Πριν διαβάσετε οτιδήποτε από τα παρακάτω, οφείλω να ξεκαθαρίσω δύο πράγματα: πρώτον ότι δεν πρόκειται για κείμενο – φάρσα, που μιλάει για κάτι που δεν υφίσταται, ούτε πολύ περισσότερο ότι θέλω να κάνω τον έξυπνο και τον πολύξερο, που επιδεικνύει κάποιες γνώσεις. Απλά θέλω να μοιραστώ μια εμπειρία μου που ίσως σας οδηγήσει να ανακαλύψετε ένα σπουδαίο συγκρότημα.Βρέθηκα λοιπόν προ ελαχίστων ημερών στο Λονδίνο, και παίρνοντας το Time Out στα χέρια μου είδα κάτι που με έκανε να το χάσω μέσα από τα δάχτυλά μου. Την επόμενη ημέρα το βράδυ θα έπαιζαν στο θρυλικό Garage οι Πολωνοί αναρχο-πανκς Brygada Kryzys! «Ποιοι είναι αυτοί;» θα μου πείτε τώρα. Διαβάστε παρακάτω να σας πω…
Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, μου δάνεισε κάποιος καλός άνθρωπος ένα άλμπουμ τους να το ακούσω. Ήταν κυκλοφορημένο από τη Βρετανική ετικέτα Fresh, είχε ημερομηνία 1982 και ήταν ζωντανά ηχογραφημένο. Ήταν κοφτερό πανκ ροκ, παιγμένο σε μέτριες ταχύτητες και με έντονες επιρροές από ρέγκε, λίγο μουδιασμένο σαν στυλ με τον ίδιο τρόπο που παλιότερα κι ένα ελληνικό σχήμα θα φανέρωνε μέσα από τη μουσική του ότι κάνει στην ουσία προσπάθεια να το αποδώσει, δεν τρέχει αβίαστα στις φλέβες του! Είχαν σαξόφωνο – καλό αυτό, με είχε εντυπωσιάσει ο συνδυασμός από τότε που είχα ακούσει το “Identity” των X-Ray Spex – και τραγουδούσαν στη γλώσσα τους, το οποίο αν και ακουγόταν παράξενα, δεν δημιουργούσε ιδιαίτερο πρόβλημα, γιατί οι στίχοι περιέχονταν μεταφρασμένοι εντός: μιλούσαν βέβαια για ζοφερές καταστάσεις στις αστικές μητροπόλεις, και τα λόγια τους αποκτούσαν μια ιδιαίτερη βαρύτητα, αν σκεφτεί κανείς πως προέρχονταν από ένα γκρουπ που δρούσε σε μια καταπιεσμένη από τη Σοβιετική υπερδύναμη χώρα.
Αυτό ήταν που με γοήτευε περισσότερο σ’ αυτόν το δίσκο, ότι λειτουργούσε σαν μια κλειδαρότρυπα από την οποία μπορούσε να δεις πίσω από το σιδερένιο παραπέτασμα, εκεί όπου «κανείς δεν μπορεί να πάει» όπως τραγουδούσαν οι Marine Girls στο “Flying Over Russia” ή «κανείς δεν μπορεί να πει τη γνώμη του» όπως έλεγαν οι Young Marble Giants στο “Final Day”. Εξάλλου έγραφαν και οι ίδιοι οι Brygada Kryzys (ή Crisis Brigade – Ταξιαρχία Κρίσης) στο οπισθόφυλλο: «Ηχογραφημένος ζωντανά στην Πολωνία στα τέλη του 1981 σ’ ένα κονσέρτο που διακόπηκε κατόπιν επέμβασης της αστυνομίας». Σας θυμίζει τίποτε αυτό;
Το δίσκο τον επέστρεψα αφού τον έγραψα σε κασέτα, και τον άκουσα τόσες φορές που είχα μάθει απ’ έξω τα λόγια, σαν φθόγγους και στο περίπου βέβαια, όπως θα έκανε κάποιος με έναν δίσκο στα Γερμανικά για παράδειγμα χωρίς να ξέρει λέξη απ’ τη συγκεκριμένη γλώσσα. Από τότε, δεν τον ξαναείδα σε ράφι δισκοπωλείου, αν και είχα πάντοτε τα μάτια μου ανοιχτά. Μέχρι που ήρθε το άγιο ebay (ο Θεός να μου κόβει μέρες και να τις δίνει στον ιδρυτή του, τρόπος του λέγειν!), και τον αναζήτησα εκεί. Αρχικά βρήκα ένα άλλο άλμπουμ τους (ένα ομώνυμο του 1981, τρίτο τους όπως μου είπε ο πωλητής, ένας Πολωνός που ζούσε στην Αμερική) και μετά από λίγο καιρό, και το κλασικό, στα δικά μου αυτιά, αυτό live άλμπουμ τους.
Η προοπτική λοιπόν να ακούσω ζωντανά τα κομμάτια αυτά με τυραννούσε από όταν το διάβασα. Όταν λοιπόν τελείωσα από αυτό που είχα πάει να δω στο Λονδίνο, έτρεξα στο Islington, ούτως ή άλλως έμενα 200 μέτρα μακριά από εκεί. Ενώ πλήρωνα, άκουγα να παίζουν μέσα το “To Co Czujesz – To Co Wiesz”. Κόστιζε 12 λίρες να μπεις μέσα και σκεφτόμουν ότι θα βρίσκονταν ελάχιστοι να δώσουν αυτά τα λεφτά για να δουν μια μπάντα που κυκλοφορούσε τους δίσκους της πριν από μια εικοσαετία. Ναι, καλά! Πειράζει που το μέρος ήταν τίγκα; Ολόκληρη η Πολωνική κοινότητα του Λονδίνου ήταν εκεί, και τραγουδούσε τα λόγια, σωστά αυτή τη φορά! Οι του γκρουπ δεν ήταν πια πιτσιρικάδες όπως φαίνονταν στη ζωγραφιά του οπισθοφύλλου (πως θα μπορούσαν άλλωστε…), ο ένας είχε καράφλα μπροστά και άλλος έμοιαζε με έναν νεότερο Iggy Pop, φυσιογνωμικά μιλώντας. Τις φωνές τους τις αναγνώρισα αμέσως, κι ίσως αυτοί να είχαν μείνει από εκείνη τη σύνθεση, οι υπόλοιποι τρεις έμοιαζαν νεότεροι. Έπαιξαν μιάμιση ώρα υπολογίζω, άκουσα τέσσερα με πέντε κομμάτια μόνο που ήξερα – ανάμεσά τους το “Legalize It” του Peter Tosh και το “Get Up Stand Up” του Bob Marley, που σκέφτηκα ότι θα πρέπει να γράφτηκε για ανθρώπους σαν κι αυτούς – μα μου αρκούσαν. Είδα επίσης το θερμότερο κοινό που έχω δει στο Λονδίνο, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν ήταν Βρετανικό. Ο κόσμος συχνά ήταν αγκαλιασμένος, και ίδρωνε χορεύοντας.
Έφυγα λίγο πριν τελειώσουν γιατί ήμουν πτώμα μα ένιωθα περίφημα. Ήταν τόσο όμορφο αυτό που μου συνέβη. Και να σκεφτεί κανείς ότι σχεδίαζα πριν φύγω από Ελλάδα μήπως πήγαινα εκείνο το βράδυ να δω τους Fall που έπαιζαν λίγο πιο κάτω, και όπου θα έβρισκα και δύο τρεις φίλους μου. Αλλά μέσα στο Garage ήμουν σίγουρος ότι είχα κάνει όχι απλώς την καλύτερη επιλογή, αλλά τη μόνη επιλογή που είχα.
