Οι τελευταίες μέρες του χρόνου είναι παραδοσιακά αφιερωμένες στις λίστες όλων αυτών που μας έκαναν τους δώδεκα μήνες που πέρασαν να χαμογελάσουμε, να ταξιδέψουμε, έστω και νοητά, σε μακρινά μέρη, και να ξεχαστούμε από όλα εκείνα που κάνουν την καθημερινότητά μας πιο δύσκολη. Και για μια χρονιά σαν το 2021, που οι δυσκολίες και οι στιγμές απόγνωσης φάνταζαν να μην τελειώνουν ποτέ, οι λίστες με όλα αυτά που μας κράτησαν ζωντανούς και ζωντανές αποκτούν αυτομάτως αναβαθμισμένη βαρύτητα. Ακολουθούν οι 20 κινηματογραφικές στιγμές της χρονιάς που μας πέρασε και που το Avopolis αγάπησε.
Titane της Julia Ducournau
Ωμή βία, σουρεαλιστική πλοκή και γκρέμισμα των έμφυλων ρόλων και των προκαταλήψεων γύρω από την οικογένεια, σε ένα body horror που θα έκανε τον David Cronenberg περήφανο. Η επιστροφή της Julia Ducournau έπειτα από το αριστουργηματικό Raw, που απέσπασε τον φετινό Χρυσό Φοίνικα και συζητήθηκε όσο λίγες ταινίες του 2021, ανήκει δικαιωματικά στη φετινή μας λίστα.
Summer of Soul (...Or, When the Revolution Could Not Be Televised) του Ahmir "Questlove" Thompson
Στο Summer of Soul (...Or, When the Revolution Could Not Be Televised), ο Ahmir “Questlove” Thompson δεν προχωρά σε μία απλή αποκατάσταση ακυκλοφόρητου υλικού από το Harlem Cultural Festival του 1969, αλλά δημιουργεί με ιδιαίτερη μαεστρία ένα χαρακτηριστικό μωσαϊκό της Μαύρης Αμερικής, σε μια περίοδο που αποτέλεσε ένα αναμφισβήτητο turning point για τους έγχρωμους ανθρώπους της. Με clips από εμφανίσεις των Stevie Wonder, BB King, Gladys Knight & the Pips, Nina Simone, The Fifth Dimension, Mahalia Jackson και Sly & the Family Stone, το Summer of Soul είναι ένα από τα καλύτερα μουσικά/πολιτικά ντοκιμαντέρ των τελευταίων ετών και δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα μας.
Η Εξουσία του Σκύλου (The Power of the Dog) της Jane Campion
Η πρώτη ταινία της Jane Campion έπειτα από περισσότερο από μια δεκαετία, που εντυπωσίασε κοινό και κριτικούς και αναμένεται να «σηκώσει» αρκετά από τα πιο λαμπερά κινηματογραφικά βραβεία της χρονιάς. Με έναν Benedict Cumberbatch να αναμετράται με τις macho-πατριαρχικές απαιτήσεις της επιτέλεσης του ρόλου του cowboy στην Άγρια Δύση, η ταινία αποτελεί διασκευή στο λογοτεχνικό βιβλίο του Thomas Savage και τοποθετείται στη Montana της περιόδου του 1925. Με την εξαιρετική μουσική του Jonny Greenwood, που εξελίσσεται με γοργούς ρυθμούς σε έναν από τους κορυφαίους δημιουργούς κινηματογραφικών soundtrack στον κόσμο.
17. Η Τελευταία Μονομαχία (The Last Duel) του Ridley Scott
Η καλύτερη ταινία του Ridley Scott για το 2021 εξιστορεί την αληθινή ιστορία της τελευταίας επίσημης μονομαχίας μέχρι θανάτου επί γαλλικού εδάφους, ιδωμένη όμως από τρεις διαφορετικές οπτικές. Με μια δυναμική σκηνοθεσία που κάνει τα 158 λεπτά της να περνούν χωρίς να το καταλάβουμε, ο Ridley Scott μεγαλουργεί για ακόμη μια φορά σε μια ταινία που, παρότι αποτέλεσε εμπορική αποτυχία σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν θα ξεχαστεί εύκολα από όσους πρόλαβαν να την απολαύσουν στη σκοτεινή αίθουσα.
Benedetta του Paul Verhoeven
Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα και στην ιστορία της μοναχής Benedetta Carlini, που έζησε τον 17ο αιώνα σε μοναστήρι της Τοσκάνης, η Benedetta του Paul Verhoeven προκαλεί και εντυπωσιάζει, εξετάζοντας τη σχέση του ανθρώπου με έναν Ιησού που είναι ταυτόχρονα πηγή πόνου, αλλά και ηδονής. Με τις εξαιρετικές ερμηνείες των Virginie Efira, Charlotte Rampling και της «δικιάς» μας, Δάφνης Πατακιά, που εκτιμούμε ότι θα δούμε να διαπρέπει στο μέλλον σε αρκετές ακόμη παραγωγές αυτού του βεληνεκούς.
Η Γαλλική Αποστολή (The French Dispatch) του Wes Anderson
Η ερωτική επιστολή του Wes Anderson στον κόσμο της έντυπης δημοσιογραφίας, είναι και μια από τις καλύτερες ταινίες του αγαπημένου δημιουργού, αλλά και της χρονιάς που μας πέρασε. Με ένα λαμπερό cast που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τους Bill Murray, Frances McDormand, Benicio Del Toro, Owen Wilson, Timothée Chalamet, Jeffrey Wright, Tilda Swinton, Adrien Brody και πολλούς ακόμη, η Γαλλική Αποστολή, παρότι ανάλαφρη και απλοϊκή, συγκλονίζει με την αισθητική αρτιότητά της, πάντα στους παλ χρωματισμούς που μας έχει συνηθίσει ο σκηνοθέτης.
The Velvet Underground του Todd Haynes
Το ντοκιμαντέρ του Todd Haynes για τους Velvet Underground, που τάραξαν τον κόσμο της μουσικής, αλλά και ολόκληρης της τέχνης, αφήνοντας για πάντα το στίγμα τους στη μουσική βιομηχανία. Με συνεντεύξεις και πλούσιο αρχειακό υλικό του συγκροτήματος, όπως clips τους γυρισμένα στο περίφημο art-collective του Andy Warhol, το Factory, το ντοκιμαντέρ του Haynes δεν αποτελεί μια αγιογραφία του Lou Reed και των υπόλοιπων μελών της μπάντας του, αλλά ένα πολύτιμο παράδειγμα του πως πρέπει να είναι ένα μουσικό, και όχι μόνο, biopic.
Zola της Janicza Bravo
Γυρισμένη από τα θαυματουργά στούντιο της Α24, η Zola είναι η πρώτη ταινία που βασίστηκε σε ένα πραγματικό Twitter thread και, αν είστε λάτρεις ταινιών όπως το Spring Breakers και το Uncut Gems, αναμένεται να την απολαύσετε ιδιαίτερα. Διασκεδαστική, αστεία και ταυτόχρονα χαοτική, η ταινία εντυπωσιάζει για τον κύριο λόγο ότι είναι πέρα για πέρα αληθινή.
Minari του Lee Isaac Chung
Ακόμη ένα πόνημα των στούντιο της Α24, το Minari πρόκειται για τη συνταρακτικά δυνατή ιστορία μιας οικογένειας κορεατικής καταγωγής, που κυνηγά το αμερικάνικο όνειρο, μόνο και μόνο για να φτάσει λίγο πριν από τη διάλυσή της. Αυτοβιογραφική σε μεγάλο βαθμό για τον σκηνοθέτη της, Lee Isaac Chung, συγκινεί βαθιά και τριγυρνά στο μυαλό των θεατών πολύ καιρό μετά την θέασή της.
Ανάμνηση (Memoria) του Apichatpong Weerasethakul
Η πρώτη ταινία του master Apichatpong Weerasethakul που γυρίστηκε έξω από την χώρα καταγωγής του και με τη μεγάλη σταρ του σινεμά, Tilda Swinton, σε έναν από τους δυνατότερους ρόλους της καριέρας της. Στα 136 λεπτά του, το Memoria αποτελεί ένα ταξίδι συνειδησιακής αφύπνισης, που σίγουρα δεν είναι για όλους τους θεατές, παραμένει ωστόσο μια must σινεφίλ εμπειρία για το 2021.
Digger του Τζώρτζη Γρηγοράκη
Η καλύτερη ελληνική κινηματογραφική παραγωγή της τελευταίας δεκαετίας είναι ένα σύγχρονο western, με τη σχέση ενός πατέρα με τον αποξενωμένο γιο του στο επίκεντρό της και με φόντο ένα δάσος της βόρειας Ελλάδας που μοιραία μας φέρνει στο νου τις πολύπαθες Σκουριές της Χαλκιδικής. Βαθιά συγκινητικό, διατηρώντας παράλληλα ψύχραιμες ισορροπίες, το Digger ξετρέλανε το ελληνικό κοινό που έσπευσε για εβδομάδες στα θερινά σινεμά για να το απολαύσει, και η φετινή πρόταση της Ελλάδας για τα βραβεία Oscar.
Red Rocket του Sean Baker
Η επιστροφή του Sean Baker του μοναδικού Florida Project και του Tangerine, είναι το ιδιαίτερο πορτραίτο ενός Αμερικανού hustler που επιστρέφει στην πόλη καταγωγής του, η οποία και δεν φαίνεται να τον ανέχεται με τίποτα. Με τον Simon Rex στον πρωταγωνιστικό ρόλο και με μια ερμηνεία που μαγνητίζει μέσα από την απλότητα και το σκοτεινό της χιούμορ.
Η Πρώτη Αγελάδα (First Cow) της Kelly Reichardt
Το First Cow της Kelly Reichardt είναι μια περιπετειώδης ιστορία του 1820, τοποθετημένη στα δάση και στα παραποτάμια τοπία του Όρεγκον των ΗΠΑ, για την επεισοδιακή φιλία δυο περιπλανώμενων ανθρώπων, του λιγομίλητου μάγειρα, ζαχαροπλάστη και φούρναρη, Otis Figowitz, και του εμιγκρέ, τυχοδιώκτη και δολοφόνου Κινέζου, King-Lu. Λιτή, άμεση και εντελώς αντισυμβατική, εντυπωσίασε όσο λίγες ταινίες φέτος κοινό, κριτικούς και φυσικά το Avopolis.
Saint Maud της Rose Glass
Μια νοσοκόμα γίνεται επικίνδυνα εμμονική στην προσπάθειά της να σώσει την ψυχή ενός ασθενή της που πεθαίνει, στο εξαιρετικό horror movie της Rose Glass και του στούντιο, ποιας άλλης, της Α24, που μας έχει συνηθίσει τα τελευταία χρόνια στο να παράγει τις πιο δυνατές ταινίες τρόμου της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Με 2 υποψηφιότητες για BAFTA Awards, αλλά και δεκάδες ακόμη σε φεστιβάλ ανά τον κόσμο, η ταινία της Glass αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες δουλειές των τελευταίων ετών γύρω από το ζήτημα της ψυχικής ασθένειας.
Nomadland της Chloé Zhao
Έχοντας μείνει άνεργη στα 60 της, η Φερν, την οποία υποδύεται αριστουργηματικά η Frances McDormand, αποφασίζει να ζήσει σαν σύγχρονος νομάδας, διασχίζοντας τις ΗΠΑ με το τροχόσπιτό της. Ή μήπως δεν χρειαζόταν καν να μείνει άνεργη για να επιλέξει μια ζωή σε διαρκή κίνηση και μακριά από όλους και όλα; Χρυσό Λιοντάρι στο φεστιβάλ Βενετίας, δυο Χρυσές Σφαίρες, τέσσερα BAFTA και τρία Όσκαρ (καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, α΄ γυναικείου ρόλου), σε μια ταινία που θα μείνει χαραγμένη μέσα σας για καιρό.
Δεν Υπάρχει Κακό (Sheytan Vojud Nadarad / There Is No Evil) του Mohammad Rasoulof
Το Δεν Υπάρχει Κακό πρόκειται για μια σπονδυλωτή ταινία, στην οποία και παρακολουθούμε τις ιστορίες τεσσάρων ηρώων, που ενώνονται σε μία κοινή θεματική: στο Ιράν υφίσταται ακόμη η θανατική ποινή. Έχοντας αποσπάσει τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, ο Rasoulof εστιάζει στο πώς η ύπαρξη και εφαρμογή της επηρεάζει τη ζωή των καθημερινών Ιρανών, θέτοντάς τους μια σειρά από οριακά και συχνά αναπάντητα ηθικά διλήμματα. Συγκλονιστική.
Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό (Bad Luck Banging or Loony Porn) του Radu Jude
Μια θεότρελη κοινωνική σάτιρα, το φιλμ του Radu Jude, Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό απέσπασε τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου, διαγράφοντας μια εξαιρετική πορεία στις ελληνικές αίθουσες, με το εγχώριο κοινό να το στηρίζει όσο λίγες αντίστοιχες παραγωγές των τελευταίων ετών. Η ταινία αφηγείται το θεότρελο μπλέξιμο που δημιουργείται όταν το ερωτικό βίντεο που γυρίζει ένα ζευγάρι για προσωπική του χρήση, διαρρέει μυστηριωδώς στο διαδίκτυο. Διαθέσιμη πια και στο Cinobo για να την απολαύσετε μέσα στις γιορτές αν δεν προλάβατε ήδη.
Annette του Léos Carax
Η πολυσυζητημένη ταινία-επιστροφή του Léos Carax, με την μαγευτική μουσική των Sparks, που άνοιξε το φετινό φεστιβάλ των Καννών και τιμήθηκε με το Βραβείο Σκηνοθεσίας. Αγαπήθηκε και μισήθηκε εξίσου από κοινό και κριτικούς, χαράκτηκε όμως σίγουρα στη μνήμη όλων χάρη στη συγκλονιστική ερμηνεία ενός Adam Driver που δεν σταματά να εντυπωσιάζει με τις ικανότητές του.
Κβο Βάντις, Άιντα; (Quo Vadis, Aida?) της Jasmila Žbanić
Το καλοκαίρι του 1995, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Σρεμπρένιτσα στη Βοσνία από τον στρατό της Σερβίας, η Άιντα δουλεύει ως διερμηνέας για τις δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών, οι οποίες και βρίσκονται στην περιοχή για τη διατήρηση της ειρήνης. Καθώς ο κλοιός πολιορκίας της πόλης σφίγγει, η Άιντα θα πρέπει να πάρει αποφάσεις ζωής και θανάτου για την ίδια, αλλά και την οικογένειά της. Το συναρπαστικό δράμα της Jasmila Žbanić, που προτάθηκε για Διεθνές Βραβείο Oscar και που συγκλόνισε το κοινό, με φόντο την πραγματική ιστορία της σφαγής 8,372 ανδρών, γυναικών και παιδιών στη Σρεμπρένιτσα.
Dune του Denis Villeneuve
Στην κορυφή της φετινής λίστας, η ταινία που έκλεισε το φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας (Νύχτες Πρεμιέρας) και μας υπενθύμισε τη μαγεία των κινηματογραφικών blockbusters και της εμπειρίας θέασης ενός από αυτά στις σκοτεινές αίθουσες που τόσο μας έλειψαν το 2021. Το Dune του Denis Villeneuve είναι το sci-fi έπος που βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Frank Herbert από το 1965, με τους Timothee Chalamet, Zendaya, Oscar Isaac και πολλούς ακόμη σε μυθικές περιπέτειες στο πλανήτη Arrakis. Ένα άρτιο από όλες τις απόψεις φιλμ, που συναρπάζει ακόμη και τους ορκισμένους εχθρούς του είδους και που χωρίς καμία αμφιβολία αποτελεί το πρώτο μόλις κεφάλαιο μιας νέας εποποιίας που θα αποκτήσει cult following και από τις επόμενες γενιές σινεφίλ και μη.
