Ως sampling (δειγματοληψία) ονομάζεται η τεχνική που χρησιμοποιεί ένας μουσικός, ένας dj ή ένας παραγωγός ώστε να πάρει ένα τμήμα (π.χ. μια μουσική φράση που επαναλαμβάνεται και ονομάζεται riff, μια μελωδική γραμμή ή οποιοδήποτε μέρος) ενός ήδη υπάρχοντος τραγουδιού και να το τοποθετήσει σε ένα άλλο είτε αυτούσιο είτε αλλάζοντάς το. Αν και η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται στη μουσική για σχεδόν έναν αιώνα, απέκτησε μεγαλύτερη φήμη με την εμφάνιση των μουσικών ειδών που βασίζονται στα μηχανήματα, δηλαδή της hip hop και της ηλεκτρονικής μουσικής. Ειδικά με την έξαρση της hip hop τη δεκαετία του ’90, το sampling χαρακτηρίστηκε πολλές φορές ως απλοϊκή ευκολία και ένδειξη ελλιπούς έμπνευσης, αλλά με την πάροδο του χρόνου και εν όψει ψηφιακής επέλασης, κέρδισε το έδαφος του ως ένας άλλος τρόπος μουσικού εμπλουτισμού και δημιουργικής διάθεσης. Όπως είναι αναμενόμενο, είναι ατελείωτος ο κατάλογος με τα τραγούδια που έχουν σαμπλαριστεί. Πέρα από μουσικές φράσεις, μπορεί να σαμπλαριστεί ο οποιοσδήποτε ήχος, ακόμα δηλαδή και κάποιος που δεν έχει δημιουργηθεί μέσα σε μουσικά πλαίσια (π.χ. ήχοι της πόλης, της φύσης, λέξεις κτλ). Έτσι, δεν είναι λίγα τα δείγματα που προέρχονται από την ελληνική δισκογραφία και έχουν αξιοποιηθεί είτε από εγχώρια είτε από διεθνή ονόματα.
1. Τα 4 Επίπεδα της Ύπαρξης - Κάποια μέρα στην Αθήνα
Τα 4 Επίπεδα την Ύπαρξης ήταν ένα ψυχεδελικό ροκ συγκρότημα από την Αθήνα που έδρασε την διετία 1974-1976 δημιουργώντας ένα μόνο άλμπουμ και πραγματοποιώντας ελάχιστες συναυλίες. Το 2009, ο Jay-Z ζήτησε τα δικαιώματα του τραγουδιού για να δανειστεί το βασικό riff και να το βάλει στο "Run this Town", που ηχογράφησε μαζί με τη Rihanna και τον Kanye West.
Fun fact : Τα εν ζωή μέλη του γκρουπ εμφανίστηκαν στα βραβεία Grammy του 2010 όπου βραβεύτηκε το κομμάτι του Jay-Z ως το καλύτερο hip hip κομμάτι της χρονιάς ενώ υπάρχει και το ντοκιμαντέρ «Τα 4 επίπεδα της ύπαρξης» της Ηλιάνας Δανέζη όπου παρουσιάζει η ιστορία του γκρουπ.
2. Τόλης Βοσκόπουλος – Κι εσύ θα φύγεις
Οι Jedi Mind Tricks είναι ένα hip hop σχήμα από τη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ που συστάθηκε το 1996. Στο τρίτο τους άλμπουμ Visions of Gandhi (2003), αν ακούσει κανείς την εισαγωγή του κομματιού "Blood in Blood Out", θα καταλάβει ότι η εισαγωγή θυμίζει ένα τραγούδι που προέρχεται από τη σύμπραξη τριών μεγάλων μορφών του ελληνικού πενταγράμμου, του Τόλη Βοσκόπουλου στην ερμηνεία, του Λευτέρη Παπαδόπουλου στον στίχο και του Μίμη Πλέσσα στη μουσική, ο οποίος απεβίωσε πρόσφατα. Δεν ήταν η μόνη φορά που οι Jedi Mind Tricks σάμπλαραν ελληνικό κομμάτι.
3. Μάνος Χατζιδάκις – Μανούλα μου
To 2002 o Talib Kweli και ο MainFlow, δύο αναγνωρισμένοι ράπερ των ΗΠΑ, κυκλοφόρησαν το κομμάτι "Hip hop worth dying for" σαμπλαρόντας το «Μανούλα μου» του αείμνηστου Μάνου Χατζιδάκι, σε στίχους του Ιάκωβου Καμπανέλλη και ερμηνεία του Λάκη Παππά.
4. Demis Roussos - Sister Emilyne
To 1977 o Ντέμης Ρούσσος κυκλοφόρησε το άλμπουμ The Demis Roussos Magic όπου υπήρχε και το εν λόγω κομμάτι. Η σόλο καριέρα του ήταν πολλά υποσχόμενη σε διεθνές επίπεδο, η ιστορία των Aphrodite’s Child είχε τελειώσει για πάντα αλλά ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, φίλος του από τα πρώιμα χρόνια της Αθήνας και στη συνέχεια συνοδοιπόρος στους Aphrodite's Child, ανέλαβε την παραγωγή του δίσκου. Ο δρόμος ήταν ολόστρωτος και ανοιχτός για δύο ξεχωριστές σόλο πορείες που άγγιξαν τα πέρατα της Γης. To 2014, o Fashawn και ο Evidence, δύο Αμερικανοί ράπερ, σάμπλαραν το κομμάτι του Ρούσσου για χάρη της συνεργασίας τους στο "Dreams".
5. Vangelis - La Fête sauvage
Αν ανατρέξει κανείς στη δισκογραφία του Βαγγέλη Παπαθανασίου είτε στις αποκλειστικά δικές του δουλειές είτε ως παραγωγός άλλων είτε ως μέλος των Aphrodite’s Child και των Forminx, θα αντιληφθεί ότι επρόκειτο για έναν διαπλανητικό πρεσβευτή της μουσικής, που πειραματίστηκε με πολλά είδη όπως progressive rock, experimental, electronica και ambient. Είναι αμέτρητες οι φορές που διάφοροι καλλιτέχνες έχουν δανειστεί κομμάτια του έργου του. Μία εξ αυτών ήταν οι Boards of Canada, το γνωστό ηλεκτρονικό ντουέτο από τη Σκωτία, που εμπνεύστηκαν τη δημιουργία του "Happy Cycling", το οποίο συμπεριλαμβάνεται στον δίσκο "Music Has the Right to Children" (1998) από το πειραματικό "La Fête sauvage". Ήταν ένα soundtrack που κυκλοφόρησε ο Βαγγέλης Παπαθανασίου το 1975 για να ντύσει μουσικά το ομώνυμο ντοκιμαντέρ του Frédéric Rossif σχετικά με την άγρια ζωή.
6. Γιάννης Σπανός – Σαν με κοιτάς
Ο Γιάννης Σπανός υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες της νεότερης Ελλάδας, πατέρας του λεγόμενου Νέου Κύματος ενώ χάραξε την πορεία του και με συνεργασίες εκτός συνόρων, κυρίως την εποχή που διέμενε στο Παρίσι. Το «Σαν με κοιτάς» είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά τραγούδια του ελληνικού σινεμά, ερμηνευμένο από την Αφροδίτη Μάνου, σε στίχους του Αλέξη Αλεξόπουλου και υπήρξε το soundtrack της ταινίας "Εκείνο το καλοκαίρι", με σκηνοθέτη τον Βασίλη Γεωργιάδη και πρωταγωνιστές την Έλενα Ναθαναήλ και τον Λάκης Κομνηνό το 1971. Το 1997, τα Ημισκούμπρια χρησιμοποίησαν το βασικό riff για να γράψουν το "Je Suis Bossu", με τη συνοδεία του Φοίβου Δεληβοριά στη φωνή, ένα από τα πιο γνωστά τους κομμάτια, για το δεύτερο άλμπουμ τους με τίτλο "Ο δίσκος που διαφημίζετε".
Fun facts : Στο κομμάτι γίνεται αναφορά στον Λάκη Κομνηνό. Επίσης, ο Πρύτανης (dj και ένας εκ των τριών των Ημισκουμπρίων) και ο Φοίβος Δεληβοριάς ήταν συμμαθητές. Η σημασία του Σπανού εντός και εκτός συνόρων αναλύεται εκτενώς στο πρόσφατο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Πίσω από τη Μαρκίζα» σε σκηνοθεσία Άρη Δορίζα.
7. Παύλος Σιδηρόπουλος και Σπυριδούλα – Η ώρα του stuff
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος υπήρξε η πρώτη εμβληματική φιγούρα της σκηνής του ελληνικού ροκ. Ο δίσκος του "Φλου", σε συνεργασία με το γκρουπ «Σπυριδούλα» είναι ένας από τους πιο καίριους, ακόμα και πέραν των ορίων του ροκ. Σε αυτόν τον δίσκο συγκαταλέγεται και «Η ώρα του stuff», ένα "ψυχεδελικό" ντουέτο του Σιδηρόπουλου με τη Δήμητρα Γαλάνη.
Fun facts : Όπως έχει δηλώσει η ίδια αλλά και μέλη των Σπυριδούλα, οι δύο ερμηνευτές ηχογραφούσαν σε διπλανά στούντιο της Columbia. Τότε, ο Σιδηρόπουλος πρότεινε στη Γαλάνη να ηχογραφήσει τα γυναικεία φωνητικά του τραγουδιού. Ωστόσο, η εταιρεία της δεν έδινε την άδεια για αυτήν την κυκλοφορία, οπότε η παραγωγική ομάδα του «Φλου», στην οποία βρισκόταν και ο Μάνος Ξυδούς, αναγκαστικά κατέγραψε τη συμμετοχή της στο οπισθόφυλλο ως «μια γυναικεία φωνή». Το 2001, στη συνάντηση του Κωνσταντίνου Βήτα με τη Δήμητρα Γαλάνη για το άλμπουμ «Μετά», μία συνάντηση που όπως έχει δηλώσει η διάσημη ερμηνεύτρια ήταν αποτέλεσμα της αγάπης της για το trip hop, πραγματοποίησαν μια επανεκτέλεση του τραγουδιού εις μνήμην του Παύλου Σιδηρόπουλου. Όπως θα διαπιστωθεί στην επόμενη επιλογή, αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που σαμπλαρίστηκε το συγκεκριμένο κομμάτι.
8. Παύλος Σιδηρόπουλος και Σπυριδούλα – Η ώρα του stuff
Το 1997 το ντεμπούτο άλμπουμ "Η πόλις εάλω" των Terror X Crew, του hip hop τρίο από την Αθήνα κατέφθασε στην ελληνική δισκογραφία για να ταράξει τα νερά, με επιρροές από την ελληνική βιβλιογραφία, όπως και από τα hip hop και electro ονόματα της βρετανικής μουσικής σκηνής. Εκεί βρίσκεται και το «Μη φοβάσαι», με σαμπλαρισμένο το βασικό riff από την «Ώρα του stuff» του Παύλου Σιδηρόπουλου και των Σπυριδούλα.
9. Διάφανα Κρίνα – Έγινε η απώλεια συνήθειά μας
(ανάσυρση τραγουδιού με βοήθεια από τον Άγγελο Κυρούση)
Το 1996 τα Διάφανα Κρίνα κυκλοφόρησαν, μέσω της WipeOut records, τον πρώτο τους επίσημο δίσκο με τίτλο "Έγινε η απώλεια συνήθειά μας", που συμπεριλάμβανε μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του γκρουπ, το ομώνυμο κομμάτι. Το 1998, oι ΝΕΒΜΑ, ένα από τα παλαιότερα hip hop συγκροτήματα της Ελλάδας, κυκλοφόρησαν, μέσω της WipeOut records, το δεύτερο ομώνυμο άλμπουμ τους, γνωστό και ως «Μαύρος Δίσκος». Σε αυτό, σάμπλαραν το πιάνο από το φινάλε του τραγουδιού των Διάφανων Κρίνων για να μπει στο κομμάτι τους «Τυφλή εμπιστοσύνη».
10. Ενδελέχεια – Τι τραγούδι να σου πω
Ο Bloody Hawk είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς εκπροσώπους της σύγχρονης ελληνικής hip hop σκηνής. Το 2017 έβγαλε το άλμπουμ του "Κομπλεξικό", όπου στο τραγούδι «Ανάγκη να σε δω», χρησιμοποίησε την εισαγωγή και τη βασική μελωδία μιας από τις πιο γνωστές επιτυχίες του ελληνικού ροκ συγκροτήματος "Ενδελέχεια" ονόματι «Τι τραγούδι να σου πω». Πριν από λίγες ημέρες, ο κιθαρίστας του συγκροτήματος Αντώνης Δημητρίου, έφυγε πρόωρα από τη ζωή σε ηλικία 57 ετών.
Fun fact : Σε μικρή ηλικία, ο Αντώνης Δημητρίου στην κιθάρα και ο Παντελής Ροδoστόγλου στη φωνή, συνυπήρξαν στο συγκτότημα «Joyful». Αργότερα, ο ένας έγινε κιθαρίστας των Ενδελέχεια και ο άλλος μπασίστας και βασικός στιχουργός των Διάφανων Κρίνων.
