Lady Gaga, Olivia Rodrigo, Billie Eilish… Παγκόσμιες pop ιέρειες του σήμερα, που δεν διστάζουν να δηλώσουν δημοσίως το χρέος τους σε εκείνες που βάδισαν πρώτες πάνω στο ναρκοπέδιο της μουσικής βιομηχανίας των ‘90s: τη Shirley Manson των Garbage, την Gwen Stefani των No Doubt, τη Sinead O’Connor, την Alanis Morissette, τη Skin των Skunk Anansie. Γυναίκες με φωνή. Όχι μόνο φωνητική, αλλά και πολιτική. Γυναίκες με στόμα — και το στόμα, στην πατριαρχική μουσική σκηνή, είναι πάντα πιο τρομακτικό από το μπούστο.
Σε μια νέα συνέντευξή της στον Guardian, η Shirley Manson θυμάται:
«Στην αρχή δεν είχα καταλάβει αυτήν τη μικρο-σεξιστική τοξικότητα γύρω μου. Ήμουν τυφλωμένη από τη λάμψη της καριέρας μου. Διάβαζα τον Τύπο που έγραφε για μένα και δεν μπορούσα να πιστέψω πόσο υποτιμητικά, πόσο χυδαία, πόσο σεξουαλικοποιημένα με περιέγραφαν. Όχι μόνο οι άνδρες δημοσιογράφοι —αν και τότε σχεδόν όλοι ήταν άνδρες— αλλά γενικά ο τρόπος με τον οποίο μια γυναίκα παρουσιαζόταν ως αντικείμενο».
Όταν ρωτήθηκε από πού θεωρεί πως πήγαζε όλος αυτός ο θυμός απέναντι στις γυναίκες-καλλιτέχνιδες, η απάντησή της ήταν αποστομωτική:
«Τα ‘90s έφεραν για πρώτη φορά μια νέα εικόνα γυναίκας στο προσκήνιο. Μια γυναίκα ελεύθερη, φωνακλού, πολιτικοποιημένη, με άποψη, και ταυτόχρονα όμορφη και δυναμική. Στην αρχή, νομίζω πως το αντιμετώπισαν σαν χαριτωμένο φαινόμενο. Σαν ένα ευχάριστο, διεστραμμένο διάλειμμα. Αλλά μετά κατάλαβαν —και όταν λέω "κατάλαβαν", εννοώ η πατριαρχία— ότι αυτές οι γυναίκες τραβούσαν όλη την προσοχή και κατέλαβαν όλο τον χώρο στις στήλες και στα εξώφυλλα. Και τότε τους μπήκε το μικρόβιο: "Πρέπει να το τελειώσουμε αυτό". Όχι απαραίτητα συνειδητά. Αλλά υπήρχε εκείνη η υπόγεια αίσθηση: "Γύρνα πίσω στην τρύπα απ’ όπου βγήκες. Ας επιστρέψουμε στη σοβαρή μουσική, τη σημαντική τέχνη. Δηλαδή τη μουσική που κάνουν οι άντρες"».
Η Manson δεν σιωπά, ούτε τώρα. Σε παλιότερη συνέντευξή της στην Telegraph, είχε δηλώσει ωμά: «Αν είχα π**τσο, θα με αντιμετώπιζαν αλλιώς». Εξηγώντας πώς ακόμα και σήμερα, μετά από δεκαετίες καριέρας, δέχεται συγκατάβαση από άνδρες μουσικούς, μάνατζερ, λογιστές. «Όποιον κι αν έχω απέναντί μου, νιώθω ότι με το που βλέπει το φύλο μου, με βάζει αυτόματα στη δεύτερη θέση.»
Και η ερώτηση που αιωρείται δεν είναι απλώς ρητορική: Τελικά, πόσο δυνατή επιτρέπεται να είναι μια γυναίκα, προτού ο κόσμος της πει — "Αρκετά. Σκάσε τώρα";
