Support art workers, αλλά και... support all workers!

Δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχει δει κανείς στο timeline του στο Facebook το μήνυμα "Support Art Workers" («Υποστηρίζω τους Εργαζόμενους της Τέχνης»). Το μήνυμα αυτό έχει προστεθεί κάτω από την φωτογραφία δεκάδων χιλιάδων προφίλ και αποτελεί ένα είδος κοινωνικής στήριξης στις διεκδικήσεις των ανθρώπων που εργάζονται για τον ευρύτερο χώρο του Πολιτισμού.

Από το Σάββατο 2 Μαΐου, εκατοντάδες καλλιτέχνες, δημιουργοί και εργαζόμενοι στον ευρύτερο χώρο του πολιτισμού υπέγραψαν μια κοινή ανακοίνωση, για την αναγκαστική αναστολή των εργασιών τους επ' αόριστον και την ανάγκη στήριξης του κλάδου. Για την κίνηση αυτή διαβάσατε από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής της, όπως και όλες τις εξελίξεις μέσα στο σαββατοκύριακο. Ο κόσμος φαίνεται ότι αγκάλιασε σε ένα μεγάλο μέρος του αυτή τους την προσπάθεια και η υποστήριξή του είναι εμφανής (αν όχι πρωτοφανής) - παρά τις επιμέρους αντιρρήσεις κάποιων για συγκεκριμένα πρόσωπα. Είναι δίκαια τα αιτήματά τους; Έχοντας γράψει αρκετά άρθρα γι' αυτό και έχοντας εξηγήσει τον πρόχειρο τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε ο τομέας του Πολιτισμού, δεν χρειάζεται να δοθούν εδώ απαντήσεις. Κάποια πράγματα έγιναν από γρήγορα ως πρόχειρα και επιβάλλεται να μελετηθούν έστω και εκ των υστέρων. Κάποια, δε, λογικά άλματα, τσουβαλιάσματα και εξυπνακισμοί είναι εκτός τόπου και χρόνου και οπωσδήποτε πολύ μακριά από το πνεύμα και τις απαιτήσεις των καιρών. Τα αιτήματα δεν αποτελούν κάποια κλαδική ιδιοτροπία, είναι αιτήματα που ταυτίζονται με τα αιτήματα όλων όσων θα παραμείνουν χωρίς εργασία δια νόμου.

Από το "απίθανο" των συναυλιών στο "παράθυρο"

Η κατάσταση που ζούμε σαφώς δεν αφορά μόνο στον Πολιτισμό και όσους εργάζονται σε αυτόν, αφορά όλη την ελληνική κοινωνία, κι αυτό δεν είναι κάτι που δεν αναγνωρίζουν οι εργαζόμενοι στον Πολιτισμό, ανεξάρτητα από την άποψη που έχουν για την αντιμετώπισή της. Πολλά, βέβαια, μπορεί κανείς να πει, αλλά το γεγονός ότι σήμερα μετράμε λίγα θύματα αναλογικά, δεν είναι αυτονόητο. Τα μέτρα -για να είμαστε δίκαιοι- πάρθηκαν έγκαιρα και αυτό έσωσε αρκετές ανθρώπινες ζωές, που είναι και το σημαντικότερο. Αν αρκεστούμε, όμως, μόνο σε αυτό, το παιχνίδι θα χαθεί στην οικονομία και στη ζωή χιλιάδων ανθρώπων. Οι καταστάσεις είναι δύσκολες και απαιτούν σχέδιο και εξειδίκευσή του στους κλάδους. Κι εκεί, πρέπει να τρέξουμε. Κι αυτό δεν αφορά μόνο στην κατηγορία των εργαζομένων του Πολιτισμού, αφορά σε όλους ανεξαιρέτως τους κλάδους που δεν θα λειτουργήσουν το επόμενο διάστημα. Γι' αυτούς τους κλάδους, λοιπόν, απαιτείται όχι μόνο δίχτυ προστασίας, αλλά και σχέδιο επανεκκίνησης, έστω μερικής και σταδιακής. Και λύσεις. Οι λύσεις "άσπρο-μαύρο" είναι οι λύσεις του τεμπέλη. Και δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια, τώρα...

Στο διάγγελμά του, την Τρίτη, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι είναι απίθανο να γίνουν φέτος συναυλίες και εκδηλώσεις. Ήταν κάτι που αναμέναμε. Εξάλλου, απαγορεύσεις μαζικών events υπάρχουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες μέχρι 31 Αυγούστου. Ακολούθησαν διαμαρτυρίες των καλλιτεχνών, συναντήσεις φορέων με την Πολιτεία κι εκεί φάνηκε ότι δεν υπάρχει προς το παρόν συγκεκριμένο πλάνο για τη στήριξη του Πολιτισμού και όσων εργάζονται σε αυτόν.

Τις τελευταίες ημέρες, λίγο η νέα δήλωση του Πρωθυπουργού από το Βήμα της Βουλής, ότι αναζητείται λύση σε συνεργασία με τους ειδικούς, λίγο κάποια δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι αναζητείται / ετοιμάζεται συγκεκριμένο πλάνο και ότι θα παρουσιαστεί την εβδομάδα που μας έρχεται, φαίνεται ότι υπάρχει παράθυρο. Ναι, η διαχείριση αυτή περισσότερο μπέρδεψε τα πράγματα, αλλά το ότι αναζητείται λύση δεν μπορεί να κριθεί παρά ως κάτι θετικό.

Στην ύπαρξη αυτή του "παραθύρου", βέβαια, δεν στηρίχτηκαν όσοι εργάζονται στον Πολιτισμό (σκηνοθέτες, μουσικοί, συγγραφείς, ηθοποιοί, χορευτές, τεχνικοί, συνθέτες, σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι, μουσικοί, εικαστικοί, σεναριογράφοι, τραγουδιστές, εκδότες, μεταφραστές, επιμελητές, στιχουργοί, κινηματογραφιστές, ηχολήπτες, πολιτιστικοί διαχειριστές, διοργανωτές συναυλιών, χορευτές, χορογράφοι, φωτογράφοι, φωτιστές, παραγωγοί), οι οποίοι συνέχισαν την προσπάθεια που ξεκίνησαν, να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη, για την τέχνη, την καλλιτεχνική δημιουργία, τον πολιτισμό που, όπως λένε "δεν είναι το χόμπι μας αλλά η δουλειά μας. Η αλυσίδα του πολιτισμού έχει ανάγκη από τους κρίκους της, γι' αυτό και υπερασπιζόμαστε όλοι μαζί τα θεμελιώδη δικαιώματά μας". Οι καλλιτέχνες ζητούν από το υπουργείο Πολιτισμού να ανακοινώσει άμεσα ένα σχέδιο υποστήριξης για το επόμενο εξάμηνο, να αντιμετωπίσει άμεσα το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων, που παίρνει, όπως λένε, ιδιαίτερα μεγάλες διαστάσεις κάτω από τις νέες συνθήκες και να ανακοινώσει σαφή και σταδιακό χάρτη επιστροφής "για όλους εμάς, όπως συμβαίνει με όλους τους επαγγελματίες", όπως αναφέρουν.

Το πλάνο για τον Πολιτισμό αναμένεται αυτή την εβδομάδα

Το πρωί της Κυριακής, η Υπουργός Πολιτισμού, σε συνέντευξή της στο iefimerida.gr, εξήγησε ότι αναμένονται οι εισηγήσεις των ειδικών, για να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για τον Πολιτισμό. Συμπλήρωσε ότι ο τελευταίος θέλει ένα δικό του διακριτό βήμα "που θα μιλήσεις σε μια διαφορετική γλώσσα", όπως είπε. "Ασφαλώς θα περιέχει τα τεχνοκρατικά θέματα, αλλά πρέπει να έχει ανθρωπιστικές αξίες και συναίσθημα". Η κυρία Μενδώνη εκτίμησε ότι οι απαντήσεις της αρμόδιας επιτροπής που μελετά τις ιδιαιτερότητες του Πολιτισμού θα έρθουν μέσα στην εβδομάδα. Με πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού, αμέσως μετά θα συγκληθεί Διυπουργική Επιτροπή με τους Υπουργούς Οικονομικών, Εργασίας, Ανάπτυξης και την υπουργό, ώστε να δουν όλο το υποστηρικτικό μέρος. Η υπουργός μίλησε και για ΕΣΠΑ καλλιτεχνών, το οποίο όμως θα είναι μια αρκετά χρονοβόρα διαδικασία, αλλά φάνηκε κι εκείνη να περιμένει πρώτα τις εισηγήσεις. Επομένως, σαφές πλάνο προς το παρόν δεν υπάρχει. Αναμένεται να εκπονηθεί αυτή την εβδομάδα.

Support all workers

Η κινητοποίηση των εργαζομένων του Πολιτισμού και του κόσμου, φαίνεται (γιατί μένει να δούμε το αποτέλεσμα) να "έτρεξε" πιο γρήγορα κάποιες διαδικασίες, αν υποθέσουμε ότι από πριν υπήρξε προετοιμασία. Αρχικά αυτό είναι θετικό, αλλά επειδή όσοι υποστηρίζουμε ή απλώς αγαπάμε τον Πολιτισμό δεν κινούμαστε σε γυάλινη σφαίρα, ακόμα πιο θετικό θα είναι να υπάρξει πλάνο για όλους τους κλάδους που πλήττονται. Χρειάζεται δουλειά σε βάθος. Κι αυτή πρέπει να γίνει τόσο στον Πολιτισμό, όσο και σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Η επόμενη μέρα θα βρει και πολλούς κλάδους τυπικά ανοιχτούς (αλλά ουσιαστικά μισάνοιχτους) και την οικονομία τραυματισμένη. Κάθε χώρα, πλέον, ακόμα κι αυτές που βρίσκονται σε πολύ χειρότερη κατάσταση από τη δική μας από πλευράς αντιμετώπισης της πανδημίας, ρίχνει πλέον το βάρος της στα επιμέρους σχέδια της επόμενης ημέρας. Αυτά, λοιπόν, και προφανώς με πρώτο μέλημα την υγεία και την ασφάλειά μας, πρέπει να εκπονηθούν γρήγορα και πρέπει να υπάρξουν για το σύνολο των τομέων της οικονομίας.

Και το σύνθημά μας να είναι "support art workers", μιας και μέχρι στιγμής δεν έχει αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα το θέμα τους, αλλά και "support ALL workers". Γιατί support all workers; Γιατί την επόμενη μέρα, όλοι πρέπει να είμαστε όρθιοι. Δεν υπάρχει ή το ένα, ή το άλλο... Το αίτημα αυτό δεν διαχωρίζεται από το όλον, είναι (ή πρέπει να είναι) μέρος του. Κι έτσι, η όποια πιθανή επιτυχία του, μπορεί να γίνει φάρος και για όλους τους κλάδους που αντιμετωπίστηκαν άδικα ή πρόχειρα, αλλά και το αποτέλεσμα να είναι πιο συνολικό και πιο ουσιώδες.