Ο κόσμος της country μουσικής πενθεί από χθες την τραγουδίστρια και στιχουργό Loretta Lynn, η οποία και «έφυγε» από τη ζωή σε ηλικία 90 ετών. Η Lynn είχε καταφέρει σε περισσότερα από 70 χρόνια καριέρας στο πεντάγραμμο να «σπάσει» τα όρια του είδους μουσικής στο οποίο και έγινε γνωστή, υπογράφοντας δεκάδες κομμάτια με αντικείμενο τη γυναικεία χειραφέτηση και την εργατική τάξη των ΗΠΑ.
Γεννημένη στις 14 Απριλίου του 1932 στο Butcher Hollow του Kentucky, η Loretta Lynn υπήρξε ως γνωστόν η κόρη ενός ανθρακωρύχου (η ίδια τραγούδησε για αυτό στο εμβληματικό κομμάτι της, “Coal Miner’s Daughter”) και μεγάλωσε σε μια μικροσκοπική καλύβα στα Απαλάχια όρη μαζί με τα επτά της αδέρφια – όλα εκ των οποίων τραγουδούσαν σαν την ίδια. Παντρεύτηκε στα 13 της χρόνια τον βετεράνο στρατιώτη Oliver “Doolittle” Lynn όταν εκείνος ήταν 21 και μαζί μετακόμισαν στο Custer της Washington όσο η ίδια ήταν έγκυος στο πρώτο τους παιδί.
Η Lynn απέκτησε έξι παιδιά με τον Doolittle — με τα πρώτα τέσσερα να έρχονται στον κόσμο πριν η ίδια κλείσει τα 18 της χρόνια. Εκείνη υπήρξε νοικοκυρά για πολλά χρόνια προτού ξεκινήσει η τραγουδιστική της καριέρα. Η σκληρή εργασία που παρείχε ως σύζυγος και μητέρα, οι εργασιακές εμπειρίες του πατέρα της, όπως και οι επαναλαμβανόμενες γέννες της υπήρξαν οι βασικές της επιρροές ως προς τη μουσική που η ίδια δημιούργησε.
Ο Doolittle ήταν εκείνος που είχε ενθαρρύνει την Lynn να μάθει κιθάρα και να γράψει κομμάτια, όταν την άκουσε μια μέρα να τραγουδά στο σπίτι τους κάνοντας δουλειές. «Έγραφα κομμάτια για πράγματα που απλώς συνέβαιναν. Έγραφα για πράγματα για τα οποία κανείς δεν συζητούσε δημόσια και εγώ δεν το καταλάβαινα ότι δεν το έκαναν. Εγώ έκανα παιδιά και έμενα στο σπίτι. Έγραφα για τη ζωή. Γι’ αυτόν τον λόγο τα τραγούδια μου απαγορεύτηκαν», δήλωνε η ίδια σε συνέντευξή της.
Το πρώτο single της Lynn ήταν το “I’m a Honky Tonk Girl” που κυκλοφόρησε από την Zero Records το 1960. Σύντομα μετακόμισε στην «πρωτεύουσα» της country, το Nashville, και στο πρόσωπο του duo των Wilburn Brothers βρήκε τους μουσικούς της μέντορες. Οι ίδιοι την βοήθησαν να υπογράψει τότε συμβόλαιο με την Decca Records, για να εξελιχθεί μέσα στις επόμενες δεκαετίες σε μια από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του είδους μαζί με τις Patsy Cline και Conway Twitty.
Η Lynn έγραψε τη μουσική της από μια γυναικεία σκοπιά και τραγούδισε για θεματικές που τότε θεωρούνταν ταμπού, ιδιαίτερα σε ένα τόσο συντηρητικό είδος όπως η country. Το πρώτο της No. 1, το “Don’t Come Home A-Drinkin’ (With Lovin’ on Your Mind)” του 1967, αποτελούσε το προσωπικό της «κατηγορώ» και την απόρριψή της στον σύζυγό της, ο οποίος συστηματικά επέστρεφε σπίτι μεθυσμένος και απαιτούσε να κάνουν σεξ. Λίγα χρόνια μετά, η ίδια θα κυκλοφορούσε το 1972 το κομμάτι “Rated ‘X'”, στο οποίο και θα μίλαγε για τα διπλά στάνταρ που επικρατούσαν εκείνη την εποχή ως προς την αντιμετώπιση των χωρισμένων ανδρών και γυναικών. Ίσως η πιο σημαντική της κυκλοφορία, ωστόσο, σε ένα φεμινιστικό πρίσμα, θα ήταν το “The Pill” του 1975, το οποίο και υμνούσε την νεοαποκτηθείσα τότε δυνατότητα των γυναικών να αποφασίζουν οι ίδιες για το αν θα γίνονταν μητέρες, έπειτα από την εδραίωση της αντισύλληψης σε φαρμακευτική μορφή. Εκείνη την εποχή, πολλοί ραδιοφωνικοί σταθμοί αρνήθηκαν την αναπαραγωγή του εν λόγω κομματιού, το οποίο όμως και θα έχριζε τη Lynn σε φεμινιστικό icon της εποχής.
Το 1976, η Lynn κυκλοφόρησε την αυτοβιογραφία της, Coal Miner’s Daughter, η οποία και έγινε αμέσως bestseller στις ΗΠΑ. Το 1980, Sissy Spacek και Tommy Lee Jones πρωταγωνίστησαν στην ομώνυμη κινηματογραφική της διασκευή, η οποία και απέσπασε το Oscar καλύτερης ταινίας. Το 2019, η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου επέλεξε την ταινία για το αρχείο του National Film Registry.
Η Lynn συνέχισε να κυκλοφορεί μουσική μέχρι και το τέλος της ζωής της, ενώ υπήρξε η πιο βραβευμένη τραγουδίστρια στην ιστορία της country μουσικής. Έχει εισαχθεί σε περισσότερα Halls of Fame από οποιαδήποτε άλλη γυναίκα καλλιτέχνη, ενώ υπήρξε και η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε ως Entertainer of the Year το 1972 από την Country Music Association. Μερικά από τα βραβεία που έχει αποσπάσει στην καριέρα της είναι τρία Grammy Awards, επτά American Music Awards, εισαγωγή στο Country Music Hall of Fame και στο Songwriters Hall of Fame, τιμητική διάκριση από το Kennedy Center, όπως και Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας.
