Η χρονιά τελειώνει με ένα ακόμη ταρατατζούμ επανεκδόσεων. Υπολογίζοντας στο περίπου, ο ρυθμός ήταν 100 επανεκδόσεις το μήνα μέσα στο 2023 (για το διεθνές pop/rock ρεπερτόριο γιατί αν υπολογίσουμε και τι συνέβη ανά χώρα -βλέπετε τι γίνεται και στην Ελλάδα- τότε το πράγμα παίρνει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις).
Απ’ όλα έχει το ρεπερτόριο, επανακυκλοφορίες επετειακές (για τα 50, 40, 30, 20, 10 χρόνια), δίσκους που είχαν βγει μόνο σε CD και τώρα βγαίνουν και σε βινύλιο, CD και βινύλια που είχαν καιρό να εκδοθούν, εμπλουτισμένες εκδόσεις, αρχειακό υλικό, «χαμένα» άλμπουμ, ένας ολόκληρος παράλληλος κόσμος στο σύμπαν της μουσικής.
Από τον Brian Eno ως τον Tom Waits, από τους Pink Floyd ως τους Dream Syndicate, από τους T. Rex ως τους New York Dolls, από τον Mike Oldfield ως τους Neu! Και από τους Fall ως τους Hawkwind, βάλε και το αρχειακό υλικό του Bob Dylan, του Neil Young ή της Joni Mitchell, συλλογές από τους Beatles ή τους Strokes κι έχεις το πλαίσιο για το τι συνέβη και φέτος. Όλα αυτά είναι εύκολο να τα δεις κάπου, να μάθεις γι’ αυτά, να εντοπίσεις κάτι που γράφτηκε, να τα ανακαλύψεις.
Σκέφτηκα λοιπόν ο φετινός «απολογισμός» για επανακυκλοφορίες, box set και κασετίνες του 2023, να αφορά μουσικούς και συγκροτήματα που -ίσως- να μην είναι ευρύτερα γνωστοί/ά αλλά και εκδόσεις που -λίγο ως πολύ- πέρασαν «κάτω από τα ραντάρ», ώστε μια ματιά σε όσα ακολουθούν να μπορεί να φανεί και κάπως χρήσιμη, με την έννοια ότι μπορεί να δώσει τροφή για περαιτέρω αναζήτηση:
Meredith Monk – The Recordings
Μια κασετίνα με 12 CD κι ένα πολύ κατατοπιστικό και χρήσιμο βιβλίο 300 σελίδων για την σπουδαία κυρία της νεοϋορκέζικης μουσικής πρωτοπορίας που συμπληρώνει φέτος 80 χρόνια ζωής γεμάτης από δημιουργία, έρευνα και μουσικές αναζητήσεις και πειραματισμούς εξαιρετικού ενδιαφέροντος.
Σε αυτή την κασετίνα, στην οποία αξίζει κάποιος να βυθιστεί για να ανακαλύψει το μουσικό/φωνητικό της σύμπαν, συγκεντρώνονται ηχογραφήσεις της περιόδου 1980-2015 για την ECM που αναδεικνύουν την δημιουργική της προσωπικότητα και την συγγένεια της με τον Brian Eno, τον John Cage, την Laurie Anderson, τον Terry Riley και πολλούς ακόμη αβανγκαρντίστες.
Laraaji – Segue the Infinity
Ένας μύστης της μουσικής του σύμπαντος και του κόσμου, ένας στοχαστής με εμπειρίες δρόμου, υποκριτικής, standup comedy και ανατολίτικες αναζητήσεις που οι θεοί της μουσικής συνωμότησαν για να συναντηθεί με τον Brian Eno ο οποίος έβαλε σε μία τάξη τις ambient εμπνεύσεις του. Συνθέσεις μεγάλης διάρκειας, μουσικά ταξίδια new age, yoga, meditation, jazz αναφορές που εδώ συγκεντρώνονται σε μια κασετίνα με 4 χρωματιστά βινύλια που κάθε αυλάκι τους αξίζει με το παραπάνω.
Various Artists – Soul’d Out: The Complete Wattstax Collection
Ένα πολυπληθές μαύρο ακροατήριο, η soul και το funk στα καλύτερα τους, η μαύρη μουσική, η μαύρη υπερηφάνεια, αφάνες και γροθιές υψωμένες.
Είμαστε στο 1972 και τα αστέρια της θρυλικής Stax εμφανίζονται (για πρώτη φορά στη ζωή τους) μπροστά σε 100.000 άτομα που κατέκλισαν το Memorial Coliseum στο LA για να δουν και να ακούσουν την «καρδιά της μαύρης μουσικής» να χτυπάει δυνατά. Το πάμφθηνο εισιτήριο δεν απέκλεισε κανέναν από την συναυλία κι έτσι ο Isaac Hayes, η Carla Thomas, οι The Bar-Kays, οι The Staple Singers, o Eddie Floyd, o David Porter, o Rufus Thomas, η Kim Weston και δεκάδες ακόμη μουσικοί, τραγουδιστές και φωνητικά σύνολα έδωσαν μια -ολίγον χαοτική μεν αλλά σπουδαία- συναυλία που αντανακλούσε όσα η μαύρη φυλή αισθανόταν εκείνη τη στιγμή: ότι ήταν το ίδιο σπουδαίοι, το ίδιο ικανοί και μπορούσαν να κερδίσουν την δυνατότητα να είναι ίσοι με τους λευκούς Αμερικάνους.
Όλο αυτό το «ιδρωμένο πανηγύρι» βρίσκεται τώρα μέσα σε μία κασετίνα με 12 LP βινυλίου (ή 6 CD και 10 LP, με επί πλέον υλικό) κι ένα βιβλίο 76 σελίδων με μπόλικες φωτογραφίες από την συναυλία.
La Monte Young / Marian Zazeela – 31 VII 69 10:26 – 10:49 PM / 23 VIII 64 2:50:45 – 3:11 AM The Volga Delta + Dream House
Πολύ εύστοχα ο Brian Eno έχει αποκαλέσει τον La Monte Young: «πατερούλη όλων μας», καθώς όσα συνέβησαν στη συνέχεια από τον Eno, τον John Cale, τον Jon Hassell, τον Terry Riley και πολλούς άλλους της avant garde μουσικής πρωτοπορίας και του μινιμαλισμού, έχουν τον Young σαν σημείο αναφοράς.
Έτσι, μετά την Meredith Monk που συναντήσαμε παραπάνω, επανερχόμαστε στην νεοϋορκέζικη μουσική πρωτοπορία που άρχισε να ανθίζει πριν από 60-70 χρόνια και η δημιουργική της δύναμη όχι μόνο δεν έχει ξεθωριάσει αλλά ακόμη και σήμερα θεωρείται… πρωτοπορία.
Η Superior Viaduct από το Σαν Φρανσίσκο επανακυκλοφορεί 2 θρυλικούς δίσκους του La Monte Young, σε συνεργασία με την Marian Zazeela, ο πρώτος (γνωστός ως και: “The Black Record”) του 1969 και ο δεύτερος του 1974 που περιλαμβάνουν ένα σύμπαν που το αποτελούν ψηφίδες ψυχεδέλειας, μινιμαλισμού, πειραματισμών και σύγχρονης μουσικής.
Angus Maclise – Tapes
Συνεργάτης για ένα φεγγάρι του La Monte Young και του σχήματος Theatre of Eternal Music που είχε δημιουργήσει, ο κρουστός Angus Maclise αναζήτησε κι αυτός ένα πολυδιάστατο μουσικό σύμπαν ξεκινώντας την μουσική του δραστηριότητα σαν «ο πρώτος ντράμερ των Velvet Underground». Οι μουσικές αλλά και πνευματικές του αναζητήσεις και οι συνεργασίες (μεταξύ άλλων και με τον Timothy Leary) τον έφτασαν ως το Νεπάλ όπου πέθανε πρώιμα το 1979.
Ηχογραφήσεις που άφησε πίσω του τις επιμελήθηκε ο Jim O’Rourke (που συνεργάζεται ούτως ή άλλως με την γιαπωνέζικη Art Into Life) και επανακυκλοφορούν τώρα σε μια κασετίνα με 3 CD που συγκεντρώνουν τις αναζητήσεις ενός σπουδαίου μουσικού.
Codeine – Frigid Stars / The White Birch / Barely Real EP / Dessau (lost album)
Και πάλι στην Νέα Υόρκη αλλά αυτή τη φορά με εντελώς διαφορετικό ήχο κι ένα γκρουπ που έζησε «τόσο όσο…». Φλερτάροντας με ήχους που καθιερώθηκαν από γκρουπ όπως οι Low, οι Mazzy Star, οι Duster ή οι Flaming Lips (για κάποια απ’ αυτά έχουν παίξει σαπόρτ σε περιοδείες), το τρίο των Codeine ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’80 κι αφού στο πρώτο μισό των 90s κυκλοφόρησαν 2 άλμπουμ, ένα EP κι άφησαν παρακαταθήκη κι ένα «χαμένο άλμπουμ» που πρωτοκυκλοφόρησε το 2022, διαλύθηκαν.
Επανήλθαν για ένα φεγγάρι το 2012 αλλά και φέτος για συναυλίες.
Η Numero Group επανακυκλοφορεί όλους τους δίσκους τους σε βινύλιο και είναι πιο εύκολο πιά να ανακαλύψει κάποιος ένα συγκρότημα του (λεγόμενου) slowcore που πιθανώς δεν ξέρει αλλά αξίζει να το γνωρίζει για τα λίγα και καλά που έκανε.
Doug McKechnie – The Complete San Francisco Moog 1968-1972
Θα ήταν απλώς ένας ξεχασμένος πρωτοπόρος αν η VG+ δεν κυκλοφορούσε μερικές ηχογραφήσεις του σε reel-to-reel. Ήταν ένας από τους πρώτους μουσικούς που γοητεύτηκαν, πειραματίστηκαν και διέδωσαν το θρυλικό “synthesizer” Moog Modular (series III). Η μουσική του δραστηριότητα σε θέατρα, μουσεία, πλανητάρια και άλλους ιδιαίτερους χώρους κράτησε μόλις για 4 χρόνια, από το 1968 ως το 1972 αλλά οι ηλεκτρονικοί ήχοι του δεν άργησαν να δημιουργήσουν μια γοητευτική φήμη γύρω από το όνομα του και οι Grateful Dead να του ζητήσουν την συμβολή του στο Aoxomoxoa, ενώ συμμετείχε και στο «καταραμένο» Altamont Free Concert των Rolling Stones αλλά και σε μουσική performance του Terry Riley.
Στην συλλογή αυτή μπορεί ο καθένας να διακρίνει ψήγματα ήχων και ρυθμών που καθιέρωσαν, τα επόμενα χρόνια, την ηλεκτρονική μουσική.
Δυστυχώς και το στούντιο και το moog δεν του ανήκαν ολοκληρωτικά κι έτσι όλα τελείωσαν για την μουσική του δράση όταν ο συνέταιρος του στο στούντιο Radical Laboratories αποφάσισε να πουλήσει το moog στον Christofer Franke των Tangerine Dream που το χρησιμοποίησε στις ηχογραφήσεις του: “Phaedra”. Το modular synthesizer αγοράστηκε με την προκαταβολή που πήραν οι Tangerine Dream από την Virgin υπογράφοντας συμβόλαιο μαζί της και ήταν αυτός ο καινούργιος ήχος που τους πρόσφερε το moog ο οποίος άνοιξε την πόρτα της διεθνούς επιτυχίας με αυτό το άλμπουμ.
Μετά το 1972 ο Doug McKechnie συνέχισε με συνεργασίες και ηχογραφήσεις (πολλές σε κασέτες) πριν ξεχαστεί οριστικά στην δεκαετία του ’80, για να επιστρέψει στις μέρες μας μέσα από το παροπλισμένο υλικό του, σαν ένας από τους πρώτους που ξεκίνησαν την ηλεκτρονική μουσική.
AR Kane – AR Kive
Αν μας ζητούσε κάποιος να περιγράψουμε ηχητικά την αγγλική μουσική πραγματικότητα στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές της δεκαετίας του ’90, λέξεις όπως: dream pop, post rock, dub, trip hop, shoegaze θα μας έρχονταν σίγουρα στο μυαλό. Στο υλικό του ντουέτου των AR Kane ψήγματα απ’ όλα αυτά συνυπάρχουν πριν καν «εφευρεθούν» αυτοί οι χαρακτηρισμοί. Άλλο ένα σχήμα που έζησε «τόσο όσο…» αλλά άφησε πίσω του ένα μουσικό υλικό που εκτιμήθηκε πιο έντονα όταν πιά το συγκρότημα είχε διαλυθεί. Δυο παιδιά με αφρικάνικη καταγωγή, που μεγάλωσαν στο ανατολικό Λονδίνο (με ότι αυτό σημαίνει για τις dub και jazz funk επιδράσεις που δέχτηκαν) και έπαθαν πλάκα όταν είδαν στην τηλεόραση τους Cocteau Twins. Κατάλαβαν πως ήθελαν να κάνουν κάτι σαν αυτό.
Τα 2 πρώτα τους EP στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 κάνουν τα βλέμματα του μουσικού τύπου να στραφούν πάνω τους, ακολούθησαν 2-3 δίσκοι και το τέλος ήρθε το 1994, όταν όλα αυτά που έκαναν εν τω μεταξύ, γίνονταν καθεστώς.
Εδώ έχουμε, σε μία κασετίνα από την Rocket Girl, υλικό των πρώτων χρόνων, που αρχικά είχε κυκλοφορήσει από την Rough Trade, δηλαδή το EP: “Up Home!” και τα άλμπουμ: “69” και “i”, το πιο ενδιαφέρον δηλαδή υλικό τους. Όταν πριν από μερικά χρόνια η δεκαετία του ’90 επανήλθε στην επιφάνεια, οι A.R. Kane (όπως ακριβώς γράφονταν τότε το όνομα τους) αναγνωρίστηκαν -πολύ περισσότερο απ’ ότι στην εποχή τους- σαν ένα σχήμα που έπαιξε τον ρόλο του στον «αγγλικό ήχο» της εποχής.
Acetone – I ‘m Still Waiting
Θα μπορούσαν να είναι ένα ακόμη ροκ συγκρότημα από το σωρό, από αυτά που εμφανίστηκαν στην Αμερική στην μετα-Nirvana εποχή, αλλά δεν είναι έτσι, όπως δείχνει η μεταστροφή στην αντιμετώπιση τους τα τελευταία χρόνια.
Το LA γεννάει πολλά συγκροτήματα, λίγο Velvets, λίγο Big Star, λίγο Grateful Dead, λίγο punkoStooges που κουβαλάνε στην πλάτη τους και όλη την rock ‘n’ roll παραμύθα του ένδοξου παρελθόντος και -συχνά- εγκλωβίζονται σε αυτή. Βασανισμένοι αισθηματίες που ονειρεύονται να γίνουν rock stars και μπλέκουν με drugs, μουσική και σκοτεινά μονοπάτια κάτι που γοήτευσε και τους Acetone που όμως δεν μπόρεσαν να κερδίσουν ιδιαίτερα την προσοχή. Ήρθε και η αυτοκτονία του μπασίστα Richie Lee, το 2001 στα 34 του, για να ολοκληρώσει το αδιέξοδο.
Θα είχαν σκεπαστεί από την λήθη του χρόνου αλλά μια συλλογή της Light In The Attic και ένα βιογραφικό βιβλίο από τον Sam Sweet με τίτλο: “Hadley Lee Lightcap” (από τα επίθετα των 3 μελών του γκρουπ), τους επανάφερε στο προσκήνιο.
Τώρα η New West επανακυκλοφορεί ό,τι είχε βγει από το συγκρότημα την περίοδο 1993-2000 (άλμπουμ και EP) μαζί με ακυκλοφόρητο υλικό και ένα βιβλίο 60 σελίδων με πληροφορίες, φωτογραφίες και ένθερμα σημειώματα από τον Jason Pierce (Spiritualized) και Drew Davis (Matmos).
Τα δύο μέλη που απέμειναν, ο κιθαρίστας και τραγουδιστής Mark Lightcap και ο ντράμερ Steve Hadley συνεχίζουν να παίζουν περιοδικά, να γράφουν μουσική και να κοιτάζουν το μέλλον με λίγη περισσότερη αισιοδοξία.
