Καταρχάς, γιατί διάλεξες το όνομα Panda Dub; Υπάρχει κι ένα αμερικανικό σχήμα με το όνομα Giant Panda Guerilla Dub Squad –αναρωτιέμαι λοιπόν, υπάρχει κάποια μυστηριώδη σύνδεση μεταξύ του dub και των πάντα;
Δεν ξέρω, πάντως από τη μεριά μου δεν υπάρχει κάποια μεγάλη ιστορία πίσω από το όνομα. Προέκυψε από ένα εσωτερικό, οικογενειακό αστείο με τον μεγάλο μου αδερφό…
Θα μπορούσες, παρόλα αυτά, να μας πεις την ιστορία σου ως Panda Dub; Πότε ξεκίνησες, ας πούμε, και πώς έφτασες ως το 2016;
Στην πραγματικότητα το πρότζεκτ ξεκίνησε περισσότερο από 10 χρόνια πριν, παρότι η πρώτη μου συναυλία έγινε το 2008. Από τότε μεγαλώνει βήμα-βήμα: για παράδειγμα, παίζω σε όλο και μεγαλύτερους χώρους. Και τώρα ακόμα, δεν μπορώ να συνειδητοποιήσω πόσο τρελή είναι η κατάστασή μου, πάντως προσπαθώ να το απολαμβάνω όσο γίνεται περισσότερο.
Έχεις χτίσει τη φήμη σου μέσω του διαδικτύου, το οποίο σίγουρα προσφέρει μια δημοκρατικοποίηση. Πόσο εύκολο είναι όμως να πλοηγηθεί κανείς μέσα στο χάος από πληροφορίες; Πώς θεωρείς ότι έχει επηρεάσει όλο αυτό την ίδια τη μουσική;
Υπάρχουν θετικά σημεία σε σχέση με το διαδίκτυο, όπως υπάρχουν και αρνητικά. Για την καλλιτεχνική κοινότητα, πάντως, νομίζω πως αποτελεί θαυμάσιο εργαλείο. Σήμερα οποιοσδήποτε έχει πρόσβαση σε υπολογιστή, μπορεί να εγκαταστήσει ένα software και να δημιουργήσει ένα κομμάτι. Μπορεί μετά να το ανεβάσει στο ίντερνετ και να δει πώς αντιδρά ο κόσμος (έτσι ξεκίνησα εγώ). Δεν χρειαζόμαστε πλέον τις μεγάλες εταιρίες της μουσικής βιομηχανίας, με τα συμβόλαιά τους και όλα αυτά τα βαρετά πράγματα.
Βέβαια, έχεις δίκιο, τώρα υπάρχει πάρα πολλή μουσική στο διαδίκτυο. Μπορεί λοιπόν να βρεις όμορφα και καταπληκτικά πράγματα, μπορεί όμως να ακούσεις και πολλές ανοησίες. Αυτό δεν υπήρχε παλαιότερα που αγοράζαμε CD, βινύλια ή κασέτες· δεν θα αγόραζες ποτέ κάτι χωρίς να σου αρέσει…
Η μουσική σου πάντοτε ήταν ηλεκτρονική, αλλά το τελευταίο σου άλμπουμ (το Lost Ship) είναι ακόμα περισσότερο. Τι προκάλεσε αυτήν τη στροφή;
Καταρχάς σκέφτηκα «γιατί όχι;». Έπειτα, πριν από λίγα χρόνια ανακάλυψα την house/techno μουσική και τώρα τη λατρεύω! Ήθελα επομένως να πάρω αυτού του είδους τα περίεργα συνθεσάιζερ που βρίσκεις εκεί πέρα και να τα βάλω στα dub μου. Ήθελα να πειραματιστώ, να ψάξω τριγύρω από το dub· να το φέρω σε νέα εδάφη.
Τι σου έκανε το κλικ στο dub όταν πρωτοάκουσες τη μουσική; Διαβάζω ότι παλιά ήσουν μπασίστας, ίσως αυτό να εξηγεί ορισμένα πράγματα…
Ναι, όταν ήμουν έφηβος έπαιζα μπάσο σε μια μέταλ μπάντα. Δεν νομίζω όμως ότι έχει σχέση με την έλξη την οποία αισθάνθηκα προς το dub. Ανακάλυψα το dub μέσω των High Tone. Δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω, αλλά αισθάνθηκα αμέσως ερωτευμένος με αυτή τη μουσική. Ξέρεις, είναι περίπου όπως όταν σε ρωτάει μια κοπέλα με την οποία είσαι ερωτευμένος, «γιατί με αγαπάς;». Η μόνη σωστή απάντηση είναι «δεν έχω ιδέα».
Η σχέση σου με τις «ρίζες», δηλαδή την κουλτούρα της Τζαμάικα κατά τις δεκαετίες 1960-1970 ποια είναι; Γιατί τα τελευταία χρόνια το μοντέρνο dub γίνεται όλο και πιο ηλεκτρονικό, όλο και πιο «Δυτικοποιημένο»…
Κοίτα, δεν έρχομαι από την τζαμαϊκανή κουλτούρα. Έχω εκπαιδευθεί περισσότερο από το γαλλικό dub, παρά από το roots reggae της Τζαμάικα. Και το γαλλικό dub ήταν εξαρχής πολύ ηλεκτρονικό. Παρόλα αυτά ακούω roots reggae, μου αρέσει πολύ…
Μιλώντας για το γαλλικό dub, έχετε εκεί μια σπουδαία σκηνή, με γκρουπ όπως οι High Tone που προανέφερες, οι Zenzile, οι Kaly Live Dub, οι Improvisators Dub και άλλοι. Αισθάνεσαι τώρα κι εσύ κομμάτι αυτή της σκηνής;
Ακόμα και να μην ήθελα, θα μου ήταν αδύνατο να μην αισθάνομαι, αφού οι περισσότερες από τις επιρροές μου είναι από τη συγκεκριμένη σκηνή. Και νομίζω πως είναι υπέροχο να αποτελείς κομμάτι κάτι τόσο καλού και γεμάτου από υψηλή ποιότητα. Όπως επίσης είναι υπέροχο να αισθάνεσαι ότι έχεις την ευκαιρία να προσθέσεις τη δική σου καλλιτεχνική οπτική στην υπηρεσία μιας τεράστιας μουσικής εξέλιξης.
Αν δεν κάνω λάθος, εκτός από τις σόλο εμφανίσεις σου, ως DJ, εμφανίζεσαι και με λάιβ μπάντα, σωστά; Πόσο διαφορετική είναι η προσέγγισή σου στις δύο αυτές περιστάσεις;
Όταν παίζουμε με τη μπάντα, οι χρόνοι είναι συγκεκριμένοι και πρέπει να είμαι πολύ ακριβής. Επομένως δεν υπάρχει μεγάλο περιθώριο για αυτοσχεδιασμό. Αισθάνομαι πολύ διαφορετικά στις δύο καταστάσεις, χωρίς να μπορώ να το εξηγήσω ακριβώς. Με το γκρουπ μοιραζόμαστε πολλά πράγματα, ζούμε κάτι πολύ ξεχωριστό επάνω στη σκηνή, μαζί: επικοινωνούμε, κοιταζόμαστε μεταξύ μας, γελάμε… Όταν είμαι μόνος, εστιάζω μονάχα σε μένα και στο κοινό. Μπορώ να δώσω ένταση όποτε θελήσω, δομώ και αποδομώ τα κομμάτια όπως μου αρέσει. Δεν θα έλεγα πάντως ότι προτιμάω το ένα ή το άλλο. Τα συναισθήματα και η καλλιτεχνική μου προσέγγιση είναι πολύ διαφορετικά.
Τι ετοιμάζεις για τη συναυλία σου στην Αθήνα (στην οποία, παρεμπιπτόντως, θα εμφανιστείς μόνος);
Θα πρέπει να έρθεις να το ανακαλύψεις, δεν θέλω να πω κάτι περισσότερο!
{youtube}cN_JA_XnPgs{/youtube}
