION (TO UNSEAT THE HOLD OF MONKEY MIND)
6. MELTDOWN
7. THE CONSTRUKCTION OF LIGHT
8. EPITAPH
9. BANSHEE LEGS BELL HASSLE
10. EASY MONEY
11. THE LETTERS
12. THE TALKING DRUM
13. LARKS' TONGUES IN ASPIC, PART TWO
14. STARLESS
encore
15. DEVIL DOGS OF TESSELLATION ROW
16. THE COURT OF THE CRIMSON KING
17. 21st CENTURE SCHIZOID MAN
{youtube}icpISAaw9n4{/youtube}
