Πριν από μερικές μέρες με πήραν τηλέφωνο από μια ιστοσελίδα, ζητώντας μου την άδεια να μεταφράσουν ένα ρεπορτάζ μου από την Εφημερίδα των Συντακτών, που αφορούσε τον μηχανισμό που λειτουργεί στις Βρυξέλλες και διοχετεύει μονόπλευρες «ειδήσεις». Φυσικά, στα πολύ ευγενικά παιδιά με τα οποία μίλησα, τους είπα πως πρέπει να θεωρούν αυτονόητη την «άδειά» μου –και επέστρεψα στην κανονικότητα της καθημερινότητας.
Την επόμενη ημέρα το κείμενο, μεταφρασμένο πλέον στα αγγλικά, αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα και ξεκίνησε να κάνει τον «γύρο» του Twitter. Μέσω αυτού του «παράλληλου κόσμου», έφτασε μέχρι και σ' αυτούς τους οποίους αφορούσε, που έδειξαν εκνευρισμένοι με τα όσα γράφονταν εκεί. Καμία διάψευση επί της ουσίας του κειμένου, απλά αμφισβήτησαν μια λεπτομέρειά του. Προφανώς βρέθηκαν κάποιοι να επισημάνουν ότι επί της ουσίας διάψευση δεν υπήρξε ποτέ, ενώ άλλοι συνάδελφοι (με έδρα τις Βρυξέλλες) επιβεβαίωσαν πλήρως το περιεχόμενο του ρεπορτάζ. Έτσι, συνεχίστηκε η ζωή.
{youtube}8_EAdZRzoNM{/youtube}
Ερχόμενοι τώρα στην Αθήνα, δεν μπορούμε παρά να είμαστε όλοι συγκλονισμένοι από την αγριότητα της δολοφονίας της 4χρονης Άννυ. Όλοι τα συζητήσαμε στις παρέες και στις δουλειές μας, χάσαμε τα λόγια μας, υποπτευθήκαμε ποια θα είναι η «μοίρα» των ιθυνόντων. Ωστόσο το πράγμα έγινε αηδιαστικό, όταν μια συγκεκριμένη μερίδα του Τύπου –εκείνη που ζηλεύει τη γερμανική Bild– ξεκίνησε να δημοσιεύει λεπτομέρειες ανατριχιαστικές.
Από εκεί και πέρα, είδαμε ένα αστείρευτο «πανηγύρι» φρικαλεότητας. Η εφημερίδα Πρώτο Θέμα έριξε λεφτά στο Twitter διαφημίζοντας τις «αποκαλύψεις», μπας και πιάσει κανένα κλικ παραπάνω. Ο αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Γιάννης Πανούσης –ο κατά τ' άλλα πανεπιστημιακός καθηγητής εγκληματολογίας– ανακοίνωσε την εκτίμησή του ότι το εν λόγω έγκλημα είναι «ανεξήγητο» και συμπέρανε ότι τον δράστη θα τον σκοτώσουν στην φυλακή. Ξαναλέμε, είναι υπουργός...
Και η τελευταία πράξη του δράματος παίχτηκε με τη «Μαρία Καλογεροπούλου», το πραγματικό όνομα της οποίας είναι Μαρία Γρηγοριάδου, που παρίστανε την ψυχίατρο του ΟΚΑΝΑ και έβγαινε στα κανάλια κάνοντας on air ψυχανάλυση στον δράστη. Ο ΟΚΑΝΑ ανακοίνωσε ότι δεν υπάρχει κανένα τέτοιο άτομο στο δυναμικό του, η «Καλογεροπούλου» συνελήφθη και το MEGA έβγαλε ανακοίνωση λέγοντας «Συγγνώμη παρασύρθηκα».
Χωρίς ουδεμία διάθεση να εξισώσουμε και να τσουβαλιάσουμε τα τρία αυτά μιντιακά περιστατικά, ένα πράγμα είναι προφανές: ότι κάτι δεν πάει καλά στο όλο τοπίο, το οποίο βρίσκει αφορμή για να εκμεταλλευτεί τα «κατώτερα ένστικτα» μιας μερίδας κοινού. Είμαι σίγουρος δηλαδή ότι το Πρώτο Θέμα έπιασε πολλά κλικ παραπάνω εκείνη την ημέρα. Ότι ο Πανούσης άκουσε πολλά «έχει δίκιο, καλά θα του κάνουν» (της φασιστικής φυλλάδας Μακελειό συμπεριλαμβανομένης), ενώ και στα κανάλια υπήρξαν πολλά χαμόγελα όταν είδαν τα νούμερα της τηλεθέασης.
Πώς ενώνονται όμως οι Βρυξέλλες των διαπραγματεύσεων με την Αθήνα της τραγικής δολοφονικής ιστορίας; Ο κοινός άξονας αφορά την είδηση και την πληροφόρηση. Δεν υπάρχει πλέον το «κυνήγι» της αποκάλυψης της αλήθειας, αλλά μόνο ένας τρελός γύρος για οικονομικό όφελος, μέσω διαφόρων οδών. Η είδηση δεν είναι πλέον εργαλείο, μα ένα φτηνό εμπόρευμα. Και ο λήπτης της πληροφόρησης δεν είναι ένας πολίτης, αλλά καταναλωτής με πολύ χαμηλές προσδοκίες και απαιτήσεις.
Γιατί συμβαίνει τελικά αυτό που μου είπε ένας εκ των συναδέλφων στις Βρυξέλλες, με τον οποίον μίλησα στο τηλέφωνο: «Δεν είναι το πρόβλημα ότι πασάρουν ψεύτικές ειδήσεις. Το πρόβλημα είναι ότι δεν τις διασταυρώνουν, δεν αντιπαραβάλλουν και την άλλη πλευρά. Δεν θέλουν πια να σε καθοδηγήσουν ως πολίτη, καταναλωτή ή ψηφοφόρο. Απλά να σε διαλύσουν. Στο μυαλό και στην ψυχή».
