“You can’t wake up if you don’t fall asleep”
Βρίσκομαι, μόνη, στο σινέ Θησείο, ανασηκώνομαι στην άβολη πορτοκαλί καρέκλα που έχει αφήσει ριγέ αποτύπωμα στο πίσω μέρος των μηρών, κι αυτή η φράση ακούγεται κατ’επανάληψη από τα ηχεία. Στην οθόνη βλέπω σχεδόν σύσσωμο τον θίασο του σκηνοθέτη Edward Norton, η εικόνα δεν είναι ροζ απαλό, ούτε ανοιχτό κεραμιδί, ούτε φυστικί, αλλά ασπρόμαυρη: πραγματικοί ηθοποιοί υποδύονται τους ηθοποιούς μιας ταινίας, που υποδύονται τους ηθοποιούς μιας θεατρικής παράστασης, που υποδύονται τους επισκέπτες μιας φανταστικής πόλης που λέγεται Asteroid City και που χαρίζει το όνομά της στην νέα ταινία του Wes Anderson. Για πόσο κοιμήθηκα;
Στα πρώτα λεπτά του Asteroid City, o Wes Anderson μας ξεναγεί στην πόλη με ευρυγώνιο φακό, αφήνοντας την κάμερα να κάνει στροφή 360 μοιρών και να επιστρέψει στην αρχική της θέση, έτσι ώστε να έχουμε πλήρη εικόνα του σκηνικού πριν ξεκινήσει η ταινία. Η πρώτη σκέψη που κάνω (παθαίνοντας ισχυρό flashback στα early 00s που έπαιζα για ώρες adventure games) και που δεν φεύγει ποτέ από το μυαλό μου μέχρι το τέλος της ταινίας, είναι «Asterod City video game, τώρα!» κι αρχίζω να φαντάζομαι πώς θα ήταν αν μπορούσες να κλικάρεις σε κάθε στοιχείο του σκηνικού για να δεις από πιο κοντά τι γράφουν τα ψιλά γράμματα σε κάθε ταμπέλα, να περιηγηθείς στην έρημο, να επισκεφθείς το diner, να βάλεις κέρματα στο booth για να αγοράσεις ένα αναψυκτικό (ή ένα… οικόπεδο), να ντύσεις τον χαρακτήρα σου όπως τον φωτογράφο Jason Swartzman, την femme fatale Scarlett Johansson, τη δασκάλα Maya Hawke, τον παππού Tom Hanks, να λύσεις τον γρίφο με τον εξωγήινο.
Λίγες μέρες αφότου βλέπω την ταινία, συνειδητοποιώ ότι στα σινεμά της Αμερικής πουλάνε lunchboxes, θερμός και κουτάκια μπίρας με θέμα Asteroid City, ενώ στο Λονδίνο μέχρι και το τέλος του μήνα πραγματοποιείται pop-up έκθεση στην The Strand, στην οποία μπορείς να περιηγηθείς στα σκηνικά της ταινίας, να φας φαγητό στο diner, να χαζέψεις τα κοστούμια και φυσικά να αγοράσεις κάθε είδους memorabilia από το φιλμ.
Είμαι το ακριβώς αντίθετο του συλλέκτη, κι όμως στο σπίτι μου έχω δύο coffee table books με θέμα τον Wes Anderson, το ένα είναι το best seller The Wes Anderson Collection και το άλλο το Accidentally Wes Anderson με φωτογραφίες -ναι, καλά μαντέψατε- από μέρη και τοποθεσίες που θυμίζουν σκηνικό ταινίας του Wes (κάτι που ξεκίνησε από το Instagram και το σχετικό hashtag).
Πριν βγει το Asteroid City στα σινεμά, δεν υπήρχε μέρα που να μην πετύχω κάπου στο feed μου κάποιο viral προϊόν AI του τύπου «αν το Succession το είχε σκηνοθετήσει ο Wes Anderson» ή «οι ελληνικές εκλογές διά χειρός Wes Anderson». Βγήκε η ταινία και πασχίζουν διεθνώς να «εξηγήσουν» το τέλος και να βρουν σώνει και ντε βαθιά νοήματα στο σενάριο, όταν, κατά την ταπεινή μου γνώμη, ο ιδιοφυής αυτός τύπος έχει κάνει σαφές εδώ και χρόνια πως η γραμμική αφήγηση δεν τον αφορά: τα έργα του δεν είναι ακριβώς ταινίες, αυτό που κάνει πλέον, είναι να κατασκευάζει άρτιες, πανέμορφες βινιέτες Instagram/Pinterest αισθητικής και να πλάθει κόσμους ολόκληρους, μέσα στους οποίους (παρασύρεσαι να νομίζεις πως) θες να κατοικήσεις, και όχι μόνο για όσο διαρκεί η ταινία.
“You can’t wake up if you don’t fall asleep. You can’t wake up if you don’t fall asleep.”
Σε τι αναφέρεται; Στο βίωμα της πανδημίας; (οι ήρωές του ήρθαν σε επαφή με τον εξωγήινο και μπήκαν σε καραντίνα). Στην δημιουργική πενία των τελευταίων χρόνων και στην καλλιτεχνική έξαρση που ενδεχομένως θα ακολουθήσει; Ή μήπως στην αυτο-ψυχοθεραπεία μέσα από την κατανάλωση τέχνης (και pop κουλτούρας); Αν εκεί αποσκοπούσε ο δαιμόνιος Wes Anderson, δηλώνω θύμα του. Ανάταση ψυχής επετεύχθη, με έκανε να ξεχάσω τελείως τον έξω κόσμο, με υπνώτισε (στα αλήθεια), και αυτή τη στιγμή νιώθω ταυτόχρονα σαν να έχω δει μια ταινία που θα ξεχάσω σε μια εβδομάδα και μια ταινία που δεν θα ξεχάσω ποτέ.
Τα παστέλ όνειρα του Wes Anderson δεν πραγματώνονται μόνο στο σελιλόιντ: θεματικά πάρκα, merchandise, αποκριάτικες στολές, διακόσμηση, βιτρίνες μαγαζιών, επιτραπέζια, μόδα, έργα τέχνης, παιχνίδια, αξεσουάρ, φίλτρα στο Instagram, you name it –όλα είναι πιθανά.
Σε μια εποχή που ο κινηματογράφος επενδύει σχεδόν αποκλειστικά στο υπερηρωικό multiverse, ενώ βρίσκεται σε μια limbo διαρκούς «επιστροφής στο μέλλον», εξαναγκάζοντας franchises από τα 80s, τα 90s και τα 00s να γίνουν ξανά επίκαιρα, ο Wes Anderson αποδεικνύεται, πέρα ένας από τους πιο σπουδαίους auteurs της εποχής του, και ο πιο ξύπνιος μαρκετινίστας του κινηματογραφικού σήμερα.
