O θάνατος του Wilko Johnson ήταν προδιαγεγραμμένος και αναμενόμενος ήδη από το 2012, όταν διαγνώστηκε ότι έπασχε από καρκίνο στο πάγκρεας και οι γιατροί δεν του έδιναν παρά ελάχιστο χρόνο ζωής. Τους διέψευσε, καθώς, συμφιλιωμένος με την ιδέα του επικείμενου θανάτου, όχι μόνο έζησε για άλλα 8 χρόνια, αλλά με μια αξιοθάυμαστη ενεργητικότητα και θέληση, φρόντισε αυτά τα χρόνια να είναι παραγωγικά. Δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του με τίτλο “Looking Back A t Me” (Cadiz Music Ltd, 2012), ηχογράφησε ένα αξιοπρεπέστατο rhythm ‘n’ blues album παρέα με τον Roger Daltrey των Who (Going Back Home, Chess, 2014), ενώ ως ηθοποιός εμφανίστηκε σε τέσσερα επεισόδια του Game Of Thrones∙ ήταν κατά γενική ομολογία άψογος στον ρόλο του δήμιου, με το ξυρισμένο κεφάλι, το ανέκφραστο ύφος και την ψιλόλιγνη ξερακιανή κοψιά του.
Ο Wilko Johnson γεννήθηκε στο Canvey Island του Essex. Σπούδασε αγγλοσαξονική φιλολογία και έκανε τη διπλωματική του πάνω στα ισλανδικά έπη (saga). Παράλληλα, ήδη από το 1965 έπαιζε κιθάρα, έχοντας αποκτήσει μια Fender Telecaster. Λάτρης του rhythm ‘n’ blues και της soul, έμαθε να παίζει ακούγοντας τους δίσκους του Muddy Waters και του Chuck Berry, των Who και των Johnny Kid & The Pirates. Στις αρχές του 1970 ταξίδεψε στην Ινδία και έζησε σε κοινόβιο στην Γκόα. Επιστρέφοντας το 1972 στην Αγγλία, έγινε μέλος των Pigboy Charlie Band, που σύντομα εξελίχθηκαν στους Dr. Feelgood. Στην αυθεντική τους σύνθεση συναντάμε ακόμα τον τραγουδιστή Lee Brilleaux (1952 -1994), τον μπασίστα John B. Sparks και τον ντράμερ John Martin, γνωστό και ως "The Big Figure".
Την εποχή που κυριαρχούσαν το prog-rock και το hard-rock, τα ατελείωτα κιθαριστικά solos, τα πομπώδη keyboards και οι συναυλίες σε μεγάλα στάδια, που συχνά είχαν τον μεγαλοπρεπή χαρακτήρα μιας μουσικοθεατρικής παράστασης (στην περίπτωση των Genesis ή των ELP, για παράδειγμα), οι Dr. Feelgood διείδαν τα αδιέξοδα και διακήρυξαν μια επιστροφή στις ρίζες του rock ‘n’ roll, στα τρίλεπτα κομμάτια που δεν φλυαρούν και στις εμφανίσεις σε μικρούς χώρους, κατά κανόνα σε pub. Έγιναν οι μπροστάρηδες μιας ολόκληρης σκηνής από συγκροτήματα που συμμερίζονταν τις ίδιες ιδέες και την ίδια αισθητική (κοντά μαλλιά, ομοιόμορφα μαύρα κοστούμια – εξαίρεση το λευκό-σήμα κατατεθέν του Brilleaux), μιας σκηνής που εξέλαβε από τον μουσικό Τύπο την ονομασία pub rock. Όπως οι Beatles έμαθαν την τέχνη τους παίζοντας live ασταμάτητα σε μικρούς χώρους, όπως το Star Club του Αμβούργου, μπάντες σαν τους Dr. Feelgood κυριολεκτικά γαλουχήθηκαν παίζοντας (και πίνοντας!) στις pub. Σε μια pub rock μπάντα, τους 101ers, εξάλλου έπαιζε αρχικά και ο Joe Strummer.
Οι Dr. Feelgood ήταν μακράν οι καλύτεροι από όλες αυτές τις μπάντες. Όπως συνηθιζόταν, διασκεύαζαν μεν κομμάτια από το ρεπερτόριο του rock ‘n’ roll και του rhythm ‘n’ blues (το “Stupidity” του Solomon Burke, το “I Can Tell” του Bo Diddley, το "Boom Boom" του John Lee Hooker, κ.ά.), όμως συγχρόνως έγραφαν και δικές τους συνθέσεις, που στις πιο ζόρικες στιγμές τους ("She Does It Right", "Roxette", "Back in the Night" , "Milk and Alcohol") ήταν τρίλεπτοι δυναμίτες. Πάνω στη σκηνή ειδικά ο Johnson και ο Brilleaux εξέπεμπαν αμεσότητα και εκρηκτικότητα που, αφενός θύμιζε τους Townshend & Daltrey των πρώτων ημερών των Who, αφετέρου προοικονομουσε το punk, που περίμενε στη γωνία.
Οι ζωντανές εμφανίσεις τους προσέλκυσαν το ενδιαφέρον των δισκογραφικών εταιριών και σύντομα υπέγραψαν συμβόλαιο με την United Artists. Τον Ιανουάριο του 1975 κυκλοφόρησε το πρώτο τους album με τίτλο “Down by the Jetty” και ακολούθησε το “Malpractice” τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου. Παρόλη όμως τη αδιαμφισβήτητη αξία τους, το studio δεν συγκρινόταν με την εμπειρία των Dr. Feelgood επί σκηνής. Αποδείχθηκε περίτρανα με το τρίτο τους album, το ζωντανά ηχογραφημένο Stupidity (Σεπτέμβριος 1976): από το καταιγιστικό opening με το "Talking About You" του Chuck Berry ως το εκτροχιαστικό φινάλε με τα "Checking Up on My Baby" (του Sonny Boy Williamson ΙΙ) και "Roxette", το Stupidity αναδύει ένταση, ιδρώτα και αλκοόλ. Pure rock ‘n’ roll, και ένα από τα 10 κορυφαία live album στην ιστορία.
To album ανέβηκε στο No.1 του βρετανικού chart, οι προοπτικές έμοιαζαν φίνες, όμως, στη διάρκεια των ηχογραφήσεων του τρίτου τους album στο studio (Sneakin' Suspicion, 1977), o Johnson διαφώνησε με τους υπόλοιπους για την κατεύθυνση της μπάντας και αποχώρησε (ή, σύμφωνα με τον ίδιο, εκδιώχθηκε). Οι Dr. Feelgood δεν θα ήταν οι ίδιοι ξανά, εξάλλου τους είχαν ήδη ξεπεράσει οι εξελίξεις που οι ίδιοι υποκίνησαν, δηλαδή το punk.
Και ο Johnson όμως δεν θα κατάφερνε μόνος του κάτι σημαντικό. Έγινε για ένα φεγγάρι μέλος των Blockheads του Ian Dury, κατόπιν σχημάτισε πρώτα τους Solid Senders και μετά τους The Wilko Johnson Band, που κυκλοφορούσαν απλώς συμπαθητικούς δίσκους ως το 2018.
Το 2009 το ενδιαφέρον για τους Dr. Feelgood αναθερμάνθηκε χάρη στο ντοκιμαντέρ Oil City Confidential του σκηνοθέτη Julien Temple. Με απόντα τον Lee Brilleaux, o Johnson έχει τον ρόλο του βασικού αφηγητή και περιγράφει με ευγλωττία και σαιξπηρικούς θεατρισμούς τις πρώτες κυρίως μέρες της μπάντας στο Canvey Island του Τάμεση, το επονομαζόμενο και Oil City, λόγω των βρώμικων από τα καύσιμα των πλοίων νερών του ποταμού. Ο Temple χαρακτήρισε τον Johnson ως «θεότρελο, αστείο, χαρισματικό και γεμάτο ενέργεια, έναν γνήσιο εκκεντρικό». Η εμφάνισή του στο Oil City Confidential του χάρισε εξάλλου τον ρόλο στο Game of Thrones.
Λίγο μετά την ανακοίνωση του θανάτου του, ο Paul Weller δήλωσε ότι «ο Wilko μπορεί να μην ήταν τόσο γνωστός όσο άλλοι κιθαρίστες, όμως του αξίζει μια θέση στους καλύτερους». Ακόμα πιο εμφατικά, εν είδει πνευματικής κληρονομιάς, ο Billy Bragg υπογράμμισε: «Το παίξιμό του στην κιθάρα ήταν άγριο και γεμάτο αιχμές, αλλά η σκηνική του παρουσία, με την αχαλίνωτη εκρηκτικότητα και την επιθετικότητα της, ήταν κάτι που δεν είχαμε έως τότε ξαναδεί στη βρετανική pop. O Rotten, o Strummer και ο Weller έμαθαν πολλά από την ακραία συμπεριφορά του».
Θα’ θελα να πιστεύω ότι κάπου θα τα πίνει τώρα παρέα με τον Lee Brilleaux.
ΥΓ. Στις 27 Μαρτίου του 1981 και οι Dr. Feelgood έδωσαν ένα απίθανο live στο κλεστό του Σπόρτινγκ. O Wilκo δεν ήταν εκεί, όμως ήταν τουλάχιστον ο Lee...
