Πριν από έξι μήνες είχα τη χαρά να απολαύσω το Δημήτρης Παπαδημητρίου – Κ. Π. Καβάφης «…που γι’ Αλεξανδρινό γράφει Αλεξανδρινός» - μια εξαιρετική μουσική περιπλάνηση στα ποιητικά τοπία του Κ.Π. Καβάφη και στους δρόμους της Αλεξάνδρειας. Αν το είχες χάσει, τώρα έχεις την ευκαιρία να βιώσεις αυτή τη μυστικιστική εμπειρία και είμαι εδώ για να σου τονίσω πέντε λόγους που θα σε πείσουν ότι αυτή παράσταση θα σου μείνει αξέχαστη.
Η διαχρονική γοητεία του μεγάλου Αλεξανδρινού ποιητή
Αν έχεις εντρυφήσει στην ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη δεν θα χρειαστεί να αγωνιστώ για να σε πείσω. Αν ωστόσο δεν έχεις ασχοληθεί με το έργο του μεγάλου Αλεξανδρινού, αυτή η παράσταση θα είναι ο καλύτερος τρόπος για να μυηθείς στη γοητεία της ποίησής του. Ο τρόπος που Δημήτρης Παπαδημητρίου μελοποιοί ως έτερος Αλεξανδρινός τους στίχους του Καβάφη δημιουργεί μια μυσταγωγική ατμόσφαιρα, ένα ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο, και κυρίως στα αισθήματα και στις αφορμές των ποιημάτων – με έναν τρόπο που διεγείρει τις αισθήσεις και αυξάνει την ήδη υπάρχουσα συγκίνηση που δημιουργούν τα ποιήματα.
Για να σε βάλουμε περισσότερο στο κλίμα, ο συνθέτης έχει δηλώσει χαρακτηριστικά: «Ο Καβάφης μελοποιείται. Καθόλου εύκολο έως αδύνατο αν δεν είσαι Αιγυπτιώτης. Δύσκολο και εάν είσαι. Αλλά μελοποιείται. Με την έννοια ότι κάποια στιγμή μπορεί να τον αισθανθείς να σου μειδιάσει – κάπως σαρδόνια... Μόνο αν συμπαθήσει κάτι σε σένα, ο πονηρός Αλεξανδρινός θα καθαρίσει αργά τους φακούς του – σημάδι μυστικό πως γυαλίζοντάς τα σχολαστικά, θα αφήσει να ανακλαστεί θολό το είδωλό σου επάνω στα θρυλικά στρογγυλά, μικρά γυαλιά του. Αυτό σημαίνει “μελοποιώ τον Καβάφη”».
Μουσική που σε ταξιδεύει
Μιλώντας για μουσική και μελοποίηση, ενώ το ίδιο εγχείρημα έχει εκτελεστεί στο παρελθόν με συμφωνική ορχήστρα, τώρα τη σκυτάλη παίρνει μια Ορχήστρα Ελληνικού Τραγουδιού 11 οργάνων, δημιουργώντας μια νέα μουσική ανάγνωση στο ποιητικό έργο και αναμοχλεύοντας διαφορετικές συγκινήσεις. Η τωρινή ερμηνεία δίνει άλλον αέρα ώστε, ακόμα κι αν έτυχε να ακούσεις προηγούμενες συναυλίες ή ηχογραφήσεις του συνθέτη, μια φρέσκια πνοή ανανεώνει το ήδη γνωστό και αγαπημένο υλικό του Αλεξανδρινού ποιητή και είναι σαν να επισκέπτεσαι μια προσφιλή περιοχή ανακαλύπτοντας καινούργια ηχοχρώματα.
Φωνές αγαπημένες που ζωντανεύουν τη φωνή του Αλεξανδρινού ποιητή
Οι Γιώτα Νέγκα, Άρτεμις Μπόγρη, Μπάμπης Βελισσάριος, Βερόνικα Δαβάκη, Αιμιλιανός Σταματάκης, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης δεν χρειάζονται συστάσεις, έχουν να επιδείξουν όλοι τους ένα εξαιρετικό έργο, κι εδώ αγκαλιάζουν με σεβασμό και δέος το σπουδαίο ποιητικό έργο και με τον τρόπο που το ερμηνεύουν το φέρνουν στο σήμερα πιο δυνατό, πιο συγκινητικό και πιο φρέσκο από ποτέ. Μια ερμηνεία που ζωντανεύει τη μαγεία και τη συγκίνηση που νιώθεις όπως όταν διαβάζεις τα ποιήματα, σαν να βρίσκεσαι στο δωμάτιό σου.
Η αρμονία της αφήγησης και της θεατρικότητας με τη μουσική
Η επιτυχία της συγκεκριμένης παράστασης έγκειται στο ότι κανένα είδος δεν καπελώνει το άλλο, αλλά όλα μαζί αρμονικά υπάρχουν για να υπηρετήσουν έναν κοινό στόχο: να αναδείξουν τη ποιητική ευφυΐα του Καβάφη, να ζωντανέψουν το έργο του και να αποδείξουν τη διαχρονικότητά του, φωτίζοντας τις πτυχές, τα θέματα και τις φιγούρες του που παραμένουν επίκαιρα, πανανθρώπινα και πάντα ουσιώδη. Κι όλα βέβαια υπό τη φροντίδα και την καθοδήγηση Δημήτρη Παπαδημητρίου που υπογράφει τη μελοποίηση αλλά και τη θεατροποίηση της παράστασης.
Η εξαιρετική σκηνογραφία
Ο μετρ της σκηνογραφίας Πάρις Μέξης αλλά και ο γλύπτης Μιχάλης Λαγκουβάρδος, όπως και η υπεύθυνη φωτισμού Στέλλα Κάλτσου έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους φροντίζοντας να πετύχουν ένα μεγαλειώδες αποτέλεσμα εφάμιλλο του μεγαλείου του Αλεξανδρινού ποιητή. Όλα τα στοιχεία παίζουν με τις αντιθέσεις καταφέρνοντας να φωτίσουν όλες τις πτυχές του έργου του: την αισθαντικότητα, τον ερωτισμό, τις αγωνίες, τα πάθη, την καλλιτεχνική ανησυχία αλλά και τα ανθρώπινα ερωτήματα που απασχόλησαν τον ποιητή και συνεχίζουν να μας απασχολούν όλους μας ακόμα και σήμερα.
Ο Καβάφης με τη φροντίδα της Στέγης
Η αγάπη της Στέγης και του Ιδρύματος Ωνάση για τον Αλεξανδρινό ποιητή είναι γνωστή και χάρη σε αυτή την αγάπη έχουμε τη χαρά, μεταξύ άλλων, να απολαμβάνουμε το Αρχείο Καβάφη, που περιλαμβάνει χειρόγραφα καβαφικών ποιημάτων, έντυπες αυτοσχέδιες εκδόσεις, πεζά λογοτεχνικά κείμενα, άρθρα, μελέτες και σημειώσεις του ποιητή, αλλά και την αποκατάσταση της οικείας του στην Αλεξάνδρεια. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές καλλιτεχνικές δράσεις, συμπράξεις, δρώμενα και πολυποίκιλα projects που συνομιλούν δημιουργικά με το έργο του ποιητή, εμπνέονται από αυτό και το επαναφέρουν στη σκέψη και την καρδιά μας με κάθε αφορμή.
Σε αυτό το κλίμα αγάπης, σεβασμού και φροντίδας το Δημήτρης Παπαδημητρίου – Κ. Π. Καβάφης «…που γι’ Αλεξανδρινό γράφει Αλεξανδρινός» είναι ένα σύγχρονο κορυφαίο έργο για το οποίο έχεις πολλούς περισσότερους λόγους απ’ όσους χωράνε σε ένα ευσύνοπτο άρθρο για να το απολαύσεις.
Για περισσότερα:
Δημήτρης Παπαδημητρίου – Κ. Π. Καβάφης | «…που γι’ Αλεξανδρινό γράφει Αλεξανδρινός» | Ίδρυμα Ωνάση (onassis.org)
Διαβαστε επίσης:
Δημήτρης Παπαδημητρίου: «Στο έργο του Καβάφη με συγκινούν τα αντίθετα που συνθέτουν τη μοναδικότητά του» [ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ]